ODRA I JEJ POWIKŁANIA

(Morbilli)

ETIOLOGIA

• RNA wirus z rodziny Paramyksoviridae

• Inaktywowany przez temp.>60C lub prom.UV

• Działa silnie immunosupresyjnie (leukopenia i spadek limf.B i T)

EPIDEMIOLOGIA

- tylko ludzie

• droga kropelkowa

• narażone są najbardziej * niemowlęta w wieku 5-12 miesięcy (tj.przed terminem szczepienia) oraz * nierewakcynowane dzieci po 10 rż.

• Niemowlęta urodzone przez matki uodpornione nie chorują do 4-5 mż.

• Zakaźność występuje na 3-5 przed wysypką oraz utrzymuje się do 4 dni po niej

• Okres inkubacji odry = 8-12 dni

OKRESY ODRY

1. Okres prodromalny nieżytowy

• kilkunastodniowy

• nieżyt spojówek, nosa, gardła, górnych dróg oddechowych

• gorączka

• plamki Koplika (białawe plamki podobne do okruszynek kredy lub wykwitów pleśniawki na zaczerwienionej błonie śluzowej policzków na wysokości dolnych trzonowców - ok.10 dni po zakażeniu)

2. Okres wysypkowy

• drugie wzniesienie gorączki

• wykwity gruboplamiste, żywo czerwone, nieregularne.Rozpoczynają się za uszami i na twarzy i zstępują ku dołowi obejmując całe ciało

• równoczesna wysypka na błonach śluzowych (enanthema)

3. Okres zejścia

• wysypka przebarwia się i blednie a pojawia się otrębiaste łuszczenie naskórka („brudna skóra”)

POSTACIE NIETYPOWE

1. odra poronna - złagodzona; u dzieci i starszej a - młodzieży po wygaśnięciu odporności poszczepiennej lub u pacjentów po zapobiegawczym podaniu gamma-globuliny

2. odra ze skąpą lub bez wysypki

3. przedłużająca się odra z ciężkimi powikłaniami

POWIKŁANIA ODRY

--- biegunka (6,5%)

--- zapalenie ucha środkowego (5-15%)

--- bakteryjne nadkażenie górnych dróg oddechowych

--- zapalenie krtani tzw.pseudokrup odrowy z wdechową dusznością (4-25%)

--- zapalenie mięśnia sercowego

--- zapalenie śródmiąższowe płuc

--- zapalenie mózgu (0,2-1,4%)

--- podostre zapalenie stwardniejące mózgu (SSPE - subacute sclerosing panencephalitis) - 1 lub 2 na 100tys.zachorowań - skuteczność szczepień

LECZENIE ODRY - objawowe

ZAPOBIEGANIE

Szczepionka żywa - podawana podskórnie

I dawka : 2 rok życia - 13-14 mż.

II dawka : okres przedszkolny - 7 rż. (dawka przypominająca

Zamiast szczepionki pojedynczej można w 13-15 mż.podać szczepionkę skojarzoną przeciw odrze, różyczce i śwince (MMRII)

Gamma-globulina poliwalentna - i.m., do 6 dnia od kontaktu, wtedy szczepienie można przeprowadzić po 5 m-cach

---