Prawo rzeczowe

Zasady:

-zamkniętego katalogu praw rzeczowych (numerus clausus)

do życia można powołać takie prawa rzeczowe, które są przewidziane przez ustawy,

-zasada trójpodziału praw rzeczowych

oznacza, że mamy do czynienia z trzema prawami rzeczowymi:

1.własność (jest ograniczone przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego)

2.użytkowanie wieczyste

3.ograniczone prawa rzeczowe

-zasada jawności praw rzeczowych (Ustawa o Księgach Wieczystych)

Podział praw rzeczowych:

-bezterminowe(własność) i terminowe(użytkowanie wieczyste)

dokonuje się je w zależności od tego czy chodzi o prawo, którego czas trwania lub nie jest z góry określony. Część praw rzeczowych może być ukształtowane wolą stron jako terminowe lub bezterminowe np. użytkowanie.

-nie związane (wolne) i związane

w zależności od tego czy prawo ma być niezależne czy też może przysługiwać wyłącznie podmiotowi innego prawa np. prawo własności budynku wzniesionego przez użytkownika wieczystego. Dom jest użytkownika wieczystego a grunt jest własnością Skarbu Państwa lub Samorządu Terytorialnego.

-samoistne(samodzielne) i niesamoistne(niesamodzielne) np. hipoteka-zastaw

w zależności od tego czy prawo może istnieć samodzielnie czy też jego byt jest uzależniony od istnienia innego prawa hipoteka-huba, kredyt- drzewo

-zbywalne i niezbywalne

w zależności od tego czy możliwe jest przeniesienie danego prawa na inną osobę np. użytkowanie

-odpłatne (użytkowanie wieczyste) i nieodpłatne

w zależności od tego czy ustanowienie prawa dokonywane jest za wynagrodzeniem czy też bez, prawa rzeczowe mogą być ustanowione zarówno odpłatnie jak i pod tytułem darmo, ustawa nie przewiduje aby jakiekolwiek prawa rzeczowe z natury istoty miały charakter odpłatny.

Nieruchomość

Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Rodzaje nieruchomości:

-nieruchomości gruntowe (podział ziemi na grunty),

-nieruchomości budynkowe,

-nieruchomości lokalowe.

Super fisci solo credit- wszystko co jest na trwałe związane z gruntem stanowi część tego gruntu (art.191) wyjątkiem jest nieruchomość budynkowa i lokalowa, ponieważ stanowi o tym ustawa.

Ustawa o własności lokali - lokale są odrębne id gruntu

Ustawa lokatowa - ustawa o ochronie praw lokatorów

Wywłaszczenie - możliwość odebrania ziemi bez zgody właściciela ograniczone ustawami:

• o gospodarce nieruchomościami,

• KC o własności lokali.

( dobro społeczeństwa jest ważniejsze niż dobro jednostki)

art.5 - przesłanka przeciwko erga omnes

art.140- ograniczenia prawa własności

art.144- naruszanie praw własności

Immisja :

• pośrednia,

przyjmuje się określanie ujemnego oddziaływania na nieruchomość sąsiednią przy czym źródłem tych oddziaływań jest korzystanie przez właściciela z jego nieruchomości.

• bezpośrednia.

Ingerowanie w sposób bezpośredni na moją nieruchomość.

Między immisją bezpośrednią a pośrednią od strony podmiotowej nie ma różnicy.

Forma i rygor rozporządzenia (f. pisemna kwalifikowana akt notarialny pod rygorem nieważności - art.158)

Gdy jest nieruchomość to zawsze akt notarialny

Forma i rygor umowy przedwstępnej (f. pisemna kwalifikowana akt notarialny pod rygorem ad eventum)

Każde obciążenie jest rozporządzeniem ale nie każde rozporządzenie jest obciążeniem

Nabycie nieruchomości:

-w sposób pierwotny - I właściciel - uwłaszczenie

-w sposób wtórny - kupno- sprzedaż itp.

Zasiedzenie

Jest sposobem nabycia własności rzeczy w drodze długotrwałego posiadania. Terminy zasiedzenia określa kodeks prawa cywilnego (art. 172-176). Przez zasiedzenie może nabyć prawo własności tylko posiadacz samoistny, czyli taka osoba, która włada rzeczą w charakterze właściciela.

Termin zasiedzenia własności nieruchomości wynosi 20 lub 30 lat. Po 20 latach nieprzerwanego posiadania nabywa własność ten, kto w posiadanie nieruchomości wszedł w dobrej wierze, a więc był w tym momencie przekonany, że staje się właścicielem.

Natomiast osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości w złej wierze, staje się jej właścicielem po upływie 30 lat.

Nabycie własności rzeczy ruchomej prze zasiedzenie następuje po upływie 3 lat posiadania w dobrej wierze. Brak dobrej wiary, zarówno w momencie objęcia rzeczy w posiadanie, jak i później, wyłącza w ogóle możliwość nabycia własności rzeczy ruchomej przez zasiedzenie.

Użytkowanie wieczyste

Odnosi się jedynie do gruntów Skarbu Państwa położonych w administracyjnych granicach miast. Może być ustanowione na rzecz osoby fizycznej lub prawnej, oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie następuje na podstawie umowy, zawartej w formie aktu notarialnego, podlega wpisaniu do księgi wieczystej

Ograniczone prawa rzeczowe

Są to prawa przysługujące osobie fizycznej lub prawnej względem rzeczy będących własnością innej osoby. Rozróżnia się siedem rodzajów ograniczonych praw rzeczowych:

1.użytkowanie

-użytkowaniem może być obciążona rzecz ruchoma, nieruchoma lub prawo,

-użytkowanie można ustanowić na rzecz osoby fizycznej lub prawnej,

-może być ustanowione darmowo lub odpłatnie,

-jest prawem niezbywalnym, ściśle związanym z osobą, na rzecz której je ustanowiono,

-gaśnie wraz ze śmiercią użytkownika,

2.zastaw

-wyróżniamy zastaw umowny oraz zastaw ustawowy,

-celem zastawu jest zabezpieczenie istniejącej, przyszłej lub warunkowej wierzytelności,

3. służebność

-polega na tym, że osoba uprawniona może korzystać z cudzej nieruchomości w określony sposób

-podlega wpisowi do księgi wieczystej,

-wyróżniamy służebność gruntową oraz osobistą,

4.spółdzielcze prawa do lokali i domów

-składa się z 1.własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego

2.spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego

3. prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej

-mogą być obciążone hipoteką

5.hipoteka

-jej celem jest zabezpieczenie wierzytelności,

-może być ustanowiona jedynie na nieruchomości,

-nie ma samodzielnego bytu prawnego, lecz powstaje i istnieje tak długo jak wierzytelność,

-dokonuje się jej w umowie zawartej w formie aktu notarialnego + wpis do kw

Wpis:

-konstytutywny (prawo tworzący, dopiero wpis tworzy prawo)

-deklaratywny (deklaratoryjny, wpis potwierdzający istniejący stan prawny)

Wpis do księgi wieczystej, orzeczenie, sądy, współwłasność są wpisami deklaratywnymi.

Współwłasność:

-udziałowa, podzielna

-łączna, niepodzielna

---