Promocja zdrowia - wykład 27.02.2010

Nowotwory stanowią około12% wszystkich zgonów. Przyczyny zgonów są różne w różnych krajach. W krajach afrykańskich najczęstszymi przyczynami zgonów są: malaria i kuaschiorkor.

Są nowotwory, w których promocja zdrowia osiągnęła pewien sukces.

Przyczyny nowotworów:

- genetyczne;

- środowiskowe - związane z chemią: środki ochrony roślin, środki konserwujące, spaliny samochodowe, dym tytoniowy, węglowodory aromatyczne; promieniowaniem jonizującym, jak i niejonizującym. Promieniowanie jonizujące to radiacja, niejonizujące to promieniowanie ultrafioletowe.

Kolejny problem wywołujący nowotwory to żywienie, leki i drobnoustroje.

Najbardziej narażeni na nowotwory są:

- pracownicy koksowni;

- palacze CO;

- pracownicy w przemyśle chemicznym;

- kominiarze;

- pracownicy fabryk.

Węglowodory aromatyczne występują w powietrzu pprzez:

- zakłady pracy;

- silniki samochodowe typu diesel;

- wielkie pożar lasów.

Kwestią dyskusyjną w wywoływaniu nowotworów jest dieta. W przypadku raka piersi i prostaty największy wpływ ma kaloryczność diety. Rak piersi występuje głównie u kobiet otyłych

Udowodniono, że ci co palą i spożywaną witaminę A, to częściej zachorują na raka płuc niż ci co palą i nie biorą witaminy A.

Z dietą można powiązać raka jelita grubego.

We wszystkich krajach spada zachorowalność na:

- raka płuc u mężczyzn;

- raka żołądka u obu płci.

Wśród drobnoustrojów największy wpływ na rozwój nowotworów ma wirus HPV wywołujący raka szyjki macicy i wirusy WZW C i B wywołujące raka wątroby. Wieus Helicobacter Pylory może odpowiadać nie tylko za chorobę wrzodową i refluks, sle i raka żołądka.

Aflatoksyna, uważana również za przyczynę chorób nowotworowych jest produktem grzybów, a występuje w spleśniałej żywności.

Czynniki genetyczne.

Zawsze nowotwór wywołują geny. Do niektórych z nich dochodzi po mutacji w genach, a niektóre z nich dziedziczymy po rodzicach. Rodzinnie może się powtarzać rak piersi (geny BRCA-!, BRCA-2), rak jelita grubego - 0k. 15% powtarza się w rodzinach. Dziedziczne mogą być jeszcze rak nerki, gruczołu krokowego, trzustki i rak rdzeniasty tarczycy.

Promocja zdrowia: Aby zredukować ilość węglowodorów aromatycznych w powietrzu należy:

- wycofać silniki disla

Promieniowanie jonizujące:

- ograniczyć prześwietlenia,

- nie trzymać przy uchu telefonu jeśli wybieramy numer;

- nie rozmawiać na siłę przy słabym zasięgu;

- ograniczać dzieciom rozmowy przez telefon komórkowy.

Najwięcej przypadków nowotworów, zwłaszcza białą cek odnotowano u pracowników pracujących przy radarach.

Najlepszą promocją zdrowia przy nowotworach jest edukacja społeczeństwa.

Wpływ na nowotwory mają również sacharyna i słodziki oraz wszystkie pestycydy.

---