DYDAKTYKA OGÓLNA
wykład pierwszy
1 X 2009 r.
Temat: Cele, zarys programu, wymagania egzaminacyjne.
1. Uwagi o pozycji dydaktyki ogólnej w kompleksie nauk pedagogicznych.
2. Cele studiowania dydaktyki ogólnej.
3. Studiowanie, metodyka.
4. Wymagania egzaminacyjne.
5. Tematyka wykładów.
Dydaktyka - zajmuje się nauczaniem i uczeniem się ludzi, wszystkich wszystkiego; jest działem pedagogiki; traktuje o kształceniu umysłowym (o procesie nauczania i uczenia się);
Dydaktyka jako teoria nauczania i uczenia się obejmuje swymi badaniami:
- wszystkie przedmioty nauczania,
- wszystkie szczeble systemu szkolnego,
- wszystkie typy szkół,
i dlatego nazywa się ona dydaktyką ogólną.
Cele:
- interpretacyjne: poznawanie wiedzy o kształceniu i rzeczywistości dydaktycznej, rozumienie ich
- realizacyjne
Do głównych zadań dydaktyki ogólnej zalicza się:
- opis wraz z analizą poszczególnych elementów przedmiotu badań
- ustalanie charakterystycznych dla procesu kształcenia prawidłowości
- ustalanie pewnych norm i zasad postępowania opierając się o wykryte prawidłowości
Do głównych funkcji dydaktyki ogólnej zaliczamy:
- funkcję teoretyczno-poznawczą - ma ona charakter diagnostyczny (odpowiada na pytania co jest i jak jest) i prognostyczny (odpowiada na pytania co będzie, jak będzie i jak powinno być)
- funkcję praktyczno-instrumentalną (utylitarną) - wskazuje na konkretne metody, środki i formy organizacyjne stanowiące pomoce w pracy dydaktycznej
Sposoby rozumienia dydaktyki
- Jako sztuka nauczania (J. A. Komeński)
- Jako teoria nauczania (Herbart)
- Jako teoria uczenia się (J. Dewey)
Dydaktyka szczegółowa (metodyka) to teoria nauczania, uczenia się poszczególnych przedmiotów na określonych szczeblach nauczania.
Dla skutecznego realizowania procesu dydaktycznego poszczególnych przedmiotów, np. matematyki, języka polskiego, historii itd. potrzebna jest znajomość prawidłowości nauczania i uczenia się tych przedmiotów i tym zajmują się dydaktyki szczegółowe.