Konspekt do lekcji przyrody w klasie V
Hasła programowe:
Właściwości różnych substancji i ich zastosowanie:
- mieszaniny jednorodne i niejednorodne,
- woda i roztwory wodne.
Temat: Jaką mieszaniną jest woda z rzeki?
Cele operacyjne.
Wiadomości:
Uczeń:
- omawia sposoby rozdzielania mieszanin niejednorodnych;
- wyjaśnia, dlaczego wody naturalne są mieszaninami;
- wymienia zanieczyszczenia, które mogą występować w wodzie.
- wskazuje sposoby rozdzielania mieszanin niejednorodnych;
Umiejętności:
- wskazuje roztwór jako mieszaninę jednorodną a zawiesinę jako mieszaninę niejednorodną;
- odróżnia mieszaninę jednorodną od niejednorodnej;
- wykonuje proste doświadczenia według instrukcji;
- udowadnia doświadczalnie, że woda jest mieszaniną niejednorodną;
- wyciąga wnioski z przeprowadzonych doświadczeń.
Postawy:
- wykazuje cierpliwość i dokładność przy przeprowadzaniu doświadczeń;
- potrafi organizować swoją pracę i współdziałać w grupie;
- potrafi sprawnie komunikować się.
Metody:
- Ćwiczeniowa, słowna, obserwacja.
Formy pracy:
- Grupowa i indywidualna.
Środki dydaktyczne:
- Zlewki, kreda, sól kuchenna, cukier, podręcznik, słownik chemiczny, magnez, butelka z wodą mineralną, butelka z wodą z rzeki, lupy, karty pracy.
Czas zajęć: 45min.
TOK LEKCJI
I. Część wstępna.
Przypomnienie, co to jest mieszanina i co to jest roztwór.
(mieszanina- ciało powstałe przez zmieszanie dwóch lub więcej składników;
roztwór- mieszanina, w której ani gołym okiem, ani za pomocą przyrządów optycznych nie można rozróżnić poszczególnych składników.)
Zapoznanie uczniów z tematem i celem lekcji (zapis tematu lekcji).
-Szukamy odpowiedzi na pytanie: „Jaką mieszaniną jest woda z rzeki?”.
II. Opracowanie tematu lekcji
Podział klasy na grupy, rozdzielenie kart pracy, odczytanie poleceń (korzystamy także z podręcznika).
- Przeprowadzone doświadczenia i obserwacje pozwalają wam wyciągnąć wnioski i ustalić różnice między mieszaniną jednorodną i niejednorodną.
Wykonanie doświadczeń zgodnie z instrukcją.
- Przygotujcie różne mieszaniny według instrukcji zawartej w zadaniu 1.
Uczniowie wykonują zadanie ( karta pracy).
- Szukamy różnic między mieszaniną jednorodną i mieszaniną niejednorodną. Otrzymane mieszaniny oglądamy gołym okiem i przez lupę. Zapisujemy swoje spostrzeżenia i wniosek w kartach pracy, zadanie 2.
Praca w grupach - nauczyciel koordynuje i ocenia poprawność merytoryczną.
- Zastanawiamy się nad znaczeniem słów „jednorodna” i „niejednorodna”.
Poszukajcie odpowiedzi w podręczniku bądź w literaturze.
Uzupełnijcie zadania odpowiednimi słowami.
Samodzielna praca uczniów - zadanie 3 w kartach pracy.
- Podzielcie obserwowane mieszaniny na dwie grupy w zależności od tego, czy można odróżnić w nich poszczególne składniki.
W karcie pracy wykonajcie zadanie 4.
Praca w grupach - nauczyciel obserwuje i pomaga w razie kłopotów.
Uczniowie wpisują dane do tabeli.
Dyskusja całej klasy nad problemem zawartym w temacie lekcji.
Uczniowie obserwują wodę w butelkach (z rzeki, mineralną) gołym okiem i przez lupę.
- Dlaczego wody naturalne są mieszaninami?
Zapis wyników do zeszytu.
np. Woda z rzeki jest mieszaniną niejednorodną bo można w niej zauważyć unoszące się drobiny mułu i szczątki organizmów. Jej składniki można dostrzec gołym okiem.
Rozdzielenie mieszanin niejednorodnych.
- zastanówcie się, w jaki sposób można rozdzielić składniki następujących mieszanin niejednorodnych.
Soli z piaskiem
Opiłków żelaza z grochem zapis na tablicy
Mąki z pszenicą
- Swoje pomysły przedyskutujcie w grupie i opiszcie w kartach pracy - zadanie 5. Opis zilustruje rysunkiem.
III. Podsumowanie zajęć.
Sprawdzamy kartę pracy z tabelą wyników (porównujemy).
Prezentacja zespołów ( dyskusja na temat wyników oraz sposobów propozycji rozdzielania mieszanin niejednorodnych.
Wysunięcie wniosków końcowych:
- Jaka jest różnica między mieszaniną jednorodną a niejednorodną?
- Dlaczego woda z rzeki jest mieszaniną niejednorodną?
- Podaj sposoby rozdzielania mieszanin niejednorodnych.
Ocena własnej pracy w grupie i ocena pracy grup przez nauczyciela.
Praca domowa: wklej kartkę pracy pod notatką z lekcji i dokończ zad. 4.
Dla chętnych: Jak można oczyścić wodę z rzeki?
KARTA PRACY
Nalejcie do trzech zlewek wody, ale tylko do połowy ich objętości.
Do pierwszej dodajcie jedną łyżeczkę soli kuchennej, do drugiej - jedną łyżeczkę pokruszonej drobno kredy, do trzeciej - jedną łyżeczkę cukru.
W czwartej zlewce (bez wody) wymieszajcie łyżeczkę soli z łyżeczką drobno pokruszonej kredy. Powstałe w zlewkach mieszaniny będą wam potrzebne do dalszych zadań.
Obejrzyj mieszaniny gołym okiem i przez lupę. Zapisz spostrzeżenia i wniosek.
Obserwacje: ………………………………………………………………………..............
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
Wniosek: …………………………………………………………………………………...
……………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………….
Uzupełnij zdania:
Mieszanina, w której nie można odróżnić jej składników to mieszanina …………………..
Mieszanina, w której można odróżnić składniki to mieszanina …………………………….
Przykłady mieszanin jednorodnych i niejednorodnych.
Mieszaniny jednorodne |
Mieszaniny niejednorodne |
…………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… …………………………………………… |
………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… ………………………………………… |
Mieszaninami substancji są także: powietrze, gleba, woda z rzeki, woda z jeziora, woda z kranu, woda ze studni. Sklasyfikuj je i wpisz do tabeli.
Sposoby rozdzielania mieszanin niejednorodnych.
……………………………………..
……………………………………..
……………………………………..
……………………………………..
……………………………………..
TABELA WYNIKÓW
Zad.2.
Obserwacje: Sól i cukier w wodzie rozpuściły się, kreda nie rozpuściła się i jest widoczna w wodzie. Sól z wodą łatwo można rozróżnić.
Wniosek: Otrzymaliśmy różne mieszaniny. W jednych nie można rozróżnić składników, a w innych łatwo możemy je odróżnić.
Zad.3.
Mieszanina, w której nie można odróżnić jej składników to mieszanina jednorodna.
Mieszanina, w której można odróżnić jej składniki to mieszanina niejednorodna.
Zad.4.
Mieszaniny jednorodne |
Mieszaniny niejednorodne |
sól i woda cukier i woda powietrze i woda |
kreda i woda sól i kreda sól i piasek opiłki żelaza i groch mąka i pszenica
|
Zad.5.
Sól i piasek - wlewamy wodę,
mieszamy, a następnie wodę
wylewamy, piasek zostaje w zlewce
Opiłki żelaza i groch - przykładamy
magnez i oddzielamy opiłki
Mąka i pszenica - przesiewamy
przez sito, pszenica zostaje na sicie