Organizacja ochrony środowiska
Wykład 5 14.12.2011r.
1999 r.- trzy reformy:
ubezpieczeń społecznych,
szkolnictwa,
podziału terytorialnego.
Minister Środowiska
W świetle ustawy o działach administracji rządowej z dn. 04.09.1997 r. MŚ kieruje dwoma działami adm. rządowej tj.:
działem środowiska,
działem gospodarka wodna.
Dział środowisko obejmuje m.in. następujące sprawy:
ochronę, kształtowanie środowiska oraz racjonalne korzystanie z jego zasobów,
ochronę przyrody tj. w parkach narodowych, rezerwatach przyrody, parkach
krajobrazowych oraz w odniesieniu do niektórych roślin i zwierząt,
geologii,
kontroli przestrzegania wymagań ochrony środowiska i wymagań badania stanu
środowiska. (art. 28)
Dział gospodarka wodna obejmuje sprawy:
gospodarki wodnej,
ochrony przeciwpowodziowej,
meteorologii,
hydrologii, w tym budowy i utrzymania urządzeń hydrologicznych oraz budowy,
modernizacji i utrzymania śródlądowych dróg wodnych, z wyjątkiem żeglugi
śródlądowej. (art. 11)
Ministrowi Środowiska podlega Główny Inspektor Ochrony Środowiska. MŚ sprawuje nadzór również nad Prezesem Państwowej Agencji Atomistyki ( jest to jeden z centralnych organów adm. rządowej), a także nad Prezesem Wyższego Urzędu Górniczego oraz nad działalnością Państwowego Gospodarstwa Leśnego „lasy państwowe”.
Organy Terenowej administracji rządowej
Do organów tych należy zaliczyć Wojewodę, który został wymieniony w ustawie POŚ ( nie ze względu na znaczny zakres kompetencji w ochronie środowiska, ale ze względu na uwarunkowania natury historycznej). Od 01. 01. 2008r. Wojewodowie utracili znaczną część kompetencji z zakresu ochrony środowiska ( a nie przyrody) na rzecz Marszałków Województw a następnie z chwilą wejścia w życie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Wojewoda utracił prawie wszystkie swoje kompetencje
( głównie związane z ochroną przyrody na rzecz RDOŚ). W dalszym ciągu Wojewoda jest organem właściwym na wypadek wystąpienia pożaru o którym mowa w art. 246 ust. 1 POŚ „W razie wystąpienia awarii wojewoda, poprzez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, podejmie działania i zastosuje środki niezbędne do usunięcia awarii i jej skutków, określając w szczególności związane z tym obowiązki organów administracji i podmiotów korzystających ze środowiska”.
W strukturze organów terenowej adm. rządowej wymienia się również:
wojewódzkiej adm. zespolonej, organem w ochronie środowiska jest Wojewódzka
Inspekcja Ochrony Środowiska- jest to organ kontrolny.
wojewódzkiej adm. niezespolonej. Wśród jej organów są:
Dyrektorzy Okręgowych Urzędów Górniczych,
Dyrektorzy Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej,
Dyrektorzy Urzędów Morskich,
RDOŚ.
(Instytucja to nie to samo co organ adm. publicznej)
Ustawowe instytucje ochrony środowiska art. 386 POŚ, zalicza się do nich:
Państwowa Rada Ochrony Środowiska,
komisje do spraw ocen oddziaływania na środowisko,
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i Wojewódzkie
Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
Krajowa Rada Ekozarządzania.
Do organów ochrony przyrody w świetle ustawy z dn. 16.04.2004r. o ochronie przyrody ustawodawca zalicza:
Ministra Środowiska,
GDOŚ,
Wojewodę,
RDOŚ,
starostę, burmistrza, prezydenta miasta.
Pomiędzy organami adm. publicznej a instytucjami ochrony środowiska można zauważyć następujące różnice:
- organ adm. jest zawsze wyposażony w tzw. władztwo administracyjne (uprawnione do
wydawania decyzji adm.) natomiast z zasady instytucja jest jedynie ciałem /organem opiniodawczo-doradczym choć w przypadku Funduszy Ochrony Środowiska nie jest to ciało opiniodawczo-doradcze lecz specyficzna instytucja którego celem jest gromadzenie i wydatkowanie środków pieniężnych przeznaczonych na realizację celów o charakterze proekologicznym.
Państwowa Rada Ochrony Środowiska- to organ opiniodawczo- doradczy MŚ. Do jej zakresu działania należy w szczególności: ( art. 388 POŚ)
opracowywanie opinii w sprawach ochrony środowiska dla MŚ,
przedstawianie wniosków, propozycji dotyczących w Polsce warunków
zrównoważonego rozwoju oraz do zachowania i poprawy jego stanu,
opiniuje akty prawne.
W skład Rady wchodzi przewodniczący, dwóch zastępców przewodniczącego, sekretarz oraz członkowie w liczbie do 30 powoływani prze MŚ na 5-letnią kadencję spośród przedstawicieli nauk, środowisk zawodowych, organizacji ekologicznych oraz przedstawicieli samorządu gospodarczego.( art. 390 POŚ).
Komisje do spraw ocen oddziaływania na środowisko
do czasu wejścia
w życie ustawy
o udostępnianiu inf. (…)
Krajowa komisja ds. ocen Wojewódzkie komisje ds. ocen
oddziaływania na środowisko oddziaływania na ochronę środowiska
jako organ
opiniodawczo-doradczy Wojewody
aktualnie
Krajowa komisja ds. ocen Regionalna komisja ds. ocen
oddziaływania na ochronę oddziaływania na ochronę
środowiska jako organ środowiska jako organ
opiniodawczo-doradczy GDOŚ opiniodawczo-doradczy RDOŚ
Komisje uaktywniają się w związku z uruchomieniem inwestycji czy działań
inwestycyjno-budowalnych, które mogą potencjalnie lub zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w tym na obszar Natura 2000.
Wyróżnia się 3 rodzaje ocen oddziaływania na środowisko:
strategiczną ocenę oddziaływania przedsięwzięć na środowisko- związana ze wszelkimi strategiami, planami, programami, ma związek ze strategią , planami opracowanymi na szczeblu krajowym czy centralnym np. energetyki, telekomunikacji, przemysłu ciężkiego.
ocenę oddziaływania przedsięwzięć na środowisko- chodzi o inwestycję budowlaną.
ocenę habitatową- jest związana z realizacją inwestycji , która będzie oddziaływać na obszar Natura 2000.
W skład Komisji wchodzi przewodniczący, wiceprzewodniczący w liczbie dwóch, sekretarz, członkowie w liczbie od 40 do 60 w przypadku Krajowych Komisji, w liczbie od 20 do 40 w przypadku Regionalnych Komisji.
1