ORGANIZACJA OCHRONY

ŚRODOWISKA

Prowadzący: dr Wojciech Gliniecki

Wykład 7

I. Jakość środowiska i prawo emisyjne

II. Gospodarowanie odpadami

III. Gospodarowanie i ochrona wód

IV. Ochrona przyrody

V. Ochrona biosfery

I. Jakość środowiska i prawo emisyjne

Standard jakości środowiska - poziomy

dopuszczalne substancji lub energii, które muszą

być osiągnięte w określonym czasie przez

środowisko jako całość lub jego poszczególne

elementy przyrodnicze.

Obowiązek ustalenia standardów jakości obciąża ministra

właściwego do spraw ochrony środowiska działającego

w porozumieniu z innymi organami i jest realizowany

poprzez wydanie odpowiednich rozporządzeń

wykonawczych na podstawie upoważnień zawartych w

ustawie – Prawo ochrony środowiska lub ustawach

szczególnych.

Konsekwencją stwierdzenia naruszenia wymaganego stanu

jakości środowiska jest obowiązek przeprowadzenia

programu naprawczego.

Program naprawczy – akt prawa miejscowego,

przyjmowany przez upoważniony szczegółowymi

przepisami organ terenowej administracji publicznej.

Programy naprawcze służą przede wszystkim wypełnieniu

zobowiązań wynikających z prawa wspólnotowego.

PRAWO EMISYJNE – WYMAGANIA OGÓLNE

Regulacje dotyczące ochrony przed zanieczyszczeniem

można podzielić na następujące grupy:

1) Przepisy ogólne określające cele i podstawowe zasady

ochrony przed zanieczyszczeniami.

2) Przepisy ustalające ogólne zasady i obowiązki związane

z ochroną przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z

określonych źródeł takich jak:

a) instalacje i urządzenia,

b) substancje i produkty,

c) tzw. źródła liniowe i rozproszone (drogi, linie kolejowe, linie

tramwajowe, lotniska, porty, linie energetyczne.

3) przepisy określające podstawowe wymagania

materialne i proceduralne dla wydawania pozwoleń

na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii.

Zanieczyszczenie – emisja, która może:

- być szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska,

- powodować szkodę w dobrach materialnych,

- pogarszać walory estetyczne środowiska lub

- kolidować z innymi, uzasadnionymi sposobami

korzystania ze środowiska.

Emisja – wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio, w

wyniku działalności człowieka, do powietrza, wody, gleby

lub ziemi:

- substancje,

- energie, takie jak ciepło, hałas, wibracje lub pola

elektromagnetyczne.

Substancja – pierwiastki chemiczne oraz ich związki,

mieszaniny lub roztwory występujące w środowisku lub

powstałe w wyniku działalności człowieka.

Wymagania dotyczące instalacji:

a) wymagania, które należy spełnić przed oddaniem

instalacji do użytku,

b) wymagania związane z normalnym

funkcjonowaniem instalacji,

c) wymagania dotyczące funkcjonowania instalacji

w warunkach odbiegających od normalnych

(okres rozruchu, awarii lub likwidacji)

.

Wyjątkiem dopuszczającym naruszenie zakazu naruszania

standardów jakości środowiska w stosunku do instalacji

wprowadzającej gazy lub pyły do powietrza, powodującej emisję

hałasu oraz wytwarzanie pól elektromagnetycznych na

obszarach znajdujących się poza terenem, do którego

prowadzący instalację ma tytuł prawny są obszar ograniczonego

użytkowania oraz strefa przemysłowa.

Obszar ograniczonego użytkowania

Obszar ograniczonego użytkowania tworzony jest dla:

a) oczyszczalni ścieków,

b) składowiska odpadów komunalnych,

c) kompostowni,

d) trasy komunikacyjnej,

e) lotniska,

f) linii i stacji elektroenergetycznej oraz

g) instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i

radiolokacyjnej

jeżeli:

- z przeglądu ekologicznego albo

- z oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, albo

- z analizy porealizacyjnej

wynika, że mimo zastosowania dostępnych rozwiązań

technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być

dotrzymane standardy jakości środowiska poza terenem zakładu

lub innego obiektu.

Obszar ograniczonego użytkowania tworzony jest w formie aktu

normatywnego w postaci uchwały sejmiku województwa lub

uchwały rady powiatu.

Strefa przemysłowa

Strefa przemysłowa tworzona jest:

- na obszarach określonych w miejscowym planie

zagospodarowania przestrzennego jako tereny przeznaczone do

działalności produkcyjnej, składowania oraz magazynowania

- i równocześnie użytkowanych zgodnie z przeznaczeniem

jeżeli mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych,

technologicznych i organizacyjnych, nie mogą być dotrzymane

standardy jakości środowiska oraz wartości odniesienia poza

terenem zakładu lub innego obiektu.

Strefa przemysłowa tworzona jest w formie aktu normatywnego w

postaci uchwały sejmiku województwa, podejmowanego w

uzgodnieniu z państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym i

regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.

Wymagania dotyczące substancji i produktów:

Zabronione jest wprowadzanie do obrotu lub ponowne

wykorzystanie substancji stwarzających szczególne

zagrożenie dla środowiska, w szczególności:

1) azbestu,

2) PCB.

- substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska

powinny być wykorzystywane, przemieszczane i eliminowane

przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności.

- instalacje lub urządzenia, w których są lub były

wykorzystywane substancje stwarzające szczególne zagrożenie

dla środowiska, powinny zostać oczyszczone lub

unieszkodliwione,

- wykorzystujący substancje stwarzające szczególne zagrożenie

dla środowiska jest obowiązany do dokumentowania rodzaju,

ilości i miejsc ich występowania oraz sposobu ich eliminowania.

Produkt powinien być zaopatrzony w informację dotyczącą:

1) zużycia paliw lub materiałów eksploatacyjnych,

2) wielkości emisji związanej z użytkowaniem produktu,

3) bezpiecznego dla środowiska użytkowania, demontażu,

powtórnego wykorzystania lub unieszkodliwienia produktu.

- sprzedawca produktów powinien zapewnić, aby przedmiotowa

informacja znajdowała się także w miejscach sprzedaży

produktu,

- reklama i inny rodzaj promocji, zawierające informację o

produkcie w zakresie określonym w ustawie, powinny być

czytelne oraz powinny uwzględniać wymagania ustalone w

rozporządzeniu wykonawczym,

- wprowadzający produkt do obrotu powinien zapewnić

spełnienie przez produkt wymagań ochrony środowiska.

POZWOLENIA EMISYJNE:

Pozwolenie emisyjne – pozwolenie na wprowadzanie do

środowiska substancji lub energii.

Eksploatacja instalacji powodującej emisję może się

odbywać:

a) na podstawie uzyskanego pozwolenia na emisję,

b) na podstawie zgłoszenia zamiaru rozpoczęcia

eksploatacji instalacji,

c) na podstawie ogólnego upoważnienia ustawowego

(w

ramach korzystania zwykłego)

.

Pozwolenie emisyjne jest decyzją administracyjną

wydawaną przez organ ochrony środowiska.

Rodzaje pozwoleń emisyjnych:

1) pozwolenia zintegrowane,

2) pozwolenia sektorowe:

a) na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,

b) wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do

ziemi,

c) na wytwarzanie odpadów.

Pozwolenia sektorowe oraz pozwolenie wodnoprawne na

pobór wód nie są wymagane w przypadku obowiązku

posiadania pozwolenia zintegrowanego.

Podstawowe warunki uzyskania pozwolenia emisyjnego:

- spełnienie wymagań określonych w ustawie – Prawo ochrony

środowiska lub w innych przepisach, w szczególności w ustawie o

odpadach,

- niepowodowanie wskutek eksploatacji instalacji przekroczenia

dopuszczalnych standardów emisyjnych,

- niepowodowanie wskutek eksploatacji instalacji przekroczenia

standardów jakości środowiska,

- nienaruszenie wskutek wydania pozwolenia programu

naprawczego,

- upływ 2 lat od dnia, gdy decyzja w przedmiocie cofnięcia lub

ograniczenia stała się ostateczna, a wniosek dotyczy uprawnień

wnioskodawcy objętych taką decyzją w przypadkach, kiedy miała

ona charakter sankcyjny,

- niepowodowanie wskutek eksploatacji instalacji położonej w

granicach strefy przemysłowej naruszenia ustaleń zawartych w

rozporządzeniu o jej utworzeniu.

Najważniejsze elementy treści pozwolenia:

1) rodzaj i parametry instalacji istotne z punktu widzenia

przeciwdziałania zanieczyszczeniom,

2) wielkość dopuszczalnej emisji w warunkach normalnego

funkcjonowania instalacji, nie większą niż wynikająca z prawidłowej

eksploatacji instalacji, dla poszczególnych wariantów

funkcjonowania,

3) maksymalny dopuszczalny czas utrzymywania się uzasadnionych

technologicznie warunków eksploatacyjnych odbiegających od

normalnych, w szczególności w przypadku rozruchu i wyłączenia

instalacji, a także warunki wprowadzania do środowiska substancji

lub energii w takich przypadkach,

4) źródła powstawania albo miejsca wprowadzania do środowiska

substancji lub energii.

Jeżeli przemawia za tym szczególnie ważny interes społeczny związany z

ochroną środowiska (zwłaszcza z zagrożeniem pogorszeniem stanu

środowiska w znacznych rozmiarach), w pozwoleniu może być ustanowione

zabezpieczenie roszczeń z tytułu wystąpienia negatywnych skutków w

środowisku oraz szkód w środowisku (depozyt, gwarancja bankowa,

gwarancja ubezpieczeniowa lub polisa ubezpieczeniowa).

Wygaśnięcie, cofnięcie i ograniczenie pozwolenia:

Pozwolenie jest wydawane na czas oznaczony, nie dłuższy niż

10 lat.

Pozwolenie wygasa:

1) po upływie czasu, na jaki zostało wydane,

2) jeżeli podmiot przestał być prowadzącym instalację w rozumieniu

ustawy lub z innych powodów pozwolenie stało się

bezprzedmiotowe,

3) na wniosek prowadzącego instalację,

4) jeżeli prowadzący instalację nie rozpoczął działalności objętej

pozwoleniem w terminie dwóch lat od dnia, w którym pozwolenie

stało się ostateczne,

5) jeżeli prowadzący instalację nie prowadził działalności objętej

pozwoleniem przez dwa lata,

6) jeżeli decyzja o pozwoleniu, wydana w wyniku postępowania

kompensacyjnego, nie stanie się wykonalna w terminie dwóch lat od jej

wydania.

Pozwolenie podlega cofnięciu lub ograniczeniu bez

odszkodowania, jeżeli instalacja nie jest należycie

eksploatowana, przez co stwarza:

- zagrożenie pogorszenia stanu środowiska w znacznych

rozmiarach lub

- zagrożenie życia lub zdrowia ludzi.

Pozwolenie może zostać cofnięte lub ograniczone bez

odszkodowania, jeżeli:

- eksploatacja instalacji jest prowadzona z naruszeniem warunków

pozwolenia, innych przepisów ustawy lub ustawy o odpadach,

- przepisy dotyczące ochrony środowiska zmieniły się w stopniu

uniemożliwiającym emisję na warunkach określonych w

pozwoleniu,

- instalacja jest objęta postępowaniem kompensacyjnym,

- nastąpiło przekroczenie krajowych pułapów emisji określonych w

ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami

gazów cieplarnianych i innych substancji.

Pozwolenie może zostać cofnięte lub ograniczone za

odszkodowaniem, jeżeli:

- przemawiają za tym względy ochrony środowiska lub

- korzystanie z pozwolenia stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia

ludzi.

Ustalenie odszkodowania następuje w drodze decyzji

organu właściwego do cofnięcia lub ograniczenia

pozwolenia, decyzja jest niezaskarżalna.

Odszkodowanie przysługuje od organu właściwego do

cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia.

Strona niezadowolona z przyznanego odszkodowania może

wnieść powództwo do sądu powszechnego:

- w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji,

- w terminie 3 miesięcy od zgłoszenia żądania przez

poszkodowanego w razie niewydania decyzji przez właściwy organ.

POZWOLENIE ZINTEGROWANE

Uzyskania pozwolenia zintegrowanego wymaga

prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie, ze

względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej

działalności, może powodować znaczne

zanieczyszczenie poszczególnych elementów

przyrodniczych albo środowiska jako całości.

Instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego powinny

spełniać wymagania ochrony środowiska wynikające z

najlepszych dostępnych technik, a w szczególności nie

mogą powodować przekroczenia granicznych wielkości

emisyjnych.

Najlepsze dostępne techniki – najbardziej efektywny oraz

zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia

danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania

granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu

eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe,

ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całość, z tym że

pojęcie:

a) "technika" oznacza zarówno stosowaną technologię, jak i sposób, w

jaki dana instalacja jest projektowana, wykonywana, eksploatowana

oraz likwidowana,

b) "dostępne techniki" oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który

umożliwia ich praktyczne zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z

uwzględnieniem warunków ekonomicznych i technicznych oraz

rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla środowiska, a które to

techniki prowadzący daną działalność może uzyskać,

c) "najlepsza technika" oznacza najbardziej efektywną technikę w

osiąganiu wysokiego ogólnego poziomu ochrony środowiska jako

całości.

Graniczne wielkości emisyjne – takie dodatkowe standardy

emisyjne, które nie mogą być przekraczane przez instalacje

wymagające pozwolenia zintegrowanego.

II. Gospodarowanie odpadami

Odpady – każda substancja lub przedmiot należący do

jednej z kategorii, określonych w załączniku nr 1 do

ustawy o odpadach, których posiadacz:

- pozbywa się,

- zamierza pozbyć się lub

- do ich pozbycia się jest obowiązany.

Odpady niebezpieczne – odpady:

- należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście A

załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z

właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub

- należące do kategorii lub rodzajów odpadów określonych na liście B

załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników

wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające

co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do

ustawy

Gospodarowanie odpadami – zbieranie, transport,

odzysk i unieszkodliwianie odpadów, w tym również

nadzór nad takimi działaniami oraz nad miejscami

unieszkodliwiania odpadów.

Zbieranie odpadów - każde działanie, w szczególności

umieszczanie w pojemnikach, segregowanie i magazynowanie

odpadów, które ma na celu przygotowanie ich do transportu do

miejsc odzysku lub unieszkodliwiania.

Odzysk – wszelkie działania, niestwarzające zagrożenia dla życia,

zdrowia ludzi lub dla środowiska, polegające na wykorzystaniu

odpadów w całości lub w części, lub prowadzące do odzyskania z

odpadów substancji, materiałów lub energii i ich wykorzystania,

określone w załączniku nr 5 do ustawy.

Recykling – taki odzysk, który polega na powtórnym przetwarzaniu

substancji lub materiałów zawartych w odpadach w procesie

produkcyjnym w celu uzyskania substancji lub materiału o przeznaczeniu

pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też recykling organiczny,

z wyjątkiem odzysku energii.

Unieszkodliwianie odpadów – poddanie odpadów

procesom przekształceń biologicznych, fizycznych lub

chemicznych określonym w załączniku nr 6 do ustawy w

celu doprowadzenia ich do stanu, który nie stwarza

zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska.

Głównym adresatem obowiązku właściwego

gospodarowania odpadów jest posiadacz odpadów.

Posiadacz odpadów – każdy, kto faktycznie włada odpadami

(wytwórcę odpadów, inną osobę fizyczną, osobę prawną lub

jednostkę organizacyjną), z wyłączeniem prowadzącego

działalność w zakresie transportu odpadów, domniemywa się, że

władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów

znajdujących się na nieruchomości.

Wytwórca odpadów – każdy, którego działalność lub

bytowanie powoduje powstawanie odpadów, oraz każdy, kto

przeprowadza wstępne przetwarzanie, mieszanie lub inne

działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych

odpadów.

Podstawowe zasady gospodarowania odpadami:

a) zapobieganie powstawaniu odpadów,

b) ograniczanie powstawania odpadów oraz ich

uciążliwości dla ludzi i środowiska,

c) odzysk z odpadów substancji, przedmiotów i produktów

wraz z ich wykorzystaniem,

d) unieszkodliwianie odpadów, z wyłączeniem

składowania,

e) składowanie odpadów.

Wytwórca odpadów jest obowiązany do uzyskania

pozwolenia na wytwarzanie odpadów, które powstają w

związku z eksploatacją instalacji, jeżeli wytwarza:

- powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie lub

- powyżej 5 tysięcy Mg odpadów innych niż niebezpieczne

rocznie.

Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie

odzysku lub unieszkodliwiania odpadów jest wydawane, w

drodze decyzji, przez właściwy organ na czas oznaczony,

nie dłuższy niż 10 lat.

Zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie

zbierania lub transportu odpadów wydaje się w drodze

decyzji przez właściwy organ na czas oznaczony nie

dłuższy niż 10 lat.

Ustawa o odpadach przewiduje łączenie decyzji

zezwalających na wytwarzanie i gospodarowanie

odpadami (art. 31 – wytwarzanie odpadów, art. 32 – odzysk i

unieszkodliwianie odpadów).

Wytwórca odpadów może zlecić wykonanie obowiązku

gospodarowania odpadami innemu posiadaczowi odpadów.

Posiadacz odpadów może je przekazywać wyłącznie podmiotom,

które uzyskały zezwolenie właściwego organu na prowadzenie

działalności w zakresie gospodarki odpadami, chyba że

działalność taka nie wymaga uzyskania zezwolenia.

Posiadacz odpadów jest obowiązany do prowadzenia ich

ilościowej i jakościowej ewidencji zgodnie z przyjętym

katalogiem odpadów i listą odpadów niebezpiecznych a w

szczególności do:

a) sporządzania karty odpadu,

b) przekazywania odpadów na podstawie karty przekazania

odpadu,

c) sporządzenie zbiorczego zestawienia odpadów i

przekazywanie go marszałkowi województwa po upływie roku.

Szczególne zasady postępowania dotyczące

odpadów:

1) Rozdział V ustawy o odpadach:

- postępowanie z osadami z oczyszczalni ścieków

komunalnych,

- postępowanie dotyczące PCB,

- postępowanie z olejami odpadowymi,

- postępowanie dotyczące odpadów pochodzących z

procesów

wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z procesów

przetwarzania tych odpadów,

- postępowanie z określonymi rodzajami odpadów

medycznych

i weterynaryjnych,

- postępowanie dotyczące odpadów metali.

2) inne ustawy:

- postępowanie z odpadami opakowaniowymi,

- postępowanie z pojazdami samochodowymi wycofanymi z

użytku,

- postępowanie ze zużytym sprzętem elektrycznym i

elektronicznym,

- postępowanie ze zużytymi bateriami i akumulatorami,

- postępowanie z odpadami wydobywczymi,

- postępowanie z odpadami komunalnymi,

- transgraniczne przemieszczanie odpadów.

III. Gospodarowanie i ochrona wód

Prawne instrumenty zarządzania zasobami

wodnymi:

1) plany gospodarki wodnej,

2) pozwolenia wodnoprawne,

3) opłaty i należności w gospodarce wodnej,

4) kataster wodny,

5) kontrola gospodarowania wodami.

Własność wód:

a) Skarb Państwa:



wody morza terytorialnego,



morskie wody wewnętrzne wraz z morskimi wodami

wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej,



śródlądowe wody powierzchniowe płynące oraz



wody podziemne,

b) inne osoby prawne,

c) osoby fizyczne.

Wody publiczne – wody stanowiące własność Skarbu

Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego.

Płynące wody publiczne są wyłączone z obrotu cywilnoprawnego z

wyjątkiem przypadków określonych w ustawie.

Rodzaje korzystania z wód:

1) Powszechne korzystanie z wód publicznych:

– przysługuje z mocy prawa każdemu,

– w stosunku do:



śródlądowych powierzchniowych wód publicznych,



morskich wód wewnętrznych wraz z morskimi wodami

wewnętrznymi Zatoki Gdańskiej,



z wód morza terytorialnego,

– służy do:



zaspokajania potrzeb osobistych, gospodarstwa domowego lub

rolnego, bez stosowania specjalnych urządzeń technicznych,



wypoczynku, uprawiania turystyki, sportów wodnych oraz, na

zasadach określonych w przypisach odrębnych, amatorskiego

połowu ryb.

2) Zwykłe korzystanie z wód:

- obejmuje korzystanie:



z wody przez jej właściciela,



z wody podziemnej znajdującej się gruncie właściciela,

- służy zaspokojeniu potrzeb własnego gospodarstwa

domowego oraz gospodarstwa rolnego,

- nie stanowi zwykłego korzystania z wód:



nawadnianie gruntów lub upraw wodą podziemną za pomocą

deszczowni,



pobór wody powierzchniowej lub podziemnej w ilości większej niż 5

m3 na dobę,



korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej,



rolnicze wykorzystanie ścieków lub wprowadzanie do wód lub do

ziemi oczyszczonych ścieków, jeżeli ich łączna ilość jest większa niż

5 m3 na dobę.

3) Szczególne korzystanie z wód:

- obejmuje każde korzystanie wykraczające poza

ramy powszechnego i zwykłego,

- możliwe jest wyłącznie na podstawie pozwolenia

wodnoprawnego lub innego rodzaju zgody i musi się

odbywać w tych ramach,

- za określone rodzaje szczególnego korzystania z wód

pobierane są opłaty na zasadach określonych w

ustawie - Prawo ochrony środowiska lub ustawie -

Prawo wodne.

Szczególnym korzystaniem z wód jest w szczególności:

1) pobór oraz odprowadzanie wód powierzchniowych lub

podziemnych,

2) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi,

3) przerzuty wody oraz sztuczne zasilanie wód podziemnych,

4) piętrzenie oraz retencjonowanie śródlądowych wód

powierzchniowych,

5) korzystanie z wód do celów energetycznych,

6) korzystanie z wód do celów żeglugi oraz spławu,

7) wydobywanie z wód kamienia, żwiru, piasku oraz innych

materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu,

8) rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych.

Ochrona jakości wód przed zanieczyszczeniem

realizowana jest za pośrednictwem

następujących działań:

a) ustalanie wymagań jakościowych dla danego

elementu środowiska,

b) badanie przestrzegania ustanowionych wymagań

(monitoring),

c) podejmowanie przeciwdziałań (programów

naprawczych) w przypadku stwierdzenia

naruszenia określonych wymagań jakościowych.

Prawne instrumenty ochrony wód przed

zanieczyszczeniem:

a) standardy emisyjne dotyczące ścieków,

b) generalne zakazy i ograniczenia związane z

odprowadzaniem ścieków,

c) określenie warunków wprowadzania ścieków do wód,

d) ochrona wód przed azotanami pochodzącymi ze źródeł

rolniczych,

e) obowiązek instalowania i eksploatowania urządzeń

ochronnych,

f) obowiązek uzyskania zgody na odprowadzanie ścieków

(pozwolenie wodnoprawne i emisyjne),

g) obowiązek prowadzenia pomiarów ścieków,

h) obszarowa ochrona ujęć i źródeł wody.

IV. Ochrona przyrody

Ochrona przyrody – polega na zachowaniu,

zrównoważonym użytkowaniu oraz odnawianiu zasobów,

tworów i składników przyrody:

1) dziko występujących roślin, zwierząt i grzybów,

2) roślin, zwierząt i grzybów objętych ochroną

gatunkową,

3) zwierząt prowadzących wędrowny tryb życia,

4) siedlisk przyrodniczych,

5) siedlisk zagrożonych wyginięciem, rzadkich i

chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów,

6) tworów przyrody żywej i nieożywionej oraz kopalnych

szczątków roślin i zwierząt,

7) krajobrazu,

8) zieleni w miastach i wsiach,

9) zadrzewień.

Przedmiotem ochrony przyrody są:

a) elementy przyrody żywej,

b) ukształtowane elementy o charakterze abiotycznym,

c) krajobraz.

Celem ochrony przyrody jest:

1) utrzymanie procesów ekologicznych i stabilności

ekosystemów;

2) zachowanie różnorodności biologicznej;
3) zachowanie dziedzictwa geologicznego i

paleontologicznego;

4) zapewnienie ciągłości istnienia gatunków roślin,

zwierząt

i grzybów, wraz z ich siedliskami, przez ich utrzymywanie

lub

przywracanie do właściwego stanu ochrony;
5) ochrona walorów krajobrazowych, zieleni w miastach i

wsiach

oraz zadrzewień;
6) utrzymywanie lub przywracanie do właściwego

stanu ochrony siedlisk przyrodniczych, a także pozostałych

zasobów, tworów i składników przyrody;
7) kształtowanie właściwych postaw człowieka

wobec przyrody przez edukację, informowanie i promocję

w dziedzinie ochrony przyrody.

Rodzaje ochrony:

Ochrona ścisła – całkowite i trwałe zaniechanie

bezpośredniej ingerencji człowieka w stan ekosystemów,

tworów i składników przyrody oraz w przebieg procesów

przyrodniczych na obszarach objętych ochroną, a w

przypadku gatunków - całoroczną ochronę należących do

nich osobników i stadiów ich rozwoju.

Ochrona częściowa – ochrona gatunków roślin, zwierząt

i grzybów dopuszczającą możliwość redukcji

liczebności populacji oraz pozyskiwania osobników tych

gatunków lub ich części.

Ochrona czynna – stosowanie, w razie potrzeby,

zabiegów ochronnych w celu przywrócenia naturalnego

stanu ekosystemów i składników przyrody lub zachowania

siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin, zwierząt lub

grzybów.

Ochrona krajobrazowa – zachowanie cech

charakterystycznych danego krajobrazu.

Formami ochrony przyrody są:

1) parki narodowe,

2) rezerwaty przyrody,

3) parki krajobrazowe,

4) obszary chronionego krajobrazu,

5) obszary Natura 2000,

6) pomniki przyrody,

7) stanowiska dokumentacyjne,

8) użytki ekologiczne,

9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe,

10) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.

Organy w zakresie ochrony przyrody:

1) minister właściwy do spraw środowiska (wykonujący

swoje zadania przy pomocy Głównego Konserwatora

Przyrody),

2) Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska,

3) wojewoda,

4) regionalny dyrektor ochrony środowiska,

5) starosta,

6) wójt, burmistrz albo prezydent miasta,

7) marszałek województwa,

8) dyrektor parku narodowego.

Organy opiniodawczo-doradcze w zakresie ochrony

przyrody:

1) Państwowa Rada Ochrony Przyrody, działająca przy ministrze

właściwym do spraw środowiska,

2) regionalna rada ochrony przyrody, działająca przy

regionalnym dyrektorze ochrony środowiska,

3) rada naukowa parku narodowego, działająca przy dyrektorze

parku narodowego,

4) rada parku krajobrazowego lub rada zespołu parków

krajobrazowych, działająca przy dyrektorze parku

krajobrazowego lub dyrektorze zespołu parków krajobrazowych.

V. Ochrona biosfery

A. Korzystanie z zasobów leśnych:

Las – grunt:

1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną

(uprawami leśnymi) - drzewami i krzewami oraz runem leśnym - lub

przejściowo jej pozbawiony:

a) przeznaczony do produkcji leśnej lub

b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku

narodowego albo

c) wpisany do rejestru zabytków,

2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla

potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji

wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod

liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a

także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.

Gospodarka leśna - działalność leśna w zakresie:

a) urządzania, ochrony i zagospodarowania lasu,

b) utrzymania i powiększania zasobów i upraw leśnych,

c) gospodarowania zwierzyną,

d) pozyskiwania - z wyjątkiem skupu - drewna, żywicy,

choinek, karpiny, kory, igliwia, zwierzyny oraz płodów runa

leśnego, a także sprzedaż tych produktów oraz

e) realizacja pozaprodukcyjnych funkcji lasu.

Nadzór nad gospodarką leśną sprawują:

1) minister właściwy do spraw środowiska - w lasach

stanowiących własność Skarbu Państwa,

2) starosta - w lasach niestanowiących własności Skarbu
Państwa

.

Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe –

państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca

osobowości prawnej reprezentująca Skarb Państwa w

zakresie zarządzanego mienia, w skład której wchodzą:

1) Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych,

2) regionalne dyrekcje Lasów Państwowych,

3) nadleśnictwa,

4) inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości

prawnej.

Służba Leśna – formacja zajmująca się:

- sprawami zarządu lasami będącymi w zarządzie Lasów

Państwowych,

- prowadzeniem gospodarki leśnej i ochroną lasów,

- zwalczaniem przestępstw i wykroczeń w zakresie szkodnictwa

leśnego i ochrony przyrody oraz wykonywaniem innych zadań

w zakresie ochrony mienia,

- sprawami nadzoru nad gospodarką leśną w razie powierzenia

takiego nadzoru.

B. Korzystanie z zasobów zwierzyny łownej:

Zwierzęta łowne w stanie wolnym, jako dobro ogólnonarodowe,

stanowią własność Skarbu Państwa.

Gospodarka łowiecka – działalność w zakresie ochrony,

hodowli i pozyskiwania zwierzyny.

Organy administracji w zakresie łowiectwa:

1) minister właściwy do spraw środowiska,

2) samorząd województwa (jeżeli ustawa nie stanowi inaczej).

Państwowa Straż Łowiecka – umundurowana, uzbrojona i

wyposażona w terenowe oznaki środki transportu formacja

tworzona w województwach i podległa wojewodzie.

Polski Związek Łowiecki – zrzeszenie osób fizycznych i prawnych, które

prowadzą gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny

oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji

zwierząt łownych.

C. Ochrona użytkowa zasobów żywych wód

śródlądowych.

D. Korzystanie z zasobów żywych mórz.

E. Humanitarna ochrona zwierząt.

F. Korzystanie z zasobów genowych.

G. Rolnictwo ekologiczne.