CYKL GLISTY LUDZKIEJ:
Zapłodnione jaja wydostają się wraz z kałem na zewnątrz, po tygodniu rozwijają się larwy(drugie stadium larwalne), w niezmienionej postaci czekają na połknięcie przez żywiciela zazwyczaj krowę. Larwy te nazywane są jajami inwazyjnymi. Z jaja inwazyjnego po wniknięciu do przewodu pokarmowego uwalniają się larwy, przenikają przez ścianę jelita i dostają się do układu krwionośnego. Do dalszego rozwoju potrzebują tlenu. Z prądem krwi trafiają do wątroby. Następnie w dalszym ciągu drogą krwionośną po przejściu prawego przedsionka serca trafiają do płuc gdzie dostają się do pęcherzyków płucnych. Tam, w procesie dojrzewania, przechodzą kolejne linienia. Larwy po przebiciu się do dróg oddechowych mogą drażnić gardło i krtań powodując odruchowe ich połknięcie. Larwy w ten sposób ponownie dostają się do przewodu pokarmowego, gdzie przechodzą ostanie linienie i osiągają dojrzałość płciową. Samica w ciele człowieka w ciągu doby może wytworzyć 200 tys. jaj.
CYKL PRZYWRY KRWI:
Pierwszym stadium rozwoju jest miracidium. Larwa ta żyje ok. 48 godzin. W tym czasie wnika do organizmu ślimaka. Tam przekształca się w sporocystę. Sporocysta rozmnaża się partenogenetycznie dając drugie pokolenie sporocyst, a następnie cerkarie, które opuszczają ciało ślimaka i wwiercają się w skórę żywiciela ostatecznego. Wędrują z krwią do płuc, potem do serca a na koniec do dużego obiegu krwi. Tam osiągają dojrzałość. Po kopulacji samice wędrują do naczyń włosowatych pęcherza moczowego i tam składają jaja. Jaja posiadają kolec, dzięki któremu dostają się do wnętrza pęcherza moczowego, a potem z moczem do wody, gdzie wykluwa się z nich miracidium.
CYKL MOTYLICY:
Jaja pasozyta dostają się do przewodu pokarmowego wraz z żółcią a następnie są wydalane razem z kałem. Poza organizmem żywiciela zachowują żywotnosc od 2 do 6-ciu miesięcy. W zbiornikach wodnych z jaja wykluwa się larwa zwana miracidium atakująca ślimaki wodne (błotniarkę moczarowa, będące żywicielem pośrednim. W ślimaku larwa przekształca się w sporocystę, z której namnaża się kolejne stadium larwalne - redia, a następnie cerkarie. Cały proces trwa ok. 2 miesiące.
Cerkarie aktywnie opuszczają ślimaka i przymocowują się do roślin wodnych. Następnie cerkarie tracą ogony, otorbiają się i przekształcają w formę inwazyjną - metacerkarię. W tej postaci są w stanie przetrwać nawet przez kilka tygodni/miesięcy.
Cykl życiowy zamyka się z chwilą zjedzenia metacerkarii przez żywiciela ostatecznego.
CYKL MOTYLICZKI:
Ślimak zaraża się, zjadając jaja zawierające miracidium. W jego jelicie larwa wykluwa się i wędruje do trzustko-wątroby, gdzie przekształca się w sporocystę. Sporocysta romnaża się partenogenetycznie, dając kolejne pokolenie sporocyst, a potem cerkarie. Cerkarie dostają się do jamy płucnej ślimaka, a następnie są usuwane z jego organizmu ze śluzem. Są zjadane razem z roślinami, na których się osadzą, przez mrówki. W organizmach mrówek wędrują do zwojów podprzełykowych. Wpływają na ich zachowanie, powodując, że mrówki wchodzą na szczyty źdźbeł traw, co zwiększa szanse zarażenia następnego żywiciela. W postaci metacerkarii są zjadane razem z trawą przez przeżuwacze. Osiedlają się w ich przewodach żółciowych. Są obojnakami, po zapłodnieniu krzyżowym składają jaja.
CYKL TASIEMCA NIEUZB.:
Wypełnione jajami człony tasiemca są wydalane wraz z kałem z organizmu żywiciela ostatecznego (człowieka). Następnie jaja są zjadane przez żywiciela pośredniego (bydło). W jelicie krowy z jaja wylęga się pierwsza postać larwalna - kulista onkosfera. Później larwa przedostaje się przez ścianki jelita do naczyń krwionośnych i wędruje wraz z krwią do mięśni. Onkosfera przekształca sie w następną larwę - wągra (cysticerkus). Wągry przedostają się do żywiciela ostatecznego, kiedy ten
np. zje surową albo półsurową zarażoną wołowinę.
CYKL TASIEMCA UZB.:
Celem ostatecznym tego tasiemca jest jelito człowieka. Dojrzałe człony tasiemca, wypełnione zapłodnionymi komórkami jajowymi, usuwane są z kałem na zewnątrz żywiciela. Uwolnione jaja mogą zarażać w środowisku zewnętrznym innych żywicieli przez kilka miesięcy. Kolejnym żywicielem umożliwiającym dalszy rozwój jest np. świnia.
W przewodzie pokarmowym świni, z połkniętego jaja wydostaje się larwa, tzw. onkosfera. Larwa zaopatrzona w 6 haczyków przebija ścianki jelita żywiciela i z krwią dociera do mięśni świni, gdzie przekształca się w specyficzną postać - wągra. Wągry umiejscawiają się m.in. w mięśniach żuchwy, szyi, lędźwi, przepony i sercu. Wągier ma postać pęcherzyka wypełnionego płynem, zawierającego główkę tasiemca. Człowiek zaraża się najczęściej wągrami tasiemca, spożywając zakażone nimi niedogotowane lub surowe mięso wieprzowe. W przewodzie pokarmowym żywiciela ostatecznego, jakim wobec wągrów tasiemca jest człowiek strawieniu ulega osłona wągra. Uwolniona główka tasiemca przyczepia się do ścianki jelita i rozpoczyna przyrost. Po dwóch miesiącach wągier przekształca się w jelicie cienkim w dojrzałego tasiemca.
CYKL TASIEMCA BĄBLOWCOWEGO:
Jaja tasiemca po dostaniu się do żywiciela pośredniego, jakim jest zwykle pies zakażają jego układ pokarmowy. Z jaj wylęgają się larwy - tzw. onkosfery, które naczyniami krwionośnymi dostaje się do narządów wewnętrznych żywiciela. Po okresie rozwoju, rozwój larw w stadium zwane bąblowiec, są one wydalane z kałem. Drogą pokarmową dostają się do żywiciela ostatecznego, jakim jest bydło, kozy oraz człowiek.
CYKL BRUZDOGŁOWCA SZEROKIEGO:
Bruzdrogłowiec szeroki dla swego rozwoju musi przeniknąć z ludzkiego kału do wody, aby dostać się kolejno do dwóch żywicieli pośrednich - zanim dokona inwazji żywiciela ostatecznego, czyli ponownie człowieka. Z jaja tasiemca w wodzie wylęga się koracidium (I forma larwalna), która zostaje połknięta przez I żywiciela pośredniego - oczlika (raczek słodkowodny). W oczliku przekształca się w II formę larwalną - tzw. procerkoid. Po zjedzeniu raczka słodkowodnego przez ryby, które są II żywicielem, procerkoid przekształca się w III formę larwalną (plerocerkoid). Tą III formą larwy zaraża się ponownie żywiciel ostateczny- człowiek (jak też liczne ssaki gł. mięsożerne).
Przyczyną zakażenia jest spożywanie przez ludzi niedogotowanego lub niedosmażonego mięsa rybiego.