DYKTATURY W EUROPIE MIĘDZYWOJENNEJ
Kraj |
Początek |
Główne postaci |
Uwagi |
Rosja, ZSRR |
X 1917 |
Lenin, Stalin |
Przewrót zbrojny w sytuacji rozkładu państwa, następnie wyeliminowanie przejściowych sojuszników, dyktatura jednopartyjna i budowa państwa totalitarnego powołującego się na ideologię ścisłego egalitaryzmu. Za Stalina przerodzenie się w dyktaturę jednostki |
Włochy |
X 1922 |
Benito Mussolini |
„Marsz na Rzym”, wymuszenie oddania władzy nad krajem, tworzenie państwa faszystowskiego. Ideologia solidaryzmu społecznego, silna władza wykonawcza, powoływanie się na tradycje rzymskie, dążenie do ekspansji kolonialnej (Etiopia) |
Bułgaria |
VI 1923 |
Aleksandyr Cankow |
Rządy dyktatorskie do 1930 |
|
V 1934 |
Borys III |
Dyktatorskie rządy cara |
Hiszpania |
IX 1923 |
Primo de Rivera |
Dyktatorskie rządy do 1930 |
|
VII 1936 |
Francisco Franco |
Obalenie rządów lewicowych po trzyletniej, krwawej wojnie domowej trwającej do 1939, u władzy pozostał do śmierci w 1975 |
Albania |
I 1925 |
Ahmed Zogu |
Szerokie uprawnienia prezydenckie, od 1928 przyjęcie tytułu królewskiego (król Zogu I) |
Polska |
V 1926 |
Józef Piłsudski |
Zamach majowy, ograniczenie demokracji parlamentarnej. Przewaga władzy wykonawczej nad ustawodawczą, próba stworzenia partii rządzącej (BBWR) przy ograniczeniu wpływu innych partii; brak większych represji |
Litwa |
XII 1926 |
Antanas Smetona |
Rozpuszczenie Sejmu, walka z komunistami, klerykałami i opozycją Voldemarasa. Od 1932 rządy jednopartyjne |
Portugalia |
V 1928 |
Antonio Salazar |
Rządy Salazara od 1932 do 1974, rządy jednopartyjne, wprowadzenie ustroju korporacyjnego, zaangażowanie w koloniach |
Jugosławia |
I 1929 |
Król Aleksander I |
Dyktatura króla, rozwiązanie partii politycznych |
Niemcy |
I 1933 |
Adolf Hitler |
Początek rządów narodowych socjalistów, tworzenie państwa totalitarnego opartego na zasadach wodzow-skich i rasistowskich (skrajny antysemityzm), dążenie do ekspansji kosztem innych narodów |
Austria |
III 1933 |
Engelbert Dollfus |
Dyktatura faszyzującego „Frontu Ojczyźnianego”, wzrost znaczenia nazistów, 1938 Anschluss do III Rzeszy |
Estonia |
III 1934 |
Konstantin Pats |
Rządy autorytarne |
Łotwa |
V 1934 |
Karlis Ulmanis |
Zniesienie konstytucji, dyktatura |
Grecja |
VIII 1936 |
Ioannis Metaxas |
Rozwiązanie parlamentu, dyktatura wojskowa |
Rumunia |
II 1938, IX 1940 |
Karol II, Ion Antonescu |
Od 1930 silna władza króla, od 1938 zakaz działalności partii politycznych |
Słowacja |
III 1938 |
ks. Józef Tiso |
Państwo powstałe po wkroczeniu Niemców do Czechosłowacji |
OD 1914 DO DZIŚ