Ameryka prekolumbijska, DZIEJE RZYMU


AMERYKA PREKOLUMBIJSKA

Lud lub kultura

Okres

Region

Główne ośrodki

Charakterystyka, uwagi

Olme-

kowie

1200-

100

p.n.e.

Meksyk na pd. od Veracruz

La Ven-ta, San Lorenzo

Pierwsze ośrodki miejskie w Ameryce, rozwinięte rolnictwo, wspaniale kamienne rzeźby. Pochodzenie ludu niepewne

Kultura Teoti-huacan

400 p.n.e.-

900 n.e.

Środk. Meksyk

Teoti-huacan

Wielki ośrodek religijny w Teotihuacan z monumental-nymi budowlami (rozkwit 300-650 n.e.) i ludnością sięgającą 200 tys. mieszk. Wpływ kultury Teotihuacan promieniował na całą Amerykę Śr.

Majo­wie

IV -

XVI w. (rozkwit przed 925)

Gwate­mala, Jukatan

Copan, Tikal, Palenąue

Miasta-państwa z monumentalnymi budowlami, porzu-cone z nieznanych powodów na pocz. X w. Nowe ośrodki powstały na Jukatanie (Chichén-Itza, Mayapán, Uxmal), walki o hegemonie nasilone w XV w.

Znakomita sztuka, wybitne osiągnięcia astronomiczne

Tolte-kowie

IX­ -

XIII w.

Wyżyna Meksy­kańska

Tollan (Tula)

Przybysze z północnego zachodu, przejęli dorobek poprzednich kultur. Utworzone przez nich państwo upadło po najeździe nowych ludów. Jako jedni z pierwszych w Ameryce używali wyrobów z metali

Azte­kowie

XIII -

pocz.

XVI w.

Środk. Meksyk, Gwate­mala

Tenoch-titlan (obecny Meksyk)

Przybysze z północy, 1325 założyli miasto Tenochtit-lan. W końcu XIV w. zrzucili zwierzchność innych ludów, a nast. podbili ziemie od Gwatemali i wybrzeży Zat. Meksykańskiej po wybrz. Oc. Spokojnego tworząc silne, choć niejednorodne państwo. Za ich rządów nastąpił wzrost liczby krwawych ofiar rytualnych

Kultura Nazca

pocz.

n.e.-

Xw.

Pd.-zach. Peru

brak miast

Budynki z suszonej cegły, piękna ceramika, znakomite tkaniny. Słynne figury olbrzymich rozmiarów ułożone

z kamieni na pustyni Nazca

Kultura Tiahu-anaco

IV -

XIII w.

Wsch. Peru, Boliwia, pn. Chile

Tiahua-naco

Rozwinięte tkactwo, metalurgia brązu, obróbka kamienia. Wielki ośrodek miejski nad Jez. Titicaca (rozkwit 300-600 n.e., później zmniejszenie znaczenia)

Czib-czowie

XV - pocz.

XVI w.

Kolum-bia

Zipa, Zaque

Miasta-państwa, rozwinięte rolnictwo, tkactwo, dalekosiężny handel wyrobami rzemiosła; kult Słońca

Chimu

XIV -

XV w.

Wybrz. Peru

Chan-

-chan, Tumbez

W okresie rozkwitu państwo sięgające od granic Ekwa­doru do Limy. Stolica Chan-chan liczyła ok. 200 tys. mieszk. Rozbite przez Inków. Rozwinięte rolnictwo irygacyjne i rzemiosło artystyczne (tkactwo, snycerstwo, garncarstwo, złotnictwo)

Inkowie

XIV w.- pocz.

XVI w.

Peru, Ekwador, Boliwia, pn. Chile, pn.-zach. Argen-tyna

Cuzco

W końcu XIV w. pierwsze podboje okolic Cuzco, w pocz. XV w. (panowanie Paczakuteka) uporządkowanie administracji i prawa, za Tupak Yupanki (1440-1495) wielkie podboje po granice Kolumbii i Środk. Chile. Państwo skrajnie scentralizowane, rządzone przez dzie­dziczną kastę Inków, narzucające poddanym język ke-czua i kult Słońca. Rozwinięte rolnictwo, hodowla lam, wielkie budowle kamienne, znakomita sieć (ok. 16 tys. km) dróg dostępnych dla pieszych i zwierząt jucznych

PRZEGLĄD GEOGRAFICZNY - ŚWIAT



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Polskie konstytucje, DZIEJE RZYMU
Główne państwa hellenistyczne, DZIEJE RZYMU
Główne okresy pradziejów, DZIEJE RZYMU
Odkrycie Ameryki, W ஜ DZIEJE ZIEMI I ŚWIATA, ●txt RZECZY DZIWNE
Koalicja antyhitlerowska, DZIEJE RZYMU
Tablice historyczne, Wybrane dzieła litaratury światowej, DZIEJE RZYMU
Polska w początku XIX w. i początku XX w., DZIEJE RZYMU
Przetwarzanie żywności, DZIEJE RZYMU
Dyktatury w Europie międzywojennej, DZIEJE RZYMU
Tytus Liwiusz - Dzieje Rzymu od zalozenia miasta k. XLI-XLV, KSIĘGA CZTERDZIESTA PIERWSZA
Plemiona Indian USA i Kanady, DZIEJE RZYMU
język aztecki, Religioznawstwo, III rok, Religie Ameryki Prekolumbijskiej
Inkowie, Ameryka Prekolumbijska
kalendarze - nazwy dni (Aztekow, Religioznawstwo, III rok, Religie Ameryki Prekolumbijskiej
Aztekowie, Ameryka Prekolumbijska
Filozofia, DZIEJE RZYMU
Komunistyczne kraje Europy - porównanie, DZIEJE RZYMU
Tablice historyczne, Unie z Litwą, DZIEJE RZYMU

więcej podobnych podstron