galwanizacja - wykad01, Fizykoterapia i balneologia


GALWANIZACJA - jest to zabieg elektroterapeutyczny polegający na zastosowaniu prądu stałego (galwanicznego) do celów leczniczych. Polega na przepływie prądu stałego w ciele pacjenta między dwoma elektrodami. Prąd stały to prąd, który podczas przepływu prądu nie zmienia kierunku oraz natężenia.

Nazwa zabiegu wiąże się z nazwiskiem włoskiego lekarza Luigi Galvaniego.

Warstwa rogowa naskórka ma zerową przewodność. Prąd wnika głównie przez miejsca o zmniejszonym oporze elektrycznym (kanaliki potowe, nerwy, tkanka mięśniowa).

Największa przewodność wykazuje:

Pod wpływem prądu stałego zachodzą następujące zjawiska:

    1. elektrochemiczne

    2. elektrokinetyczne

    3. elektrotermiczne

    4. reakcje nerwów i mięśni

    5. odczyn ze strony naczyń krwionośnych

ad.1. są związane z elektrolizą.

2 Na + 2 H2O → 2Na OH + H2 KATODA odczyn zasadowy

(rozpuszczanie białka w tkankach)

2Cl + H2O → 2 HCl + O ANODA odczyn kwaśny

(ścinanie białka)

ad.2. zachodzą w błonach półprzepuszczalnych

elektroforeza - polega na przemieszczaniu się fazy rozproszonej względem rozpraszającej

kataforezą nazywa się ruch dodatnio naładowanych cząsteczek → kationów (+) ku katodzie (-);

anaforeza jest to ruch ujemnie naładowanych cząstek → anionów (-) ku anodzie (+)

elektroosmoza - ruch odwrotny

ad.3 polegają na przemianie energii elektrycznej w cieplną zgodnie z prawem Joule'a w wyniku tarcia powstaje ciepło

Q= 0,24 R I 2t

ad.4 Prawo Du Bois i Reymonda - powstanie bodźców powodujących skurcz w mięśniach poprzecznie prążkowanych nie jest uzależnione od samego przepływu prądu, ale od dostatecznie szybkiej zmiany natężenia w czasie.

Przepływ prądu przez tkankę nerwową i mięśniową powoduje zmianę ich pobudliwości - elektrotonus.

KATELEKTROTONUS - pobudliwość wzrasta pod katodą, (czyli próg się obniża)

ANELEKTROTONUS - pobudliwość maleje pod anodą

ad.5. Prąd elektryczny powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych

  1. rozszerzenie naczyń powierzchownych skóry podczas zabiegu i bezpośrednio po nim

  2. do 30 minut po zabiegu - zmniejszenie się odczyn

  3. rozszerzenie się naczyń głębiej położonych - trwa do kilku godzin

ELEKTRODY:

  1. płaskie - cynowe, węglowe, silikonowe, jednorazowe ... o różnych wymiarach

  2. specjalnego kształtu - dyskowa, wałeczkowa, Bergoniego (półmaska)

PODKŁADY:

Umieszczenie między elektrodą a skórą podkładu (z gazy, wiskozy, flaneli, tetry) zwilżonego wodą lub 0,5 % roztworem NaCl zmniejsza opór naskórka i ułatwia przejście prądu przez skórę. Grubość podkładu powinna wynosić od 1 do 2 cm.

UŁOŻENIE ELEKTROD:

ELEKTRODA CZYNNA

Jest elektrodą lecznicza, którą umieszczamy na miejscu zabiegowym; Elektroda czynna podczas zabiegu może być mniejsza od elektrody biernej. Wielkość elektrody czynnej dostosowana jest do wielkości pola zabiegowego

ELEKTRODA BIERNA

Jest elektroda zamykająca obwód

CZAS ZABIEGU:

W obrębie tułowia i kończyn - 15- 20 minut (czasami 30 )

W obrębie głowy i szyi - 5 - 15 minut

Cykl zabiegów 10-20.

Zabiegi najczęściej wykonuje się codziennie.

DAWKA: zależy od

-powierzchni elektrody czynnej

-czas trwania

-rodzaj i umiejscowienie schorzenia

j =I /s [mA/cm2]

j - gęstość prądu

I - natężenie prądu

S - powierzchnia, przez którą przepływa prąd

DAWKOWANIE OBIEKTYWNE - polega na obliczeniu gęstości prądu na elektrodzie czynnej:

Słaba - 0,01 -0,1 mA/cm2

Średnia - 0,1 - 0,3 mA/cm2

Mocna - 0,3 - 0, 5 mA/cm2

Nie stosuje się dawek większych od 50 mA, gdyż mogą wystąpić zaburzenia czucia. Bazujemy na odczuciach pacjenta.

Obecnie niektórzy autorzy podają dawkę 0,2 mA/cm2

Przyjęto zasadę, że w obrębie kończyn nie i tułowia nie przekracza się ogólnej dawki 12 mA, a w obrębie głowy i szyi 3-5 mA.

Prąd galwaniczny można stosować u dzieci i niemowląt:

DAWKOWANE SUBIEKTYWNE - opiera się na odczuciach pacjentów ( pacjent nie może mieć zaburzeń czucia). Podczas zabiegu pacjent powinien czuć mrowienie (nie pieczenie).

WSKAZANIA:

  1. galwanizacja anodowa

  • galwanizacja katodowa