1. SYSTEM OPIEKI ZDROWOTNEJ to- zorganizowany i skoordynowany zespół działań, którego celem jest realizacja świadczeń i usług profilaktyczno - leczniczych i rehabilitacyjnych, mających na celu zabezpieczenie i poprawę zdrowia jednostki; 2 Zagwarantowanie powszechnej opieki zdrowotnej na minimalnym poziomie jest założeniem w modelu opieki zdrowotnej: opartym na zasadzie pomocy publicznej; 3 Podstawą oceny realizacji danego standardu są: kryteria 4 która ze stref mających wpływ na poziom jakości zakłada dostosowanie do oczekiwań odbiorców?: strefa marketingu; 5 System DySSSy to: wszystkie prawidłowe; 6 Procesy doskonalenie jakości jest: ciągły i dynamiczny; 7 Zarządzanie jakością, to sposób zarządzania, w którym podmiotem jest: pacjent; 8 Głównym celem systemu akredytacji jest: wymuszanie podnoszenia jakości w opiece zdrowotnej; 9 Uczestnictwo w programie akredytacji jest: fakultatywne; 10 Dobrowolnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają: cudzoziemcy - studenci; 11 które świadczenie zdrowotne finansują budżet państwa: wysokospecjalistyczne świadczenia zdrowotnego, leczenie za granicą; 12 Wymień który rodzaj świadczeń nie wymaga skierowania: do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej; 13 Związek między paleniem tytoniu, a rozwojem nowotworu jest najsilniejszy w przypadku: raka krtani; 14 Wybierz prawidłową kolejność faz rozwoju alkoholizmu według Jellinka: faza wstępna, faza zwiastunów, faza krytyczna, faza chroniczna; 15 Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka sutka to 1 wczesne występowanie I miesiączki; 2 późne występowanie I miesiączki; 3 wczesne występowanie menopauzy; 4 wczesna I ciąża; 5 rak piersi u matki pacjentki; 6 przebyty rak piersi; : 1, 5, 6; 16 Wysokie spożycie tłuszczów, tłuszczów w tym szczególnie nasyconych zwiększa ryzyko zachorowania na: raka przełyki; 17 jakie konsekwencje dla płodu niesie palenie tytoniu przez kobietę ciężarną: *ryzyko zgonu noworodka; *waga urodzeniowa noworodka jest mniejsza i posiada mniejsze rozmiary ciała ( jest o 250g mniejsza); *dzieci wykazują wolniejszy rozwój fizyczny i psychiczny; *występują u dzieci wady wrodzone serca oraz rozszczep wargi i podniebienia; *nikotyna występuje w mleku matek karmiących w stężeniu 0,5 mg/l; 18 Wymień czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy: *nie wykonywanie regularnych badań cytologicznych, ginekologicnych; * nie wykonywanie rozmazu z tarczycy i kanału szyjki macicy; * niski poziom higieny osobistej u partnerów; * liczne ciąże i porody; *wcześnie rozpoczęte życie seksualne; 19 Jakie badania przesiewowe zaleca się w profilaktyce raka jelita grubego: *badania przez odbyt; *badania na krew utajoną w kale raz na rok; *sigmoidoskopia co 3-5 lat; *kolanoskopia ok. 60r życia, zwłaszcza w grupie wysokiego ryzyk; 20 Która z zasad ubezpieczenia zdrowotnego nie uzależnia wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne od ilości i rodzaju świadczeń zdrowotnych: solidarności społecznej; 21 Zakażenie wirusem HIV następuje: drogą płciową, drogą parenteralną, drogą wertykalną; 22 przez Patologię życia rodzinnego rozumiemy dysfunkcjonalość rodziny w której głównymi czynnikami są: rozbicie podstawowego ukł. struktury rodziny; choroba przewlekła członka rodziny; uzależnienia; przemoc w rodzinie; Są to wszelkie działania wywierające niekorzystny wpływ na strukturę rodziny, prowadzące do jej rozbicia; 23 Uzależnienia to: stan psychiczny, a niekiedy także i fizyczny wynikający z interakcji pomiędzy organizmem a środkiem odurzającym; 24 ZALEŻNOŚĆ FIZYCZNA (tkankowa) to przystosowanie się organizmu do substancji, zostaje on wciągnięty do metabolizmu komórkowego organizmu, niedobór powoduje głód; 25 Zapobieganie uzależnieniom może być realizowane na poziomie profilaktyki: profilaktyki pierwszo-, drugo-, trzeciorzędowej; 26 Wymień 3 główne czynniki ryzyka choroby niedokrwiennej serca, które są uwzględniane we wszystkich programach prewencyjnych realizowanych na świcie: cechy indywidualne, nie poddające się modyfikacji; cechy biochemiczne i fizjologiczne poddające się modyfikacji, styl życia; 27 Kategorie przemocy wobec dzieci to: krzywdzenie fizyczne, krzywdzenie psychiczne, wykorzystywanie seksualne, zaniedbania bytowe i wychowawcze; 28 Główne czynniki dysfunkcjonalności rodziny: rozbicie podstawowego ukł. struktury rodziny; choroba przewlekła członka rodziny; uzależnienia; przemoc w rodzinie; 29 4 modele funkcjonowanie kobiet maltretowanych: pułapki psychicznej; pułapki sytuacyjnej; pułapki lęku, wyuczonej bezradności; 30 Etapy wychowania zdrowotnego w rodzinie w zależności od wieku wg Demela: heteroedukacja, heteroedukacja odwrócona, dutoedukacja FINANSOWWANIE OPIEKI ZDROWOTNEJ 1.Finansowanie opieki zdrowotnej wyłącznie z własnych funduszy pacjentów. - Pacjent płaci bezpośrednio świadczącemu usługi zdrowotne lub za leki; ceny usług i leków są znane i określają wielkość popytu na usługi zdrowotne; pacjent sam decyduje o nabywaniu usług zdrowotnych i leków w zależności od ilości pieniędzy jakimi dysponuje, cen usług substytucyjnych, cen usług komplementarnych, swoich preferencji oraz skuteczności lekarzy wpływających na decyzje pacjentów o korzystaniu z Akredytacja jest systemem zewnętrznej oceny jakości stworzonym dla potrzeb ochrony zdrowia. Dotyczy zakładów opieki zdrowotnej dobrowolnie poddających się ocenie według określonych standardów. Cele: *stymulowanie poprawy jakości opieki zdrowotnej; *promocja najlepszych zakładów opieki zdrowotnej; *popularyzacja dobrych wzorów organizacyjnych; *edukacja personelu; *aktywizacja działania zespołowego; *zwiększenie motywacji personelu medycznego; Standardy akredytacji dotyczą następujących dziedzin: zarządzanie ogólne; zarządzanie zasobami ludzkimi; zarządzanie informacją; kontrola zakażeń szpitalnych; prawa pacjenta; ocena stanu pacjenta; opieka nad pacjentem; anestezjologia; leki; odżywianie; ciągłość opieki; poprawa jakości; laboratorium; Polski program akredytacji zakłada 3 możliwości decyzji dotyczącej akredytacji: *przyznanie akredytacji - gdy szpital całkowicie lub w większości spełnia wymagane standardy jakości; *akredytację warunkową - gdy szpital nie spełnia niektórych standardów. Jednak istnieje szansa ich poprawy w ciągu 6 miesięcy; *odmowę akredytacji - gry znaczna niezgodność ze standardami nie gwarantuje poprawy w okresie 6 miesięcy, stwierdzono niewystarczającą poprawę po akredytacji warunkowej lub gdy stwierdzono fałszowanie dokumentacji przedstawionej w procesie akredytacji. Uzyskanie certyfikatu akredytacyjnego podnosi: *prestiż zakładu opieki zdrowotnej; *upewnia organy nadzorujące, finansujące oraz samych usługobiorców o wysokiej jakości usług świadczonych w nim; *jest zakładem konkurencyjnym na ryku usług medycznych; System Opieki Zdrowotnej to zorganizowany i skoordynowany zespół działań, którego celem jest zabezpieczenie i realizacja świadczeń i usług profilaktyczno - leczniczych i rehabilitacyjnych mające na celu poprawę stanu zdrowia jednostki i zbiorowości. Cele systemu opieki zdrowotnej: 1Zabezpiezenie i dostarczenie całej populacji możliwości pełnego zakresu świadczeń medycznych, których ona wymaga, bez względu na różnicujące je kryteria ekonomiczne, społeczne, kulturowe i geograficzne - dostępność opieki zdrowotnej; 2 Jakość opieki medycznej z uwzględnieniem zasady jej ciągłości i globalnego podejścia - zapewnienie usług i świadczeń profilaktyczno - leczniczych i rehabilitacyjnych na możliwie najwyższym poziomie; kompleksowość - pełne zintegrowanie działań promocyjnych zdrowia, prewencyjnych, usług leczniczych, rehabilitacyjnych oraz działań w sferze opieki terminalnej; ciągłość - to systematyczne kontynuowanie koniecznych i niezbędnych działań prewencyjnych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacji we wszystkich fazach życia i okresach rozwoju od wczesnego stadium prenatalnego do późnej starości; 3 Efektywność opieki zdrowotnej - produktywność, racjonalność i skuteczność = organizowanie opieki w możliwie najlepszy sposób, tak aby zapewnić optymalne wykorzystanie istniejących zasobów materialnych, finansowych i osobowych - bazy służb zdrowia; 4Systematyczne wdrażanie działań doskonalących system -dynamika systemu oraz umożliwiających satysfakcje użytkowników systemu - biorców świadczeń medycznych, jak i personelu realizującego usługi i świadczenia medyczne; Dostępność opieki zdrowotnej wiąże się z 2 gr. czynników: *charakterystyka systemu= rozmieszczenie zakładów opieki zdrowotnej, oddalenie od miejsca zamieszkania, czas oczekiwania na wizytę i porady lekarskie; *charakterystyka użytkowników sytemu - zróżnicowanie społeczne i ekonomiczne, różnice kulturowe, determinujące reakcje w przypadku choroby, brak lub uświadomienie sobie potrzeb zdrowotnych, Prozdrowotnych, styl życia i działania promujące zdrowie; Podst. kryteria efektywności: *dostępność opieki; *kompleksowość opieki; *ciągłość opieki; *skuteczność i jakość opieki; *produktywność systemu; *dynamika sytemu i jego zdolność do akceptacji; Systemy Opieki Zdrowotnej WHO 1oparty o zasady pomocy publicznej; *oparty o system ubezpieczeń chorobowych; *model Narodowej Służby zdrowia w wersji: -brytyjskiej Beweridge'a -radzieckiej Siemaszki; *oparty o ubezpieczenia prywatne, finansowane przez pracodawców lub ubezpieczonych; Ad 1 *zdecydowana większość obywateli państwa ma zagwarantowaną opiekę zdrowotną, ale jest ona ograniczona do minimum; *baza szpitalna skupia się w dużych miastach; *na terenach słabiej zaludnionych wyst. Rażące braki finansowe, kadrowe; Ad 2 ukształtował się XIX i XXw. W Niemczech: *finansowanie opieki zdrowotnej z ubezp. Obowiązkowego, ze składek pracowników i pracodawców; *funduszami ubezp. Zarządzają instytucje niezależne od administracji państwowej, posiadające samodzielność prawną i finansową; *instytucje te zawierają kontakty z zakładami opieki zdrowotnej, lekarzami i pozostałym personelem na wykonywanie usług medycznych dla osób objętych ubezp. Honoraria wypłacane są z bezpośrednim udziałem, lub bez udziału pacjenta; *ubezp. Obejmuje większość czynnych zawodów oraz członków ich rodzin; *zakres przedmiotowy świadczeń obejmuje opieką ambulatoryjną i szpitalną, a także zaopatrzenie w leki i inne art. Medyczne; *zakłada się istnienie sektorów- publicznego i niepublicznego, które ze sobą konkurują w świadczeniu usług zdrowotnych;
|
usług zdrowotnych; brak jest systemu zabezpieczenia dla grup biednych i wysokiego ryzyka. 2.Finansowanie opieki zdrowotnej z własnych funduszy pacjentów z następującym refinansowaniem poniesionych szkód. - Pacjent kupuje usługi zdrowotne lub leki, instytucja ubezpieczeniowa, w której pacjent jest ubezpieczony refinansuje mu w całości lub w części poniesione koszty. - Główne cechy tego modelu to: znajomość cen usług i leków przez pacjenta oraz ograniczony dostęp do opieki zdrowotnej z powodu konieczności dysponowania w momencie nabywania usług zdrowotnych całą gotówką. 3.Optymalny model systemu opieki zdrowotnej: Opieka przedpodstawowa (rodzina 1-10) - opieka podstawowa (dzielnica, wieś 2000- 10000) - opieka specjalistyczna, szpital, przychodnia (województwo 50000 - 500000) - opieka wysokospecjalistyczna (region 500000- 5mln) 4.Finansowanie opieki zdrowotnej z funduszy ubezpieczeniowych. - Pacjent korzysta z opieki zdrowotnej lub dostaje leki, nie płacąc nic w momencie ich nabywania. Instytucja ubezpieczeniowa, w której pacjent jest ubezpieczony finansuje instytucje świadczącą usługi zdrowotne lub dostarczającą leki pokrywające koszty leczenia swojego podopiecznego. 5.Finansowanie opieki zdrowotnej z budżetu państwa (system państwowy). - Państwo zapewnia finansowanie opieki zdrowotnej z budżetu centralnego lub władz lokalnych. - „zerowa” cena dla pacjenta w momencie nabywania usługi - brak bezpośredniej współzależności między rozmiarem płaconych przez pacjenta podatków i ilością nabywanych przez niego usług zdrowotnych - nadmiar popytu nad podażą usług zdrowotnych powodujący długie oczekiwanie na specjalistyczne usługi medyczne i potrzebę ich racjonalizowania 6.Finansowanie praktyki lekarza rodzinnego. Model finansowania lekarza rodzinnego powinien uwzględnić specyficzne cechy rynku usług zdrowotnych, takie jak: - pacjent zwykle nie ma wystarczającej informacji o chorobie i jej przebiegu, potrzebnej do podjęcia decyzji o korzystaniu z opieki zdrowotnej - lekarz odgrywa role pośrednika kształtującego popyt w imieniu pacjenta - pacjent deleguje prawo do podejmowania decyzji o nabywaniu usług lekarzowi - istnieje potencjalne niebezpieczeństwo nadkonsumpcji - generowanie zbytecznego popytu na usługi zdrowotne w celu osiągnięcia wysokich dochodów i w konsekwencji podrożenia opieki zdrowotnej PODSTAWOWE ZASADY FINANSOWANIA SZPITALI 1. Na świecie znane są następujące, podstawowe zasady finansowania szpitali: - retrospektywna - finansowanie na zasadzie zwrotu poniesionych kosztów szpitala *szpitale nie są zainteresowane w obniżaniu kosztów *konkurencja o pacjenta opiera się na wysokiej jakości świadczonych usług *wysoki poziom świadczonych usług powoduje wysokie koszty opieki szpitalnej *realizują więcej usług w przeliczeniu na jednego pacjenta *realizują więcej bardziej skomplikowanych i droższych usług - prospektywna - finansowanie na podstawie wcześniej określonych opłat *za osobodni *za dokonane usługi wg poszczególnych rodzajów *za ilość przyjęć *za przypadek OKREŚLENIE METODY WYCENIANIA DZIAŁALNOŚCI PRAKTYKI LEKARZA RODZINNEGO 1.Według ilości uprawnionych pacjentów na liście lekarza rodzinnego, zasada „za osobę” (per capita) - jest to wynagrodzenie podstawowe i stałe, zależące od ilości pacjentów zapisanych na liście lekarza rodzinnego. Praktyk dostaje stałą kwotę za każdego pacjenta znajdującego się na jego liście, bez znaczenia czy pacjent był u lekarza czy nie, korzystał z jego usług czy nie. 2.Według ilości zrealizowanych usług zdrowotnych; zasada „za usługę” (for serwice) - jest to wynagrodzenie zmienne i zazwyczaj dodatkowe, zależące od ilości zrealizowanych usług. 3.Według przypadków - w ocenie działalności praktyki lekarza rodzinnego uwzględnia się leczenie danych jednostek chorobowych, czyli wg zasady „za przypadek” (per case) - metoda ta pozwala opisać działalność praktyki lekarza rodzinnego przy pomocy jednostek uwzględniających przebieg leczenia choroby i jego kosztów. 4.Stała pensja lekarza jako podstawowa jednostka opłacania lekarza rodzinnego w praktyce (fixe salary) - jest to wynagrodzenie stałe w zależności od ilości i rodzaju zatrudnionego w praktyce personelu MODEL FINANSOWANIA PRAKTYKI LEKARZA RODZINNEGO W POLSCE. 1.Części kawitacyjnej - kwoty wyliczonej według ilości zarejestrowanych pacjentów znajdujących się na liście praktyki lekarza rodzinnego - wg zasady „za osobę” z uwzględnieniem niektórych czynników obciążających. - czynniki obciążające to: *pacjenci powyżej 60z.ż. *samotne starsze osoby *pacjenci alkoholicy *pacjenci z chorobami układu pokarmowego *pacjenci z chorobami układu oddechowego *pacjenci z chorobami układu mięśniowo - kostnego
* dzieci w wieku poniżej 6r.ż. 2.Części za usługi specjalne - kwoty wyliczonej wg ilości świadczonych usług specyficznych, znajdujących się na liście - „za usługę” UBEZPIECZENIA ZDROWOTNE Ustawa o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym z dn.6lutego 1997 weszła w życie 1 stycznia 1999roku. 1.Zasady ubezpieczenia zdrowotnego: - solidarności społecznej - wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne nie ma wpływu na ilość, jakość i rodzaj otrzymywanych świadczeń Ad 3 Siemaszka: *finansowanie opieki zdrowotnej wyłącznie z centralnego budżetu państwa; *centralne planowanie działalności interwencyjnej i leczniczej; *kontrola rządu przez zbiurokratyzowany, jednolity system, obowiązujący na terenie całego kraju, nie rzadko bez uwzględnienie specyfiki i rzeczywistych potrzeb regionalnych; *powszechny i bezpłatny dostęp do opieki zdrowotnej (przy ograniczonym udziale zainteresowanych); *całkowity brak sektora prywatnego, ściśle limitowana prywatna praktyka lekarska; *potraktowanie sektora opieki zdrowotnej jako sfery nieproduktywnej; *ograniczenie zakł. Opieki zdrowotnej autonomii prawnej, organizacyjnej i finansowej. Ad 3 Beweridge *dominuje państwowa forma własności, zakładów opieki zdrowotnej; *ograniczony jest sektor nie publiczny; *opieka zdrowotna finansowana jest wyłącznie z budżetu państwa; *system opieki zdrowotnej pozostaje pod kontrolą państwa; *zakłady opieki zdrowotnej posiadają znaczną autonomię; *władze centralne formułują politykę zdrowotną; *ustalają ogólne standardy, przepisy; *wywierają bezpośredni wpływ na politykę zdrowotną i zarządzanie zakładami polityki zdrowotnej na swoim terenie; *obowiązuje równy dostęp do świadczeń zdrowotnych chociaż niektóre gr. mogą korzystać pewnych przywilejów: -kobiety ciężarne; dzieci; chorzy terminalnie; chorzy przewlekle - mogą być zwolnieni z płacenia za niektóre usługi; Ad 4 *ubez. Są wykupywane przez zainteresowanych oraz ich pracodawców u rożnych konkurencyjnych instytucji ubezpieczeniowych. Anglia, Holandia *w państwach UE wyróżnia się 2 modele ochrony zdrowia: +Narodowy System Ochrony Zdrowia; +System oparty o ubezp. Zdrowotne; Optymalny model Systemu Opieki Zdrowotnej: *region (500,00 - 5 mln) opieka wysokospcjalistyczna; *województwo (50,000 - 500,000) opieka specjalistyczna; szpital, przychodnia; * dzielnica, wieś (2,000- 10,000) podstawowa opieka; *rodzina (1-10) opieka przedpodstawowa, samopomoc; Finansowanie Opieki Zdrowotnej - Ubezp. Zdrowotne; Ustawa o powszechnym ubezp. Z 2004r. wprowadzono nowy system finansowanie usług zdrowotnych; 1 NFZ jest głównym płatnikiem świadczeń zdrowotnych; 2 Ministerstwa zdrowia finansowane są wysokospecjalistyczne usługi zdrowotne, leki, lecznicze środki zdrowotne, leczenie za granicą; 3 Ministerstwo zdrowia finansuje programy zawarte w Narodowym Programie Zdrowia.
Art.2 o ust. powszechnych Ubezp. Zdrowotnych mówi, że osobami ubezpieczonymi w Polsce są: *osoby posiadające obywatelstwo polskie i zamieszkujące na terytorium RP, na podstawie wizy pobytowej z prawem do pracy, karty stałego lub czasowego pobytu; Jeżeli te osoby podlegają obowiązkowemu ubezp. Zdrowotnemu ubezpieczają się dobrowolnie . Członkowie rodziny osoby ubezpieczonej, którzy mogą być ubezpieczeni: Dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione, do ukończenia 18 roku życia, jeżeli kształci się do 26 roku życia, jeżeli jest dziecko niepełnosprawne w znacznym stopniu do końca życia, małżonka, krewnych wstępnych zamieszkujących e wspólnym gospodarstwie; Świadczenia finansowane z ubezp. Zdrowotnych: * świadczenia lekarza medycyny pracy; *orzeczenie o prowadzenie pojazdów; *świadczenia zdrowotne w sanatoriach uzdrowiskowych; *szczepienia ochronne zaliczone przez Ministra Zdrowia; *ponadstandardowe usługi medyczne - operacja plastyczne; Świadczenia usług medycznych nie wymaga: *sytuacja związana z zatruciem, wypadkiem, urazem, stanem zagrożenia życia i porodem; *do lekarzy specjalistów: dermatolog, okulista, ginekolog, psychiatra, onkolog, leczenie odwykowe i inwalidów wojennych; CUKRZYCA Chorobowość w Polsce - 1,5% Chorzy z cukrzycą insulinoniezależną typu II stanowią ok. 85% populacji cukrzyków. Do działań prewencyjnych w zakresie cukrzycy typu I zalecanych przez WHO należą: * eliminacja mleka krowiego w okresie noworodkowym i wczesnoniemowlęcym; * u krewnych chorych z cukrzycą typu I wykazujących obecność przeciwciał przeciwwyspowych i przeciwinsulinowych: podawanie nikotynamidu, rozwijanie tolerancji immunologicznej przez wczesną insulinoterapię lub doustne podawanie antygenu (insuliny, GAD), immunosupresja lub immunomodulacja. Interwencja profilaktyczna w zakresie cukrzycy typu II- insulinozależnej jest możliwa i opłacalna: * skąpoobjawowy początek cukrzycy typu II powoduje zbyt późne jej rozpoznanie i wdrożenie właściwego leczenia ; * wysokie koszty lecenia powikłań; * wczesne wykrywanie i leczenie cukrzycy u kobiet ciężarnych; Prewencja cukrzycy typu II (nie ma możliwości ograniczenia częstości cukrzycy insulinozależnej): *zmniejszenie częstości otyłości; *prewencja wtórna wczesna IIrzędowa -zwiększenie wykrywalności cukrzycy; *prewencja wtórna późna IIIrzędowa- to ograniczenie występowanie powikłań cukrzycy: wyeliminowanie śpiączki cukrzycowej, niewydolności nerek, amputacji kończyn, choroby niedokrwiennej serca; Upośledzenie tolerancji glukozy: *niska aktywność fizyczna;
|
zdrowotnych - samorządności - która jest podstawą funkcjonowania instytucji ubezpieczenia zdrowotnego, jakim jest NFZ - zasada samofinansowania - brak rozdziału pomiędzy funkcją płatnika od organizatora świadczeń zdrowotnych - prawa wolnego wyboru świadczeniodawcy i NFZ - odejście od tzw.”rejonizacji” - zasada równego dostępu do świadczeń - każda osoba ubezpieczona ma zapewnione prawo do świadczeń zdrowotnych na tym samym poziomie - zasada działania nie dla zysku - dochody są przeznaczone na finansowanie świadczeń zdrowotnych, do których uprawnieni są ubezpieczeni - zasada gospodarności i celowości działania - zawieranie umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych po uprzednim przeprowadzeniu konkursu ofert Art.56.Wybór lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej świadczeniobiorca potwierdza pisemnym oświadczeniem woli, zwanym dalej „deklaracją wyboru” I.Deklaracja wyboru zawiera: 1.dane dotyczące świadczeniobiorcy - imię i nazwisko - nazwisko rodowe - datę urodzenia - płeć - numer PESEL - miejsce nauki - w przypadku uczniów i studentów, adres zamieszkania, numer telefonu 2.Określenie, który raz w ciągu roku dokonywany jest wybór 3.numer karty ubezpieczenia 4.kod oddziału wojewódzkiego funduszu 5.dane dotyczące lekarza, pielęgniarki, położnej podstawowej opieki zdrowotnej: - imię i nazwisko - siedzibę świadczeniodawcy - miejsce udzielana świadczeń 6.datę dokonania wyboru 7.podpis świadczeniobiorcy lub jego opiekuna prawnego 8.podpis osoby przyjmującej deklarację wyboru II.Wzór deklaracji określa Prezes Funduszu III.Świadczeniodawca zobowiązany jest: - udostępnić świadczeniobiorcy deklarację wyboru i sprawdzić poprawność jej wypełnienia - przed przyjęciem deklaracji wyboru sprawdzić uprawnienia do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej określonych w ustawie. IV.Wypełnione deklaracje wyboru świadczeniodawca przechowuje w swojej siedzibie i zapewnia ochronę danych osobowych. DEFINICJE JAKOŚCI: 1.Stopien doskonałości, znakomitości, atrybut (Oksfordzki słownik języka angielskiego) 2.Zespół cech stanowiących o tym, że dany przedmiot jest tym przedmiotem a nie innym (słownik języka polskiego) 3.Spełnienie określonych wymagań klienta (wg E.J.Gauchera i R.J.Coffeya) 4.Stopień, do którego opieka zdrowotna nad jednostkami i populacją podwyższa możliwość uzyskania pożądanych wyników zdrowotnych i jest zgodna z aktualną wiedzą medyczną (wg K.Lohr) 5.Społeczny konstrukt reprezentujący nasze koncepcje i wartości zdrowia, nasze oczekiwania co do relacji pomiędzy świadczącymi opiekę a odbiorcami oraz nasz punkt widzenia na funkcję i rolę systemu zdrowia (A.Donebadian) TRZY PERSPEKTYWY SPOJRZENIA NA JAKOŚĆ OPIEKI 1.perspektywa korzystających z opieki - użytkowników systemu, a więc ludzi zdrowych, chorych i ich rodzin - jakość klientów 2.perspektywa świadczących opiekę - usługodawców - pracowników fachowych opieki zdrowotnej - profesjonalna jakość opieki 3.perspektywa administratorów - organizatorów opieki zdrowotnej odpowiedzialnych za zapewnienie opieki - jakość opieki menadżerów MAXWELL(1984)-zdefiniował jakość opieki jako sześć wzajemnie ze sobą powiązanych elementów, które powinny być ze sobą w równowadze 1.Efektywność - działania nastawione na osiągnięcie określonego celu korzystnego zarówno dla jednostki, jak i populacji 2.skuteczność i wydajność - skuteczne wykorzystanie dostępnych źródeł, opieka musi się opłacać 3.równość - w dostępie do usług medycznych 4.dostępność - do usług bez względu na czas i odległość 5. akceptowanie - świadczenia są zadowalające , zgodne z oczekiwaniami odbiorców 6.trafność do potrzeb - świadczenia są adekwatne do potrzeb
Zapewnienie odpowiedniego poziomu jakości oferowanych usług medycznych wymaga zgodnej z ustalonymi standardami realizacji działań placówki medycznej w kilku podstawowych strefach. Wszystkie strefy tworzenia jakości powinny być ze sobą ściśle powiązane. 1.strefa profesjonalna - przestrzeganie prawidłowości przeprowadzonych zabiegów i procedur odpowiednich do potrzeb zdrowotnych pacjentów zgodnych z najnowszą wiedzą medyczną. 2.strefa informacyjna - działanie w tej sferze powinno likwidować bariery w komunikacji między pacjentem a personelem medycznym 3.strefa techniczna - poziom techniczny sprzętu stosowanego w trakcie leczenia jest dla pacjenta materialnym dowodem jakości usługi medycznej 4.strefa zarządzania i strefa administracyjno - ekonomiczna - oddziaływanie na pracowników oraz efektywne wykorzystanie zasobów w ramach limitów i dyrektyw ustanowionych przekupujących usługi i władze administracyjne 5.strefa marketingu - marketing w usługach jest sposobem dostosowania organizacji do oczekiwań odbiorców OPIEKA DOBREJ JAKOŚCI 1.wg pacjentów i ich rodzin to taka, która w kategorii: - wyników leczenia i opieki uwolniła od bólu, leczyła choroby, nie powodowała: powikłań, odleżyn, zakażeń wewnątrzszpitalnych - postaw pracowników: cechowała się przyjaznym *wysokie spożywanie sodu a niskie potasu; *palenie papierosów; *dodani wywiad rodzinny w kierunku nadciśnienia tętniczego; *nadmierne spożywanie alkoholu; *stres, pośpiech, brak wypoczynku; Czynniki ryzyka udaru mózgu: *nadciśnienie tętnicze; *okres menopauzy u kobiet; *choroby serca; *podwyższony hematokryt; *zażywanie narkotyków; *zżywanie niektórych leków; Do chorób cywilizacyjnych zaliczamy: *choroby ukł. krążenia-miażdżyca tętnic, choroba niedokrwienna serca, udary mózgu; *nowotwory złośliwe - rak szyjki macicy, piersi, jelita grubego, gruczołu krokowego; *nieswoiste choroby ukł. oddechowego - POChP, dychawica oskrzelowa; *choroby przemiany materii - cukrzyca; *choroby przewodu pokarmowego związane z błędami odżywiania i nadmiernym piciem alkoholu - marskość wątroby; *choroby reumatyczne; *choroby psychiczne - zaburzenia psychosomatyczne, nerwice, depresje, uzależnienia; Choroby ukł. krążenia - strategia chorób ukł. krążenia jest IIIstopniowa: 1 strategia zorientowana na całą ludzkość, której celem jest główne zmiana stylu życia prowadząca do eliminacji y ograniczenia czynników ryzyka chorób ukł. krążenia; 2 strategia zorientowana na osoby o wysokim ryzyku zachorowania na choroby ukł. krążenia polega na zapewnieniu tym osobom opieki prewencyjnej; 3 strategia wtórnej prewencji ma na celu ograniczenie możliwości nawrotu choroby i zahamowania jej postępu u osób chorych. RAK MACICY *należy wykonywać badanie cytologiczne rozmazu z tarczy i z kanału szyjki macicy i kobiet, które były lub są aktywne seksualne lub ukończyły 18 lat, jeśli kolejne badania wykonywane w odstępie roku są prawidłowe, to można następne przeprowadzać co 2-3 lata. RAK JELITA GRUBEGO *osoby z grupy wysokiego ryzyka wykonują badania od 40 roku życia, a pozostałe od 50 roku życia; *testy przesiewowe w kierunku raka jelita grubego to: 1badania przez odbyt; 2badania na krew utajoną w kale raz na rok; 3sigmoidoskopia co 3-5 lat; 4kolanoskopia ok. 60r życia, zwłaszcza w grupie wysokiego ryzyk; RAK GUCZOŁU KROKOWEGO *badanie rozpoczyna się po 50 roku życia lub po 40 roku życia u mężczyzn z wysokim ryzykiem zachorowania; *testy przesiewowe to: 1badania przez odbyt; 2badania stężenia PSA - specyficznego antygenu sterczowego w surowicy; 3USG przezodbytnicze; 4 w przyszłości genetyczne badania przesiewowe; POChP Przewlekła Obturacyjna choroba płuc - choruje na nią 5,1% populacji czyli ok. 2 min osób- jest to czwarta co do częstości przyczyna śmierci Polaków. Przyczyny powstania POChP: *palenie tytoniu, bierne palenie w dzieciństwie; *zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego; *częste infekcje ukł. oddechowego, nawracające infekcje oskrzelowo-płucne; *uwarunkowania genetyczne; Narodowy Program Wczesnego Rozpoznawania i Wtórnej Profilaktyki POChP - 2000r. *celem tego programu jest wczesne wykrywanie POChP wśród palaczy, a także nakłanianie ich do zaprzestania palenia, aby uchronić ich przed dalszym rozwojem choroby. Program jest realizowany przez Ministerstwo zdrowia, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc, poradnie chorób płuc; DYCHAWICA OSKRZELOWA(astma) Prewencja pierwotna - zapobieganie powstaniu choroby alergicznej: *poród dziecka powinien odbywać się poza okresem pylenia roślin, zarodnikowaniem pleśni, okresem wzmożonego rozwoju roztoczy, *matka nie powinna palić papierosów w czasie ciąży i okresie karmienia; *dziecko powinno być karmione piersią najdłużej jak to możliwe; *w domu nie powinno się hodować zwierząt; *mieszkanie powinno być urządzone w sposób hipoalergiczny - bez dywanów, zasłon; Prewencja wtórna - to zapobieganie napadom astmy, kiedy już doszło do jej ujawnienia: *eliminacja czynnika wywołującego napady astmatyczne (alergen, związek chemiczny); *niedopuszczenie do wzrostu nadreaktywności oskrzeli - należy stosować leki zmniejszające nadreaktywność oskrzeli; *niedopuszczenie do infekcji ukł. oddechowego.
|
stosunkiem do pacjentów, życzliwością, uprzejmością i rozwagą - czasu poświęconego pacjentom: odznaczała się tym, iż lekarze mieli czas na udzielanie informacji, a pielęgniarki szybko reagowały na prośby o pomoc - kształtowania otoczenia pacjent w szpitalu zapewniała prywatność, czystą pościel, smaczne pożywienie, wygodne łóżko i spokojny sen w nocy 2.Dla profesjonalistów opieki zdrowotnej dominujące kryteria jakości opieki to: - stałe zapewnienie wystarczającego poziomu obsad tak pod względem liczby, jak i kompetencji - wdrożenie bezpiecznych praktyk do systemu świadczeń opieki - zagwarantowanie pacjentów poufnego charakteru opieki - skuteczność leczenia w połączeniu z diagnozą - jakość żywienia - dostępność usług wspierających 3.Dla organizatorów opieki zdrowotnej jakość to: - świadczenie efektywnej opieki zdrowotnej przy użyciu ograniczonej liczby zasobów - zmniejszenie lub ograniczenie wydatków na opiekę zdrowotną PROCES DOSKONALENIA JAKOŚCI Proces doskonalenia jakości nigdy się nie kończy. 1.Definicja Palmersa - określa ciągłe doskonalenie jakości jako - „wytwarzanie ulepszonych świadczeń zdrowotnych większą satysfakcję ich odbiorców w warunkach wymuszonych posiadaną technologią, zasobami oraz warunkami konsumentów”. 2.Wskazowki WHO, Ljubliańska Karta Reformowania Opieki Zdrowotnej - to podstawa formułowania programów podnoszenia i zapewniania jakości: - identyfikacja najlepszych wyników - jasne i precyzyjne określenie celów - profesjonalna samoocena i samoregulacja jakości - włączenie pacjentów do procesu doskonalenia jakości opieki zdrowotnej 3.Cykl zapewnienia jakości - „Koło Deminga” - jest sekwencją ciągle powtarzających się kroków: 1.wyboru obszarów opieki, w których występują problemy wymagające rozwiązania 2.opracowywania standardów postępowania (najważniejszy etap) 3.monitorowania i oceny jakości 4.wprowadzania zmian niezbędnych do przybliżenia praktyki do ustalonego standardu oraz ponowna ocena ISO- federacja krajowych organizacji normalizujących z ok.130 krajów. 1.Filozofia zarządzania jakością: Skuteczność = zdolność do osiągania wyznaczonych celów Efektywność = osiągnięte efekty/ poniesione nakłady 2.Filozofia zarządzania jakością: - to co chcemy - to czego chce klient - to co spełnia wymagania klienta i daje zyski - to co możemy 3.Koło Deminga: - doskonal (działaj) - planuj - działaj - weryfikuj (analizuj) 4.Filozofia zarządzania jakością - 8 zasad zarządzania jakością: - organizacja skupiająca się na kliencie - przywództwo - zaangażowanie ludzi - podejście procesowe - podejście systemowe do zarządzania - ciągłe doskonalenie - rzeczowe podejście do podejmowania decyzji - wzajemne korzystne relacje z dostawcą Jak rozpoznać ISO: -kupić normę (książka w której zawarte są standardy, które trzeba spełnić); -powołać pełnoprawnie do spr. jakości (poinformować pracowników o wprowadzeniu); System zarządzania jakością: -wybór firmy konsultingowej; -szkolenie pracowników; Procedury wymagane przez normy: *nadzór nad dokumentami; *nadzór nad zapisami; *audit wewnętrzny; *nadzór nad wyrobem niezgodnym; *działanie korygujące i zapobiegawcze; Co nam daje ISO i akredytacja: *podnoszenie poziomu świadczeń i bezp. pacjenta; *element rankingujący w konkursie NFZ; *ułatwia zawieranie kontaktów, zwiększa konkurencje placówek; *czynnik brany pod uwagę przez ubezpieczycieli; JAKOŚĆ W OPIECE ZDROWOTNEJ 1.Jakość wg.Collins Diktionary: - cecha, atrybut, wyróżniająca charakterystyka - stopień albo standard doskonałości 2.Def.wg.słownika jakości: Jakość to zespół cech produktu lub usługi, które wpływają na ich zdolność do zaspokojenia określonej potrzeby. 3.W ochronie zdrowia jakość definiowana jest jako stopień, w jakim każda usługa świadczona pacjentowi, dostarcza zgodnie z aktualnym stanem wiedzy, podnosi prawdopodobieństwo uzyskania pożądanego wyniku opieki i redukuje prawdopodobieństwo niepożądanych rezultatów. 4.Donabedian (1966)- zidentyfikował trzy wymiary jakości opieki: - techniczny - wymiar ten odnosi się do możliwości osiągnięcia jak najlepszych wyników w opiece zdrowotnej - interpersonalny - wymiar ten skoncentrowany jest na relacjach pacjenta z osobami świadczącymi opiekę - organizacyjny - wymiar ten odnosi się do zewnętrznej oprawy udzielonej opieki AUDIT - systematyczna, krytyczna analiza jakości opieki medycznej (lekarsko-pielegniarskiej), zawierająca ocenę wykorzystania środków leczenia, wyników oraz dalszego życia pacjenta Rodzaje auditów: - audit pierwszej strony - my auditujemy nasz własny system (audit wewnętrzny) - audit drugiej strony - my auditujemy naszego dostawcę (audit zewnętrzny) - audit trzeciej strony - my jesteśmy auditowani przez jednostkę certyfikującą (audio zewnętrzny)
Certyfikacja systemu zarządzania jakością - sposób zapewnienia, że organizacja jest zdolna dostarczyć wyroby, usługi, które spełniają określone wymagania. Zarządzanie przez jakość - TQM - to wprowadzenie wymagań jakości do wszystkich funkcji zarządzania: planowania, organizowania oraz kontrolowania, wyrażone w określeniu i wprowadzaniu polityki jakości. 1.To sposób zarządzania zmierzający do stałej współpracy członków organizacji w doskonaleniu jakości w celu zaspokojenia potrzeb, oczekiwań klienta (pacjenta). Z koncepcją TMQ wiąże się: - usprawnienie organizacji pracy - obniżenie kosztów działania - racjonalne wykorzystanie zasobów - zwiększenie zadowolenia klienta (pacjenta) - ograniczenie ryzyka popełnienia błędów - zwiększenie zaangażowania pracowników - zapobieganie konfliktom - zwiększenie konkurencyjności Cechy charakterystyczne zarządzania jakością: - orientacja na klienta, pacjenta - filozofia organizacji - pracownicy chcą wykonywać swoją pracę jak najlepiej - umiejętności interpersonalne - zaangażowanie wszystkich pracowników na rzecz jakości - struktura organizacji - umiejętności techniczne i analityczne - kultura organizacji - zbiór dominujących wartości, norm postępowania, przekonań - przywództwo - rodzaj społecznego wpływu, autorytet U podstaw zarządzania jakością leży przekonanie, że zawsze można swoją pracę wykonywać lepiej, nie popełniając błędów. BUDOWA STANDADU 1 temat - obszar opieki, którego standard dotyczy; 2 grupa opieki - krótka charakterystyka grupy pacjentów, których standard dotyczy; 3 oświadczenie standardowe - informacja określająca cele standardu, które ukierunkowują kryteria standardu odnoszące się zarówno do procesu, jak i do wyniku, który spodziewamy się osiągnąć dzięki realizacji standardu; 4 kryteria - wskaźniki zawierające informacje, jak osiągnąć standard, czyli mierniki służące za podstawę oceny; 5 narzędzia oceny - listy kontrolne, kwestionariusze, ankiety, testy zawierające mierniki oceny stopnia wdrażania standardu i jakości opieki; 6 temat standardu - określa obszar opisywany w standardzie. Zasady zapisu kryteriów: *obiektywność- oparte na faktach, pozbawione uprzedzeń; *wymierność - widoczne, słyszalne, możliwe do oceny; *niezawodność; *odpowiedzialność sformułowania; *osiągalność; *szczegółowość; *zwięzłość; *zrozumiałość; *częstotliwość; *ograniczenia czasowe; *wszechstronność; Appelman sformułował 5 takich cech pod nazwą RUMBA: *rewelant - trafny; *understable - zrozumiały; *measurable - mierzalny; *behavioural - odnoszący się do zachowań ludzi; *achievable - osiągalny; RODZINA jest podstawową i pierwotną grupą społeczną istniejąca w każdej kulturze. Złożona jest z małżeństwa i dzieci oraz ogółu krewnych, którzy tworzą wspólnotę biologiczno- społeczną. Ma swoje charakterystyczne cechy, które rozróżniają ją od innych grup społecznych, ma swój wewnętrzny, intymny, niepowtarzalny świat, różniący jedną rodzinę od drugiej. Jest grupą otwartą, nawiązującą kontakty z otoczeniem, podlegająca wpływom świata zewnętrznego i dostosowującą się do zmian. STUKTURA RODZINY: *wyznacza określoną organizacja ról jej członków; *podział władzy i pracy; *wyznacza określone wzory życia rodzinnego, swoiste dla poszczególnych członków rodziny. RODZAJE WIĘZI RODZINNYCH: *więzi krwi, ekonomiczna, seksualna, kontrolna, klasowa, kulturalna, towarzyska; ZADANIA RODZINY: *zapewnianie pełnego i prawidłowego rozwoju fizycznego dziecka; *zaspokojenie potrzeb psychicznych, emocjonalnych; *wprowadzenie świat kultury i sztuki; *wyrabianie aktywnego stosunku do pracy; *rozwijanie potrzeb kontaktów międzyludzkich; KONCEPCJE ZDROWIA RODZINY *model kliniczny - znajduje zastosowanie wtedy,
kiedy niedostatki zdrowia rodziny spowodowane są oczywistą chorobą: fizyczną , umysłową lub społeczną albo występuje pogorszenie lub dysfunkcja systemu rodziny. Zdrowie jest tu rozumiane jako rak choroby. *model wywiązywania się ról - określa zdolność systemu rodzinnego do efektywnego, skutecznego funkcjonowania i osiąganie zadań wynikających z rozwoju rodziny. W modelu tym do zdefiniowania zdrowia wykorzystano teorię rodzinnego cyklu życia, podzielnego na fazy i którym odpowiadają określone zadania. *model adaptacji- zdrowie rodziny charakteryzowane jest jak skuteczne i produktywne interakcje z fizycznym i społecznym środowiskiem; *model eudajmoniczny - rodzina dostarcza zachowań zabezpieczających zasoby oraz udziela wsparcia dla osiągnięcia maksimum dobrostanu i potencjału przez cały czas rwania rodziny. Zdrowie przedstawione jest jako samorealizacja do osiągnięcia.. Czynniki wewnątrz rodzinne warunkujące prawidłowe funkcjonowanie to: *komunikacja - umiejętność efektywnego porozumienia się pomiędzy członkami; *homeostaza - zdolność rodziny do zachowania równowagi. Jest podstawowym mechanizmem stojącym na straży tożsamości i stabilności rodziny. *kultura rodziny - tworzona jest czynniki etniczne, religijne, etyczne i klasowe. Na swoistą kulturę rodziny składają się: +wartości wyniesione ze swoich rodzin generacyjnych; +percepcja i prezentacja swoich rodziców i dzieci; *zasoby osobiste poszczególnych członków rodziny - czyli wiedza i umiejętności, cechy osobowości, stan zdrowia psychicznego, poczucie własnej wartości; *zdolności adaptacyjne- to umiejętność przetrwania zachowania spójności rodziny wobec zmieniających się warunków wewnątrz i zewnątrzrodzinnych, które zależą od wypracowany mechanizmów regulujących. Ważne są tutaj zdolności dostosowawcze i zasoby rodzinne. Zasoby rodzinne: *zasoby rodziny jako całości czyli spójności rodziny, umiejętności komunikacyjne; *społeczność, w jakiej żyje dana rodzina - poczucie społecznego wsparcia przez osoby indywidualne, znajomych, sąsiadów, przyjaciół, dające wsparcie i pomoc w trudnych sytuacjach życiowych; PATOLOGIA ŻYCIA W RODZINIE Główne czynniki dysfunkcjonalności rodzin to: * rozbicie podstawowego ukł. struktury rodziny- patologia ma charakter pierwotny lub wtórny; *choroba przewlekła członka rodziny (ograniczenie sprawności fizycznej lub psychicznej są źródłem społecznego piętna i wywołują reakcje nietolerancji ze względu na zakaźności choroby); *uzależnienia; *przemoc w rodzinie; Przemoc wobec kobiet w rodzinie - wyróżnia się 4 modle funkcjonowania kobiet maltretowanych: 1.model pułapki psychicznej - kobieta czuje się odpowiedzialna za jakość i utrzymywanie związku. Niska samoocena jest związana z podtrzymywaniem i ciągłym naprawianiem swoich relacji z partnerem. 2.model pułapki sytuacyjnej - kobieta czuje, że znajduje się w sytuacji bez wyjścia, brak jej alternatyw życiowych; 3.model pułapki lęki - kobieta ma nierealne wyobrażenia na temat tego, co się stanie gdy odejdzie; 4. model wyuczonej bezradności - kobieta traci umiejętność przewidywania lub podejmowania działań, które mogłyby zmienić zaistniałą sytuacja;
|