Co to jest przedsiębiorczość: osiąganie wyznaczonego celu, pokonywanie pojawiających się trudności i przeszkód, umiejętność twórczej pracy, poleganie na sobie samym, inicjatywa, umiejętność rozwiązywania problemów, efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi i rzeczowymi, empatyczność(wczuwanie się w położenie się rozmówcy).

Cechy osób przedsiębiorczych: chęć do działania i energia, pewność siebie, upór w rozwiązywania problemów, umiejętność wyznaczania osiągalnych celów, umiejętność radzenia sobie z niepowodzeniami, gotowość do wzięcia na siebie odpowiedzialności (za siebie i innych), umiejętność korzystania z pomocy.

Ważne zdarzenia dla Polski i Europy powodujących przemiany polityczne i gospodarcze: sierpień 1980 powstaje Niezależny Samorządny Związek Zawodowy SOLIDARNOŚĆ, 13 grudzień 1981 Stan wojenny, 1989 obrady okrągłego stołu, 1991 rozpad ZSRR, 1991 zburzenie muru Berlińskiego, 1999 wstąpienie do NATO Polski, Czechy i Węgry. Pakt Północno Atlantycki. W 1890r nastąpiło przejście z gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej.

Cecha gospodarki centralnie sterowanej:

Cechy gospodarki rynkowej:

Komunikowanie jest procesem porozumiewania się jednostek grup i instytucji. Jego celem jest wymiana myśli dzielenie się wiedzą informacjami i ideami. Proces ten odbywa się na różnych poziomach przy użyciu zróżnicowanych środków i wywołuje określone skutki.

Model komunikacji: komunikacja jednostronna nadawca przekaz odbiorca. Komunikacja dwustronna; nadawca przekaz odbiorca. Masowa : nadawca (przekaz) medium odbiorca

Komunikacja pionowa (płynąca w górę i w dół ) dotyczący najczęściej komunikatów formalnych przepływających pomiędzy pracownikami i ich przełożonymi w celu osiągnięcia założonych celów.

Komunikacja pozioma mam do czynienia wówczas gdy przebiega ona miedzy członkami wówczas gdy przebiega ona między członkami tej samej grupy lub pracownikami pełniącymi funkcję na tym samym poziomie komunikacja ta może mieć charakter formalny i nieformalny.

Budżet państwa jest rocznym planem gromadzenia dochodów i realizacji wydatków przez państwo. Budżet państwa musi być uchwalony przez parlament w formie ustawy

Zasady budżetowe - zasada rocznego okresu budżetowego: zasada jedności i zupełności budżetu, zasada szczegółowości budżetu, zasada zrównoważenia budżetu

Od 1991 w budżecie Polski systematycznie wzrasta deficyt (przewaga wydatków nad dochodami) Dla równoważenia budżetu państwo sprzedaje akcje i obligacje zaciągając w ten sposób dług. Sprzedawane przez państwo papiery wartościowe dłuższe po oznaczonym czasie muszą być wykupione to powoduje ponowny wzrost wydatków państwa i prawie zawsze wzrost deficytu budżetu państwa.

Dochody budżetu podatki, opłaty celne i administracyjne, własność publiczna, sprzedaż majątku.

Wydatki: rolnictwo, nauka, oświata i wychowanie, szkolnictwo wyższe, ochrona zdrowia, opieka społeczna, administracja publiczna, wymiar sprawiedliwości, ubezpieczenie społeczne.

Tworzenie sektora samorządowego było związane z reformą finansów publicznych, najogólniej mówiąc - z ich decentralizacją. Lepiej, gdy pieniędzmi w gmi­nie, powiecie, województwie zarządza samorząd. Przy centralnym zarządzaniu dochodziło do wielu nieprawidłowości. Między innymi z tego powodu pie­niędzmi np. na budowę i utrzymanie dróg gminnych. Wysokie koszty zebrania i rozdzielania pieniędzy. Konieczność zatrudnienia dużej liczby urzędników. Ograniczenie roli państwa.

Wymień źródła dochodu budżetu gmin dochody własne: dochody podatkowe, np. od nierucho­mości, środków transportu, posiadania psów, rolny, leśny, od działalności gospo­darczej, spadków i darowizn, udział w podatku od osób fizycznych, od osób prawnych, dochody z opłat (targowa, miejscowa, administracyj­na, skarbowa i inne), dotacje z budżetu państwa, pożyczki emisja obligacji samorządowych

Obligacje i bony (bilety) skarbowe są papierami war­tościowymi sprzedawanymi przez Skarb Państwa na okres kilku lat. Ich atrakcyjność polega na tymj że po wyznaczonym okresie, np. 3 lat_j muszą być wykupione (przez Skarb Państwa) wraz z ustalonymi odsetkami. Są one rodzajem rezerwy finansowej państwa. Ich emisja (wypuszczen ie, sprzedaż) często związana jest z ko­niecznością pokrycia deficytu budżetowego. Obligacje skarbowe są emitowane na co najmniej 1 rok. W Polsce przeważnie na dłużej - 2, 3_j S, a nawet 10 lat

Obligacja - papier wartościowy, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem obligatariusza i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Są to papiery wartościowe masowego obrotu, występują więc w seriach. W przeciwieństwie do akcji, obligacje nie dają ich posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta typu współwłasność, dywidenda czy też uczestnictwo w walnych zgromadzeniach

Akcja jest papierem wartościowym własnościowym, stwierdzającym uczestnic­two jej właściciela w kapitale spółki akcyjnej, uprawniającym do partycypacji w jej zyskach oraz do majątku spółki w razie jej likwidacji

Szczególnym rodzajem akcji są akcje uprzywilejowane. Umacniają one pozycję konkretnych osób, które niekiedy - dzięki posiadaniu tych akcji - mają decydujący wpływ na działalność spółki, obsadę jej władz, a także udział w specjalnych korzy­ściach materialnych.

Akcje zwykłe upoważniają ich posiadacza do głosowania na walnym zgromadzeniu w sprawach wyboru rady nadzorczej, kierunków rozwoju spółki oraz do udziału w wypracowanych przez spółkę zyskach proporcjonalnie do liczby posiadanych akcji

Weksel - rodzaj papieru wartościowego, imiennego lub na zlecenie, w którym wystawca weksla zobowiązuje się bezwarunkowo, że inna osoba (trasat) dokona na rzecz odbiorcy weksla (remitenta) zapłaty określonej sumy pieniężnej (weksel trasowany), albo sam przyrzeka, że zapłaci sumę wekslową odbiorcy weksla (weksel własny, sola weksel). Przy wekslu własnym wystawca jest głównym dłużnikiem odbiorcy weksla - odwrotnie niż przy wekslu trasowanym, gdzie dłużnikiem głównym jest trasat, który przyjął weksel (jako akceptant), a dłużnikiem ubocznym wystawca, który odpowiada w razie niewypłacalności dłużnika głównego

Funkcje banków komenrcyjnych: bierne - polegają na gromadzeniu środków pieniężnych przez zaciąganie zobowiązań; są to wkłady ki ientów, em isja bi letów skarbo­wych, obligacji i innych papierów wartościo­wych dłużnych oraz zaciąganie pożyczek w innych bankach, czynne - polegają na udzielaniu różnego rodzaju kredytów; ich podstawę stanowią środki pieniężne nagromadzone w wyniku operacji biernych oraz kapitał własny banku, usługowe - czynności wykonywane przez banki na rachunek i zlecenie ich klientów, np. prowadzenie rachunków bankowych, wyko­nywanie operacji na rachunkach bankowych

Funkcje banku centralnego: Bank centralny emituje pieniądz gotówkowy. Jest jedyną instytucją uprawnioną do emitowania znaków pieniężnych w danym państwie. Bank centralny jest bankiem banków i innych instytucji finansowych. Każdy bank komercyjny posiada w banku centralnym rachunek, na którym rejestruje rozliczenia z innymi bankami. Bank centralny świadczy usługi bankowe innym bankom (Przyjmuje depozyty po tzw. stopie depozytowej oraz udziela im kredytów). Bank centralny realizuje również transakcje z zagranicznymi bankami centralnymi i instytucjami międzynarodowymi. Bank centralny jest bankiem skarbu państwa. Prowadzi rachunki instytucji państwowych. Utrzymuje rachunki depozytowe państwa, prowadzi kasową obsługę budżetu, obsługuje dług publiczny.

Negocjacje rozmowy w których strony za pomocą argumentów i perswazji próbują osiągnąć satysfakcjonujące

Style negocjacji: negocjacje twarde ( negocjatorzy kłamią grożą, wymuszają jednostronne ustępstwa, stosują pułapki negocjacyjne, dążą do wykrycia słabych stron partnera w negocjacji) styl miękki ( negocjatorzy ujawniają własne cele i zamierzenia, unikają rywalizacji, traktują drugą stronę jak przyjaciela WADY: podstawa uległości niosą ze sobą obciążenia psychiczne, to ze jesteś lubiany nie znaczy żę będziesz cieszył się autorytetem)

Pułapki negocjacyjne 1techniki związane z wykorzystaniem czasu celowe przedłużanie rozmowy albo proponowanie drugiej stronie rozpoczęcia negocjacji przed ustalonym wcześniej terminem. 2Głupie śmieszne omawiania polega na próbie oderwania końcówki od negocjowanej sumy po to aby odnieść własne korzyści. 3 technika ograniczonych kompetencji polega na tym że partner może oznajmi ci brak pełnomocnictw do dalszych ustępstw licząc zmęczenie dyskusją i przystanie do jego warunków. 4. technika zastraszania polega najczęściej na grożeniu partnerowi przerwaniem rozmowy przy jednoczesnym obrażeniu go celem tej zagrywki jest doprowadzenie do tego aby tak potraktowany negocjator skoncentrował się na doznanych krzywdach emocjonalnych.

Konflikt jest to spór interpersonalny (międzyludzki)oznacza sytuacje trudną w której interesy dążenia i aspiracje dwóch lub więcej osób nie są zgodne

Korzyści z konfliktu konflikt potrafi scementować grupę (wspólny wróg), pozwala dostrzec różnice między stronami, pozwala stronie słabszej upomnieć się o swoje, burzy pozorny spokój prowadzi do pozytywnych zmian np. w rodzinie.

Strategia rozwiązania walka- osoba o takiej postawie za wszelką cenę broni własnego stanowiska koncentruje się wyłącznie na obronie własnego JA w konsekwencji gubi się wynik konfliktu ważne aby „moje było na wierzchu”2. unikanie konfliktu- osoba charakteryzuje się małą aktywnością i małą otwartością jest zamknięta w sobie. Unika konfliktów bo uważa że koszt udziałów w procesie rozwiązywanie konfliktu są większe niż korzyści jakie daje porozumienie 3. kompromis- polega na dojściu do porozumienia przez poszukanie tzw „ złotego środka” strony po części są zadowolone i po części nie. Muszą nastąpić ustępstwa z obu dwóch stron. 4 współpraca najlepsza strategia osoby charakteryzującej się dużą aktywnością i otwartością na potrzeby innych . strony rozmawiają ze sobą i szukają tego co je zbliża a nie dzieli. 5 podporządkowanie się (uległość) człowiek o tych cechach pragnie przypodobać się drugiej stronie popiera jej argumenty aby nie narazić się na nieprzyjemności.

Asertywność umiejętności pełnego i otwartego wyrażania samego siebie w kontakcie z innymi ludźmi oznacza stanowcze ale przyjazne wyrażanie własnego uczuć.

Umiejętności asertywnej osoby : przyjmowanie krytyki i wyrażania się , chwalenia i przyjmowania pochwał, zawierania głosu na forum, wyrażanie własnych uczuć pozytywnych i negatywnych, stanowienie własnych praw.

Metody asertywności: metoda powtarzania (metoda zdartej płyty), zasłona dymna, asertywne uznanie błędu, kompromis, zadawanie nieustannie pytań o dobre i złe strony tego co mówi rozmówca

Etyka ogół ocen i norm przyjętych w danej zbiorowości społecznej. Nauka o moralności

Etyka zawodowa to zespół norm(zasad) i dyrektyw wynikających z tradycji zawodu kultury narodowej z podstawowych wskazań etycznych przyjętych w danym społeczeństwie a zastosowanych do wykonania danego zawodu np. etyka lekarza nauczyciela adwokata.

Podstawowe zasady etyki zawodowej zasada powiernictwa(jeżeli usługodawca nie chce straci swojego zaufanego klienta i nie stracić go jako „źródła” przynoszącego dochód musi pamiętać o zachowaniu dyskrecji w przypadku gdy klient dzieli się osobistymi problemami czy troskami. Zasada dobra klienta (1 rzetelne informowanie klienta o wszystkich elementach sprawy,2 informowanie również o tym co jest złe w danym towarze dwie możliwości reklamacji odwołania. 3dobre wrażenie staramy stworzyć się przed klientem wizerunek godny zaufania przekonać go że dbamy o jego interes.)zasada tajemnicy zawodowej(klient ma prawo do poszanowania swojej prywatności usługodawca jest moralnie zobowiązany nie czynić niczego co mogło by tą prywatność naruszyć)zasada odpowiedzialności moralnej( nawołuje do krytycyzmu wobec siebie, przyznawania się do błędów oraz działań niwelujących nasze błędy . człowiek popełnia błędy może od nich uciekać lub je naprawić. Nie należy zrzucać winy na innych ale przyjąć na siebie odpowiedzialność moralną a co za tym często idzie również zawodową czy nawet karą. Może to stanowić postawę odpowiedzialności dyscyplinarnej lub służbowej)

Przyczyny bezrobocia nadmierne podatki, wysoka i niezróżnicowana płaca minimalna, zasiłki dla bezrobotnych, nieelastyczne regulacje rynku pracy, niedopasowanie struktury podaży i popytu na pracę.

Rodzaje bezrobocia frykcyjne( dotyczy najczęściej ludzi młodych którzy często zmieniają miejsce pracy i miejsce zamieszkania jest to bezrobocie naturalne inaczej płynne) strukturalne(dotyczy niedopasowania podaży pracy do popytu na prace) cykliczne (związane jest z recesjąna rynku w gospodarce w sytuacji słabej koniuktóry spada popyt konsumpcyjny i inwestycyjny, przedsiębiorstwa ograniczają produkcje a w konsekwencji zmniejszają zatrudnienie)

Metody walki z bezrobociem: zasiłki, kursy szkolenia, pośrednictwo pracy, dotacje dla firm, wydłużenie okresu obowiązkowej nauki, wcześniejsze przechodzenie na emeryturę

Umowy o pracę zalety( ochrona przez kodeks pracy, wynagrodzenia w określonym czasie, opłacone składki ZUS, staż pracy wliczony do emerytury, płatny urlop, wynagrodzenia i zasiłki na czas choroby, odprawa jeżeli pracodawca rozwiązuje umowę) WADY: (zależność od pracodawcy musisz wykonywać jego polecenia, obowiązuje stosowanie się do czasu i miejsca pracy, pracodawca może zmienić zakres obowiązków w trakcie trwania umowy)

Umowa o dzieło ZALETY( czas i miejsce pracy możesz sam regulować, możesz zlecić zadanie podwykonawcy, możliwość wykonania pracy u kilku pracodawców jednocześnie)WADY (okres pracy nie wlicza się do emerytury, nie przysługuje: płatny urlop, zwolnienie, bezpłatna pomoc lekarska. Pracodawca może obniżyć wynagrodzenie lub go nie wypłacić jeżeli nie dotrzymasz terminu)

Umowa zlecenie ZALETY:(czas i miejsce pracy możesz sam regulować, możesz wypowiedzieć umowę jeżeli pracodawca zmienia, zadania nie musisz wykonywać samodzielnie, możliwość wykonania pracy u kilku pracodawców jednocześnie.) WADY:(okres pracy nie jest wliczony do stażu pracy, nie przysługuje zwolnienie, bezpłatna pomoc lekarska, jeżeli jest to jedyna praca zostają potrącone składki na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno-rentowe.)

Rozwiązanie umowy o pracę: za porozumieniem stron- jest to najkorzystniejsza forma z punktu widzenia pracodawcy i pracownika strony nie mają żadnych zobowiązań wobec siebie pracownik otrzymuje świadectwo pracy i może podjąć nową pracę a pracodawca może zatrudnić nowego pracownika. Za wypowiedzeniem przez jedną ze stron .

Poszukiwanie przyszłej pracy należy rozpocząć już w trakcie studiów lub w trakcie nauki szkolonej. Jednym ze sposobów zdobycia pracy jest rozpoczęcie jej w charakterze wolontariusza. Kiedy po ukończeniu szkoły nadal nie można znaleźć pracy należy wysyłać oferty do firm. Oferta powinna zawierać życiorys i list motywacyjny będący formą autoreklamy.

List motywacyjny

Wskazówki dla piszącego list motywacyjny: ubiegający się o pracę przygotuj dla każdego pracodawcy osobny list. List pisze się na gładkim papierze. Pamiętaj o prawidłowej konstrukcji zdań i poprawnej pisowni. Wykaż zainteresowanie i motywacje do podjęcia pracy. Pisz krótko i sensownie . zaadresuj go do konkretnej osoby jeżeli nie jest to możliwe napisz : do osób zainteresowanych” . okaż znajomość specyfiki danej firmy odwołując się do swojej wiedzy o niej. Wskaż swoje umiejętności i odeślij do curriculum vitae w celu zapoznania się ze szczegółami na ten temat. Niech list ukazuje Twoje indywidualność lecz unikaj tonu agresywnego, faniliornego, wesołkowatego.

CV składa się z następujących elementów: dane osobowe (imię nazwisko, data ur, adres, tel, e-mail, stan cywilny) wykształcenie, doświadczenie zawodowe (np. praktyki), dodatkowe umiejętności (języki, praca z komputerem, prawo jazdy), zainteresowania.

Na końcu powinna znaleźć się formuła "Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zawartych w aplikacji dla potrzeb niezbędnych do realizacji procesu rekrutacji zgodnie z ustawą z dn. 29.08.1997r o ochronie danych osobowych (Dz.U. nr 133, poz. 883)."

Polityki cen strategia cen wysokich, strategia cen niskich.

Dumping celowe obniżanie ceny produktu przez producenta niekiedy poniżej opłacalności w celu wyparcia z rynku innego producenta.

W przypadku gdy producent zastosuje strategie cen wysokich daje mu to możliwość zastosowania upustów cenowych. Wśród upustów wyróżniamy: rabaty, bonifikaty, skonta.

Polityką cen wiąże się pojęcia elastyczności popytu elastyczność popytu jest to wrażliwość konsumenta na zmianę ceny bądź dochodu. Wyróżniamy popyt mało elastyczny- występuje w tedy gdy produkt nie posiada bliskich substytutów np. sól. Popyt wysoce elastyczny dotyczy produktów które mogą być zastąpione innymi.

Niezgodność towaru z umową co oznacza że kupiony towar nie jest nie zgodny z umową : jest uszkodzony, jest niekompletny, nie nadaje się do celu do jakiego zwykle jest używany, nie ma cech deklarowanych przez sprzedawcę.

W takiej sytuacji sprzedawca powinien zgodnie z decyzją klienta nieodpłatnie naprawić towar lub wymienić na nowy. Jeśli towar pomimo poprawy lub wymiany nadal jest niezgodny z umową sprzedawca powinien zaproponować klientowi obniżenie ceny albo zwrot pieniędzy.

Gwarancja swoich praw możesz dochodzić też na podstawie gwarancji. To dobrowolne oświadczenie gwaranta (producenta lub importera) w dokumencie gwarancyjnym. Dokument gwarancyjnym powinien być sporządzony w języku polskim i zostać wydany przez sprzedawcę wraz z towarem. Ma zawierać nazwę i adres gwaranta, czas trwania gwarancji i jej terytorialny zasięg. Gwarancja nie ogranicza twoich uprawnień wynikających z niezgodności towaru z umową.

Uprawnienia wynikające z niezgodności towaru z umową	Gwarancja
Przysługuje z mocy prawa Obowiązuje bez względu na to czy produkt ma gwarancję Odpowiedzialność ponosi sprzedawca Obowiązują przez 2lata od chwili zakupu produktu Sposoby załatwienia : reklamacja, wymiana na produkt nieuszkodzony, naprawa, obniżenie ceny, zwrot pieniędzy	nie ma obowiązku jej udzielenia dobrowolnie udziela jej producent , importer lub hurtownik, odpowiedzialność ponosi gwarant czas gwarancji zależy od gwaranta sposób załatwienia : reklamacja, określony jest w umowie gwarancyjnej np. wymiana na produkt nie uszkodzony, naprawa

Pieniądz powszechnie akceptowany środek wymiany za pomocą którego dokonuje się płatności i reguluje zobowiązania. Początki pieniądza datowane są na 3tyś lat p.n.e. w Fenicji. Na początku VI w p.n.e. w rzymie i Galicji zaczęto bić monety z pieczęciami władców. Bicie pieniądza polegało na przykładaniu metalowych stępli z wytłoczonymi wzorami. Na monecie tłoczono z jednej strony znak emitanta z drugiej jej wartość.

Cechy pieniądza uznana wartość, podzielność, powszechną akceptowalność, łatwą zbywalność, trwałość, ograniczona podaż.

Funkcje pieniądza: miernik wartości dóbr i usług, środek wymiany, środek płatniczy, środek tezauryzacji (przechowywanie, gromadzenie-umożliwia gromadzenie dóbr w formie pieniężnej)

Zmiana wartości pieniądza: dewaluacja (polega na podwyższeniu kursu waluty obcej wyrażonej w pieniądzu krajowym sprzyja eksporterą) rewaluacja ( obniżenie kursu waluty obcej wyrażonej w pieniądzu krajowym sprzyja importerom). Aprecjacja (wzrost siły nabywczej pieniądza krajowego)

Zeznania podatkowe o wysokości dochodu osiągniętego w roku poprzednim należy złożyć do 30kwietnia roku następnego. Można je wysłać listem poleconym i na adres właściwego Urzędu Skarbowego lub dostarczyć osobiście żądając potwierdzenia złożenia zeznania na kopii. Urząd Skarbowy może wzywać w celu wyjaśnienia wątpliwości a przez 5lat ma prawo kontrolować prawidłowość odpisów podatkowych przez taki okres należy przechowywać odpowiednie dokumenty.

Wspólne opodatkowanie jest rodzajem ulgi podatkowej. Jego zastosowanie powoduje obniżenie należności wpłat podatkowych do Urzędu Skarbowego.

Prawo do wspólnego opodatkowania przysługuje małżonką oraz osobą samotnie wychowującym: dzieci do ukończenia 18roku życia. Dzieci bez względu na wiek na które pobierany jest zasiłek pielęgnacyjny. Dzieci uczące się w szkołach do ukończenia 25lat. Dzieci których dochody z tytułu renty rodzinnej lub innej nie przekroczyły sumy dla danego roku

Reformę emerytalną wprowadzona od 1stycznia 1999r przyczyny: niski przyrost naturalny, starzenie się społeczeństwa.

Nazwy system emerytalny opiera się na trzech filarach: 1jest obowiązkowy składka emerytalna pobierana jest przez zus jest to 19,52 podstawy wynagrodzenia część tej składki jest odprowadzana przez ZUS do drugiego filaru. 2 obejmuje wpłaty emerytalne ze składek przekazanych przez ZUS i jest 7,3 podstawy wynagrodzenia pracownika filar obowiązkowy. 3 jest dobrowolny wysokość dodatkowej emerytury zależy od wysokości płaconych składek.

Pierwsze dwa filary systemu emerytalnego sa obowiązkowe dla wszystkich objętych ubezpieczeń emerytalnym urodzonym po 31grudnia 1968r. Urodzeni po 31grudnia 1948r a przed 1stycznia 1969r mogą na własny wniosek przystąpić do nowego systemu lub pozostać w starym. Urodzeni przed 1stycznia 1949 są objęci starym systemem.

Ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe wówczas gdy pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę należą do nich : ubezpieczenie emerytalne( polegające na comiesięcznej wypłacie określonej kwoty osobą której ukończyła wiek emerytalny 60-65lat). Ubezpieczenie rentowe( polegające na comiesięcznej wypłacie określonej kwoty w okresie wyznaczonym przez specjalną komisje wyróżniamy rente inwalidzką sierocą wdowią). Ubezpieczenia chorobowe( polega na wypłacie określonej kwoty w razie chorób oraz za urlopy macierzyńskie). Ubezpieczenia wypadkowe(polega na wypłacie określonej kwoty w postaci odszkodowań zasiłków z tytułów wypadków przy pracy lub choroby zawodowej)

Ubezpieczenie społeczne
emerytalne	rentowe	wypadkowe	Chorobowe
19,52% ½ pracownik i ½ pracodawca	13% ½ pracownik i ½ pracodawca	1,62% całością pracodawca	2,45% całością pracownik

Eksport ( z łac ex „poza” + portare „nieść” ) wywóz za granicę dóbr które zostały wytworzone w danym kraju. Dla krajów należących do UE eksport dotyczy sprzedaży towarów lub usług poza UE. Sprzedaż towarów w odrębie państw należących do UE to tzw. sprzedaż wewnątrzspółnotowa a nie eksport

Import (z łac. in "do" + portare "nieść")- przywóz towarów, usług lub kapitału z zagranicy w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym — innymi słowy: zakup towarów i usług produkowanych za granicą, prościej przywóz czegoś spoza granic obszaru celnego

Reguły handlu zagranicznego ustala światowa Organizacja Ceł i Handlu (WTO) utworzona w 1994r. Obroty handlu zagranicznego Polski : niemcy, francja, włochy rosja

W polsce bilans handlowy jest ujemny bo import przewyższa eksport

Inflacja ogólny trwały wzrost poziomu cen w gospodarce w danym czasie. Inflacja w Polsce za 2008r wynosiła 3,6% a za miesiąc marzec 2009 4% polska zajmuje czwarte miejsce od końca wśród krajów UE jeśli chodzi o wzrost ceny.

Deflacja - inflacja ujemna spadek cen w gospodarce a wzrost siły nabywczej

Dezinflacja- inflacja malejąca z roku na rok

Struktura biznesplanu: streszczenie, opis firmy, zarządzanie, plan marketingu, plan organizacyjny, harmonogram realizacji przedsięwzięcia, analiza ryzyka

Analiza SWOT

S (strenths) mocne strony	W (Weak) słabe strony
Silnymi stronami firmy są przede wszystkim jej unikatowe zasoby. Umiejętności lub inne aspekty wyróżniające ją w pozytywny sposób. Silna strona firmy to specyficzna przewaga obejmująca np. opatentowaną technologię, markę produktów, znajomości sieci dystrybucji, lokalizację.	Słabymi stronami firmy są te wszystkie aspekty jej funkcjonowania które ograniczają sprawności firmy w dniu dzisiejszym i/lub mogą blokować jej rozwój (np. zadłużenie, przestarzały park maszynowy/ nieefektywny marketing)
O (opportunity) szanse	T (Theart) zagrożenia
Szanse firmy to wydarzenia i procesy w jej otoczeniu (inflacja, upadek konkurencji, nowe lub niezaspokojone potrzeby klientów zmiana regulacji prawnych) które tworzą specyficzną dla firmy sytuację	Zagrożenia to przeciwieństwo szans zbiór wydarzeń i procesów które tworzą niekorzystną dla firmy sytuację w otoczeniu (np. wejście silnych konkurentów, nowe opodatkowanie, emigracja pracowników wykwalifikowanych)

UE jest to polityczne i gospodarcze ugrupowanie 27 państw które postanowiły ze sobą współpracować. DO symboli UE zalicza się: flage, hymn (oda do radości), dzień Europy (9maja).

UE kształtowała się na mocy traktatów: traktat paryski (1951) utworzył Europejską wspólnotę Węgla i Stali. Traktat Rzymski (1957) utworzył EWG i EURATOM. Traktat z Maastricht (1992). Traktat Amsterdamski (1997)traktat nicejski 2001r

Aby wejść do strefy Euro należy spełnić kryteria konwergencji: 1 stabilność cen( krajowa stopa inflacji nie może przekraczać wiecej niż 1,5% stopy inflacji trzech najdoskonalszych pod tym względem państw UGW)2 stabilność kursu walutowego i nie przeprowadzenia dewaluacji własnej waluty przez co najmniej 2lata przed wejściem do strefy euro. 3 konwergencja długoterminowych stóp procentowych (te stopy nie mogą przekroczyć wiecej niż % przeciętnej dla trzech państw najlepiej sobie radzących z inflacją). 4. niski deficyt budżetowy (państwa UGW nie mogą przekroczyć 3% PKB długu rządowego). 5 mały dług publiczny (dług państw członkowskich nie może przekraczać 60% PKB)

Państwa strefy Euro: Austria  Belgia  Cypr  Finlandia  Francja  Grecja  Hiszpania  Holandia  Irlandia  Luksemburg  Malta  Niemcy  Portugalia  Słowacja  Włochy

Państwa członkowskie UE: Austria  Belgia Dania  Finlandia  Francja  Grecja  Hiszpania  Holandia  Irlandia  Luksemburg Niemcy  Portugalia Szwecja wielka Brytania Włochy Cypr Czechy Estonia Węgry Łotwa Litwa Malta Polska Słowacja Słowenia Rumunia Bułgaria

3

---