CZĘŚĆ VII - ADMINISTRACYJNE POSTĘPOWANIE EGZEK.

Rdz. XXX

Zagadnienia ogólne egzekucji administracyjnej i administracyjnego postępowania egzekucyjnego.

1. Pojęcie i cel postępowania egzekucyjnego:

Postępowanie egzekucyjne to uregulowany prawem procesowym egzekucyjnym ciąg czynności podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty postępowania egzekucyjnego - w celu wykonania , przez zastosowanie środków przymusu państwowego , obowiązków wynikających z aktów poddanych egzekucji administracyjnej. Przez ,, wykonanie” należy rozumieć wprowadzenie takiego stanu w rzeczywistości społecznej , który jest zgodny z treścią aktu administracyjnego lub innego aktu poddanego tej egzekucji.

- Postępowanie egzekucyjne spełnia istotne zadanie w realizacji norm materialnego prawa administracyjnego. Gdyż ustanowienie obowiązku bezpośrednio w normie prawa materialnego lub skonkretyzowanie go w akcie indywidualnym nie jest równoznaczne z jego wykonaniem . Dopiero podjęcie przez jednostkę , dobrowolnie lub po zastosowaniu przymusu państwowego , czynności wykonania obowiązku urzeczywistnia normę prawa materialnego.

- Ważna rolę spełnia( jeszcze w postępowaniu orzekającym) zasada ogólna przekonywania , która nakazuje tak ukształtować czynności procesowe organu orzekającego aby strona była przekonana o słuszności decyzji i dobrowolnego jej wykonania. Jeżeli jednostka nie podejmuje dobrowolnie działań zmierzających do wykonania aktu, organ administracji publicznej musi mieć możliwość wykorzystania środków przymusu państwowego zapewniających jego wykonanie.

- Wyróżniamy 2 rodzaje środków przymusu państwowego : środki egzekucyjne i sankcje karne.

a) środki egzekucyjne : jeśli chodzi o wykonanie aktu administracyjnego to mają one szczególne znaczenie , są one formą przymusu prowadzącą bezpośrednio do realizacji tego aktu. ( wyjątkiem jest grzywna w celu przymuszenia)

b) sankcje karne: działają pośrednio , bo prawna możliwość ich zastosowania wpływa prewencyjnie na zobowiąz.

- Stosowanie obu środków przymusu nie jest oparte na zasadzie konkurencyjności , wg art. 16 u.p.e.a. - zastosowanie środka egzekucyjnego w postępowaniu egzekucyjnym nie stoi na przeszkodzie wymierzeniu grzywny w postępowaniu karnym , w sprawach o wykroczenia lub dyscyplinarnym za niewykonanie obowiązku. „ Jeżeli niewykonanie aktu ma znamiona czynu karalnego , można wobec jednostki zastosować środki egzekucyjne i sankcje karne.

2. Stosunek administracyjnego postępowania egzekucyjnego do innych postępowań:

I) Stosunek do postępowania orzekającego:

a) Wspólny cel - doprowadzenie do realizacji normy prawa materialnego. W postępowaniu orzekającym chodzi o autorytatywną konkretyzację normy prawa materialnego , w postępowaniu egzekucyjnym chodzi o wykonanie tej normy zgodnie z konkretyzacją. Zatem postępowanie egzekucyjne następuje po orzekającym i jest wobec niego postępowaniem wykonawczym.

Jednak odmienna sytuacja następuje gdy:

-obowiązki wynikają bezpośrednio z norm prawa materialnego - od razu prowadzi się postępowanie egzekucyjne bez orzekającego

-obowiązki wynikają z orzeczenia sądowego- postępowanie orzekające prowadzi sąd , a nie organ administracji publicznej .

- gdy decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności , albo podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy prawa- postępowanie egzekucyjne może być wówczas prowadzone równocześnie z egzekucyjnym.

- gdy równocześnie z postępowaniem egzekucyjnym prowadzi się postępowanie odwoławcze lub weryfikacji decyzji w trybach nadzwyczajnych- organy prowadzące takie postępowanie mogą wstrzymać wykonanie decyzji co powoduje niedop. post. egzekuc.

W postępowaniu podatkowym występuje, poza wyjątkami , możliwość prowadzenia postępowania orzekającego i egzekucyjnego . Wykonaniu podlegają tylko decyzje nieostateczne. Organy podatkowe mogą również wstrzymać wykonanie decyzji.

b) Odrębny przedmiot - art. 29 § 1 upea ,, organ orzekający nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. Zobowiązany , kwestionujący prawidłowość konkretyzacji normy prawa materialnego, nie może dochodzić swoich racji w postępowaniu egzekucyjnym , lecz może żądać weryfikacji decyzji w postępowaniu orzekającym lub składając skargę do sądu administracyjnego.

c) Wspólność uregulowań prawnych - odpowiednie stosowanie przepisów k.p.a. do postępowania egzekucyjnego. Jednak odpowiedniość stosowania przepisów k.p.a. wymaga uwzględnienia rozwiązań właściwych dla postępowania egzekucyjnego np. w postępowaniu egzekucyjnym nie będą mogły mieć zastosowania przepisy o ugodzie lub o trybie współdziałania przy wydawaniu decyzji.

W postępowaniu egzem. trzeba stosować przepisy ustanawiające zasady ogólne , ale z wyłączeniem zasady ugodowego załatwiania spraw, przepisy dot. właściwości , wyłączenia pracownika lub organu, o doręczeniach wezwaniach, terminach , podaniach protokołach i adnotacjach, dowodach, o postanowieniach, zażaleniu, wznowieniu postępowania, stwierdzeniu nieważności postan.

II) Stosunek do postępowania zabezpieczającego:

Postępowanie zabezpieczające to ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty tego postępowania w celu zapewnienia realizacji obowiązków w trybie postępowania egzekucyjnego.

Postępowanie zabezpieczające pełni wobec postępowania egzekucyjnego funkcję służebną, umożliwiając realizację jego celów. Poprzedza ono postępowanie egzekucyjne , ale może ono również toczyć się równocześnie , co będzie miało miejsce gdy egzekucja jest prowadzona co do obowiązków wymagalnych, a wierzyciel występuje z żądaniem zabezpieczenia przyszłych, powtarzających się świadczeń. Art. 154

Nie zawsze po przeprowadzeniu postępowania egzekucyjnego będzie prowadzone postępowanie egzekucyjne:

a) zabezpieczenie wykonania obowiązków nastąpiło przed ich ustaleniem w postępowaniu orzekającym, a nie zostały one ustalone

b) wierzyciel nie wystąpił o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w terminie

c) zobowiązany wykonał obowiązek przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego

III) Stosunek administracyjnego postępowania egzekucyjnego do sądowego postępowania egzekucyjnego:

- W adm. postępowaniu egzekucyjnym wykonuje się obowiązki wynikające z aktów administracyjnych ( dec. post. ugody) i wypływające bezpośrednio z przepisów prawa administracyjnego oraz innych gałęzi prawa stosowanych przez organy adm. publ.

- Natomiast w sądowym postępowaniu egzekucyjnym wykonuje się orzeczenia sądowe.

- Zatem są to postępowania niezależne od siebie. Od tej reguł są 3 wyjątki:

1) Jeżeli przepis szczególny zastrzega co do obowiązków wynikających z aktów administracyjnych (określ. w art. 2 upea) - tryb egzekucji sądowej. Np. w kpc

- w samych przepisach ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji są przepisy określające wyjątki : np. odesłanie na drogę sądową co do wyjawienia majątku i przedmiotu poddanego egzekucji-.

- w ustawie są też wyjątki odwrotne tzn. przepisy poddają egzekucji administracyjnej niektóre orzeczenia sądowe. Wg art. 4 upea do obowiązków, które wynikają z decyzji , postanowień lub innych orzeczeń niż określone w art. 3 i 3a - stosuje się egzekucję adm. tylko wówczas gdy przepis szczególne tak stanowią.

2) Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej: adm. postępowanie egzekucyjne i sądowe postępowanie egzekucyjne może być prowadzone co do: tej samej nieruchomości, rzeczy, prawa majątkowego lub niemajątkowego.

- Wówczas zgodnie upea i kpc organ egzekucyjny i komornik wstrzymują czynności egzekucyjne z urzędu lub na wniosek wierzyciela albo zobowiązanego i przekazują akta obu postępowań sądowi rejonowemu , który rozstrzyga w jaki trybie ma być prowadzona egzekucja łączna. Sąd bierze pod uwagę stan każdego z postępowań egzekucyjnych , jeżeli są w równym stopniu zaawansowane - wysokość egzekwowanych należności i kolejność ich zaspokojenia.

- Jeżeli egzekucje są prowadzone w celu zrealizowania zastawu rejestrowego lub skarbowego, łączne prowadzenie egzekucji przejmuje organ egzekwujący należność korzystającą z pierwszeństwa zaspokojenia.

- Postanowienie powinno być wydane przez sąd w ciągu 14 dni i służy na nie zażalenie stronom oraz adm. organowi egzekucyjnemu.

Organ przejmujący egzekucje we właściwym sobie trybie wydaje postawnie o kosztach czynności gez. drugiego organu.

- Przy zbiegu adm. postępowania zabezpieczającego z sądowym postępowaniem zabezpieczającym - postępowania te są prowadzone odrębnie , chyba że zbieg dotyczy przedmiotów podlegających sprzedaży.

3) Związki pomiędzy adm. i sądowym postępowaniem egzekucyjnym będą miały miejsce w przypadku skorzystania przez zobowiązanego lub osobę trzecią ze środków ochrony sądowej w postaci powództwa przeciwegzekucyjnego.

-Zobowiązany może wnieść takie powództwo do sądu jeżeli dopuszczalne jest kwestionowanie istnienia lub wysokości egzekwowanej należności- wówczas wierzyciel po otrzymaniu powództwa zawiadamia o tym organ egzekucyjny , żądając wstrzymania postępowania egzekucyjnego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy przez sąd.

- Jeżeli powództwo takie wniesie osoba trzecia , która rości sobie prawo do rzeczy lub prawa majątkowego poddanych egzekucji, to skutek ogranicza się do zakazu sprzedaży rzeczy, a gdy chodzi o prawa majątkowe to nie mogą one być wykonywane.

Rdz. XXXI

Zakres obowiązywania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz

podstawy egzekucji administracyjnej.

1. Zakres obowiązywania ustawy.

- Sankcją egzekucji adm. obwarowane są akty nakładające obowiązki na jednostkę.

Sankcji tej nie stosuje się do aktów negatywnych oraz ustanawiających uprawnienia. Gdyż akty negatywne nie powstaje kwestia ich wykonalności , natomiast akty uprawniające są realizowane przez jednostkę dobrowolnie , ponieważ leży to w jej interesie, ale organy administracji publicznej mają jednak kompetencje do kontroli ich realizacji i np. stwierdzenia wygaśnięcia decyzji.

- To, że sankcją egzekucyjną są obwarowane akty nakładające obowiązki , przyjmuje ustawa stanowiąc w art. 1: ,że określa ona:

1) sposób postępowania wierzycieli w przypadkach uchylania się zobowiązanych od wykonania ciążących na nich obowiązków, o których mowa w art. 2;

2) prowadzone przez organy egzekucyjne postępowanie i stosowane przez nie środki przymusu służące doprowadzeniu do wykonania lub zabezpieczenia wykonania obowiązków, o których mowa w art. 2;

Przepis ten stanowi jednocześnie klauzulę generalną określającą zakres stosowania podmiotowy i przedmiotowy stosowania ustawy:

A) Zakres podmiotowy: określa organy przed, którymi stosuje się przepisy ustawy i wskazuje podmioty wobec, których się stos:

a) organem egzekucyjnym jest: organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków;

b) podmioty wobec, których może być prowadzona egzekucja: wszyscy zobowiązani , ograniczenie stanowi tu art. 14 §1 upea : Przeciwko osobom, które korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych i w zakresie przewidzianym przez ustawy, umowy lub powszechnie ustalone zwyczaje międzynarodowe nie podlegają orzecznictwu organów polskich, nie może być prowadzona egzekucja administracyjna, chyba że chodzi o sprawę, w której osoby te podlegają orzecznictwu polskich organów administracyjnych. Może być prowadzona w przypadku zrzeczenia się przywileju lub immunitetu.

B) Zakres przedmiotowy : dotyczy obowiązków a) pieniężnych i b) niepieniężnych .

a) obowiązki pieniężne poddane egzekucji administracyjnej zgodnie z art. 2 §1 upea to:

1) podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy - Ordynacja podatkowa

2) grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej;

3) należności pieniężne, inne niż wymienione w pkt 1 i 2, jeżeli pozostają we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej;

4) należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek;

5) należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw;

6) wpłaty na rzecz funduszy celowych utworzonych na podstawie odrębnych przepisów;

7) należności pieniężne z tytułu składek do Funduszu Żeglugi Śródlądowej oraz składek specjalnych do Funduszu Rezerwowego;

8) należności pieniężne wynikające z tytułu: ( tytuły obce)

a) zwrotów, interwencji i innych środków będących częścią systemu całkowitego lub częściowego finansowania Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej, Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji lub Europejskiego Funduszu Rolniczego Rozwoju Obszarów Wiejskich, łącznie z sumami, które mają być pobrane w związku z tymi działaniami,

b) opłat i innych należności przewidzianych w ramach wspólnej organizacji rynku Unii Europejskiej dla sektora cukru,

c) należności przywozowych,

d) należności wywozowych,

e) podatku od towarów i usług,

f) akcyzy od:

- produktów tytoniowych,

- alkoholi i napojów alkoholowych,

- olejów mineralnych,

g) podatku od dochodu lub podatku od majątku,

h) podatku od składek ubezpieczeniowych,

i) odsetek, kar i grzywien administracyjnych, kosztów i innych należności związanych z należnościami, o których mowa w lit. a-h, z wyłączeniem wszelkich sankcji o charakterze karnym określonych w prawie państwa udzielającego pomocy;

9) należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska ( czyli gdy umowa zobowiązuje do współdziałania ) zasada wzajemności :

- Współdziałanie RP z państwem obcym w zakresie egzekucji adm. obejmuje udzielanie pomocy obcemu państwu przy dochodzeniu należności pieniężnych powstałych na jego terytorium, oraz korzystanie z pomocy obcego państwa przy dochodzeniu takich należności powstałych na terytorium RP.

§ 2. Organ wykonujący nie ma obowiązku udzielenia pomocy obcemu państwu, które odmawia mu udzielenia podobnej pomocy, jeżeli sprawa tej odmowy nie podlega badaniu przez Komitet do Spraw Dochodzenia Należności Unii Europejskiej.

§ 3. Obowiązek udzielenia pomocy obcemu państwu nie istnieje, jeżeli w dniu sporządzenia pierwszego wniosku w danej sprawie, zwanego dalej „pierwotnym wnioskiem", upłynęło 5 lat, licząc od dnia wystawienia, zgodnie z prawem obcego państwa, zagranicznego tytułu wykonawczego na należności objęte wnioskiem, z zastrzeżeniem § 4.

§ 4. Jeżeli należności pieniężne objęte wnioskiem obcego państwa o udzielenie pomocy lub wystawiony na nie zagraniczny tytuł wykonawczy są kwestionowane, okres, o którym mowa w § 3, liczy się od dnia, w którym, zgodnie z prawem obcego państwa, należności pieniężne lub zagraniczny tytuł wykonawczy nie mogą być nadal kwestionowane.

§ 5. W przypadku, o którym mowa w § 3, organ wykonujący informuje obce państwo o powodach odmowy udzielenia pomocy, a jeżeli państwo to jest członkiem Unii Europejskiej - również Komisję Europejską.

§ 6. Przepisy § 3 i 4 stosuje się odpowiednio do pomocy, o udzielenie której może wystąpić organ wnioskujący do obcego państwa.

- * Współdziałanie RP z obcym państwem obejmuje:

I) udzielenie informacji

II) powiadomienie zainteresowanej osoby o piśmie lub orzeczeniu lub innym dokumencie jej dotyczącym

III) prowadzenie egzekucji lub dokonanie zabezpieczenia

- Organem wykonującym współdziałanie ze strony RP jest minister właściwy do spraw finansów publicznych .

- Warunkiem materialnym przedmiotowym wystąpienia ministra o udzielenie pomocy jest kwota 1500 euro- jeżeli kwota należności pieniężnych lub łączna kwota kilku takich należności nie przekracza to nie można wystąpić o udzielenie pomocy.

- Przedmiotowym zakresem jest to, że wniosek może dotyczyć kilku należności pieniężnych , ale pod warunkiem że są one należne od tego samego zobowiązanego.

- Warunki formalne to określenie wymogów wniosku to: We wniosku o udzielenie informacji podaje się nazwisko lub nazwę, adres i inne posiadane dane niezbędne do identyfikacji podmiotów, których wniosek dotyczy, oraz rodzaj i kwoty należności pieniężnych, w związku z dochodzeniem których sporządza się wniosek. Do wniosku i dokumentów dołącza się ich tłumaczenie.

- Wystąpienie z wnioskiem oraz jego wycofanie następuje na wniosek polskiego wierzyciela , a w zakresie udzielenia informacji i powiadomienia również na wniosek organu egzekucyjnego.

-* Wystąpienie obcego państwa o udzielenie pomocy:

- minister właściwy do spraw finansów publicznych potwierdza pisemnie obcemu państwu otrzymanie wniosku o udzielenie pomocy niezwłocznie - nie później niż w terminie 7 dni od jego otrzymania., następnie przesyła go właściwemu organowi egz. do realizacji.

- * Współdziałanie RP z obcym państwem obejmuje

I) W zakresie udzielenia informacji :

1)Wystąpienie z wnioskiem przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych do obcego państwa o udzielenie informacji . Wniosek może dotyczyć: zobowiązanego, innej osoby zobowiązanej jeżeli prawo RP przewiduje odpowiedzialność innych osób

podmiotów , w których posiadaniu znajduje się mienie osób w/w wymienionych. Minister może wystąpić do obcego państwa o nadesłanie informacji uzupełniających w terminie 2 miesięcy.

2) Dostarczenie wszelkich dokumentów i informacji , które mogą być użyteczne w dochodzeniu należności pieniężnych. Minister nie jest zobowiązany udzielić informacji:

- których nie mógłby uzyskać do celów egzekucji podobnych należności powstałych w RP

- które są objęte tajemnicą zawodową, handlową lub przemysłową

- których ujawnienie prowadziłoby lub mogłoby prowadzić do zagrożenia bezpieczeństwa RP lub jej porz. publ.

Informacja o odmowie powinna być przekazana niezwłocznie po stwierdzeniu wystąpienia przesłanek odmowy.

II) Drugi obszar współdziałania to powiadomienie, obejmuje on:

1) Wystąpienie przez ministra wł. do spr. finansów publ. do obcego państwa o powiadomienie podmiotu, który zgodnie z prawem RP powinien być powiadomiony o czynnościach i orzeczeniach adm. i sądowych , które zostały podjęte w RP i które odnoszą się do należności pieniężnych od tego podmiotu, lub do dochodzenia takiej należności.

2) Na wniosek obcego państwa powiadomienie zainteresowanego podmiotu o pismach lub orzeczeniach przekazanych przez to państwo. Niezwłocznie po otrzymaniu wniosku o powiadomieniu organ wykonujący podejmuje czynności niezbędne do dokonania tego powiadomienia . Powiadomienie następuje w trybie przepisów o doręczeniach w postępowaniu adm. Minister wł. do spr. f.publ. jest obowiązany niezwłocznie poinformować obce państwo o dacie dokonania powiadomienia przez: zwrot jednego egzemplarza wniosku poświadczonego na odwrocie.

III) Trzeci obszar współdziałania RP z obcym państwem dotyczy prowadzenia postępowania egzekucyjnego.

Przedmiotem egzekucji administracyjnej jest wykonanie obowiązków administracyjnopr. Od tej reguły przepisy mogą wprowadzać wyjątki przez:

- poddanie egzekucji administracyjnej wykonania innego charakteru obowiązków np. poddanie egzekucji należności pieniężnej wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę.

- wyłącznie obowiązku administracyjnoprawnego spod egzekucji administracyjnej , gdy przepis szczególny zastrzega dla tych obowiązków tryb egzekucji sądowej.

b) zakres przedmiotowy egzekucji dotyczy też obowiązków niepieniężnych

-) obowiązki o charakterze niepieniężnym pozostające we właściwości organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego;

-) obowiązki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, nakładane w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy.

2. Podstawy egzekucji.

-Podstawą prawną do prowadzenia egzekucji nazywa się tytułem egzekucyjnym.

- Ustawa nie wprowadza pojęcia tytułu egzekucyjnego , wymienia jedynie akty , z których wynikają obowiązki podlegające egzekucji adm. Są to: akty indywidualne właściwych organów , akty generalne, orzeczenia lub inne akty prawne wydane przez obce państwa.

Do aktów indywidualnych, z których wynikają obowiązki zalicza się: decyzje, postanowienia, orzeczenia sądów.

a) decyzje: przez pojęcie decyzji zgodnie z art. 3 upea należy rozumieć wszelkie akty indywidualne wydane przez organy administracji publicznej , jeżeli akty te nakładają obowiązki na jednostkę. Decyzje są wydawane w trybie unormowanym w kpa. i op

- Kpa reguluje kwestie wykonalności decyzji: nie podlega wykonaniu w trybie egzekucji decyzja nieostateczna, wyjątkiem są decyzje nieostatecze , którym nadano rygor natychmiastowej wykonalności , albo gdy decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy. W op przepisy przyjmują wykonalność decyzji nieostatecznej.

-Należy jednak pamiętać , o możliwości wstrzymania wykonania również decyzji ostatecznej w przypadku weryfikacji decyzji w nadzwyczajnych trybach postępowania adm., weryfikacji decyzji na drodze sądowej.

- Wierzyciel jest obowiązany powiadomić organ egzekucyjny o wstrzymaniu wykonania decyzji.

- W op organ podatkowy może wstrzymać wykonanie decyzji nieostatecznej oraz decyzji ostatecznej.

b) postanowienie: chodzi tu o postanowienia wydawane w toku postępowania orzekającego przez organy administracji publicznej , a także o postanowienia wydawane w postępowaniu egzekucyjnym. Wykonalność postanowień jest inaczej uregulowana niż wykonalność decyzji. Zarówno w kpa i op i ustawie przyjmuje się jako regułę, że wniesienie zażalenia na postanowienie nie wstrzymuje jego wykonania. Zatem postanowienia nieostateczne podlegają od razu wykonaniu , chyba że organ , który wydał postanowienie , wstrzyma jego wykonanie.

c) ugoda : zawierana w postępowaniu orzekającym. Ugoda staje się wykonalna z dniem, w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne . Organ przed którym została zwarta ugoda , potwierdza jej wykonalność na egzemplarzu ugody.

d) orzeczenia sądowe : jeżeli przepis szczególny przewiduje ich wykonalność w trybie egzekucji adm. Prawomocne orzeczenia sądu może być podstawą egzekucji, jeżeli zostało zaopatrzone klauzulą wykonalności.

e) Tytuł wykonawczy ministra; do aktów indywidualnych należy zaliczyć też tytuł wykonawczy wystawiony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych. Tytuł jest formą potwierdzenia obowiązku egzekwowanego na drodze egzekucji adm. przeciwko dłużnikowi Skarbu Państwa , który złożył oświadczenie o poddaniu się egzekucji.

f) Do aktów indywidualnych należy zaliczyć też: W zakresie zobowiązań: powstałych w przypadkach określonych w art. 8 i art. 21 § 1 pkt 1 ustawy - Ordynacja podatkowa,

-długów celnych powstałych w przypadkach określonych w art. 201 ust. 1 oraz art. 209 ust. 1 rozporządzenia Rady EWG

- podatków wykazanych w zgłoszeniu celnym,

- składek na ubezpieczenie społeczne, a także opłat paliwowych, o których mowa w ustawie z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym stosuje się również egzekucję administracyjną, jeżeli wynikają one odpowiednio:

1) z deklaracji lub zeznania złożonego przez podatnika lub płatnika;

2) ze zgłoszenia celnego złożonego przez zobowiązanego;

3) z deklaracji rozliczeniowej złożonej przez płatnika składek na ubezpieczenie społeczne;

4) z informacji o opłacie paliwowej.

g) Zgodnie z art. 3. § 1. Egzekucję administracyjną stosuje się do obowiązków z zakresu spraw objętych właściwością organów administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego - wynikających bezpośrednio z przepisu prawa. Muszą tu być spełnione łącznie 2 przesłanki : są to przepisy mieszczące się w zakresie adm. rządowej i samorz. ter. i przepisy te ustanawiają obowiązki bezpośrednio , bez potrzeby autorytatywnej konkretyzacji .

- Samo ustanowienie obowiązku a akcie indywidualnym lub generalnym nie daje jeszcze podstawy do wdrożenia postępowania egzekucyjnego. Podstawą wszczęcia jest dopiero wystawiony przez wierzyciela dokument urzędowy, stwierdzający istnienie i wymagalność obowiązku, który ustawa określa mianem ,, tytułu wykonawczego” . art. 26

- Jeżeli wierzyciel jest jednocześnie organem egzekucyjnym, przystępuje z urzędu do egzekucji na podstawie tytułu wykonawczego przez siebie wystawionego.

-Obowiązek wystawienia tytułu wykonawczego według wzoru, o którym mowa w § 1, spoczywa również na wierzycielu, którego należność pieniężna wynika z orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, z tym że w tym przypadku nie wymaga się opatrzenia tytułu wykonawczego pieczęcią urzędową.

- W przypadku otrzymania przez ministra wł. do spraw fin. publ. od obcego państwa wniosku o dochodzenie należności pieniężnych objętych zagranicznym tytułem wykonawczym, minister wystawia tytuł wykonawczy według ustalonego wzoru, chyba że zagraniczny tytuł został sporządzony nieprawidłowo. - minister występuje o uzupełnienie wniosku.

- Wierzyciel sporządza tytuł wykonawczy wg ustalonego wzoru, który określa w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw finansów publicznych. Wzór ten zawiera treść określoną w art. 27, a ponadto umożliwia elektroniczne przetwarzanie danych zawartych w tytule wykonawczym.

- Art. 27. § 1. Tytuł wykonawczy zawiera:

1) oznaczenie wierzyciela;

2) wskazanie imienia i nazwiska lub firmy zobowiązanego i jego adresu, a także określenie zatrudniającego go pracodawcy i jego adresu, jeżeli wierzyciel posiada taką informację; . Jeżeli tytuł wykonawczy dotyczy należności spółki nie posiadającej osobowości prawnej, w tytule wykonawczym podaje się również imiona i nazwiska oraz adresy wspólników.

- Jeżeli egzekucja ma być prowadzona zarówno z majątku wspólnego zobowiązanego i jego małżonka, jak i z ich majątków osobistych, tytuł wykonawczy wystawia się na oboje małżonków.

3) treść podlegającego egzekucji obowiązku, podstawę prawną tego obowiązku oraz stwierdzenie, że obowiązek jest wymagalny, a w przypadku egzekucji należności pieniężnej - także określenie jej wysokości, terminu, od którego nalicza się odsetki z tytułu niezapłacenia należności w terminie, oraz rodzaju i stawki tych odsetek;

4) wskazanie zabezpieczenia należności pieniężnej hipoteką przymusową albo przez ustanowienie zastawu skarbowego lub rejestrowego lub zastawu nieujawnionego w żadnym rejestrze, ze wskazaniem terminów powstania tych zabezpieczeń;

5) wskazanie podstawy prawnej pierwszeństwa zaspokojenia należności pieniężnej, jeżeli należność korzysta z tego prawa i prawo to nie wynika z zabezpieczenia należności pieniężnej;

6) wskazanie podstawy prawnej prowadzenia egzekucji administracyjnej;

7) datę wystawienia tytułu, podpis z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego podpisującego oraz odcisk pieczęci urzędowej wierzyciela;

8) pouczenie zobowiązanego o skutkach niezawiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca pobytu;

9) pouczenie zobowiązanego o przysługującym mu w terminie 7 dni prawie zgłoszenia do organu egzekucyjnego zarzutów w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego;

10) klauzulę organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu do egzekucji administracyjnej;

11) wskazanie środków egzekucyjnych stosowanych w egzekucji należności pieniężnych

- Do tytułu wykonawczego wierzyciel dołącza dowód doręczenia upomnienia , a jeżeli doręczenie upomnienia nie było wymagane , podaje w tytule wykonawczym podstawę prawną braku tego obowiązku.

- Wierzyciele, którzy na mocy odrębnych przepisów nie zostali upoważnieni do korzystania z pieczęci urzędowej, mogą jej używać do oznaczania tytułów wykonawczych oraz zarządzeń zabezpieczenia.

Rdz. XXXII

Podmioty i uczestnicy postępowania egzekucyjnego.

-Podmiotami postępowania egzekucyjnego są :

I) Organ egzekucyjny

II) Wierzyciel

III) Zobowiązany

IV) Osoba trzecia broniąca interesu prawnego lub faktycznego

V ) Prokurator, RPO, Organizacja społeczna

- Z chwilą wszczęcia postępowania egzekucyjnego pomiędzy organami gezk. , wierzycielem i zobowiązanym powstaje stosunek procesowy i w ramach tego stosunku , na podstawie procesowego prawa egzekucyjnego - organ egzekucyjny orzeka o uprawnieniach i obowiązkach wierzyciela i zobowiązanego.

- Jeżeli przepisy upea nie stanowią inaczej to stosuje się również do podmiotów odpowiednio przepisy kpa.

I) Organ egzekucyjny :

- Organ uprawniony do stosowania w całości lub w części określonych w ustawie środków służących doprowadzeniu do wykonania przez zobowiązanych ich obowiązków o charakterze pieniężnym lub obowiązków o charakterze niepieniężnym oraz zabezpieczania wykonania tych obowiązków.

A) WŁAŚCIWOŚĆ DO PROWADZENIA EGZEKUCJI OBOWIĄZKÓW PIENIĘŻNYCH : RZECZOWA I MIEJSCOWA

I) RZECZOWA : Przepisy upea przyznają :

a) pełną zdolność prawną do prowadzenia egzekucji co do całości środków egzekucyjnych,

b) ogranicza zdolność tylko do części środków określonych ustawą.

a) Właściwość do prowadzenia egzekucji przy zastosowaniu wszystkich środków egzekucyjnych określonych w ustawie ma :

1)Naczelnik urzędu skarbowego ( z zastrzeżeniem tych co mają ograniczoną ) , jest też uprawniony do realizacji wniosków obcych państw o udzielenie pomocy .

b) Właściwość ograniczoną przez dopuszczalność zastosowania tylko określonego środka egzekucyjnego mają:

1) Właściwy organ gminy o statusie miasta, wymienionej w odrębnych przepisach oraz gminy wchodzącej w skład powiatu warszawskiego jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, dla których ustalania lub określania i pobierania jest właściwy ten organ.

2) Przewodniczący organu orzekającego w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w I instancji jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania egzekucji z wynagrodzenia za pracę ukaranego, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu kar pieniężnych i kosztów postępowania orzeczonych w tych sprawach

3) Dyrektor oddziału ZUS jest organem właściwym do prowadzenia egzekucji administracyjnej należności pieniężnych: z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i należności pochodnych od składek oraz nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego lub innych świadczeń wypłacanych przez ten oddział, które nie mogą być potrącane z bieżących świadczeń.

Właściwość tego organu jest ograniczona do stosowania środków egzekucyjnych:

z wynagrodzenia za pracę, ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, z renty socjalnej, z wierzytelności pieniężnych oraz z rachunków bankowych.

4) Dyrektor izby celnej jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, do których poboru zobowiązane są organy celne na podstawie odrębnych przepisów

5) Dyrektor oddziału regionalnego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania, egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu opłat za używanie lokalu i opłat pośrednich związanych z zajmowaniem lokali mieszkalnych będących w dyspozycji Wojskowej Agencji Mieszkaniowej.

Właściwość tego organu jest ograniczona do stosowania środków egzekucyjnych:

z wynagrodzenia za pracę oraz ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego albo z ubezpieczenia społecznego

6) Organem egzekucyjnym w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych może być ponadto inny organ w zakresie określonym odrębnymi ustawami.

II) MIEJSCOWA: właściwość miejscową ustala się:

a) W egzekucji należności pieniężnych z nieruchomości ustala się według miejsca jej położenia. Jeżeli jednak nieruchomość położona jest na obszarze właściwości dwóch lub większej liczby organów - egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

b) W egzekucji należności pieniężnych z praw majątkowych lub ruchomości ustala się według miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego. Jeżeli jednak znany przed wszczęciem egzekucji majątek zobowiązanego lub większa jego część nie znajduje się na terenie działania organu egzekucyjnego ustalonego wg miejsca zamieszkania lub siedziby zobowiązanego, właściwość miejscową ustala się według miejsca położenia składników tego majątku.

B) WŁAŚCIWOŚĆ DO PROWADZENIA EGZEKUCJI OBOWIĄZKÓW NIEPIENIĘŻNYCH : RZECZOWA MIEJSCOWA

I) RZECZOWA : organem właściwym do prowadzenia egzekucji obowiązków niepieniężnych jest:

1) Wojewoda . Wojewoda jest ponadto organem egzekucyjnym obowiązków niepieniężnych wynikających z decyzji z zakresu administracji rządowej wydanych przez przedsiębiorstwa państwowe , inne państwowe jednostki organizacyjne, spółdzielnie , stowarzyszenia, organizacje zawodowe i samorządowe oraz inne organizacje społeczne.

2)  Właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego ( wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa) w zakresie zadań własnych, zadań zleconych i zadań z zakresu administracji rządowej oraz obowiązków wynikających z decyzji i postanowień z zakresu administracji publicznej wydawanych przez samorządowe jednostki organizacyjne.

3) Kierownik wojewódzkiej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w imieniu własnym lub wojewody decyzji i postanowień

4) Kierownik powiatowej służby, inspekcji lub straży w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydawanych w zakresie swojej właściwości decyzji i postanowień.

5) W przypadkach określonych szczególnymi przepisami jako organ egzekucyjny w zakresie egzekucji administracyjnej obowiązków o charakterze niepieniężnym działa każdy organ Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu lub Straży Granicznej, organ Państwowej Inspekcji Pracy wydający decyzję w I instancji, organ straży pożarnej kierujący akcją ratowniczą, a także inne organy powołane do ochrony spokoju, bezpieczeństwa, porządku, zdrowia publicznego lub mienia społecznego.

I) MIEJSCOWA : właściwość miejscową ustala się ;

1) W sprawach o odebranie rzeczy lub opróżnienie budynków i pomieszczeń - według miejsca wykonania obowiązku

2) W sprawach dotyczących nieruchomości oraz obiektów budowlanych - według miejsca położenia tej nieruchomości lub obiektu budowlanego, z tym że jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany są położone na obszarze właściwości dwóch lub większej liczby organów - egzekucję prowadzi organ, na którego obszarze znajduje się większa część nieruchomości lub obiektu budowlanego, a jeżeli nie można w powyższy sposób ustalić właściwości, egzekucję z nieruchomości prowadzi organ wyznaczony przez organ wyższego stopnia.

3) W sprawach dotyczących wykonywanej działalności gospodarczej, jeżeli stałe miejsce wykonywania tej działalności znajduje się poza miejscem zamieszkania lub siedziby zobowiązanego - według stałego miejsca wykonywania działalności gospodarcze.

- Jeżeli przepisy upea nie stanowią inaczej, w postępowaniu egzekucyjnym mają odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Zatem organy egzekucyjne obowiązane są z urzędu przestrzegać swojej właściwości miejscowej i rzeczowej.

- Organ egzekucyjny podejmuje czynności wykonawcze za pośrednictwem :

a) egzekutora - co do obowiązków niepieniężnych

Egzekutor to : pracownik organu egzekucyjnego wyznaczonego do dokonywania czynności egzekucyjnych;

b) poborcy skarbowego - przy należnościach pieniężnych

Poborca skarbowy: pracownik organu egzekucyjnego wyznaczonego do dokonywania czynności egzekucyjnych w egzekucji obowiązku o charakterze pieniężnym

c) komornik skarbowy - kierownik komórki organizacyjnej urzędu skarbowego prowadzącej egzekucję ad. - nadzoruje on licytację

- Określając właściwość organu egzekucyjnego , należy zwrócić uwagę na dopuszczalność zlecenia wykonywania czynności egzekucyjnych przez organ egzekucyjny, czyli na 2 podmioty:

1) Organ rekwizycyjny - rozumie się przez to organ egzekucyjny o tej samej właściwości rzeczowej co organ egzekucyjny prowadzący egzekucję, któremu organ egzekucyjny zlecił wykonanie czynności egzekucyjnych.

Organ egzekucyjny może zlecić organowi rekwizycyjnemu wykonanie czynności egzekucyjnych w zakresie składników majątku zobowiązanego znajdujących się na terenie działania tego organu. Organ egzekucyjny zlecający wykonanie czynności egzekucyjnych sporządza odpis tytułu wykonawczego oznaczając cel, któremu ma służyć, i jego liczbę porządkową, a także określa kwotowo zakres zlecenia.

Organ rekwizycyjny wykonuje prawa i obowiązki organu egzekucyjnego w zakresie zleconych czynności egzekucyjnych.

2) Dłużnik zajętej wierzytelności - rozumie się przez to dłużnika zobowiązanego, jak również bank, pracodawcę, podmiot prowadzący działalność maklerską, trasata oraz inne podmioty realizujące, na wezwanie organu egzekucyjnego, zajęcie wierzytelności lub innego prawa majątkowego zobowiązanego.

Dłużnik zajętej wierzytelności na wezwanie organu egzekucyjnego dokonuje zajęcia wierzytelności lub innego prawa zobowiązanego , w tym zakresie uczestniczy w prowadzeniu postępowania egzekucyjnego.

I) Organy pomocnicze:

Organ egzekucyjny i egzekutor może w razie potrzeby wezwać do udziału w postępowaniu egzekucyjnym:

1) Organy Policji

2) Straży Granicznej

3) ABW

4) Agencji Wywiadu

-Organy te mogą być wezwane do udziału jeżeli : organ egzekucyjny lub egzekutor natrafił na opór , który uniemożliwia lub utrudnia przeprowadzenie egzekucji , albo jeżeli istnieje uzasadnione przypuszczenie , że na taki opór natrafi.

- Pomoc polega na zapewnieniu dostępu do miejsca , w którym ma być wykonywana czynność egzekucyjna ,

-zapewnieniu osobistego bezpieczeństwa organowi

- zapewnieniu porządku w miejscu egzekucji

- w razie potrzeby zastosowanie środka przymusu bezpośredniego

I) Organy asystujące :

1) Organy wojskowe

2) Organy Policji

3) ABW

4) Agencji Wywiadu

5) Centralne Biuro Antykorupcyjne

6) Straży Granicznej

W obrębie budynków zajmowanych przez te w/w organy oraz na okrętach wojskowych można dokonać czynności egzekucyjnych tylko po uprzednim zawiadomieniu właściwego komendanta i w asyście wyznaczonego organu (1-6) . Sposób asy. Określa rozporz.

II) Wierzyciel :

Podmiot uprawniony do żądania wykonania obowiązku lub jego zabezpieczenia w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym.

Uprawnienia te przysługują następującym podmiotom:

1) w odniesieniu do obowiązków wynikających z decyzji lub postanowień organów administracji rządowej i organów jednostek samorządu terytorialnego - właściwy do orzekania organ I instancji, z zastrzeżeniem pkt 4;

2) dla obowiązków wynikających z orzeczeń sądów lub innych organów albo bezpośrednio z przepisów prawa - organ lub instytucja bezpośrednio zainteresowana w wykonaniu przez zobowiązanego obowiązku albo powołana do czuwania nad wykonaniem obowiązku, a w przypadku braku takiej jednostki lub jej bezczynności - podmiot, na którego rzecz wydane zostało orzeczenie lub którego interesy prawne zostały naruszone w wyniku niewykonania obowiązku- zatem wierzycielem może być też osoba fizyczna , prawna, jednostka mniemająca osobowości prawnej. ( ale tylko w odnies. do obow. wynikających z orzeczeń lub bezpośr z prz.pr)

3) dla obowiązków wynikających z tytułów wykonawczych wystawionych przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych na podstawie art. 44 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa - minister właściwy do spraw finansów publicznych;

4) w odniesieniu do obowiązków wynikających z wydanych przez naczelnika urzędu celnego decyzji, postanowień lub mandatów karnych oraz z przyjętych przez naczelnika urzędu celnego zgłoszeń celnych, deklaracji albo informacji o opłacie paliwowej - właściwy dla tego naczelnika dyrektor izby celnej.

5). Uprawnionym do żądania wykonania, w drodze egzekucji administracyjnej, obowiązków, o których mowa w art. 2 § 1 pkt 8 i 9, jest również obce państwo. Prawa i obowiązki takiego państwa wykonuje organ wykonujący, chyba że ratyfikowana umowa międzynarodowa, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, lub przepisy ustawy stanowią inaczej.

- W celu ustalenia, który organ adm. publ. jest w danej sprawie wierzycielem , należy zastosować odpowiednio przepisy KPA o właściwości rzeczowej.

- Przy ustalaniu właściwości organów egzekucyjnych i wierzycieli w większości typowych sytuacji- tzn. gdy egzekucja jest prowadzona w celu wykonania obowiązku z decyzji - organ egz. i wierzyciel będą jednym i tym samym podmiotem.

- W sytuacji, gdy wierzyciel jest odrębnym podmiotem od organu egz. to oprócz obowiązków będzie miał prawa procesowe np. prawo do składania środków zaskarżenia .

- W sytuacji gdy jest równocześnie org. egzekucyjnym - te uprawnienia procesowe będą bezprzedmiotowe.

III) Zobowiązany :

-To osoba prawna albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej albo osobę fizyczną, która nie wykonała w terminie obowiązku o charakterze pieniężnym lub obowiązku o charakterze niepieniężnym, a w postępowaniu zabezpieczającym - również osobę lub jednostkę, której zobowiązanie nie jest wymagalne albo jej obowiązek nie został ustalony lub określony, ale zachodzi obawa, że brak zabezpieczenia mógłby utrudnić lub udaremnić skuteczne przeprowadzenie egzekucji, a odrębne przepisy na to zezwalają.

- Zobowiązanym może być tylko jednostka, posiadająca zdolność prawną ( bo jest to zdolność nabywania prawa i obowiązków) .

- Od posiadania zdolności do czynności prawnych zależy skuteczność czynności procesowych w post. egz. podejmowanych przez zobowiązanego . W tym zakresie należy stosować odpowiedni przepisy KPA dot. przedstawicieli ustawowych.

- Zobowiązany może też podejmować czynności w post.egz. osobiście lub przez pełnomocnika , chyba że wymaga się osobistego .

- Następstwo prawne: W przypadku przejścia obowiązku objętego tytułem wykonawczym na następcę prawnego zobowiązanego, postępowanie egzekucyjne jest kontynuowane, a dokonane czynności egzekucyjne pozostają w mocy. Zastosowanie dalszych środków egzekucyjnych może jednak nastąpić po wystawieniu przez wierzyciela nowego tytułu wykonawczego i skierowaniu go do organu egzekucyjnego wraz z urzędowym dokumentem wykazującym przejście dochodzonego obowiązku na następcę prawnego.

- W doktrynie uważa się ,że do podmiotu wykonującego akt indywidualny można odnieść 3 pojęcia :

- zobowiązany do wykonania aktu

- odpowiedzialny za wykonanie aktu

- wykonujący akt

> jeżeli zobowiązanym jest osoba fizyczna to można odnieść te 3 pojęcia do tej samej osoby. W przypadku, gdy zobowiązany nie ma zdolności do czynności prawnych , odpowiedzialnym będzie przedst. ustawowy i można wobec niego zastosować określ. śr egz.

> jeżeli zobowiązanym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej to : osoba pr. lub jednostka będzie zobowiązanym , odpowiedzialnym za wykonanie będzie ustawowy (statutowy) przedstawiciel , a wykonawcą będzie pracownik tej osoby prawnej.

- Pogląd ten jest krytykowany bo obowiązek stanowi treść stosunku zachodzącego między zobowiązanym a wierzycielem. Jednak na podstawie rozwiązań w ustawie można wyróżnić te 3 pojęcia.

-Organ egzekucyjny może żądać od zobowiązanego złożenia wyjaśnień niezbędnych do prowadzenia egzekucji. Zobowiązany ma też obowiązek zawiadamiania organu w terminie 7 dni o każdej zmianie miejsca pobytu trwaj alej dłużej niż miesiąc. O tym obowiązku należy pouczyć zobowiązanego w tytule wykonawczym oraz wskazać skutki zaniechania tego obowiązku - kara pieniężna 3800 zł.

IV) Osoba trzecia :

W tym zakresie można wyróżnić sytuacje :

1) Gdy osoba trzecia jest zainteresowana wszczęciem postępowania , które nie zostało podjęte - tu zakres uprawnień osoby trzeciej jest różny w zależności od rodzaju tytułu egzekucyjnego :

a) gdy obowiązek wypływa z orzeczenia sądowego , orzeczenia innego organu, lub bezpośrednio z przepisu prawa - gdy organ lub instytucja nie podejmuje czynności -osoba trzecia nabywa status wierzyciela.

b) gdy obowiązek wynika z innych tytułów egzekucyjnych (np. decyzji) - osoba , której interes prawny lub faktyczny został naruszony w wyniku niewykonania obowiązku , oraz organ zainteresowany wykonaniem obowiązku mają prawo skargi na bezczynność wierzyciela do organu wyższego stopnia .

2) Sytuację dotyczącą obrony osoby trzeciej przed egzekucją skierowaną do rzeczy lub prawa majątkowego , do którego rości sobie prawa.

V) Prokurator , RPO , Organizacja społeczna :

Mają następujące uprawnienia: żądanie wszczęcia postępowania , uczestniczenie.

1) Prokurator: może żądać wszczęcia postępowania egzekucyjnego , gdy organ egzekucyjny nie wszczyna go mimo istnienia podstaw do wszczęcia tego postępowania z urzędu. - czyli przesłanka z KPA usunięcia stanu niezgodnego z prawem.

- uczestnictwo: prokurator sam może włączyć się do postępowania zgodnie z KPA. Organ egzekucyjny powinien zawiadomić prokuratora o wszczęciu i o toczącym się postępowaniu w każdym przypadku gdy uzna jego udział za potrzebny.

2) Organizacja społeczna: może żądać wszczęcia również w przypadkach , gdy organ egzekucyjny pozostaje bezczynny , a za wszczęciem przemawia uzasadniony cel statutowy tej organizacji i interes społeczny .

-uczestnictwo : organizacja musi wystąpić do organu egz. z żądaniem dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu jeżeli

przemawia za tym uzasadniony cel statutowy tej organizacji i interes społeczny. Organ egz. wszczynając postępowanie zawiadamia organizację , jeżeli uzna ,że może być ona zainteresowana udziałem ze względu na swoje cele statutowe i gdy przemawia za tym interes społeczny.

3) RPO : ma te same uprawnienia co prokurator , ale przesłanką jego udziału w post. jest zapewnienie przestrzegania prawa w odniesieniu do praw i wolności człowieka i obywatela.

- Jeżeli wszczęcie postępowania może nastąpić na wniosek wierzyciela , to podmioty te nie mogą wystąpić do organu egz. z żądaniem wszczęcia postępowania , gdyż przesłanką wszczęcia postępowania jest wystawienie przez wierzyciela tytułu wykonawcz.

- Uczestnicząc w postępowaniu w/w podmioty mogą wnosić przewidziane w ustawie środki zaskarżenia.

VI) Uczestnicy postępowania egzekucyjnego :

Uczestnicy nie pozostają w stosunku procesowym z organem egzekucyjnym, zaliczamy do nich:

a) Świadków- których egzekutor powinien powołać :

- jeżeli zobowiązany nie jest obecny przy czynnościach egz. albo gdy został wydalony z miejsca tych czynności , a nie zachodzi obawa udaremnienia wskutek egzekucji.

- jeżeli z takim wnioskiem wystąpił zobowiązany

- w innych przypadkach jeżeli egzekutor uzna za konieczną ich obecność.

Upea stanowi ,że świadkami mogą być również pełnoletni członkowie i domownicy zobowiązanego. Za obecność przy czynnościach świadkom nie należy się wynagrodzenie.

Uczestnikiem może być tez świadek składający zeznania w postępowaniu wyjaśniającym , prowadzonym przez organ egz.

b) Biegłego skarbowego- rozumie się przez to rzeczoznawcę w określonej dziedzinie, uprawnionego do wyceny majątku zobowiązanego i wpisanego na listę biegłych skarbowych prowadzoną przez izbę skarbową;

c) Dozorcę- jest nim osoba sprawująca pieczę nad zajętymi nieruchomościami . Rzeczy ruchome , pozostające pod zajęciem , mogą być oddane pod dozór zobowiązanego , jego dorosłego domownika lub innej osoby.

d) Zarządcę nieruchomości- jest to osoba powołana do sprawowania zarządu, w razie gdy organ egzekucyjny odebrał zobowiązanemu zarząd.

Rdz. XXXII

Środki egzekucyjne.

- Środki egzekucyjne to zinstytucjonalizowane formy przymusu państwowego stosowane wg ściśle określonej procedury , a skierowane bezpośrednio na wykonanie obowiązku prawnego, czyli mają charakter zaspokajający.

- Stosowane są też konstrukcje prawne środków egzekucyjnych , które pośrednio wpływają na wykonanie obowiązku zobowiązanego są to środki egzekucyjne przymuszające.

- Ustawa wprowadza środki egzekucyjne zaspokajające i tylko 1 przymuszający - grzywnę w celu przymuszenia.

- Rodzaj zastosowanego środka egzekucyjnego zależy od przedmiotu egzekucji :

1) Środkiem egzekucyjnym dotyczącym należności pieniężnych jest egzekucja:

- z pieniędzy,

- z wynagrodzenia za pracę,

- ze świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego, a także z renty socjalnej,

- z rachunków bankowych,

- z innych wierzytelności pieniężnych,

- z praw z instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego służącego do obsługi takich rachunków,

- z papierów wartościowych nie zapisanych na rachunku papierów wartościowych,

- z weksla,

- z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej,

- z udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością,

- z pozostałych praw majątkowych,

- z ruchomości,

- z nieruchomości,

2) Środkiem egzekucyjnym dotyczącym obowiązków o charakterze niepieniężnym jest:

- grzywna w celu przymuszenia,

- wykonanie zastępcze,

- odebranie rzeczy ruchomej,

- odebranie nieruchomości, opróżnienie lokali i innych pomieszczeń,

- przymus bezpośredni;

---