Joanna Tkocz

rok II gr. III ZEWiWP

(uzupełniające, niestacjonarne)

WYCHOWANIE TECHNICZNE

Technika to całokształt środków materialnych służących ludziom do opanowania przyrody i do gospodarowania oraz do umiejętności posługiwania się tymi środkami.

Jak można zauważyć, korzystając z powyższej definicji, pojęcie techniki jest pojęciem bardzo szeroko rozumianym terminem.

Kształcenie techniczne, politechniczne jest składnikiem wychowania ogólnego. Cele tego kształcenia sformułował K. Marks. Według niego kształcenie to obejmuje zaznajamianie się z ogólnymi podstawami głównych dziedzin produkcji oraz opanowanie posługiwania się elementarnymi narzędziami pracy. Wychowanie techniczne było i jest uznawane za nieodzowny. W Polsce ideę kształcenia politechnicznego rozwinęli K. Lech oraz T. Nowacki.

Andragogika, nauka zajmująca się edukacją dorosłych. Nauczanie ludzi dorosłych wygląda inaczej niż nauczanie dzieci, gdyż wiąże się to z dobrowolnością tego sposobu dokształcania się. Andragogika jest nauką ogólną w skład której wchodzą poszczególne andragogiki szczegółowe, jedną z nich jest wychowanie techniczne.

Na ogólne pojmowane wychowanie techniczne składają się takie dziedziny szczegółowe jak: włókiennictwo, spawalnictwo, tokarstwo, stolarstwo, maszynoznawstwo, elektrotechnika, oraz wiele innych dziedzin, których zadaniem jest poznanie sposobu działania i wytwarzania narzędzi i przedmiotów do użytku codziennego i ogólnego.

(W załącznikach przedstawiono niektóre tematy z wychowania technicznego, któte mogą być również udziałem osób dorosłych.)

Z punktu widzenia kształcenia dorosłych wychowanie techniczne odbywa się na różnego rodzaju kursach np. informatycznych, modelarskich itp., oraz poprzez prasę zajmującą się tą właśnie tematyką. Czasopisma, dzięki którym odbywa się poszerzenie wiadomości związanych z techniką to: Wiedza i Życie (ukazuje się do 1926r), Elektronika dla wszystkich, Ogólnopolski miesięcznik Odkrywca, Młody Technik(ukazuje się od 1932r), poza tym zainteresowani konkretnymi dziedzinami techniki mogą również korzystać z typowej dla danej dziedziny literatury, kursów czy czasopism.

Załącznik 1 http://www.wychowanietechniczne.prv.pl/

1. Makrama

Makrama to słowo tureckie, wywodzące się z Arabii. Oznacza ozdoby wiązane i różnego rodzaju frędzle. Z Bliskiego Wschodu poprzez Maurów dociera do Europy, początkowo do Hiszpanii, a następnie do innych krajów. Sztuka polegająca na umiejętności wiązania z nici lub sznurka najrozmaitszych ozdób doznała najpełniejszego rozkwitu w XVI i XVII wieku we Włoszech. Ponownie wróciła do łask w wieku XIX, w którym modne były wszelkiego rodzaju roboty ręczne i bardzo modna jest do dziś. Makrama to rodzaj koronek, pasmanterii z nici i sznurków wykonanych za pomocą splatania kilku podstawowych węzłów, prawie bez żadnych narzędzi. Dawniej wiązało się makramy na szalach, chustach, obrusach i kapach, na obramowaniach portier itp. Dzisiaj dzięki tej umiejętności można tworzyć najrozmaitsze niepowtarzalne tkaniny dekoracyjne i kompozycje ścienne przedstawiające maski, zwierzęta, figury geometryczne i abstrakcyjne. Techniką tą wykonuje się wiszące ogrody, hamaki, biżuterię, koronki, elementy strojów, chusty, peleryny itp.

2. Jak tworzyć Makramę.

Makramę można tworzyć z najrozmaitszych materiałów nadających się do wiązania, takich jak: nici, sznurki, taśmy, liny, skórzane rzemienie a nawet miękki drut. Najbardziej efektywnie wyglądają makramy zrobione z tworzywa naturalnego: manili, sizalu, lnu, konopii, rafii, bawełny. Na małe makramy używa się najczęściej nici rymarskich, konopnych lub lnianych o różnych grubościach i kolorach. Do większych makram stosuje się sznury, liny (jednym z najlepszych materiałów jest sznurek sizalowy do snopowiązałek). Jako elementy uzupełniające służyć mogą do makram drewniane korale różnych wielkości, fragmenty drewna, korzenie, bambus, muszle, płytki, kamienie. (Bardzo przydatne są kółka stosowane do zawieszania firan na karniszach)

3. Podstawowe węzły Makramy - węzeł płaski.

Jednym z podstawowych węzłów jest węzeł płaski. Aby go zrobić należy przygotować cztery sznurki i przymocować je do czegoś, jeden obok drugiego. Teraz dwa środkowe sznurki będą rdzeniem a dwa zewnętrzne będą używane do oplatania. Należy zrobić „oczko” z jednego z zewnętrznych sznurków, a następnie przełożyć drugi z nich tak aby przeciął on pozostałą cześć sznurka z którego zrobiliśmy oczko i przełożyć go przez oczko od dołu.

4. Pozostałe węzły Makramy.

Przedstawię teraz kilka ilustracji pokrótce opisujących inne węzły.

Węzeł „nad ręką”

Węzeł „perła”

Węzeł „warkocz”

Załącznik 2 http://www.wychowanietechniczne.prv.pl/

1. CHARAKTERYSTYKA PROCESU NADTAPIANIA I

NAPAWANIA.

W produkcji niektórych urządzeń wymagane jest układanie warstw stopionych na powierzchni przedmiotów metalowych w celu utworzenia warstwy metalu o innych właściwościach chemicznych i mechanicznych , aniżeli wykazuje metal rodzimy. Taką metodę nazywamy nadtapianiem. Zwiększenie grubości elementów metalowych materiałem zbliżonym do rodzimego nazywa się napawaniem. Wytarte części, jak np. osie i wały można napawać materiałem rodzimym. Można również napawać zużyte i wyłamane zęby kół zębatych.

2. NADTAPIANIE I NAPAWANIE GAZOWE.

Nadtapianie palnikiem acetylenowo-tlenowym jest szeroko stosowane do nakładania warstw metali nieżelaznych na wyroby stalowe uszkodzone przez korozje lub ścieranie części żeliwne uzupełnia się przez nadtapianie mosiądzem .Brązem nadtapia się siedliska grzybków w armaturze parowo-wodnej.

Napawanie palnikiem acetylenowo-tlenowym jest coraz częściej zastępowane napawaniem łukowym .Napawanie palnikiem stosuje się wybitych rogówek szyn oraz rozjazdów kolejowych . Do napawania stosuje się rurki stalowe wypełnione węglikami wolframu . Podczas napawania węgliki topią się , topi się tylko stal rurek .Stąd na powierzchni gazów znajdują się węgliki wolframu w osnowie stali.

3. NAPAWANIE ŁUKOWE.

Napawanie łukowe jest podstawową technologią przy regeneracji części maszyn i urządzeń . Do napawania służą specjalne elektrody , z których otrzymuje się stopiwo o wymaganej twardości . Pierwsza warstwa napoiny miesza się częściowo z materiałem rodzimym dlatego jest bardzo miękka , dopiero druga i następne warstwy odpowiadają gwarantowanej twardości przez producenta elektrod .

Do otrzymywania bardzo twardych powierzchni 550HB stosowane są tzw. stellity , które są stopami chromu , kobaltu i wolframu z żelazem . Odznaczają się dużą odpornością na ścieranie w wysokich temperaturach do 800 0C.

4. METALIZACJA NATRYSKOWA.

Natryskiwanie roztopionym metalem na powierzchnie stalowe , drewniane , szklane , betonowe , tekturowe , nazywa się metalizacją . Metalizować można drutem aluminiowym , cynkowym , miedzianym i brązowym . Drobne kropelki metalu porywane sprężonym powietrzem utleniają się na zewnętrznych powierzchniach .Gdy trafią one na metalizowany przedmiot rozbijają się , wbijają się w niego czystym metalem ostygłym do stanu ciastkowatego.

Warstwa natryskiwana ma dużo tlenków i porów .Wytrzymałość i wydłużenie warstwy natryskiwanej są o połowę niższe od własności danego metalu w stanie walcowym. Chociaż własności te nie są korzystne , jednakże nie odgrywają większej roli , gdyż metalizowanie stosuje się przede wszystkim do zabezpieczenia mostów , okrętów , zbiorników przed korozją.

W. Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Wyd. Naukowe „Żak”, Warszawa 2004, s. 413;

4

---