Edukacja techniczna
Dzieci już od najmłodszych lat są niezwykłe twórcze.
Początkowo przejawia to się w zabawie, która pozwala na dokonanie pierwszych, twórczych dzieł np.: zabawa w parku kończy się zbudowaniem toru przeszkód lub różnych figur i postaci z szyszek, żołędzi, liści, a zabawa na plaży pozwala cieszyć się nową, potężną fortecą.
Czynności zabawowe, które dzieci wykonują, pochłaniają ich całkowitą uwagę i myślenie. Bardzo ważnym momentem w twórczej zabawie dziecka jest efekt końcowy oraz możliwość dzielenia się radością z wykonanej pracy z innymi. Jest to ten rodzaj radości, który może mieć wpływ na dalsze zainteresowanie dziecka techniką, budownictwem, na jego stosunek do pracy.
Ciekawostką jest to, że dzieci ruchliwe uważane są za bardziej twórcze, gdyż działa na nie więcej bodźców. Dzięki temu szybciej się rozwijają i kształcą, wzbogacają doświadczenia, ćwiczą pamięć i zdolność do dokładnego obserwowania rzeczy i zjawisk, wdrażają się do współdziałania z innymi dziećmi.
Twórcze działanie dziecka jest szczególnie ważne w kształceniu na szczeblu wczesnoszkolnym, gdyż myślenie w tym wieku ma charakter konkretno - obrazowy, dlatego wszelkie kontakty z rzeczami, a szczególnie w powiązaniu z działaniem, są warunkiem rozwijania myślenia pojęciowego.
Wynika stąd wniosek, że każdą aktywność poznawczą nauczyciel powinien wiązać z działalnością praktyczną ucznia, i odwrotnie - każdą działalność praktyczną powinien wykorzystywać do rozwijania procesów myślowych.
Obecnie edukacja techniczna jest ściśle powiązana z innymi edukacjami. Jest to bardzo słuszne, gdyż pozwala uczniowi na zdobycie wiedzy i umiejętności w różnorodny sposób. Należy podkreślić, że wiele celów programowych techniki pokrywa się z celami innych edukacji. Dochodzi tu do przenikania się zagadnień technicznych z praktycznymi we wszystkich edukacjach. Zjawisko to nazywa się politechnizacją.
Celem edukacji technicznej jest:
• wdrażanie ucznia do świadomego, planowego
i efektywnego działania praktycznego;
• kształtowanie u uczniów postaw wartościowych
społecznie przejawiających się w:
aktywnym zachowaniu wobec sytuacji wymagających czynnego włączenia się do pracy,
rozumieniu sensu wykonywania pracy, myśleniu kategoriami ochrony środowiska,
twórczej inicjatywie, pozytywnej postawie wobec własnej pracy i poczuciu odpowiedzialności za jej dokończenie,
docenianiu i szanowaniu pracy innych.
Wychowanie techniczne jest działalnością włączającą dziecko w działalność praktyczną powiązaną z myśleniem, angażującą dziecko emocjonalnie oraz kształcącą takie cechy charakteru jak: wola działania, wytrwałość, dokładność,
oszczędność i systematyczność w realizacji podjętych działań. Rozwija również wyobraźnię i myślenie praktyczne, a także ćwiczy sprawność ręki, oka i koordynację ruchową.
Proces dydaktyczny w edukacji technicznej zmusza niejako dziecko do ciągłego rozwiązywania pojawiających się zadań i trudności. Uczeń musi dokonać wyboru materiałów, narzędzi, sposobu wykonania i celu przeznaczenia.
Ta ciągła aktywność myślowa i skupienie pogłębia jego wiedzę, doświadczenie i umiejętności.
Rozwój osobowości dziecka jest więc zależny od działań edukacji technicznej, gdyż:
daje uczniowi możliwość samodzielnego zdobywania wiedzy, przez co rozwija on swoje umiejętności poznawcze;
ułatwia procesy myślowe, umożliwia lepsze zrozumienie i utrwalenie wiedzy, rozwija pomysłowość;
daje możliwość zastosowania i sprawdzenia wiedzy zdobywanej na różnych przedmiotach ( korelacja );
przygotowuje do bezpiecznego i prawidłowego stosowania prostych narzędzi i materiałów;
rozwija umiejętność organizowania pracy własnej;
wdraża uczniów do korzystania z różnych form informacji technicznej;
daje możliwość kształtowania wielu cech charakteru;
rozwija umiejętność współpracy w grupie;
pozwala zrozumieć pozytywne i negatywne aspekty techniki w życiu człowieka;
rozwija wszechstronne zainteresowania uczniów.
Mimo jednak tak wielu możliwości skutecznego kształtowania osobowości ucznia poprzez edukację techniczną, w praktyce często zdarza się, że nauczyciele rezygnują z zajęć technicznych, wychodząc z założenia, że „dziecko jak nie nauczy się robić kwiatuszka, to niewiele straci, a więcej zyska ucząc się np. zbiorów”.
Powyższe sformułowanie jest nieporozumieniem, gdyż celem edukacji technicznej nie jest wykonanie jakiejś rzeczy. Chodzi o to, żeby uczeń wykonując daną rzecz zdobył określone umiejętności, wiadomości i postawy społeczne.
Współczesny człowiek nie może bowiem czuć się zagubiony w świecie techniki, lecz musi nad nią panować.