POLITYKA MIEJSKA
11.03.2012
POLITYKA MIEJSKA jest to działalność publiczna krajowych i międzynarodowych instytucji ukierunkowanych na realizację celów za pomocą określonych środków w odniesieniu do danego miasta ich terytorialnych zbiorów i ich ogółu.
W PRAKTYCE PROWADZONA JEST NA RÓŻNYCH SZCZEBLACH:
1. międzynarodowym
2. ogólnokrajowym przez rząd, parlament, administracje rządowe.
3. regionalnym przez organy samorządu województwa.
4. na szczeblu lokalnym przez władze samorządowe.
POLITYKA MIEJSKA OBEJMUJE TRZY FAZY:
określenie celów
opracowanie rozwojowych programów w tym strategii
sterowanie rozwojem miasta czyli podejmowanie działań powodujących istotne zmiany w funkcjonowaniu danej JT.
Polityka miejska na różnych szczeblach ma odmienny stopień odniesienia do poszczególnych miast jej ogólne zarysy pojawiają się w dokumentach unijnych a szczególnie w konkretnych samorządowych realiach.
Polityka regionalna pozostaje w gestii poszczególnych państw, jej Europejski wymiar uzasadniają co najmniej dwie przesłanki:
duże zróżnicowanie poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego poszczególnych regionów i miast oraz dążenie do redukcji tych dysproporcji
zasada subsydiarności pomocniczości w imię której słabszym regionom i miastom pomagają regiony bogatsze.
Polityka regionalna na początku swojego istnienia nie przywiązywała uwagi do miast, okres w którym zaczęto dostrzegać że główne problemy i możliwości rozwoju tkwią w miastach to początek lat 90 uznano wówczas, że funkcjonowanie miast ma duże znaczenie dla integracji Europejskiej, zbiegło się to w czasie z reformą struktury w 1988 jak również w 1993 traktatu o UE ustanawiającego spójność jako jeden z najważniejszych jej celów. W okresie tym utworzono także pierwszy pilotażowy program polityki regionalnej UE skierowany do miast.
1994-1999 czyli kolejny okres unijnego programowania przyniosły kolejne rozszerzenie projektów nakierowanych na miasta.
1994- powołano inicjatywę wspólnoty URBAN I nakierowaną na problemy rewitalizacji miast oraz na zwiększenie jej wewnętrznej spójności.
1997 - projekt pilotażowy URBAN AUDIT I którym zadaniem było zbieranie danych dotyczących mocnych i słabych miast europejskich.
W okresie programowania 2000-2006 nastąpiło dalsze umocnienie miast w polityce spójnośći UE . miasta uznano za motory rozwoju regionalnego, w okresie kontynuowana była inicjatywa URBAN II jak rózwnież utworzono sieci URBACT promującą wymianę doświadczeń i najlepszych praktyk pomiędzy miastami w skali narodowej.
Kontynuowany był projekt URBAN AUDIT II. Polska przystąpiła do UE w trakcie trwania i nie została objęta inicjatywą URBAN II. Dla nowych krajów członkowskich otwarta była sieć URBACT w której Polskie miesta uczestniczyły.
Bieżący okres programowania unijnego 2007 - 2013 przyniósł korzystne zmiany dla miast, zmiany te widoczne są w odpowiednim ukierunkowaniu funduszy europejskich polityki spójności.
W przyszłej perspektywie 2014-2020 wszelkie zapowiedzi nie będzie kontynuowana inicjatrywa URBAN a kwestie miejskie zostaną wzmocnione do priorytetów programów unijnych.
DOKUMENTY WYMIARU MIEJSKIEGO W UE NA LATA 2007-2013:
Strategiczne wytyczne wspólnoty dla spójności na lata 2007-2013 przyjęty został przez radę UE 06.10.2006 Strategiczne wytyczne wspólnoty wytaczają kierunki polityki spójności UE oraz podkreślają trzy ścisłe ze sobą powiązane wymiary tej polityki: społeczny, gospodarczy i terytorialny. W dokumencie tym sygnalizyje się że państwa członkowskie realizując programy operacyjne powinny uwzględniać szczególne problemy i szanse obszarów miejskich. Proponowane strategiczne wytyczne wspólnoty działania i programy skoncentrowane na obszarach miesjkich to:
Działania promujące miasta jako siłę napędową rozwoju regionalnego.
Promowanie wewnętrznej spójności obszrów miejskich zmieżających do poprawy sytuacji dzielnic kryzysowych, proponują odnowę środowiska materilanego, ochrony dziedzictwa kulturowego.
Działania promujące bardziej zrównoważony rozwój miast dzięki rozwojowi połączeń komunikacyjnych między najsilniejszymi miastami a innymi obszrami miejskimi.
Komunikat pt. Polityka spójności a miasta - wkład miast we wzrost gospodarczy a i zatrudnienie w regionach. Komunikat ten uszczegółowia treść strategicznych wytycznychwspólnoty w zakresie zagadnień dotyczących rozwoju miast oraz przyszłego wykożystania fuduszu na cele miejskie. Został przyjęty przez parlament europejski 13.07.2006.
Komisja europejska stwierdza, że nie istnieje jedna słuszna droga prowadząca do zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich i stąd działania mogą przybrać różnorodne formy w zależności od specyficznych cech i potrzeb poszczególnych obszarów miejskich, działania te podzielono na sześć grup:
Wzmocnienie atrakcyjności miast
Wsparcie innowacyjności przedsiębiorczości
Zwiększenie liczby miejsc pracy i poprawa ich jakości
Zmniejszanie nierówności w obrębie miast
Zarządzanie rozwojem miejskim
Finansowanie odnowy miast
Ad. a. Zalecana działalność w tym zakresie dotyczą przedewszystkim wzrostu dostępności transportu miejskiego, dostępu do nowoczesnej infrastruktury.
Ad. b. Zaleca się aby miasta zapewniały warunki dla rozwoju innowacyjności rozwoju biznesu, wspierały partnerstwa między ośrodkami akademickimi, sektorem prywatnych.
Ad. c. Zaleceniami są dążenia do poprawy poziomu aktywności zawodowej ludności poprzez podniesienie poziomu nauczania, zaleca się podejmowanie zintegrowanych działań na zwalczenie bezrobocia i tworzenie nowych miejsc pracy i budowanie partnerstwa na rzecz zatrudnienia.
Ad. d. W tym zakresie promować włącznie społeczne i równość szans wszystkich mieszkańców, zwiększać ich bezpieczeństwo i społecznie integrować. Za grupy społeczne w sytuacji wykluczenia społecznego uznaje się miejszości etnicze.
Ad. e. Zaleca się stosować zintegrowany stosunek do obszarów miejskich, rozwijać społeczną partycypację oraz wymieniać doświadczenia z zakresu zarządzania rozwojem miejskim.
Ad. f. Komunikat wskazuje na konieczność wspierania rozwoju miejskiego w ramach europejskiego funduszu spójności oraz szersze wykożystanie partnerstwa publiczno prywatnego.
PODSTAWOWYMI DOKUMENTAMI UE WYZNACZAJĄCYMI KIERUNKI DZIAŁAŃ W ZAKRESIE MIEJSKIEJ POLITYKI W ZAKRESIE KRAJOWYM SĄ:
Europejskia perspektywa rozwoju przestrzennego
Nowa karta Ateńska czyli wizja miast XXI w.
Agenda terytorialna UE w kierunku bardziej konkurencyjnej europy zróżnicowanych regionów.
Karta Libska na rzecz zrównoważonych miast europejskich
Deklaracja Stoledo w sprawie rozwoju obszarów miejskich.
24.03.2012
Ad 1. Europejska perspektywa rozwoju przestrzennego - dokument ten został przyjęty w maju 1999 na konferencji ministrów odpowiedzialnych za sprawy planowania regionalnego w 15 ówczesnych krajach UE.
Dokument ten ukierunkowany jest na poprawę współpracy w zakresie polityki UE w różnych sektorach, które mają znaczny wpływ na rozwój przestrzenny w różnych jego skalach.
W skali krajowej, regionalnej, i lokalnej Europejska perspektywa jest swoistego rodzaju strategią dla rozwoju przestrzeni UE.
Dokument ten określa główne kierunki polityki przestrzennej do których zalicza:
zrównoważony rozwój systemu miejskiego oraz wzmocnienie partnerstwa między obszarem miast i wsi.
promowanie zintegrowanego transportu miejskiego oraz odpowiedniego dostępu do wiedzy i infrastruktury.
racjonalne zarządzanie bogactwem naturalnym i dziedzictwem kulturowym, które wspierać będzie zarządzanie regionalnej tożsamości.
Dokument ten ma obligatoryjny charakter, ale pełni ważną rolę w programowaniu średniookresowego rozwoju europejskiej przestrzeni miejskiej.
Ad 2. Nowa Karta Ateńska - dokument ten został przygotowany i przedstawiony w listopadzie 2003 przez Europejską Radę Urbanistów określa on wizję miast XXI w., której widoczne są następujące problemy:
spójne miast
spójność społeczna
spójność ekonomiczna
spójność środowiskowa
przestrzenna synteza
SPÓJNE MIASTO - oznacza jego spójność w czasie czyli historyczną ciągłość a zatem nawiązanie do korzeni miasta i jego kulturowego dziedzictwa.
SPÓJNOŚĆ SPOŁECZNA - wobec coraz większej różnorodności wspólnot tworzących społeczności miejskie konieczne jest poszanowanie jego wielokulturowego bogactwa a ponadto rozwój więzi pomiędzy różnymi generacjami ludności miast przy wzroście społecznego zaangażowania mieszkańców.
SPÓJNOŚC EKONOMICZNA - aby miasta mogły odnosić gospodarcze sukcesy muszą wykorzystywać tzw konkurencyjne przewagi a dla zwiększenia swej konkurencyjności powinny łączyć się w różne układy sieciowe.
SPÓJNOŚĆ ŚRODOWISKOWA - w tym zakresie urbaniści dostrzegają konieczność racjonalnego stosowania zasobów środowiska, ograniczanie zagrożeń dla zdrowia mieszkańców bliskiego kontaktu z różnymi elementami środowiska przyrodniczego.
SYNTEZA PRZESTRZENNA - współczesne miasta powinny reagować na wszelkie obserwowane stany kryzysowe poprzez działalność rewitalizacyjną dbać powinni o to by miasto tworzyło spójny terytorialnie obszar.
Ad 3. AGENDA TERYTORIALNA - dokument ten przyjęty został na spotkaniu ministrów odpowiedzialnych za sprawy spójności terytorialnych i rozwoju miast, spotkanie to było w maju 2007 w Lipsku, nie ma on obligatoryjnego charakteru, ale wskazuje na pożądane warunki rozwoju terytorialnego państw członkowskich UE.
Podstawowe zasady tego rozwoju zostały określone następująco:
wzmocnienie roli innowacji w rozwoju miast
wdrażanie nowych form partnerstwa między obszarami miejskimi i wiejskimi
tworzenie regionalnych klastrów o specjalizacji w różnych innowacyjnych dziedzinach.
wzmocnienie i rozbudowa sieci transeuropejskich.
transeuropejskie zarządzanie ryzykiem w tym związany z zmianami klimatycznymi
wzmocnienie struktur ekologicznych i strukturalnych,
Ad 4. KARTA LIBSKA - na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich została przyjęta w 2007, rozwój zrównoważony miasta europejskiego określamy jako rozwój miasta otwartego, demokratycznego wytwarzającego i doskonalącego cywilizację.
Określa dwa priorytety:
wykorzystanie zintegrowanego podejścia do rozwoju miast m.in. poprzez tworzenie wysokiej jakości przestrzeni publicznej, modernizacji sieci infrastrukturalnych, poprawę efektywności energetycznej.
zwracanie uwagi na kryzysowe rejony współczesnych miast m.in. poprzez wdrażanie efektywnej polityki w zakresie ratalnego rynku pracy, polityki, edukacji, doskonalenia zawodowego.
Ad 5. DEKLARACJA STOLEDO -w dniu 22.06.2010 w Toledo odbyło się spotkanie ministrów w sprawie rozwoju obszarów miejskich którego celem głównym było określenie zasad integrowanej rewitalizacji obszarów miejskich. Uznano że zarówno w krótko jak i długookresowej perspektywie wyzwaniem miast europejskich będzie przezwyciężenie kryzysu w jakim się znalazło. Symptomami tego kryzysu są m.in. starzenie się miejskiego społeczeństwa, pogarszające się środowiska itd. Stąd też w kontekście realizowanej strategii Europa 2020 rozwój obszarów miejskich odbywać się winien na zasadzie rozwoju inteligentnego, zrównoważonego i spójnego. Zintegrowany rozwój miast stać się winien jednym z narzędzi realizacji celów 2020.
NARZEDZIA UE DO RALIZACJI POLITYKI MIEJSKIEJ WYRAŻNIE UKIERUNKOWANĄ NA POLITYKĘ MIEJSKĄ W LATACH 2007-2013 SĄ:
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ukierunkowany na wspieranie projektów miejskich związanych rozwiązywaniem różnych problemów gospodarczych.
Europejski Fundusz Społeczny ukierunkowany na zmniejszanie wewnątrz miejskich różnic społecznych na kształtowanie lokalnego rynku pracy i eliminacji różnych społecznych problemów.
Fundusz Spójności ukierunkowanych na rozwój dużych infrastrukturalnych przedsięwzięć głównie w sferze transportu i ochrony środowiska.
Istotnym narzędziem UE ukierunkowanym na rozwój miast jest program operacyjny URBACT II to program wymiany wiedzy i nauki zatwierdzony przez komisje europejską w październiku 2007 zastąpił wcześniej obowiązujący program URBACT I, który powstał na bazie wspólnotowej inicjatywy URBAN. Inicjatywa wspólnotowa nie była dostępna dla miast Polski służyła rozwiązywaniu problemów społeczno gospodarczych w największych regionach miejskich Europy m.in. poprzez uruchomienie nowych dziedzin działalności gospodarczej, wzrost zatrudnienia oraz inwestycje infrastrukturalne miasta.
Z kolei URBACT I obejmował lata 2002-2006 i dotyczył wymiany wiedzy i doświadczeń między miastami Europejskimi. Obowiązujący obecnie program URBACT II służy ułatwieniu i finansowaniu wymiany doświadczeń i wzajemnemu uczeniu się poprzez miasta europejskie, poprzez organizowanie różnych sieci tematycznych i grup roboczych, program ten finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, głównym jego celem jest zwiększenie efektywności polityki zrównoważonego rozwoju miast w Europie.
Program ten wskazuje na dwa priorytety:
miasta motory wzrostu i miejsc pracy w ramach tego priorytetu podejmowane są działania w zakresie promowania przedsiębiorczości gospodarczej opartej na wiedzy oraz zatrudnieniu i kształtowania ludzkiego kapitału.
miasta atrakcyjne, spójne, w ramach tego priorytetu podejmowane są działania w zakresie rozwoju zdegradowanych obszarów miejskich lub zagrożonych taką degradacją w zakresie integracji społecznej ochrony środowiska naturalnego czy też racjonalnego zarządzania miastami i planowania miejskiej przestrzeni.
JESSICA - wspólne europejskie wsparcie na rzecz trwałych inwestycji w obszarach miejskich ta inicjatywa jest instrumentem finansowym opracowanym przez komisję Europejską, Europejski Bank Inwestycyjny, oraz bank rozwoju Europy. Możliwy zakres wsparcia jest bardzo szeroki obejmuje nie tylko sprawy rewitalizacji miejskiej ale także edukacji, kultury turystycznej, transportu a nawet odnawialne źródła energii.
Dzięki tej inicjatywie można pozyskiwać fundusze w systemie zwrotnym oznacza to że wspierane projekty powinny być projektami dochodowymi.
URBAN AUDIT - w 1997 komisja Europejska podjęła decyzje o prowadzeniu systematycznego monitoringu rozwoju miast a zwłaszcza jakości życia miejskiego.
W chwili obecnej przeprowadzono trzy edycje:
1. Pilotażową w 1997 projekt URBAN AUDT II w 2003, projekt URBAN AUDIT III w 2006, wyboru miast objętych monitoringiem każdorazowo dokonywały krajowe urzędy statystyczne wraz z eurostatem. Przedmiotem monitoringu było jedynie 58 największych miast Europy z pominięciem Londynu i Paryża. Zasadniczym celem była próba pomiaru i oceny jakości życia miejskiego ponadto projekt ten ukierunkowany był na identyfikację problemów utrudniających prowadzenie porównawczej analizy informacji statystycznych pochodzących z różnych krajów i miast.
URBA AUDIT II - uwzględniono 258 miast a w tym 189 miast z krajów byłej unijnej piętnastki oraz 69 miast z krajów zgłaszających akces do UE oraz z Rumuni i Bułgarii w tej grupie znalazły się23 miasta Polskie w tym Jelenia Góra.
JORDAN AUDIT III - 2006-2007 dotyczyło 321 miast z 27 krajów UE oraz dodatkowo 36 miast z Norwegii, Szwajcarii i Turcji. W badaniach JORDAN AUDIT II i III uwzględniono 300 wskaźników ujętych w 25 grupach tematycznych, dotyczyły demografii aspektów społecznych, ekonomicznych spraw obywatelskich, edukacji i wykształcenia, środowiska, transportu, społeczeństwa informacyjnego oraz kultury i rekreacji.
W ramach projektu JORDAN AUDIT dane były zbierane dla 4 poziomów terytorialnych:
Miasta na granicach administracyjnych care-city.
Większych obszarów miejskich LVZ - Langer Urban Zones
Na poziomie rejonów wewnątrz miejskich SUB - city Districts.
Poziom kraju.
KRAJOWE POLITYKI MIEJSKIE:
- Prace na Polityką miejską w Polsce trwa od wielu lat przez Ministerstwo rozwoju regionalnego.
- Finlandia - polityka miejska w tym kraju prowadzona jest na podstawie programu rządowego, spójnego z krajowymi celami rozwoju, podejmowane działania skupiają się na innowacyjności i nauce a uwzględniają także problemy miejskiego transportu oraz problemy społeczne.
- Portugalia - za prowadzenie polityki miejskiej odpowiedzialne są państwa, autonomiczne regiony oraz lokalne samorządy. Priorytetami polityki miejskiej są rewitalizacja miast, renowacja obiektów użyteczności publicznej oraz prowadzenie prospołecznej polityki mieszkaniowej.
- Hiszpania - polityka miejska prowadzona jest przez autonomiczne regiony, jej celem jest rozwój zrównoważony miast oraz miejska rewitalizacja.
- Francja - polityka miejska określana jest przez międzyresortowy komitet do spraw miast na czele którego stoi premier. Polityka ta dotyczy głównie obszarów kryzysowych w miastach.
- Belgia - polityka miejska prowadzona jest przez autonomiczne regiony a zatem Walonię oraz miasto stołeczne Bruksele. Każde z tych regionów posiada kompetencje w zakresie mieszkalnictwa, rewitalizacji miejskiej, rozwoju gospodarczego, ochrony środowiska. Polityka miejska prowadzona jest przez rząd lecz dotyczy ona jedynie obszarów kryzysowych.
- Holandia - polityka miejska prowadzona jest na dwóch szczeblach: centralnym i lokalnym.
Główne dziedziny to integracja społeczna, podniesienie poziomu bezpieczeństwa oraz promowanie obywatelskiej aktywności.
- Niemcy - polityka miejska prowadzona jest na 2 szczeblach:
1. autonomicznych regionów
2. lokalnym
W tej polityce dostrzegane są problemy narastającej suburbanizacji, starzenie się miejskiego społeczeństwa oraz duży zasób niewykorzystanych mieszkań.
- Włochy - polityka miejska prowadzona jest przez Ministerstwo Prac Publicznych, koncentruje się ona na różnych publicznych robotach miejskiej przestrzeni ale też w mieszkalnictwie.
- Węgry - polityka miejska prowadzona jest na dwóch szczeblach:
1. centralnym gdzie poszczególne kwestie miejskie prowadzone SA przez poszczególne ministerstwa i koordynowane przez ministra do spraw rozwoju regionalnego i spójności.
2. lokalne (miejskie) - problem polityki miejskiej jest monocentryczny, struktura sieci miast i wyraźna dominacja Budapesztu
Analiza krajowych polityk miejskich w U.E. pozwala na wskazanie oczekiwanych cech europejskiego konkurencyjnego miasta w warunkach globalizacji. Do cech tych zaliczamy:
Wysoka jakość połączeń międzynarodowych
Możliwość połączeń między ważniejszymi krajowymi ośrodkami miejskimi
Wysoka atrakcyjność śródmiejskiej przestrzeni
Atrakcyjna architektura miejska
Dostępna infrastruktura usług biznesowych
Rozwinięta baza badawczo-rozwojowa i centra innowacji
Wysoka jakość zasobów ludzkich osiągnięta dzięki permanentnej edukacji
Wysoka jakość dzielnic mieszkaniowych
Optymalna spójność społeczna miasta
Optymalne powiązania z otoczeniem
Wskazane cechy europejskiego konkurencyjnego miasta są rekomendacjami dla polskiej polityki miejskiej. Szczególnymi zatem obszarami tej polityki winny być:
Zwartość miasta osiągnięta poprzez tworzenie bodźców do zahamowania niekontrolowanego procesu suburbanizacji i rozlewania się obszarów miejskich na sąsiednie obszary o różnych funkcjach
Spójność wewnętrzna miasta osiągnięta poprzez eliminację obszarów wykluczenia ekonomicznego jak i społecznego
Aktywne wykorzystanie publicznych przestrzeni w celu zwiększenia atrakcyjności miasta nie tylko dla jego mieszkańców
Racjonalna współpraca między miastami oraz między miastami a obszarami wiejskimi
Zapewnienie odpowiedniego i dostępnego transportu zarówno wewnątrz miejskiego jak i łączącego miasta z ich otoczeniem
Wzrost energetycznej efektywności miast możliwy m.in. poprzez zmniejszenie zużycia energii w gospodarce komunalnej oraz szersze wykorzystanie alternatywnych źródeł energii
Wsparcie lokalnej przedsiębiorczości poprzez tworzenie bodźców do rozwoju lokalnych przedsiębiorstw oraz tworzenie odpowiedniej bazy edukacyjnej dla kształcenia zawodowego
Prowadzenie miejskiej rewitalizacji ukierunkowanej na poprawę jakości życia miejskiego, spójność miasta oraz wzrost atrakcyjności funkcjonowania publicznego przestrzeni.
25.03.2012
Krajowa polityka miejska ulokowana jest w pewnym systemie na czele, którego znajduje się strategia Europa 2020.
Strategia rozwoju kraju 2007-2015. Narodowa strategia spójności (WSS):
- Regionalne programy operacyjne (PO)
- PO infrastruktura i środowisko
- PO innowacyjnej gospodarki
- PO Europejskiej współpracy terytorialnej
- PO rozwoju Polski wschodniej.
Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju - 2030
Krajowy program reform (KPR) na rzecz realizacji strategii Europa 2020
Strategie sektorowe (Dziedzinowe)
Krajowa strategia rozwoju regionalnego 2010-2020
Krajowa Polityka Miejska
Strategie regionalne i lokalne
Strategia Europa 2020 zastąpiła zrealizowaną od 2000 r. strategię Lizbońską.
Strategia ta obejmuje trzy powiązane priorytety:
Rozwój inteligentny - rozwój gospodarki oparty na wiedzy i innowacjach
rozwój zrównoważony polegający na wspieraniu gospodarki efektywnej korzystającej z zasobów bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej.
Rozwój sprzyjający włączeniu społecznego, polegający na wspieraniu gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia zapewniający spójność społeczności terytorialnej
Strategia Europa 2020 to wizja społecznej gospodarki rynkowej dla Europy zmierzającej do wyjścia z kryzysu i mającej przygotować Europejską gospodarkę na przyszłościowe wyzwania.
Realizacja wskazanych priorytetów związana jest z koniecznością podjęcia wielu działań na szczeblu unijnym i na szczeblu poszczególnych krajów członkowskich
KOMISJA CZŁONKOWSKA ZAPROPONOWAŁA SIEDEM PRZEWODNICH INICJATYW:
Unia innowacji poprawa warunków ramowych i dostępu do finansowania badań i innowacji tak aby nowe pomysły przeradzały się w produkty i usługi, które z kolei przyczynią się do wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy.
Młodzież w drodze - poprawa wyników systemu kształtowania oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek pracy.
Europejska agenda cyfrowa - upowszechnienie szybkiego Internetu i umożliwienie gospodarstwom domowym i firmom czerpania korzyści jednolitego rynku cyfrowego.
Europa efektywnie korzystająca z zasobów - uzależnienie wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz programowanie efektywności energetycznej.
Polityka przemysłowa w erze globalizacji - poprawa realizacji otoczenia biznesu.
STRATEGIA ROZWOJU KRAJU
Podstawowym dokumentem strategicznym określającym uwarunkowanie i kierunki rozwoju społecznego gospodarki jest strategia rozwoju kraju na lata 2007-2015 a dokumentem określającym uwarunkowania i kierunki rozwoju przestrzennego jest koncepcja rozwoju przestrzennego kraju do roku 2030.
Oba te dokumenty wyznaczają normy dla zakresu narodowej spójności krajowej strategii rozwoju regionalnego na lata 2010-2020.
Wielu programów operacyjnych a także dla formułowanej krajowej polityki miejskiej oraz rządowych i samorządowych programów rozwoju.
Głównym celem strategii rozwoju kraju jest podniesienie poziomu życia jakości mieszkańców Polski.
A strategicznymi priorytetami są:
wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarczej
Poprawa stanu infrastruktury społecznej i technicznej
Wzrost zatrudnienia i podniesienie jego jakości
Budowa zintegrowanej wspólnoty społecznej i jej bezpieczeństwa
Rozwój obszarów wiejskich
Rozwój regionalny i podniesienie spójności terytorialnej.
KONCEPCJA PRZESTRZENNEGO ZAGOSPODAROWANIA KRAJU
Polityka ta została przyjęta przez Rade Ministrów 13.12.2011r. celem strategicznym tej koncepcji jest efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej zróżnicowanych potencjałów rozwojowych do osiągnięcia ogólnych celów rozwoju kraju, czyli wzrostu konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia, większej sprawności państwa oraz wzrostu spójności społecznej gospodarki przestrzennej.
Tak określonemu rozwojowi strategicznemu podporządkowano 6 celów operacyjnych:
Podwyższenie konkurencyjności głównych ośrodków miejskich Polski w przestrzeni Europejskiej.
Poprawa spójności wewnątrz kraju.
Poprawa dostępności terytorialnej kraju m.in. poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej.
Wspieranie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych polski.
Zwiększenie odporności struktury przestrzennej na zagrożenia naturalne i utratę bezpieczeństwa energetycznego.
Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego.
Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju jako dokument planistyczny najwyższego szczebla wywiera istotny wpływ na politykę przestrzenną realizowaną na szczeblu regionalnym oraz lokalnym.
NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI
Określa priorytety i obszary wykorzystania unijnych funduszy Europejskiego Funduszu Społecznego, Spójności, Narodowego.
Celem strategicznym narodowej strategii spójności jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki Polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniający wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej gospodarki przestrzennej.
Istotne dla realizacji strategii Europa 2020 będzie Krajowy Program Reform przyjęty w Polsce przez Radę Ministrów 26.04.2011r.
KRAJOWY PROGRAM REFORM
Ma na celu odrabianie zaległości rozwojowych oraz budowy nowych przewag konkurencyjnych w trzech wynikających ze strategii Europa 2020 obszarach priorytetowych:
Infrastruktura dla wzrostu zrównoważonego
Innowacyjność dla wzrostu inteligentnego
Aktywność dla wzrostu sprzyjającemu włączeniu społecznemu.
Wśród dokumentów strategicznych szczególnie istotnych dla rozwoju kraju w różnych jego terytorialnych przekrojach są strategie dziedzinowe.
W Polsce przyjęto do realizacji 9 zintegrowanych strategii dziedzinowych:
Strategia innowacyjności i efektywności gospodarczej
Strategia rozwoju kapitału ludzkiego
Strategia rozwoju transportu
Bezpieczeństwo energetyczne i środowiska
Sprawne państwo
Strategie rozwoju kapitałowo - społecznego
Krajowe strategie rozwoju regionalnego
Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa.
KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO
Celem strategicznym polityki regionalnej określonym w krajowej strategii rozwoju regionalnego na lata 2010 - 2010 jest wzrost zatrudnienia i spójności w długim okresie czasu.
Tak określany cel strategiczny realizowany jest poprzez trzy cele szczegółowe:
Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów a zatem konkurencyjność
Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie meriolizacji obszarów problemowych czyli spójność
Tworzenie warunków dla skutecznej efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie czyli sprawność
KRAJOWA POLITYKA MIEJSKA
Polityka miejska stanowić winna część polityki rozwoju społeczeństwa gospodarczego i przestrzennego kraju, jest polityką prowadzona przez władze publiczne w stosunku do miast.
Celem polityki miejskiej jest z jednej strony kształtowanie miasta, które jest w stanie konkurować w gospodarce regionalnej, krajowej i globalnej a z drugiej strony miasta które zapewniają swoim mieszkańcom wysoką jakość życia.
Na podstawie priorytetów Polski do krajowej polityki miejskiej powinno zaliczać się:
rewitalizacja miast
upodmiotowienie obszarów metropolitarnych
zahamowanie regresu małych miast
rozwijanie miejskiej infrastruktury społecznej i technicznej
przeciwdziałanie suburbanizacji.