Pieda, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJP-informatyka, Jezykoznawstwo


[Tekst znaleziony w Internecie. Autor - Jacek Pieda]

Pojęcie kultury języka

Wyrażenie "kultura języka" jest wieloznaczne. Może ono oznaczać stopień umiejętności językowych lub świadomą pracę nad doskonaleniem, czyli uprawą (kultura z łac. cultura - uprawa) języka, opartą na jego umiłowaniu. Praca nad kulturą języka nie jest łatwa i nie zawsze daje zgodne z zamierzeniami rezultaty. Słuchając wypowiedzi ludzi różnych środowisk i zawodów, czytając codzienną prasę, często słusznie zwracamy uwagę na błędy językowe i stylistyczne. Warto się zastanowić nad tym, dlaczego tak się dzieje, dlaczego wielu ludzi mówi po polsku źle lub niedbale, jeśli nasz język osiągnął w ciągu wieków wysoki poziom rozwoju. Należy zdać sobie sprawę z tego, że między zasobem środków, jakie posiada język, a umiejętnością posługiwania się nimi przez poszczególne osoby zachodzą istotne różnice ilościowe i jakościowe. Aby te różnice w pewnym stopniu zniwelować, trzeba się przede wszystkim starać dobrze poznać język ojczysty, jego słownictwo i gramatykę. Trzeba również przestrzegać podstawowych warunków kultury języka, mianowicie komunikatywności, czyli zrozumiałości wypowiedzi, jej poprawności i estetyki. Podnoszenie własnych umiejętności językowych wymaga świadomej, systematycznej pracy, która daje wiele korzyści i satysfakcji. Kto bowiem mówi w sposób mało zrozumiały, niepoprawny lub niedbały, nie nawiązuje pożądanego kontaktu ze swymi rozmówcami, nie potrafi też przekonać ich o swoich racjach. Kultura wypowiedzi natomiast umożliwia sprawne i skuteczne porozumienie się ludzi, a w rezultacie ułatwia ich zgodne współżycie i racjonalną współpracę.

MATURA - gramatyka

------------------------------------------------------------------------

Słownictwo specjalne i środowiskowe.

Zasób terminów stosowanych do oznaczania pojęć należących do różnych

dziedzin nauki i techniki nazywamy słownictwem specjalnym. Słownictwo takie

występuje w każdej dziedzinie nauki i techniki np. językoznawstwo: fonem,

intonacja, formant, przyrostek, temat, końcówka itp.; matematyka: dzielna,

dzielnik, iloraz, potęga, logarytm itp. Słownictwo specjalne jest bardzo

bogate, a jego zasób stale się powiększa. Na słownictwo specjalne składają

się przede wszystkim nowo utworzone wyrazy, często obcego pochodzenia.

Nierzadko jednak spotykamy w nim znane od dawna wyrazy pospolite, którym

nadaje się specjalne znaczenie (np. zasada, końcówka). Pomiędzy słownictwem

ogólnym a specjalnym nie ma stałej, wyraźnej granicy. Słownictwo

środowiskowe rozwija się w środowiskach ludzi związanych wspólnym zawodem,

zainteresowaniami, działalnością w różnych dziedzinach życia. Różnią się

one od języka ogólnopolskiego przede wszystkim odmiennym w pewnym stopniu

słownictwem i frazeologią. Przyczyną tych różnic jest potrzeba nazwania

przedmiotów i pojęć specyficznych dla danego środowiska, a nie znanych

szerszemu ogółowi. W skład słownictwa środowiskowego wchodzą wyrazy i

związki frazeologiczne, zaczerpnięte ze słownictwa specjalnego, a ponadto

wyrazy użyte w innym znaczeniu niż w języku ogólnopolskim oraz nazwy własne

i wyrazy pospolite nie używane poza danym środowiskiem.

------------------------------------------------------------------------

Prezentacja u szefa firmy, w której chcesz pracować.

Rozmowa kwalifikacyjna jest ostatnim a jednocześnie najważniejszym etapem

poszukiwania pracy. To właśnie podczas niej najczęściej zapada decyzja o

zatrudnieniu. Oczywiście rozmowa z pracodawcą nie oznacza automatycznie

oferty pracy, co więcej, statystycznie rzecz biorąc posiadamy jedynie 10 -

20% szansy na sukces podczas pierwszego spotkania. Panuje powszechna

opinia, iż o sukcesie rozmowy kwalifikacyjnej decyduje pierwsze pięć minut

kontaktu z pracodawcą. Jest to jednak opinia błędna. Wynik naszej rozmowy w

absolutnej większości przypadków jest przewidywalny jeszcze przed jej

rozpoczęciem. Istnieją tu dwie reguły:

* reguła pięciu dni - oznacza ona po prostu to, iż tydzień poprzedzający

rozmowę kwalifikacyjną powinniśmy poświęcić na dokładne zbadanie

zarówno rynku firmy, w której staramy się o pracę, jak i na rynku w

jakim przedsiębiorstwo to działa. Przed rozmową kwalifikacyjną

powinniśmy dokładnie zapoznać się z technikami jej prowadzenia.

Istnieją bowiem pewne standardy w dokonywani oceny kandydata. Niektóre

pytania zadawane aplikantom, powtarzają się niemal zawsze. Pytanie

"Jak Pan/i sądzi, dlaczego powinniśmy Pana/ą zatrudnić?" usłyszymy

wielokrotnie podczas kontaktów z pracodawcami. Bardzo ważny jest fakt,

że pracodawca zainteresowany jest wyłącznie tym, co zyska firma

zatrudniając nowego pracownika. Istnieje wiele innych standardowych

pytań zadawanych przez pracodawców. Na wszystkie powinniśmy znać

odpowiedź zanim padną z ust oceniającej nas osoby. Przed rozmową

kwalifikacyjną należy dokonać dokładnej analizy swoich umiejętności

zdobytych w szkole bądź w poprzednich miejscach pracy, pod kątem ich

przydatności dla konkretnej firmy oraz wymagań konkretnego stanowiska.

Niejednokrotnie są to pozornie błahe umiejętności, które nabierają

znaczenia dopiero w konfrontacji z wymaganiami danego stanowiska

pracy.

* reguła pięciu minut (bardziej adekwatne byłoby określenie "reguła

pięciu godzin") - przed rozpoczęciem rozmowy kwalifikacyjnej raz

jeszcze powinniśmy zastanowić się nad jej prawdopodobnym przebiegiem,

nad możliwymi pytaniami i odpowiedziami na nie. Przez cały czas

podkreślajmy swoje zdolności i sukcesy, prezentujmy swoje zalety.

Powinniśmy zadawać inteligentne, merytoryczne pytania, które będą

świadczyły o naszej koncentracji i zaangażowaniu. Pamiętajmy, że

zwięzłość to podstawa dobrej komunikacji. Nie przeskakujmy z tematu na

temat i uważnie słuchajmy.

Równie istotne co dobre merytoryczne przygotowanie do rozmowy z pracodawcą

jest odpowiednie zachowanie oraz aparycja w trakcie jej trwania. Od

pierwszej chwili spotkania z nami prowadzący rozmowę będzie się starać

przypisać nas do jednej z kilku "szufladek", które w tym celu stworzył.

Często o ostatecznej klasyfikacji mogą zadecydować tak błahe elementy, jak

wygląd zewnętrzny, poczucie humoru, kultura osobista itp. Oto kilka

formalnych wskazówek:

* spotkanie z pracodawcą podczas rozmowy kwalifikacyjnej jest jednym z

ważniejszych wydarzeń w życiu. Wymaga okazania szacunku i respektu

drugiej stronie, jak również zachowania pewnych form, do których

należy strój (standardowy, czysty, elegancki i nie wyzywający w

przypadku pań), uczesanie itp.;

* punktualność przede wszystkim - nie wchodzimy jednak do biura

wcześniej niż kwadrans przed umówioną porą. Zbyt wczesne przybycie

może być przejawem braku organizacji czasu;

* odpowiadając na podanie ręki podczas przywitania czy pożegnania,

powinniśmy patrzeć w oczy witającego (żegnającego) - nerwowe uciekanie

od spojrzenia drugiej osoby może świadczyć o naszej niepewności,

skrytości, kompleksach;

* nie siadamy, dopóki nas nie poproszą;

* jeżeli proponują nam coś do picia, nie odmawiamy;

* przez cały czas rozmowy nie wolno nam zapominać kto jest kim. Starając

się nakierowywać rozmowę na dane tematy, musimy pamiętać, że osoba

prowadząca ma przez cały czas czuć się szefem;

* w żadnym wypadku nie możemy pozwolić osobie prowadzącej rozmowę

kwalifikacyjną, że towarzyszy nam większy, czy mniejszy stres;

* należy pamiętać, że również poczucie humoru ma duży wpływ na wynik

rozmowy (a przede wszystkim miły uśmiech).

Jeżeli chodzi o nasze przyszłe wynagrodzenie, to jeszcze przed rozmową

kwalifikacyjną należy zadać sobie pytanie: "ile jestem wart?". Nie możemy

spodziewać się sukcesu podczas negocjacji płacowych, jeżeli nie będziemy

znali konkretnej kwoty, za którą gotowi jesteśmą podjąć pracę. Nie należy

oczywiście kierować się tylko własnymi ambicjami, lecz również realiami

rynku pracy. Powinniśmy unikać rozmowy o pieniądzach do momentu, gdy

pracodawca skieruje do nas ofertę pracy. Przyjęcie bądź odrzucenie oferty

pracy jest bardzo ważną a zarazem trudną decyzją. Niezależnie od formy

odpowiedzi (pisemna, telefoniczna) i stopnia naszej satysfakcji, jeżeli

zdecydowaliśmy się przyjąć tą ofertę, nasza akceptacja powinna być

utrzymana w pełnym entuzjazmu tonie. Należy jednak pamiętać, że również w

przypadku odpowiedzi negatywnej starajmy zachować się elegancko i

dyplomatycznie.

------------------------------------------------------------------------

Szukanie w tekście neologizmów i archaizmów (definicja pojęć).

Neologizm - nowotwór językowy, wyraz nowo utworzony zgodnie z normami

słowotwórczymi obowiązującymi w danym języku, zwykle na podstawie słowa

znajdującego się już w użyciu. Neologizmy występują we wszystkich stylach

funkcjonalnych języka, pojawiają się w związku z ogólnojęzykową potrzebą

nazywania nowych sytuacji i przedmiotów i zazwyczaj pozostają na stałe w

zasobie leksykalnym. Szczególnym typem są neologizmy występujące w obrębie

języka poetyckiego, czyli wyrazy tworzone doraźnie dla potrzeb konkretnego

utworu literackiego. Neologizmy poetyckie nie są zasadniczo formacjami

językowymi produktywnymi, zwykle mają charakter jednorazowy i nie są

używane poza kontekstem wypowiedzi, w której zostały wprowadzone.

Archaizm - element językowy pochodzący z minionej epoki historycznej, który

został zastąpiony nowszym i wyszedł z powszechnego użycia. Może występować

na wszystkich poziomach języka: fonetycznym (serce - sierce), słowotwórczym

(zbrodniarz - zbrodzień), leksykalnym (chłop - kmieć), semantycznym

(przebić - przerazić), frazeologicznym (mieć rzecz właściwą - mieć co na

plecu), składniowym (oszukaństwa bo żadnego nie widziałeś). W wyniku zmiany

wartości stylistycznej wyrazu powstają archaizmy stylistyczne (gęba -

dawniej wyraz neutralny, dziś nacechowany ujemnie).

------------------------------------------------------------------------

Tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny.

Śledząc dzieje języka polskiego, przekonujemy się, że jego

charakterystyczną cechą jest stały rozwój, na który wpływały i wpływają

obecnie m.in. cztery podstawowe tendencje:

Tendencja do uzupełniania zasobu słownikowego języka

Wiąże się to z rozwojem nauki i techniki, ze zmianami w przemyśle i

organizacji życia, z powstawaniem nowych dziedzin działalności ludzi (wpływ

cywilizacji). Nowe przedmioty, zjawiska wymagają nowych wyrazów, które

służą do ich oznaczenia. Nazwy te są albo polskimi neologizmami

słowotwórczymi lub frazeologicznymi (spycharka, długopis, wełnopodobny),

albo neosemantyzmami - wykorzystanie istniejących już w innym znaczeniu

(kret - maszyna do drążenia podziemnych kanałów; zebra - przejście przez

jezdnię oznakowaną białymi pasami), albo też zapożyczeniami z języków

obcych (egzystencjalizm, folder, butik).

Tendencja do ujednolicenia języka

Przejawiła się w latach międzywojennych m.in. w związku z wprowadzeniem

obowiązku szkolnego w zakresie szkoły podstawowej. Tendencja ta znacznie

się nasiliła w latach powojennych. Wpłynęły na to czynniki obiektywne:

upowszechnienie oświaty, środków masowego przekazu, migracje ludności.

Czynniki te wpływają na osłabianie żywotności, a nawet na stopniowe

zanikanie gwar i szerzenie się języka ogólnopolskiego. (trzeba - czeba,

mężczyzna - meszczyzna).

Tendencja do oszczędzania wysiłku

Objawia się w:

* przekształcaniu nazw dwuwyrazowych w jednowyrazowe (samolot odrzutowy

- odrzutowiec)

* tworzeniu przymiotników odrzeczownikowych (dzielnica, w której

znajdują się domy mieszkalne - dzielnica mieszkaniowa)

* powstawaniu derywacji wstecznych (rzeczowniki utworzone od czasowników

poprzez usunięcie elementów gramatycznych czasownika i pozostawienie

czystego tematu) - (zwisać - zwis, przysiadać - przysiad)

* zastępowaniu zdań podrzędnych imiesłowami (kiedy wychodziłem z domu -

wychodząc)

* stosowaniu wypowiedzi eliptycznych (skróty w obrębie składni) - (listy

od redakcji i listy do redakcji - listy od i do redakcji)

Tendencja do wyrazistości i precyzji

Objawia się w:

* szerzeniu się wyrazistych końcówek i formantów (osocz - osocze, naręcz

- naręcze)

* powstawaniu wyrazów złożonych (znawca kultury - kulturoznawca)

* szerzeniu się konstrukcji analitycznych (skończyłem gotować -

ugotowałem)

------------------------------------------------------------------------

Rodzaje homonimów(wyszukać w wierszyku).

Homonimy - wyrazy mające jednakowe brzmienie z innymi wyrazami, lecz

różniące się pochodzeniem i pisownią. Przenośne użycie wyrazów jest główną

przyczyną ich wieloznaczności. W języku polskim, podobnie jak w innych

językach, dużo wyrazów, poza wyspecjalizowanymi terminami naukowymi lub

technicznymi, ma więcej niż jedno znaczenie. Np. wyraz babka wg słownika

jęz. polskiego oznacza: stara kobieta, staruszka, żebraczka, ciasto, pot.

dziewczyna, kobieta, bot. roślina z rodziny babkowatych itd. W niektórych

wypadkach wieloznaczność wyrazów nie wiąże się z ich przenośnym użyciem,

lecz jest spowodowana przez przypadkową zbieżność form różnych pod względem

pochodzenia wyrazów (para - dwie jednakowe lub podobne sztuki <z niem.

Paar> lub ciało w stanie lotnym <parzyć, parować>). Do homonimów zalicza

się również wyrazy etymologicznie zbieżne, których znaczenie uległo z

czasem rozszczepieniu (zamek - budowla, urządzenie do zamykania). Homonimy

dzielimy zatem na: składniowe, leksykalne, fleksyjne i słownikowe.

------------------------------------------------------------------------

Podane wyrazy podziel na zrosty, złożenia i zestawienia. Omów ich budowę.

* Zestawienia - 2 lub 3 wyrazy określające, oznaczające jeden przedmiot:

wieczne pióro, maszyna do pisania, czarna jagoda

* Zrosty - jeden wyraz złożony z zazwyczaj 2 wyrazów: Wielkanoc,

Białystok, Bogurodzica

* Złożenia - jeden wyraz złożony z 2 wyrazów, z którego 1 wyraz ma

końcówkę -i, -y(formanty) a pierwszy przedrostek wyrazu kończy się na

o.

------------------------------------------------------------------------

Czy reklama może być antyreklamą ?

Pełna koncepcja marketingowa uwzględnia cztery elementy marketingu:

produkt, cenę, promocję oraz czas i miejsce. Reklama to główny element

promocji. Jej celem jest poinformowanie klienta o samym produkcie i jego

zaletach, co spowodować powinno, po pierwsze, zainteresowanie się produktem

tych, którzy go do tej pory nie znali i nie używali, a po drugie, i może

najważniejsze, zachęcenie klientów korzystających z wyrobów konkurentów do

przestawienia się na nasz produkt. Opinie na temat reklam są podzielone.

Bezsporny natomiast jest fakt, że reklama kosztuje i podnosi, często

znacznie, cenę wyrobów. Zaufanie konsumentów do niej jest też do pewnego

stopnia ograniczone, bo ileż może być najlepszych proszków do prania czy

past do zębów? Wyobraźmy więc sobie, że zakazano reklamy proszków do

prania. Zakupy proszków nie zmieniłyby się znacznie, koszty zaś

przedsiębiorstw spadałyby, co w konsekwencji oznaczałoby wzrost zysków.

Dlaczego więc firmy nie rezygnują z reklamy? Po pierwsze dlatego, że

musiałyby to zrobić jednocześnie, nie ma bowiem sensu nie reklamować swego

wyrobu, gdy robi to konkurent. Po drugie, wierzą one, że dodatkowe zyski,

wynikające z przyciągnięcia na swoją stronę klientów konkurencji, będą

wyższe niż koszty reklam. Jeżeli zaś chodzi o pytanie czy reklama może być

antyreklamą, to moim zdaniem zależy to od okoliczności. Jak już wspomniałam

wcześniej, celem reklamy jest pokazanie zalet produktu. Jednak reklama zbyt

przesadzona, nietrafna, może nie tylko zniechęcić klientów, ale całkowicie

ich odepchnąć. Z drugiej jednak strony reklama jest wyznacznikiem zdrowej

konkurencji. Reklamowanie pasty do zębów "Colgate" wcale nie oznacza

antyreklamy np. pasty "Signal". Wybór należy do nas - klientów. Zastanówmy

się natomiast czy bez reklam wiedzielibyśmy o ubezpieczeniach kosztów

leczenia za granicą PZU, czy też o obligacjach dających pewne pieniądze i

pewniejszą przyszłość. Wydaje mi się, że reklamy są potrzebne, zaś

pozytywną ich stroną jest funkcja informacyjna, choć nie zawsze zgodna z

prawdą, a nawet funkcja edukacyjna.

------------------------------------------------------------------------

Zareklamuj swoją szkołę.

Zespół Szkół Radiotechnicznych im. Wilhelma Rotkiewicz w Dzierżoniowie,

czyli popularna Radiobuda, znana jest nie tylko jako najstarsza ponad

podstawowa szkoła radiotechniczna w Polsce, ale przede wszystkim znana jest

ona z ciepłej, przyjacielskiej atmosfery, jaka w niej panuje i jaką

otaczają nauczyciele uczniów. Mury tej szacownej placówki, której nazwa

wielokrotnie zmieniała się, opuściło już blisko 15 tysięcy absolwentów.

Wielu z nich to znani i cenieni fachowcy pracujący w zakładach

elektronicznych w całej Polsce, w instytutach badawczych i naukowych, są

też pracownikami naukowymi Politechniki Wrocławskiej i innych uczelni.

Wielu z nich uzyskało stopnie doktorskie i habilitowało się. Zespół Szkół

Radiotechnicznych jest wysoko oceniany przez władze miasta i regionu oraz

przez władze oświatowe (dowodem tego jest przyjęcie szkoły, jako jednej z

sześciu w województwie wałbrzyskim do opracowywania i realizacji nowych

programów nauczania w ramach podpisanej z EWG umowy o reformie systemu

edukacji MOVE). Szkoła proponuje absolwentom Szkół Podstawowych, po

pomyślnym zdaniu egzaminu wstępnego podjęcie nauki w jednej ze szkół:

* Technikum Zawodowe w zawodzie elektronik o specjalności radiotechnika

i telewizja lub systemy komputerowe;

* Liceum Techniczne o profilu elektronicznym - jedna z najlepszych

szkół, która w sposób bardzo dobry przygotowuje do podjęcia studiów

wyższych;

* Liceum Zawodowe w zawodzie elektromechanik urządzeń przemysłowych lub

obróbka skrawaniem.

Ponadto absolwenci Liceum Technicznego mogą podjąć naukę w Policealnym

Studium Zawodowym w zawodzie elektronik o specjalności systemy komputerowe,

zaś absolwenci Zasadniczych Szkół Zawodowych mogą kształcić się w Technikum

Zawodowym dla Dorosłych w zawodzie elektronik o specjalności systemy

komputerowe oraz w zawodzie mechanik o specjalności obróbka skrawaniem.

Nauka w szkole odbywa się w nowocześnie wyposażonych pracowniach

ogólnokształcących i specjalistycznych. Jest to jedyna szkoła, która

zapewnia uczniom, podczas zajęć z elementów informatyki, pełny dostęp do

ogólnoświatowej sieci INTERNET. Uczniowie uczą się jednego z trzech języków

obcych: angielskiego, niemieckiego lub rosyjskiego (w przypadku LT dwóch:

angielskiego i niemieckiego). Nauka kończy się egzaminem z przygotowania

zawodowego (nie dotyczy LT) i egzaminem dojrzałości. Szkoła dysponuje

bogatą bazą do działalności kulturalno - oświatowej i rekreacyjno -

sportowej. Podstawą działalności jest świetlica szkolna, w której pracują

doświadczeni nauczyciele. Uczniowie redagują i wydają własny tygodnik "Tak

trzymać!", prowadzą działalność gospodarczą w Spółdzielni Uczniowskiej

"DAR" (kiosk spożywczy). Prowadzą również lokalne studio radiowe. Do

dyspozycji uczniów jest sala gimnastyczna z siłownią. Organizowane są

również zajęcia na miejskim basenie krytym. Szkoła prowadzi ożywioną

współpracę z SOUE w Lanskrounie (Czechy). Młodzież Radiobudy uczestniczy w

wymianach naukowych, kulturalnych i turystycznych pomiędzy tymi szkołami.

Szkoła posiada oczywiście swoją bibliotekę oraz stołówkę. Uczniowie

zamiejscowi mają do dyspozycji internat o 250 miejscach. Każdy uczeń tej

szkoły może liczyć na opiekę pedagoga szkolnego oraz doświadczonych

wychowawców klas. Zapewniona jest również opieka lekarska i

stomatologiczna. Miła, przyjazna atmosfera oraz doświadczone grono

pedagogiczne sprawia, że rok rocznie mnóstwo kandydatów chce podjąć dalszą

drogę kształcenia właśnie w Radiobudzie.

------------------------------------------------------------------------

Czytelnik, widz - w jakiej roli ty występujesz i dlaczego?

Pytanie to jest . trudne. Jest to pytanie, które dzisiejsza młodzież bardzo

często sobie zadaje a w odpowiedzi równie często wybiera tą drugą

możliwość. Uważam jednak, że w życiu człowieka ważniejszą rolę odgrywa

książka.

książka:

* wywołuje wrażenia plastyczności, nie rzadko przynosi zapachy,

niezwykłe dźwięki, wrażenia smakowe

i dotykowe. Czytelnik tworzy obrazy w swojej wyobraźni, pobudza ją do

działania czytanym tekstem.

* dobra książka wzbogaca słownictwo jej czytelnika, a doświadczenia

czytelnicze sprawiają, że wysławiamy się poprawniej, ściślej i

konkretniej.

* poważna książka zmusza do refleksji, choć ostatnimi czasy coraz więcej

pisarzy staje się typowo komercyjnymi, nastawionymi jedynie na

korzyści materialne a nieczułymi na wartości artystyczne słowa

pisanego (patrz seryjnie pisane "Harlequiny").

film:

* służy przede wszystkim naszemu wygodnictwu, najczęściej robiony jest w

celach czysto komercyjnych. Wyraźnie widać to patrząc na tytuły filmów

otrzymujących Oskary, gdzie nagradzane są głównie filmy zrealizowane

przy użyciu olbrzymich nakładów pieniężnych, zaś niejako

dyskryminowane są filmy ambitniejsze, zrealizowane przy użyciu

mniejszych ilości funduszy.

* wyjątkowo spłyca fabułę, szczególnie jeśli jest adaptacją książki.

* zabiegani ludzie dzisiejszych czasów nie znajdują często czasu i nawet

ochoty na czytanie książek

i skupianie się na przedstawianej treści, a film "lekki, łatwy i

przyjemny" nie zmusza do zaangażowania własnego intelektu.

* demoralizują dzieci, rozpowszechniają przemoc, brutalność,

zastraszenie, terror i zbrodnie. Wywierają wpływ na psychikę młodych

ludzi, którzy dopiero uczą się świata i często przejmują cechy swych

filmowych idoli, najczęściej negatywne. Powoduje to zubożenie poczucia

moralności młodych ludzi.

------------------------------------------------------------------------

Wyjaśnij znacznie związków frazeologicznych (rodowód). Podane związki

frazeologiczne podziej na stałe i luźne.

Dział nauki o słownictwie badający stosunki znaczeniowe między członami

związków wyrazowych i znaczenie całych takich związków nazywa się

frazeologią. Związki frazeologiczne dzielimy na:

ze względu na połączenie

* luźne - wszystkie elementy składowe są wymienne np. ból głowy

* stałe - niezmienny zestaw wyrazów (elementy składowe nie podlegają

zmianie) np. mieć coś na głowie

* łączliwe - zbudowane na zasadzie skojarzeń elementów np. nabawić się

kataru

ze względu na budowę gramatyczną

* frazy - związki, które mają formę zdania lub jego równoważnika np.

nauka poszła w las

* wyrażenia - związki, w których członem podstawowym jest najczęściej

rzeczownik, a członem podrzędnym jego określenie przymiotnikowe lub

rzeczownikowe np. głos sumienia

* zwroty - związki, w których człon podstawowy jest czasownikiem, a

człon podrzędny rzeczownikiem, przysłówkiem lub wyrażeniem przyimkowym

np. złapać zająca

Źródła: Biblia, Mitologia, historia starożytna, literatura doświadczenia i

życie ludu

------------------------------------------------------------------------

Porządkowanie synonimów według intensywności.

Synonimy - to wyrazy mające podobne znaczenie, ale różniące się w pewnym

stopniu treścią i zakresem użycia lub też zabarwieniem uczuciowym.

Rozróżnia się synonimy znaczeniowe np. chudy, szczupły, wychudły, i

stylistyczne, np. brzydki, wstrętny, ohydny. Wśród synonimów wyróżniamy

ponadto synonimy bliższe i dalsze w zależności od tego, czy różnica

znaczeniowa między nimi jest niewielka (biec, pędzić), czy też znaczna

(iść, wlec się).

------------------------------------------------------------------------

Cechy dobrego stylu.

Cechy dobrego stylu to:

* komunikatywność: wypowiedź zgodna z intencją nadawcy, zrozumiała dla

odbiorcy, język poprawny, powszechnie używany, bez pustej frazeologii,

bez wyrazów obcych nie przyswojonych, najważniejsza jest prostota,

przejrzystość języka, bez wyszukanych, skomplikowanych przenośni i

porównań;

* zwięzłość: stosowanie tylko niezbędnych środków językowych;

* jasność: umiejętny dobór wyrazów, unikanie homonimów, bez dużej liczby

archaizmów i neologizmów, unikanie zdań zawiłych i wtrąconych,

unikanie częstych parafraz;

* żywotność i obrazowość: umiejętne stosowanie przenośni i porównań,

przysłów i epitetów, stosowanie różnych typów zdań - równoważników,

użycie dialogów w utworze dramatycznym, stosowanie czasów w różnych

funkcjach.

------------------------------------------------------------------------

Przypisz podane gatunki literackie właściwym rodzajom literackim.

Liryka Epika Dramat Forma

mieszana

Hymn Epos Komedia Ballada

Pieśń Nowela Tragedia Powieść

poetycka

Oda Opowiadanie Dramat właściwy Reportaż

Sonet Powieść Dramat

romantyczny

Elegia Baśń Dramat

groteskowy

Tren Bajka Opera

Poemat Legenda Operetka

liryczny

Podanie(mit) Szopka

Pamiętnik Misterium

Gawęda Skecz

------------------------------------------------------------------------

Wyjaśnienie sensu podanych przysłów.

Słowo wróblem wyleci, a powróci wołem.

Z wielkiej chmury mały deszcz.

Wpadł jak śliwka w kompot.

Przysłowie - wyraz wprowadzony przez Fredrę jako przekład łacińskiego

proverbium. Przysłowie jest swoistym utworem literackim z pogranicza

literatury i języka: z reguły wyraża się w jednym zdaniu, często budowanym

na zasadzie paralelizmu, antytezy znaczeniowej i składniowej itp. Drugą

formalną cechą przysłowia jest jego alegoryczność, jego podwójny sens,

który polega na tym, że ukazuje ono sytuacje konkretne, wyobrażeniowe, ale

dotyczy stosunków ogólnych określanych pojęciami. Cechą trzecią, tematyczną

przysłowia, jest jego sens moralny, pouczający, zawsze bowiem zawiera ono

jakiś nakaz lub zakaz czy przestrogę, jak należy lub nie należy postępować.

Cecha ta, dzięki swej uchwytności, sprawiła, iż przysłowie uznano za wyraz

"mądrości narodów". Cechą czwartą przysłowia jest powtarzalność i na niej

oparta powszechność, dzięki czemu te same przysłowia szerząc się w

przekazie ustnym, występują przez całe wieki i w krainach bardzo od siebie

odległych.

W zasobie przysłów spotyka się zjawiska niezmiernie różnego pochodzenia, a

więc zarówno bardzo archaiczne, jak późniejsze, wywodzące się z ksiąg

świętych (np. Biblii), z dzieł popularnych pisarzy, z realnych wydarzeń

historycznych, i wreszcie - z wielowiekowej, codziennej praktyki.

------------------------------------------------------------------------

Stylizacja językowa.

Stylizacja to celowe wprowadzenie do utworu literackiego środków językowych

mających nadać koloryt epoki, środowiska, gwary; stylizacja może też służyć

celom satyrycznym, humorystycznym, poetyckim. Literaturze spotykamy różne

rodzaje stylizacji. Najczęstsze to: archaizacja, dialektyzacja i stylizacja

środowiskowa.

Archaizacja to wprowadzenie do tekstu wyrazów i form gramatycznych

charakterystycznych dla przedstawianej epoki. Stosuje ja się w powieściach

historycznych w celu przybliżenie czytelnikowi atmosfery opisywanych

czasów. Autorzy wprowadzają stylizację dyskretnie lub w szerokim zakresie.

Zwykle więcej cech archaicznych (słownictwo) występuje w monologach i

dialogach niż w narracji odautorskiej. Przykłady archaizacji: Henryk

Sienkiewicz - Krzyżacy, Trylogia, Stefan Żeromski - Popioły.

Dialektyzacja, czyli stylizacja gwarowa, polega na wprowadzeniu do utworu

językowych cech gwarowych. Dialektyzacja obejmuje poza słownictwem również

formy fonetyczne, fleksyjne, a nawet składniowe. Stopień intensyfikacji

gwary w tekście jest zróżnicowany: stylizacja może być pełna i częściowa,

zależy to od stopnia znajomości gwary przez autora. Przykłady: Władysław

Stanisław Reymont - Chłopi, Stanisław Wyspiański - Wesele.

Stylizacja środowiskowa to wprowadzenie do utworu słownictwa i zwrotów

charakterystycznych dla jakiegoś środowiska, np. uczniowskiego,

studenckiego, sportowego, myśliwskiego. Sposoby wprowadzenia tego rodzaju

stylizacji mogą być różne, autor charakteryzuje środowisko poprzez dialogi

bohaterów posługujących się określonym słownictwem bądź może używać

odpowiednio stylizowanego języka w opisach. Przykłady: Julian Tuwim -

Kwiaty polskie (fragment poświęcony opisowi ludu warszawskiego wracającego

z majówki na Bielanach). Oprócz wymienionych stylizacji istnieje jeszcze

wiele innych, np.: Humorystyczna - kiedy to humor słowny najczęściej łączy

się z sytuacyjnym. Przykład: Bolesław Prus - Lalka (wyprowadzka studentów z

kamienicy Krzeszowskiej).

Stylizacja należy do najważniejszych zabiegów artystycznych w obrębie

tekstu literackiego. Kształtuje niepowtarzalny klimat utworu, wpływa na

uprawdopodobnienie przedstawianych sytuacji. Jest to zabieg celowy, ściśle

związany z rodzajami użytych stylów i będący przejawem indywidualności

twórczej autora.

------------------------------------------------------------------------

Schemat komunikacji językowej.

Wyraz "komunikacja" jest wieloznaczny. Podstawowe jego znaczenie to "ruch

polegający na utrzymywaniu łączności między odległymi od siebie miejscami

odbywający się środkami lokomocji na drogach lądowych, wodnych i szlakach

powietrznych". Wyraz ten używany jest także w innym znaczeniu, mianowicie

może oznaczać również nawiązywanie i utrzymywanie łączności między ludźmi

za pomocą języka. Jakie są niezbędne warunki komunikacji językowej?

Niezbędnymi elementami komunikacji językowej są więc: nadawca, odbiorca,

kontakt między nimi, komunikat, czyli wytwór mówienia lub pisania, zwany

też tekstem oraz wspólny język, który stanowi tworzywo komunikatu (tekstu).

Podstawową jednostkę komunikacji językowej nazywamy aktem mowy. Akt mowy

jest zdaniem lub jego równoważnikiem, w którym nadawca oznajmia coś

odbiorcy, pyta o coś albo wypowiada polecenie lub życzenie. Nadawcą

komunikatu, czyli twórcą tekstu, bywa najczęściej jedna osoba (np.

człowiek, który się do nas zwraca); jednak niekiedy w roli nadawcy

występuje zespół osób (np. autorzy listu zbiorowego). Nadawca czasami nie

jest odbiorcy znany. Odbiorcą tekstu może być nie tylko jednostka, lecz

także wiele osób. Kontakt między nadawcą a odbiorcą może mieć różny

charakter i różne formy. Może mieć formę mówioną (np. rozmowa) lub pisemną

(np. list, artykuł, książka). Różnice w kontaktach językowych między

nadawcą a odbiorcą polegają także na tym, że mogą się oni kontaktować w

bezpośredniej rozmowie albo za pośrednictwem telefonu, korespondencji i

tekstów publikowanych. Między nadawcą a odbiorcą może wystąpić nie tylko

dystans przestrzenny, lecz również czasowy. Podstawowym warunkiem sprawnego

kontaktu komunikacyjnego jest dobra znajomość języka przez nadawcę i

odbiorcę. Sprawny kontakt językowy zależy też od właściwej postawy nadawcy

i odbiorcy w procesie porozumiewania się. Nadawca, jeśli chce, by odbiorca

dobrze go zrozumiał, powinien wypowiadać się poprawnie, jasno i

precyzyjnie, ponieważ wypowiedź niepoprawna lub chaotyczna jest trudna do

zrozumienia. Obowiązkiem odbiorcy jest natomiast skupienie się nad treścią

wypowiedzi nadawcy, dbałość o jej zrozumienie. Niewłaściwa postawa zarówno

nadawcy, jak i odbiorcy utrudnia bądź wręcz uniemożliwia kontakt językowy.

------------------------------------------------------------------------

Radio czy telewizja(książka, teatr, telewizja, kino, które formy kontaktu

ze światem uważasz za najbardziej wartościowe)?

Radio i telewizja podobnie jak teatr i film stanowią ważne ogniwa systemu

oświatowo-wychowawczego, a równocześnie integralne składniki kultury

współczesnej. Radio łączy z telewizją podobny podział na rodzaje. Można

wyróżnić audycje o charakterze publicystycznym, audycje oświatowe,

artystyczne. Samodzielny rodzaj stanowią audycje muzyczne. Tworzywem w

sztuce radiowej są słowa, efekty dźwiękowe, muzyka. Czynnikiem dominującym

jest mowa (dialog, monolog, komentarz), natomiast czynniki takie jak głos

natury, gwar i szmery realistyczne stanowią ważny, a jednak drugorzędny

element audycji. Estetycy przyznają części twórczości radiowej rangę

sztuki, która posiada znaczne osiągnięcia. Na wyróżnienie zasługuje gatunek

audycji artystycznej, zwany słuchowiskiem, które opiera się na zasadach

odrębnej i autonomicznej twórczości. Słuchowisko, to artystyczne dzieło

radiowe, którego tworzywem są wyłącznie elementy foniczne. W strukturze

swej dzieło takie podporządkowane jest poetyce literackiej, a jego

dominantę stanowi niewidzialność. Akcja słuchowiska nie realizuje się na

scenie, mimo udziału aktorów. Akcja konstytuuje się w wytwórczej wyobraźni

słuchacza. Zgodnie z tą definicją w skład słuchowiska wchodzą różne

elementy foniczne: głos aktora, wypowiedzi narratora, cisza, muzyka,

szmery, odgłosy natury. Najważniejszą rolę odgrywa jednak głos aktora

budujący indywidualne i środowiskowe cechy postaci. Telewizja w ciągu

ostatnich lat uległa wielu zmianom. Przede wszystkim rozwinęła się TV SAT i

kablowa, umożliwiając odbiorcom swobodny wybór programów oraz zaspokajanie

własnych upodobań i zainteresowań. Telewizja podobnie jak prasa i radio

jest przede wszystkim środkiem masowego komunikowania, w pewnych wypadkach

może być również dziedziną sztuki. Telewizję łączy wiele cech wspólnych z

filmem. Telewizja bowiem podobnie jak film przekazuje treści za pomocą

takich środków informacji jak: obraz dynamiczny, mowa ustna i pisana,

muzyka i dźwięki naturalne. Telewizję łączy z filmem również podział na

rodzaje. Jednym z nich jest telewizja faktów, telewizja dokumentalna. Drugi

rodzaj telewizyjnych programów stanowią programy artystyczne. Sprawa

komplikuje się przy dzieleniu obu rodzajów na gatunki. Telewizja

dokumentalna dzieli się podobnie jak publicystyka na sprawozdania,

felietony, eseje, reportaże. Telewizja artystyczna dzieli się na spektakle

teatralne, filmy, widowiska rozrywkowe, quizy itp. Specyficzną cechą

telewizji jest jej zdolność do bezpośredniego przekazywania wydarzeń, które

zachodzą w tym samym czasie. Sama nazwa "telewizja" oznacza widzenie na

odległość, przekraczającą zwykły zasięg wzroku ludzkiego. Oznacza więc ona

widzenie zjawisk, które zachodzą poza zasięgiem wzroku odbiorcy. Radio ma -

podobnie zresztą jak książka - tę przewagę nad TV, że rozbudza wyobraźnię.

To właśnie w radiu, np. w czasie słuchowiska, słuchacz - często nawet

podświadomie - pobudza do działania swoją wyobraźnię, zmusza ją do

własnego, twórczego i oryginalnego dla każdego ze słuchaczy odbioru,

indywidualnej interpretacji tego, co w radiu niewidzialne. Podobnie jest z

muzyką - słuchając jej w radiu i mając przed oczyma tylko ściany własnego

pokoju czy pudło radioodbiornika można sobie indywidualnie, według swego

własnego gustu i za każdym razem inaczej stworzyć własny, jedyny i

niepowtarzalny teledysk. W TV wszystko to dostajemy już gotowe,

przekazywane na nasto calowym ekranie telewizora. Nie tylko więc niszczymy

swoje bezcenne zdrowie, ale też ograniczamy - sami sobie - możliwość

oryginalnego i indywidualnego odbioru - nie ma cudów, na ekranie telewizora

każdy zobaczy to samo.

------------------------------------------------------------------------

Pieda Jacek

[BannerPower]

[BannerPower]

Naleze do systemu BannerPower

POWRÓT DO SPISU



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wybierz, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJP
rodzaje', Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJ
Skróty-etc, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA,
Nowomowa, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJ
Notatki stare, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYK
rodzaje jezyka, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATY
przymiotniki-cwicz, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFOR
Odmiany jezyka, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATY
słownik Mirnala [2006-01-01], Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 K
Notatki-2001, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA
mitologia-geografia, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFO
Język-polski, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA
hasla, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJP-i
Notatki studenta-2004, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 IN
IRC, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJP-inf
Slowniki, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJ
m@lpa, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJP-i
Pisarek-Polszczyzna 2000, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1
terminy, Edukacja, studia, Semestr VIII, Kultura Języka Polskiego, CD1 - 2006 KJP-1 INFORMATYKA, KJP

więcej podobnych podstron