wszystkie zagadnienia, Pedagogika, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna


ZAGADNIENIA ZE SPECJALNOŚCI

  1. Najnowsze tendencje w wychowaniu przedszkolnym.

Tendencje współczesnej koncepcji kształcenia idą w kierunku, traktowania wychowania przedszkolnego jako pierwszego szczebla nauczania i wychowania oraz bezpośredniego powiązania go z nauczaniem początkowym

2. Integracja a korelacja - kształcenie zintegrowane w codziennej praktyce edukacji wczesnoszkolnej. Maksymowicz zeszyt.

Edukacja zintegrowana kontynuuje edukację realizowaną w rodzinie, przedszkolu i innych elementach środowiska, takich jak grupy rówieśnicze czy media. Terenem zdobywania wiedzy i doświadczeń przez dzieci jest nie tylko szkoła, ale również środowisko poza szkolne. Klasa szkolna staje się rodzajem warsztatu, laboratorium. Zajęcia edukacyjne prowadzi nauczyciel według ustalonego przez siebie planu, dostosowując czas zajęć i przerw do aktywności dzieci. Nauczyciel elastycznie dysponuje czasem. Nauczyciel rezygnuje z tradycyjnego systemu przedmiotowo- lekcyjnego. Zajęcia mają charakter sytuacyjno- -zadaniowy i mogą być planowane w systemie zajęć całodniowych, tygodniowych, bądź nawet miesięcznych. W nauczaniu zintegrowanym szczególną rolę spełnia nauczyciel wychowawca, jego wiedza, autorytet. Ma on być oparciem dla dziecka. Nauczyciel i uczeń stają się niejako partnerami w zdobywaniu wiedzy. Na tym etapie szkoła ma przede wszystkim zaspakajać ciekawość dziecka, udzielać odpowiedzi na stawiane przez nie pytania. Do każdego tematu dziennego nauczyciel dobiera wszechstronne cele nauczania i

wychowania, opierające się na aktualnym programie nauczania.

Integracja - temat jesieni. Na edukacji polonistycznej - piszemy o jesieni, na przyrodniczej - omawiamy tę porę roku, plastycznej - malujemy liście jesieni, matematycznej - robimy obliczenia kalendarzowe, technicznej - prace z darów jesieni.

Korelacja - temat jesieni. Matematyka - rozwiązywanie zadań matematycznych o Bołądziach, analiza przelotowa ptaków.

3. Placówka przedszkolna - pojęcie, funkcje, rodzaje.

Przedszkole - instytucja opiekuńczo-wychowawcza dla dzieci w wieku od 3 lat do rozpoczęcia obowiązku szkolnego.

Funkcje przedszkola wobec dziecka:

opiekuńcza - Funkcja opiekuńcza przedszkola wobec dziecka polega nie tylko na sprawowaniu nad nim opieki i nadzoru w zastępstwie rodziny, ale również na zaspokajaniu jego potrzeb oraz czuwaniu nad jego zdrowiem . wychowawcza - Celem jest wywołanie zamierzonych zmian w osobowości młodego człowieka. Nauczyciel kieruje działalnością dziecka przez tworzenie takich sytuacji wychowawczych, które dostarczą odpowiednich treści poprzez różnorodność stosowanych metod i form pracy oraz przez organizowanie środowiska wychowującego.

wyrównawcza (kompensacyjna) - starając się zapewnić tym samym wszystkim dzieciom pomyślny start szkolny” .

społeczna - Działalność ta ma na celu współdziałanie przedszkola z rodziną wychowanka oraz innymi lokalnymi instytucjami. 

- kształcąca.

Ze względu na rodzaj finansowania przedszkola dzieli się na państwowe (publiczne) i prywatne (niepubliczne). Przedszkole prywatne jest zazwyczaj prowadzone przez osoby fizyczne, osoby prawne, stowarzyszenia lub fundacje. W takich przedszkolach obowiązuje comiesięczna opłata za uczęszczanie dziecka do placówki (czesne), często również wpisowe. W przedszkolu państwowym ponosi się opłaty za żywienie dzieci oraz za pobyt przekraczający 5 godzin dziennie. Do kosztów dochodzą opłaty jednorazowe (ubezpieczenie dziecka, komitet rodzicielski) i opłaty za zajęcia dodatkowe (np. basen, lekcje języka obcego itd.). Poziom nauki w obu typach placówek jest podobny, zależy zaś głównie od kadry nauczycielskiej. W przedszkolach państwowych wszyscy nauczyciele muszą posiadać kierunkowe wykształcenie, co najmniej na poziomie licencjackim. W przedszkolach prywatnych - niekoniecznie.

Przedszkola integracyjne to przedszkola, w których wspólnie bawią się i uczą dzieci pełnosprawne i dzieci o różnym stopniu niepełnosprawności. W przedszkolach integracyjnych grupy dzieci są zazwyczaj mniejsze, a w każdej znajduje się do kilku dzieci z różnym stopniem niepełnosprawności. Dzieci zdrowe przebywając z dziećmi, które wymagają większej troski, uczą się empatii, tolerancji i pomagania. Dzieci niepełnosprawne, w kontakcie z dziećmi zdrowymi, zyskują motywację do podejmowania wysiłku związanego z dogonieniem sprawniejszych kolegów. Zdarza się, że niektóre "zwykłe" przedszkola posiadają kilka oddziałów (grup) integracyjnych.

Przedszkola profilowane to przedszkola, które koncentrują program wychowania wokół jednego głównego aspektu. Wśród przedszkoli profilowanych wymienia się zatem:

4. Rozpoznawanie i rozwijanie uzdolnień dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Rola indywidualizacji w procesie edukacji.

Indywidualizacja to „uwzględnienie w systemie dydaktyczno-wychowawczym różnic indywidualnych między uczniami i stosowanie takich zabiegów pedagogicznych, które (przy uwzględnieniu owych różnic) sprzyjają maksymalnemu rozwojowi osobowości uczących się.

Nauczanie zindywidualizowane

Nauczanie zindywidualizowane to edukacja nastawiona na każde dziecko. Edukacja ta w swoich założeniach opiera się na dwóch konstytutywnych elementach: diagnozie potencjału i potrzeb dziecka oraz na optymalnym dostosowaniu opieki i wsparcia. Indywidualizacja pracy z uczniem w ramach obowiązkowych i dodatkowych zajęć będzie stałym elementem nowej jakości procesu kształcenia i wychowania. W ramach indywidualizacji -

Obszary indywidualnego wsparcia:

Indywidualizacja zajęć to pewnego rodzaju sztuka. Rolą nauczyciela jest stwarzanie takich sytuacji dydaktycznych, które pozwolą każdemu dziecku na indywidualny rozwój, a nauczycielowi na realizację treści programowych i zaleceń MEN oraz osiąganie satysfakcji zawodowej. Indywidualizowanie pracy z uczniem na obowiązkowych i dodatkowych zajęciach edukacyjnych - odpowiednio do jego potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych - jest właśnie takim wsparciem, zapisanym jako obowiązek nauczyciela rozporządzenia MEN z dnia 17 listopada 2010r. Powyższy obowiązek związany jest z nową koncepcją udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Strategia indywidualizacji procesu nauczania i wychowania nie jest przejawem żadnej oświatowej mody, lecz wynika z konieczności wyrównywania dzieciom szans edukacyjnych.  Do tych uwarunkowań należą także stosowane przez nauczyciela: metody nauczania, środki dydaktyczne, formy organizacyjne, respektowany system zasad i reguł dydaktycznych oraz różne sposoby aktywizowania uczniów w procesie nauczania - uczenia się. 

5. Zabawa jako wartość w edukacji dziecka - pojęcie, cechy, funkcje.

Zabawa jest celowym działaniem człowieka. Dla dziecka zabawa jest więc celem samym w sobie osiąganym poprzez czerpanie z niej przyjemności. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku zabawy dydaktycznej, kiedy wychowawca, proponując dzieciom pewną formę aktywności, zakłada osiągnięcie konkretnego celu, np. rozwinięcie jakiejś zdolności lub stworzenie namacalnego wyrobu, a także gdy dziecko samodzielnie podejmuje zabawę dydaktyczną w formie układanek czy gier planszowych, które mają na celu rozwijanie czynności umysłowych dziecka. W. Okoń według niego zabawa jest „działaniem wykonywanym dla własnej przyjemności, a opartym na udziale wyobraźni, tworzącej nową rzeczywistość. Choć działaniem tym rządzą reguły, których treść pochodzi głównie z życia społecznego, ma ono charakter twórczy i prowadzi do samodzielnego poznania i przekształcania rzeczywistości”. 

CECHY ZABAWY:

1) swobodna, dobrowolna, wewnętrznie umotywowana, nie na skutek czyjegoś polecenia;

2) działanie bezinteresowne, cel sam w sobie;

3) fikcyjność i odmienność świata zabawy, zamkniętego umownymi granicami czasu i przestrzeni, swoboda w wyborze rekwizytów, przedmiotów do zabawy;

4) w zabawie występuje element napięcia - emocje, zaangażowanie w pewną czynność, dzieci mają potrzebę budowania nastroju grozy, niebezpieczeństwa, zagrożenia;

5) istnienie reguł, norm, konwencji...

FUNKCJE ZABAWY

6. Cele wychowania estetycznego dziecka. Formy i techniki plastyczne w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

Cele:

Techniki w przedszkolu

Rysunkowe - rysowanie kredkami świecowymi, kredkami drewnianymi (przygotowuje dziecko do nauki pisania), węglem (pozwala na prowadzenie linii z całym rozmachem), rysowanie świecą (potem malowanie farbą), rysowanie patykiem po ziemi, rysowanie na papierze ściernym kredkami świecowymi,

Malarskie - malowanie farbami ( za pomocą pędzla, mieszanie palet, zapoznanie z pędzlami różnymi, prawidłowe trzymanie pędzla w ręku), malowanie farba plakatową na szkle, malowanie pasta do zębów z farbą plakatową, malowanie tamperą (plakatówką) (farbami o bardzo intensywnym kolorze, szybko schną, dają powierzchnię gładką i matową), malowanie plakatówkami (mniejsza intensywność barw niż tampera), malowanie klejówką (klej z mąki i gorącej wody, potem dodajemy farbę w proszku, malowanie po kartce, patykach itp.), malowanie akwarelą (szybko trzeba malować, bo szybko wysycha, pędzel musi być obficie namoczony w farbie z wodą), malowanie słomką (dmuchanie plam), odciski dłoni, malowanie gąbką, frotaż (malujemy np. liść farbami i odciskami na kartce), odbijanie na papierze koronką, gazą, tiulem, wydrapywanka, technika wikolowej tkaniny (tkanina do wody z klejem wikol, potem na tekturę i uzyskuje ciekawy kształt, potem malujemy), malowanie nitką (muliną, włóczką), mokro w mokrym (zwilżyć kartkę papieru, nanosić farby - pojęcie plama miękka, bo kontury plam się rozcierają), malowanie na zmiętym papierze, odbijanka symetryczna

Przestrzenne - malowanie plasteliną, lepienie i formowanie z plasteliny, lepienie i formowanie z gliny i masy solnej, masa papierowa

Płaskie - wydzieranka, witraże papierowe, wycinanka z materiału (wycinanie z materiału, naklejanie na tekturę), cięcie i składanie (np. pocięcie pocztówki i układanie jej w ciekawą kompozycję, przyklejanie na kartkę), origami - sztuka składania papieru, technika kalko grafu ( na rysunek dziecka nałożona kalka maszynowa, przeprasowanie żelazkiem), kolaż ze strużyn kredek (przykleić za pomocą wikolu), kolaż z różnych materiałów (gazet, skór, tkanin), stempel (np. z ziemniaka), formowanie ze sznurka (sznurek pocięty i formujemy postaci ludzkie).

7. Cele i formy wychowania muzycznego w przedszkolu oraz w edukacji wczesnoszkolnej


Formy:

8.Cele i zadania wychowania fizycznego dzieci w wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym

9. Kompetencje współczesnego nauczyciela edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej.


10. Cele wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej.

Celem edukacji wczesnoszkolnej jest wspomaganie dziecka w rozwoju intelektualnym, emocjonalnym, społecznym, etycznym, fizycznym i estetycznym. Ważne jest również takie wychowanie, aby dziecko w miarę swoich możliwości było przygotowane do życia w zgodzie z samym sobą, ludźmi i przyrodą. Należy zadbać o to, aby dziecko odróżniało dobro od zła, było świadome przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz rozumiało konieczność dbania o przyrodę. Jednocześnie dąży się do ukształtowania systemu wiadomości i umiejętności potrzebnych dziecku do poznawania i rozumienia świata, radzenia sobie w codziennych sytuacjach oraz do kontynuowania nauki w klasach IV-VI szkoły podstawowej.

Celem wychowania przedszkolnego jest:

1) wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień oraz kształtowanie czynności intelektualnych

2) budowanie systemu wartości, żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe;

3) kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach, w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek;

4) rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, które są niezbędne w poprawnych relacjach z dziećmi i dorosłymi;

5) stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych;

6) troska o zdrowie dzieci i ich sprawność fizyczną, zachęcanie do uczestnictwa w zabawach i grach sportowych;

7) budowanie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym, rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych;

8) wprowadzenie dzieci w świat wartości estetycznych i rozwijanie umiejętności wypowiadania się poprzez muzykę, małe formy teatralne oraz sztuki plastyczne;

9) kształtowanie u dzieci poczucia przynależności społecznej (do rodziny, grupy rówieśniczej i wspólnoty narodowej) oraz postawy patriotycznej;

10) zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej.

11. Ogólna charakterystyka treści kształcenia w edukacji wczesnoszkolnej. Założenia programowe zajęć komputerowych w klasach I-III.

Treść kształcenia - to materiał nauczania, zmiany jakie mają zajść w uczniu i czynności wykonywane na materialne nauczanie, dzięki którym zmiana zajdzie. W Podstawie Programowej edukacji wczesnoszkolnej podział na treści nauczania, które powinien opanować uczeń kończący klasę I i potem klasę III. Treści przyswajane w klasie I są powtarzane i pogłębiane w klasie II i III. Spójność treści polega też na tym, że kontynuuje się , to co jest zalecane w postawie wychowania przedszkolnego. Treści kształcenia nasycone wartościami wychowawczymi.

  1. Edukacja polonistyczna - rozwój podstawowych umiejętności w zakresie czytania i pisania, rozwijanie zamiłowania do czytelnictwa

  2. Język obcy - przyswojenie prostego słownictwa, umiejętności prostych dialogów, czytanie ze zrozumieniem prostych tekstów, nauka rymowanek, piosenek, wierszy

  3. Edukacja muzyczna - śpiewanie piosenek , ruch przy muzyce, słuchanie muzyki , gra na instrumentach, tworzenie muzyki

  4. Edukacja plastyczna - poprzez zastosowanie różnych technik plastycznych, rozwijanie twórczości dziecka, jego kreatywności

  5. Edukacja społeczna - odróżnienie dobra od zła, tolerancyjność, znajomość symboli narodowych, znajomość zagrożeń ze strony innych ludzi, umiejętność właściwego zachowania się

  6. Edukacja przyrodnicza - kształtowanie świadomości ekologicznej dziecka poprzez obserwację zwierząt, roślin, elementów przyrody nieożywionej, realizowana także poza szkołą, kąciki przyrody

  7. Zajęcia techniczne - orientacja w zakresie wytwarzania przedmiotów codziennego użytku, rozpoznawanie rodzajów urządzeń

  8. Edukacja matematyczna - nauka liczenia, mnożenia, dzielenia, rozwiązywanie zadań z jedną niewiadomą

  9. Zajęcia komputerowe - posługiwanie się klawiaturą, myszką, programami edukacyjnymi, tworzenie własnych rysunków, prezentacji, uczeń poprawnie nazywa poszczególne elementy zestawu komputerowego, wyszukuje informacje i potrafi z nich korzystać, wie jakie niebezpieczeństwa wynikają z korzystania z komputera, Internetu i multimediów, wie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadwyręża kręgosłup, ogranicza kontakty społeczne,

  10. Edukacja ruchowo-zdrowotna - umiejętności związane ze sprawnością fizyczną, dbałość o higienę osobistą, prawidłową postawę

  11. Etyka - umiejętność akceptacji tego co innego, wie na czym polega prawdomówność, wie, że nie wolno zabierać cudzej własności

  12. Język mniejszości narodowej lub etnicznej i język regionalny - kaszubski. Uczniowie, którzy należą do mniejszości narodowych mają prawo, już od etapu edukacji przedszkolnej, do nauki języka ojczystego lub nauczania w tym języku. Należy wspomnieć, iż nauczanie odbywa się na wniosek rodziców. W taki sam sposób regulowane jest nauczanie języków etnicznych oraz języka regionalnego. W polskich przedszkolach i szkołach prowadzona jest nauka języka białoruskiego, hebrajskiego, kaszubskiego, łemkowskiego, litewskiego, słowackiego, ormiańskiego oraz ukraińskiego

12. Cele i zadania edukacji polonistycznej na pierwszym etapie kształcenia.

Edukacja polonistyczna - w klasie I około połowy czas przeznacza się na edukacją polonistyczną.


Celem:

13. Cele i zadania edukacji matematycznej na pierwszym etapie kształcenia

  1. Rola zabaw i gier dydaktycznych w kształceniu językowym dziecka.

Zabawy i gry dydaktyczne wykorzystują, a zarazem rozwijają procesy poznawcze i operacje myślowe (spostrzegawczość, pamięć, uwagę, wyobraźnię, myślenie, porównywanie, kojarzenie, rozumowanie itp.).  Gry i zabawy dydaktyczne nie tylko więc bawią dzieci i sprawiają im przyjemność, ale umożliwiają im również poznawanie, utrwalanie i rozszerzanie wiadomości. Najczęściej stosowane gry i zabawy w edukacji polonistycznej to - rebusy, zagadki, rozsypanki literowe i sylabowe, rozsypanki obrazkowo-wyrazowe, rymowanki, teksty z lukami, domina ortograficzne.

  1. Środki dydaktyczne do elementarnej edukacji matematycznej i ich funkcje.

Środki : to przedmioty, które dostarczają uczniom określonych bodźców sensorycznych, oddziaływujących an ich wzrok, słuch, dotyk. Ułatwiają im bezpośrednie i pośrednie poznanie rzeczywistości

Funkcje:

Trzeba zachować umiar w stosowaniu środków dydaktycznych i dokładnie rozważyć kiedy i jaki ich rodzaj zastosować w poszczególnych momentach toku lekcyjnego

środki - przybory matematyczne - linijka, ekierka, liczydło, liczby w kolorach - klocki różnej długości i kolorów, tabliczka mnożenia, domino matematyczne, klepsydra, zegarki do odmierzania czasu, bryły, szkielety brył, klocki przestrzenne, tablice ścienne, piłki arytmetyczne (Doskonały sposób na aktywne ćwiczenie liczenia w pamięci. Rzucając piłkę dzieci łapią ją oburącz i odszukują działanie najbliżej swojego lewego kciuka. Teraz wystarczy jeszcze podać wynik), waga szalkowa, programy edukacyjne, liczmany,

  1. . Cechy i gatunki literatury dziecięcej. Praca z tekstem literackim.

Cechy:

Gatunki:

17.Metody aktywizujące w edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Zalety projektu.

Metody aktywizujące wg Szloska należą do metod problemowych to:

Są one ciekawe dla ucznia, uwzględniają różne style uczenia się, kształcą umiejętności, powodują czynny udział ucznia w lekcji, ułatwiają osiąganie wyznaczonych celów, dzięki nim uczeń uczy się jak dyskutować, są zaangażowani emocjonalnie w to co robią, mają prawo do błędu, zdobywają wiedze na drodze doświadczenia, pracują w grupach, uczą się współpracy, pobudzają myślenie twórcze

18. Metody o charakterze innowacyjnym w przedszkolu. Istota Metody Dobrego startu.

Założenia Metody Dobrego Startu

Metoda to została opracowana w latach 60 – tych XX wieku. Oryginalna metoda opracowana w latach 40 - tych i 50nosi nazwę Le Bon Deport czyli 'dobry odjazd, odlot, start. Głównym założeniem MDS jest wspomaganie rozwoju psychomotorycznego dziecka poprzez odpowiednio zorganizowaną zabawę i aktywne wielozmysłowe uczenie symboli graficznych: łatwych wzorów, wzorów literopodobnych, liter i znaków matematycznych. Występują w niej trzy elementy:

element motoryczny to ćwiczenia ruchowe, ruchowo-słuchowe, a także ruchowo-słuchowo-wzrokowe czyli ruchy zharmonizowane z rytmem piosenki, wykonywane podczas reprodukowania znaków graficznych;

W sali, w której prowadzone są zajęcia, muszą znajdować się stoliki ustawione tak, by dzieci mogły siedzieć obok siebie lub jedno za drugim ( nie naprzeciwko siebie). W sali powinno być dość dużo przestrzeni do prowadzenia ćwiczeń. M. Bogdanowicz opracowała 3 formy MDS - Piosenki do rysowania do 4 roku życia, Piosenki i znaki dla dzieci przedszkolnych i szkolnych, Piosenki i literki dla dzieci rozpoczynających naukę.

Struktura zajęć

  1. Zajęcia wprowadzające - ćwiczenia w zakresie motoryki, orientacji w przestrzeni własnego ciała. Maja charakter orientacyjno-porządkowy. Marsz przy muzyce, ćwiczenia w orientacji ciała, różne sposoby powitania, słuchanie w pozycji siedzącej piosenki, rozmowa na temat treści piosenki.

  2. Zajęcia właściwe

Ćwiczenia rozpoczynają się od demonstracji i omówienia wzoru: jak wygląda, do czego jest podobny. Następnie dziecko uczy się wielozmysłowo (przez dotyk, wzrok, słuch) wzoru lub litery podczas jednoczesnego jej rysowania i śpiewania piosenki. Najlepiej gdy wzór, po którym dziecko wodzi palcem, jest wykonany z materiałów o różnej fakturze i barwie. Dalszy ciąg ćwiczeń to reprodukowanie wzoru:

 całą ręką w powietrzu, najpierw w obecności wzroku, potem z pamięci;

 palcem na stole, podłodze, na tackach z kaszą;

 kredą, węglem rysunkowym, kredką świecową, ołówkiem, mazakiem, pędzlem, itp.

  1. Zajęcia końcowe - dają odpoczynek, rozładowują napięcie. Polegają na ilustrowaniu treści piosenki odpowiednio dobranymi ruchami ciała. Potem ćwiczenia wyciszające, logopedyczne.

19. Psychofizjologiczne podstawy procesu pisania. Trudności w nauce czytania i pisania.

Psychofizjologiczne podstawy procesu pisania:

Typy trudności w czytaniu i pisaniu (objawy)

  1. ZABURZENIA ANALIZATORA WZROKOWEGO

CZYTANIE -wolne tempo, gubienie się w tekście, przekręcanie końcówek, duża męczliwość, słabe rozumienie tekstu

PISANIE - mylenie litr o podobnych kształtach np. a- o, mylenie liter różniących się położeniem n - u, b - d, przestawianie liter, wyrazów, sylab, opuszczanie znaków graficznych - kropki i interpunkcyjnych, mylenie kierunku zapisu, błędy ortograficzne, zapominanie literek, trudności w pisaniu ze słuchu i pamięci, w przepisywaniu z tablicy

2. ZABURZENIA LATERALIZACJI I KOORDYNACJI PRZESTRZENNEJ

CZYTANIE - wolne tempo czytania , przestawianie cyfr 69-96, opuszczanie sylab, wyrazów, mylenie kierunku

PISANIE - pismo lustrzane, mylenie liter m-n, p-b, mylenie kierunku zapisu, niewłaściwy wybór linii w zeszycie

3. ZABURZENIA ANALIZARORA SŁUCHOWEGO

PISANIE - pismo fonetyczne, kłopoty z zapisywanie dwuznaków, zmiękczeń, gubienie literek, opuszczanie końcówek, dodawane liter, wolne tempo pisania, opuszczanie spółgłosek i samogłosek

CZYTANIE - trudności z syntezą, złożeniem przeliterowanych dźwięków w całość wyrazu

SPRAWNOŚĆ MANUALNA - trudność w pisaniu (wpływa na poziom graficzny pisma) pismo nieporządne, brzydkie, litery nierówne, nie dochodzą lub wychodzą poza linie, mają niejednakowe nachylenie, zachodzą na siebie wolne tempo pisania

20. Pedagogika wczesnoszkolna - pojęcie i przedmiot badań. Zadania edukacji wczesnoszkolnej

Przedmiotem badań - proces nauczania, wychowania oraz kształtowania osobowości, uwarunkowania procesu dydaktyczno-wychowawczego, uczeń w młodszym wieku szkolnym i jego rozwój.

Pedagogika wczesnoszkolna - subdyscyplina pedagogiczna, zajmuje się wychowaniem, nauczaniem i uczeniem się dzieci w młodszym wieku szkolnym.

Podstawowe zadania to : rozwijanie procesów intelektualnych, budzenie zainteresowań i aktywności poznawczej, osiąganie umiejętności wyrażania swoich myśli w słowach i rozumienie myśli cudzych jako niezbędnego warunku komunikowania i przyswajania sobie wiedzy, doskonalenie spostrzegawczości, zdolności do obserwacji, rozwijanie wyobrażeń, rozwijanie umiejętności wyrażania się w różnych formach (plastycznych, muzycznych, technicznych itp.) oraz wszechstronny rozwój osobowości dziecka w toku jego własnej aktywności.

PYTANIA KIERUNKOWE (ogólne)

1. Relacje między teorią i praktyką edukacyjną

Nauka wpływa na kształt praktyki, ale i sama podlega jej oddziaływaniu .Teorie naukowe muszą być weryfikowane zgodnie z nakazami teorii poznania i teorii nauki, wiedza codzienna musi się sprawdzić w praktyce . Równoczesne przyswajanie powiązanych ze sobą logicznie pojęć jest bardziej efektywne niż ich oddzielne przyswajanie.

Zasady łączenia teorii z praktyką

2. Charakterystyka procesu badawczego w pedagogice .

Proces badawczy to łańcuch następujących po sobie i z góry określonych etapów, kroków , czynności badawczych, które stanowią pewną zamkniętą całość.

Proces badawczy Łobocki Mieczysław

Wszystkie etapy badań pedagogicznych wydają się niemal równoznaczne , zaproponowana kolejność nie musi się pokrywać z faktycznym przebiegiem określonego procesu badawczego.

3. Badania jakościowe w pedagogice

Metody jakościowe posługują się narzędziami elastycznymi, które można dostosować do nowych warunków, nieprzewidzianych przed rozpoczęciem badania charakterystyczne dla tych metod jest bez założeniowość, brak hipotez, które następnie pogłębiły by weryfikację , natomiast w badaniach ilościowych zakłada się istnienie obiektywnej rzeczywistości i możliwość poznania jej.

Metody badań jakościowych

Obserwacja zaprogramowana ( z góry przewidziane kryteria badania

Obserwacja swobodna( przydata w badaniach jakościowych, jej techniki to dziennik obserwacyjny , obserwacje fotograficzne)

4. Kluczowe przesłanki pedagogicznych badań diagnostycznych

Badania diagnostyczne to najpowszechniejsze badania służące określeniu stanu rzeczy lub zdarzenia. Znane są objawy, skutek- poszukiwane są przyczyny źródła okoliczności i uwarunkowania. W badaniach diagnostycznych znany jest efekt „ czegoś: , wiemy co chcemy wyjaśnić , szukamy odpowiedzi na pytanie co jest przyczyną zdarzenia.

5. Innowacyjne podejście w procesie edukacji

Żyjemy w coraz szybciej i coraz więcej informacji dociera do nas za pomocą różnych form przekazu. Technologia rozwija się bardzo szybko, edukacja nie może tylko i wyłącznie opierać się na relacjach nauczyciel- uczeń w której najważniejszy jest przekaz ustny, wsparty Księzami i innymi pomocami naukowymi. Edukacja to wszelkie działania lub doświadczenia mające wpływ na kształtowanie umysłu i charakteru, sprawności fizycznej człowieka. Trzeba postawić na innowacyjne podejście do edukacji z wykorzystaniem nowych technologii uwzględniając potrzeby współczesnej gospodarki i rynku pracy. Najważniejsze metody to :

6. Wpływ czynników endogennych i egzogennych na rozwój człowieka

Czynniki endogenne- de terminatory rozwoju

Czynniki genetyczne- zasób genów organizmu, określają one zasadnicze biochemiczne normy reakcji organizmu. Jest to zespół cech odziedziczonych po rodzicach, które wyznaczają rozwój osobniczy

Czynniki paragentyczne- wpływ organizmu matki na rozwój płodu w czasie ciąży.

Czynniki egzogenne - modyfikatory środowiskowe rozwoju

Wrażliwość organizmu i sposób reakcji na wpływ czynników środowiskowych uwarunkowane są genetycznie i wykazują w procesie rozwoju pewną zmienność. Czynniki biograficzne: zasoby naturalne, flora i funa, klimat, ukształtowanie terenu i bliskość zbiorników wodnych. Czynniki społeczno - kulturalne; pochodzenie społeczne, wielkość zamieszkiwanej miejscowości, wielkość rodziny, wysokość przychodu na członka rodziny, wykształcenie rodziców, tradycja, poziom kultury społeczeństwa, prawo ( nakazy i zakazy) obowiązujące w danej społeczności, miejsce zamieszkania.

7. Potrzeby i możliwości oraz organizacja wychowania dorosłych w różnych środowiskach

Potrzeby edukacji należą do potrzeb psychicznych, orientacyjnych , wtórnych, bez ich spełnienia osobowość nie może egzystować. Wyrażają się w tym iż każdy człowiek musi orientować się w aktualnej rzeczywistości. Bez ich zaspokojenia nie może normalnie funkcjonować. Każdemu należy zapewnić możliwość pełnego, indywidualnego rozwoju.

Edukacja dorosłych jest systemem działań edukacyjnych w różnych formach i zakresach wobec osób dorosłych w różnym wieku, zawodu, środowiska. Jej treścią są różne dziedziny wiedzy, kultury i aktywności człowieka. Edukacja dorosłych charakteryzuje się wieloma cechami : realizowana jest przez wielu organizatorów( władze państwowe, stowarzyszenia, samorządy itd.), organizowana w różnych środowiskach( lokalne, regionalne, ponadlokalne, struktury spółdzielcze, stowarzyszenia społeczne) wielopoziomowość, otwartość

8. Współczesne kierunki w pedagogice

Współczesna pedagogika kształtowała się na przełomie XIX i XX wieku, na jej rozwój wpłynęły przemiany gospodarcze i związane z nimi przemiany społeczne i kulturowe.

Na gruncie XX wiecznej myśli pedagogicznej wyróżnić można następujące prądy

9. Przyczyny ustawicznej modernizacji programów kształcenia i zmian organizacyjno prawnych w edukacji

10. Teorie zaburzeń osobowości

Rozwój osobowości człowieka, jego postawy i zachowania wobec innych ludzi i społeczeństwa jako całości kształtują się w latach najwcześniejszego dzieciństwa. Warunkiem prawidłowego rozwoju emocjonalnego i społecznego jest środowisko rodzinne, w którym dziecko od początku pełni rolę społeczną, w którym czuje się akceptowanym i pełnowartościowym członkiem . 
Człowiek o "dojrzałej osobowości", to taki który ma wyrobiony charakter, silną wolę, rozwinął w sobie prawidłowy mechanizm radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Pragnąc przeżywać radość wyższego rzędu, dąży on do realizacji wartości specyficznie ludzkich, jak życzliwość, miłość, wierność, szlachetność, poświęcenie, wspaniałomyślność, odpowiedzialność. Działa w obronie swoich praw i stara się słusznym gniewem tę krzywdę odeprzeć, a także potrafi znieść ból, frustracje czy kryzysy rozwojowe, rodzinne i inne . 
Zaburzenia osobowości przejawiają się przede wszystkim w zachowaniu i działaniu, a nie spostrzeganiu, funkcjach poznawczych lub zaburzeniach emocjonalnych. W zaburzeniach osobowości zostały wyróżnione 4 podkategorie

Zaburzenia osobowości stanowią stan pogranicza między patologią a normą. Charakteryzują się małą dynamiką i pewną stabilnością kliniczną. Są zaliczane do najważniejszych problemów klinicznych i psychospołecznych. 
Człowiek o niedojrzałej osobowości według Maslowa i Mitelmana, odznacza się następującymi właściwościami: objawami wegetatywnymi (bicie serca, ataki duszności, biegunka, wymioty itp.), ogólnym spowolnieniem lub nadmierną aktywnością, obniżonym nastrojem, samokrytycyzmem, zmniejszonym poczuciem własnej wartości i bezpieczeństwa, izolacją społeczną, bezradnością w kryzysach osobistych i rodzinnych , silnym poczuciem winy, autoagresją . 
Przykładem osobowości niedojrzałej, nieprawdziwej może być osobowość neurotyczna, która zbudowana jest na lęku przed cierpieniem oraz ciągłej skłonności do postaw obronnych. 

Wybrane typy zaburzeń osobowości :

11. Postawy społeczne w ujęciu socjologicznym i psychologicznym

Postawa to zespół nagromadzonych informacji, doznań uczuć, doświadczeń jednostki

Postawa w ujęciu socjologicznym. Względnie trwała dyspozycja psychiczna, charakteryzująca się stałym występowaniem tego samego uczucia w odniesnieu do pewnej całości

Postawa w ujęciu psychologicznym - postawa to nie tylko określone zachowanie czy stosunek oceniający lub emocjonalny wobec danego przedmiotu lecz również odnoszące się do niego elementy poznawcze. Pewien względnie trwały stosunek emocjonalny lub oceniający do przedmiotu bądź dyspozycja do występowania takiego stosunku wyrażająca się w kategoriach pozytywnych, negatywnych, neutrlanych

12. Postawy społeczne a interakcje interpersonalne

Postawa jest to uwewnętrzniona przez jednostkę wyuczona skłonność do reagowania w społecznie określony sposób.

Istota interakcji- jest to równoczesna aktywność psychiczna i behawioralna dwóch lub więcej osób. Jest to równoważność w sensie współzależności i wzajemnego uwarunkowania się . To co się dzieje w psychice partnera i to co się dzieje miedzy nami.

13. Rola Technologii Informacyjnych w Edukacji

Nauka ta zajmuje się technicznymi sposobami wyszukiwania, gromadzenia, przetwarzania informacji w celu praktycznego stosowania w różnych dziedzinach działalności człowieka.

Poznanie niektórych aspektów współczesnej technologii informacyjnej między innymi

Technologia informacyjna rozwija się w bardzo szybkim tempie, w XXI wieku korzystamy już z takich możliwości jak poczta elektroniczna, banokowość elektroniczna, zakupy w sieci, pobieranie programów, rezerwacje drogą elektronicza, nauka w sieci, rozrywka internetowa.

System edukacji powinien uwzględniać technologię informacyjną przynajmniej z dwóch powodów:

14. Systemowe koncepcje rodziny

Rodzina jako integralna całość. Systemowe koncepcje rodziny podkreślają, że reakcje wewnątrz rodzinne wywierają bardzo duży wpływ na zachowanie każdej jednostki, że nie można rozumieć i prognozować zachowania w oderwaniu od innych członków rodziny.

Trzy podstawowe pojęcia opisujące systemowe funkcjonowania rodziny:

- całościowość- system w takim ujęciu funkcjonuje globalnie, jest charakteryzowany poprzez wzajemny układ interakcji pomiędzy poszczególnymi elementami;

- cyrkularność- wszystkie interakcje w systemie działają na zasadzie sprzężenia zwrotnego A->B->C->A…

Przyczynowe jest wykluczenie A->B->C

- ekwifinalizm- te same skutki mogą być wywołane przez różne przyczyny; zmiany jakie obserwujemy nie wynikają tylko z warunków początkowych danego systemu, ale wiążą się ze strukturą jej organizacji i sposobu jej funkcjonowaniu np. para która pobiera się ze względu na ciąże, te osoby nie mają doświadczenia w innych związkach; ten związek nie ma szans przetrwać długo.

15.Dysfunkcję rodziny

Rodzina dysfunkcyjna jest zamknięta, zakłamana (chroni „tajemnicę rodzinną”), panuje w niej zaburzona komunikacja i zamieszanie co do ról. Jest nastawiona raczej na sztywne utrzymanie systemu rodzinnego, niż na rozwój swoich członków. 
Dysfunkcja rodzinna, której skutki dotykają dzieci, może przybierać różne formy:

Rodzina dysfunkcyjna jest zamknięta, zakłamana (chroni „tajemnicę rodzinną”), panuje w niej zaburzona komunikacja i zamieszanie co do ról. Jest nastawiona raczej na sztywne utrzymanie systemu rodzinnego, niż na rozwój swoich członków. 
Dysfunkcja rodzinna, której skutki dotykają dzieci, może przybierać różne formy:
• Alkoholizm, inne uzależnienia lub choroba psychiczna w rodzinie
• Przemoc fizyczna lub psychiczna, maltretowanie i wykorzystywanie seksualne
• Psychiczne opuszczenie dzieci (nieobecność emocjonalna rodziców), chłód emocjonalny
• Czynne odrzucanie i dewaluowanie dziecka
• Nadużycia emocjonalne, czyli używanie dziecka przez dorosłego do zaspokajania swoich potrzeb emocjonalnych (np. czynienie z niego powiernika spraw dorosłych, tworzenia koalicji z dzieckiem przeciw drugiemu rodzicowi)
• Stawianie nieadekwatnych do rozwoju i możliwości dziecka wymagań - infantylizowanie dziecka lub żądanie spełnienia nadmiernych oczekiwań
• Przerost sztywnych wymagań nad okazywaniem miłości i czułości
• Nadopiekuńczość i nadmierna kontrola

Rodzina jest systemem, dlatego właśnie zaburzone funkcjonowanie jednego z jej członków uderza w cały jej system rodzinny, a zwłaszcza w dziecko, jako najsłabsze jego ogniwo. Aby możliwy był wszechstronny i właściwy rozwój dziecka w rodzinie, powinna ona posiadać następujące cechy:
• Tożsamość i strukturę
• Autonomię i wspólnotę
• Skuteczną komunikację 
• Otwartość rodziny na świat

Dziecko wychowujące się w dysfunkcyjnej rodzinie doświadcza:
• Życia w ciągłym stresie i napięciu
• Koncentracji myśli, uczuć i postępowania wokół członków rodziny
• Zaprzeczania na zewnątrz o istnieniu problemów w rodzinie
• Izolacji społecznej rodziny, spowodowanej utrzymywaniem tajemnicy rodzinnej 
• Zamiany ról w obrębie rodziny (np. matka przejmuje rolę ojca, starsze dzieci przyjmują rolę rodziców dla młodszego rodzeństwa)
• Trudnych emocji: wstydu, bezradności, niepewności, lęku, strachu, poczucia winy, żalu, tłumionej złości i wściekłości

16. Uwarunkowania i charakterystyka niepowodzeń szkolnych

Termin trudności w nauce używany jest w dwojakim znaczeniu. Po pierwsze, kiedy uczeń pomimo starań nie potrafi w odpowiednim czasie przyswoić sobie wiedzy i umiejętności przewidzianych w programie nauczania. W tym znaczeniu trudności stanowią przyczynę, a zarazem pierwszy etap szkolnych niepowodzeń rozumianych jako "rozbieżność pomiędzy wiadomościami, umiejętnościami i nawykami faktycznie opanowanymi przez uczniów a materiałem, jaki powinni opanować według założeń programowych w zakresie poszczególnych przedmiotów" W drugim znaczeniu trudności w nauce oznaczają sytuację, kiedy uczeń wprawdzie wykazuje postępy w nauce i otrzymuje oceny zadowalające, ale czyni to kosztem niewspółmiernie dużego własnego wkładu pracy czy też wysiłków i starań rodziców, dodatkowej ich pomocy czy korepetycji. Tego rodzaju trudności niekoniecznie muszą prowadzić do niepowodzeń szkolnych.

Według Czesława Kupisiewicza mówiąc o niepowodzeniach szkolnych lub niepowodzeniach dzieci i młodzieży w nauce szkolnej, mamy na myśli te sytuacje, które charakteryzują się występowaniem wyraźnych rozbieżności między wymaganiami wychowawczymi i dydaktycznymi uczniów oraz uzyskiwanymi przez nich wynikami nauczania. Większość pedagogów wyróżnia niepowodzenia jawne i ukryte. O nie-powodzeniach jawnych mówi się zazwyczaj wówczas, gdy braki w wiadomościach i umiejętnościach ucznia zostały dostrzeżone zaś o niepowodzeniach ukrytych wtedy, gdy luki w wiadomościach z różnych powodów nie znajdują odbicia w złych ocenach, które uczeń otrzymuje. Sygnałem ujawniania się niepowodzeń są oceny niedostateczne, które świadczą o zaawansowanym stopniu tego złożonego zjawiska. Dalszym stopniem jego nasilania się jest powtarzanie klas, prowadzące do opóźnienia szkolnego, a ostatnim najpoważniejszym - przerwanie nauki szkolnej.

PRZYCZYNY NIEPOWODZEŃ SZKOLNYCH
- przyczyny społeczno-ekonomiczne;
 
- biologiczno-psychologiczne (biopsychiczne);
 
- pedagogiczne.

Wśród przyczyn społeczno-ekonomicznych podkreśla się zazwyczaj negatywny wpływ takich czynników, jak bardzo złe warunki materialne i mieszkaniowe, rozpad struktury rodziny i zakłócenia jej wewnętrznej atmosfery, niski poziom intelektualny i kulturalny rodziców, niewłaściwa postawa rodziców wobec dziecka, brak zrozumienia i zaspokojenia potrzeb dziecka oraz brak zainteresowania jego pracą szkolną.

Drugą grupę przyczyn niepowodzeń szkolnych stanowią tak zwane przyczyny biopsychiczne. Określane są one jako wewnętrzne, "tkwiące w dziecku". Do nich należą odchylenia od normy prawidłowego rozwoju psychoruchowego takie, jak: 
- zły stan zdrowia;
 
- zaburzenia rozwojowe (np.: wady wzroku, słuchu, mowy, dysleksja, dysgrafia);
 
- poziom rozwoju umysłowego i aktywności poznawczej ucznia (zdolności);
 
- pozaintelektualne właściwości ucznia (neurotyzm, lękliwość, męczliwość brak równowagi emocjonalnej, osłabienie motywacji bądź brak prawidłowych motywów).

Do przyczyn pedagogicznych zalicza się przyczyny tkwiące w organizacji i procesie dydaktycznym szkoły, niedostateczne przygotowanie zawodowe nauczycieli, błędy dydaktyczne, wadliwa postawa nauczycieli w stosunku do uczniów. Najczęściej wymieniane dydaktyczne przyczyny niepowodzenia w nauce to przeładowanie programów nauczania, werbalizm nauczania, wady systemu klasowo-lekcyjnego oraz brak indywidualizacji nauczania.

17. Prawa i obowiązki nauczyciela w Polsce i w innych krajach UE

Nauczyciel obowiązany jest rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą; wspierać każdego ucznia w jego rozwoju oraz dążyć do pełni własnego rozwoju osobowego. Nauczyciel obowiązany jest kształcić i wychowywać młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka; dbać o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.  Systemy edukacyjne różnią się w poszczególnych krajach UE, co wynika z odmiennych tradycji nauczania. Traktat z Mastricht wprowadził istotne zmiany do funkcjonowania edukacji , stworzono oddzielny rozdział poświęcony : Edukacja, szkolenia zawodowe i młodzież. W 2005 roku ze względu na Strategię Lizbońską stworzony został opis kompetencji wymaganych od europejskiego nauczyciela

Kwestie wynagrodzeń nauczycieli reguluje Karta Nauczyciela , i rozporządzenie ministra

Sytuacja zawodowa nauczycieli jest odmienna dla każdego kraju UE, państwa unijne mają prawo do samodzielnego kształtowania systemu edukacji, a także sytuacji zawodowej nauczycieli. Kształcenie w UE może mieć charakter równoległy - nauczyciel zdobywa jednocześnie wiedzę ogólną i przygotowanie pedagogiczne lub etapowy. W większości krajów obowiązuje model równoległy z wyjątkiem Irlandii , Portugali i Wielkiej Brytani.

Czas pracy nauczyciela nie powinien przekraczac 40 godzin tygodniowo, czas pracy w Ue definiuje się jako czas na prowadzenie zajeć, przygotowanie i ocenianie , w wielu krajach unijnych zajecia dodatkowe wliczane są do czasu pracy.

Status prawny nauczyciela też różni się np. Fracncja- urzędnik państwowy, Nimecy- urzędnik państwowy , Holandia - nie posiada statusu urzednika państwowego

Każde z państw realizuję własną politykę oświatową, wyznacza jej cele i kierunki oraz ustala jak będą kształceni jego obywatele

18. Kluczowe przesłanki do pracy z rodziną

Praca nauczyciela z rodzicami jest bardzo ważna w pracy nauczyciela, wzajemna współpraca daje wiele korzyści. Praca nauczyciela z rodzicami powinna opierać się na : ( Kuśmierz)

Nauczyciel współpracuje z rodzicami po przez następujące formy współpracy :

Formy wiodące takie jak zebrania klasowe, indywidualne rozmowy, imprezy i wycieczki

Formy wspierające kontakty systematyczne : rozmowy telefoniczne, , spotkania ogólnoszkolne, pokazywanie prac ucznia ,

19. Kształcenie zawodowe- cele - realizacja- problemy

Formy doskonalenia zawodowego nauczycieli są szkolne ( samodoskonalenie, wspieranie adaptacji zawodowej, doradztwo metodyczne, lekcje otwarte , hospitacje koleżeńskie, obserwacje, studiowanie literatuty) po za szkolne ( dokształcanie w uczelni, doskonalenie w placówce, doskonalenie na odległość)

W Polsce na systemem doskonalenia się nauczycieli czuwa Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu obejmuje ono pieczę nad ośrodkami doskonalącymi : CODN- centralny ośrodek doskonalenia nauczycieli- przedmioty ogólno kształcące KOWEZiU - Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej - przedmioty zawodowe, na szczeblu wojewódzkim są to tak zwane WOM - wojewódzki ośrodek metodyczny oraz ODN - oddział doskonalenia nauczycieli

Problemy :

20. Geneza etyki , jej istota i relacje w stosunku do moralności

Geneza etyki - termin etyka miał podwójne znaczenie i oznaczał po prostu moralnośc lub tez okreslał naukę o zasadach morlanych

Klasyfikacje etyki

_ analityczna (opisowa)/to co jest/ i normatywna/to co być powinno/

_ indywidualna i społeczna

_ ogólna/religijna/ i szczegółowe/lekarska/

Systemy etyczne wg zródła norm moralnych

Etyka autonomiczna

Zródła reguł moralnych które sa w człowieku (etyka I. Kanta)

_ Etyka heteronomiczna

Normy i wartości pochodzące  z zewnatrz

etyki religijna (np.chrzescijanska)

 

Etyki nie należy mylić z moralnością.

Moralność to z formalnego punktu widzenia zbiór dyrektyw w formie zdań rozkazujących

w rodzaju: "Nie zabijaj", których słuszności nie da się dowieść ani zaprzeczyć, gdyż zdania rozkazujące niczego nie oznajmiają.

Celem etyki jest dochodzenie do źródeł powstawania moralności, badanie efektów jakie moralność lub jej brak wywiera na ludzi oraz szukanie podstawowych przesłanek filozoficznych, na podstawie których dałoby się w racjonalny sposób tworzyć zbiory nakazów moralnych.

Poglądy etyczne przybierają zwykle formę teorii, na którą składa się zespół pojęć i wynikających z nich twierdzeń, na podstawie których można formułować zbiory nakazów moralnych. Teorie etyczne mogą być zarówno próbą udowadniania słuszności funkcjonujących powszechnie nakazów moralnych, jak i mogą stać w ostrej opozycji do powszechnej moralności, kwestionując zasadność części bądź nawet wszystkich aktualnie obowiązujących w danym społeczeństwie nakazów.

 

Terminy „etyka" i „moralność" stopniowo upodobniały się do siebie, wszelako odmienny jest ich źródłosłów. „Etyka" pochodzi od greckiego słowa ethikos, które nawiązują do „charakteru". Ethos tłumaczy się często jako „zwyczaj", „obyczaj", gdyż słowo to odwołuje się do przyjętego w społeczności sposobu postępowania. Postępowanie etyczne to postępowanie zgodne z prawym charakterem. W Etyce nikomachejskiej Arystoteles twierdzi, że najwyższe szczęście czerpie człowiek z filozoficznych rozmyślań, ale łączyć się one muszą z życiem godnym i poszukiwaniem cnoty. Osoba uzyskuje prawość, kiedy nawyka do godnych czynów, czyli kształtuje odpowiednio swój charakter.

„Moralność" z kolei pochodzi od łacińskiego słowa moralis, szczególnie w znaczeniu, w jakim używa go Cyceron w swych komentarzach do przekładów Arystotelesa. Tak pojęta moralność bardziej dotyczy tego, jakie czyny są słuszne, a jakie niesłuszne, niż charakteru osoby, która je spełnia. Dzisiaj oba te terminy, etyka i moralność, często używane są zamiennie, w zależności od tego, który aspekt znaczeniowy chce się w danej chwili uwypuklić. Trzymajmy się jednak innego, dosyć powszechnego znaczenia, wedle którego moralność jest dziedziną decyzji i czynów, etyka zaś — teoretycznym nad nią namysłem.

Moralność - oznacza rzeczywiste zachowanie obyczajowe jednostki lub grupy żyjących w odpowiednim czasie. Jan Paweł II powiedział ,, ... życie moralne to życie ludzkie indywidualne jak i społeczne ujęte w świetle norm”.

Etyka wchodzi w zakres rozważań filozoficznych, etyka jest nauką, której problematyka badawcza dotyczy moralności dzieli się na etykę normatywną, w której wyróżniamy:
- właściwą zajmująca się ustalaniem co jest moralnie dobre a co jest złe oraz wyznaczeniem dyrektyw powinności moralnych.
- opisową opisowo - wyjaśniająca, zajmuje się analizą moralności i rzeczywiście przyjmowanej w różnych epokach.
- stosowaną - rozpatruje problemy moralności poszczególnych zawodów w tym zawodów medycznych.

16



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Lodopedia-Biomedyczne podstawy zagadnienia dla studentów, Materiały studia - pedagogika wczesnoszkol
PROFILAKTYA SPOŁECZNA-zagadnienia na egzamin, STUDIA- PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA I PRZEDSZKOLNA, Prof
TOK WPROWADZANIA LITERY w szkole podstawowej, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, edukacja pol
METODA MARII MONTESSORI, PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA Z PRZEDSZKOLNA , STUDIA ITP
EDUKACJA JEZYKOWA ćw, Pedagogika Wczesnoszkolna i Przedszkolna, Edukacja Językowa
Chłopiec w pasiastej piżamie, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna
zaremba-zagadnienia pedagogika społ.PRZEDSZ2011, EDUKACJA POLONISTYCZNA, PSYCHOLOGIA, SOCJOLOGIA, ED
DYSLEKSJA, PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA Z PRZEDSZKOLNA , STUDIA ITP
WSPÓŁCZESNE KONCEPCJE I NURTY WYCHOWANIA..., Studia magisterskie pedagogika wczesnoszkolna i przedsz
Pedagogika wczesnoszkolna, Pedagogika, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna
poprawione 93 pytania egzamin t.wych, Pedagogika Wczesnoszkolna i Przedszkolna UKW, TPW, ZAJĄC UKW T
EDUKACJA JEZYKOWA Z METODYKA wykład, Pedagogika Wczesnoszkolna i Przedszkolna, Edukacja Językowa
EDUKACJA JEZYKOWA wykład, Pedagogika Wczesnoszkolna i Przedszkolna, Edukacja Językowa
ICD10-przyczyny, STUDIA- PEDAGOGIKA WCZESNOSZKOLNA I PRZEDSZKOLNA, Logopedia
pytania ogólne licencjat, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna, egzamin licencjacki
Zajac WYKŁADY PODST. WYCHOWANIA, Pedagogika Wczesnoszkolna i Przedszkolna UKW, TPW, ZAJĄC UKW TEORE
Teoretyczne podstawy wychowania - pytania i odpowiedzi, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna
LOGIKA - Elementarny akt mowy, pedagogika wczesnoszkolna i przedszkolna

więcej podobnych podstron