PRAWO KONKURENCJI

Z ekonomicznego punktu widzenia podstawą polityki gospodarczej jest zasada wolnej konkurencji.

Prawnie zasadę tę wyraża:

Zasada wolności gospodarczej art. 5 PDG i nakaz uczciwego konkurowania art. 8 PDG.

Zasada konkurencji w ekonomii oznacza rywalizację samodzielnych niezależnych przedsiębiorców konsumenta.

Z punktu widzenia prawa: konkurencja oznacza dążność do zawierania możliwie jak największej liczby umów z nabywcami towarów usług, czyli konsumentów. Prawo posługuje się na takie zachowanie czynu konkurencyjnego. Oznacza wszelkie działania przedsiębiorcy podjęte w celu utrzymania dotychczasowych lub zdobycia nowych konsumentów.

- jest to zjawisko pozytywne, ale niesie ze sobą zagrożenia, rolą państwa jest stworzenie prawnej ochrony przed zachowaniami niepożądanymi.

- państwo chroni konkurencję przepisami prawnymi idącymi w trzech kierunkach:

1. Ochrony konkurencji w ogóle i jej wyrazem jest ust. O Ochronie Konkurencji i Konsumentów 15.12.2000 r. Dz. Ust. 2000 nr 122 poz. 1319 zobacz ,, Źródła prawa ”.

2. Poprzez ochronę uczciwego konkurowania i wyrazem tego jest ust. O Zwalczaniu Nieuczciwej Konkurencji.

3. Poprzez wprowadzenie zakazów konkurowania dotyczących pewnych typów zachowań, które są zdecydowanie niepożądane na rynku.

Ad III. Zakazy konkurencji ustanowione zostały w różnych ustawach, np.:

- art. 56 i 211 kodeksu spółek handlowych

-zakaz konkurencji zapisany został również w KP 101¹ - 104⁴ KP. Jest to wyraz dostosowania kodeksu do gospodarki wolnorynkowej. KP przewiduje dwie postacie zakazu konkurencji:

1. dotyczy takiego zakazu w czasie trwania stosunku pracy i może objąć każdego pracownika (art. 101¹ KP)

2. ma miejsce po ustaniu pracy i dotyczy jedynie takich pracowników, którzy w czasie pracy mieli dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę (art. 101² KP)

W obu wypadkach chodzi jednak o zakaz prowadzenia przez byłego pracownika działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy. Działalność ta może przejąć zarówno postać świadczenia usług, nie tylko w stosunku pracy, na rzecz innego przedsiębiorcy.

Oba zakazy wymagają od pracodawcy sporządzenia z pracownikiem pisemnej umowy, w której szczegółowo należy określić zakres takiego zakazu i wysokość ewentualnego odszkodowania należnego pracodawcy po zakończeniu stosunku pracy.

- zakaz konkurencji zawarty jest w ust. Dotyczącej osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, w tzw. ustawie antykorupcyjnej ust. Tej pod adresem niektórych osób zajmujących kierownicze stanowiska w państwie np. ministrowie i inni pracownicy ministerstwa, niektórzy pracownicy w samorządach, pracownicy NIK - u, przedsiębiorstw państwowych, przedsiębiorstw Skarbu Państwa. Wprowadzono pewne zakazy polegające bądź na zajmowaniu stanowisk we władzach spółek bądź też zakazie podejmowania działalności gospodarczej. W/w zakazy są prawnie wyczerpujące.

Ad I. Ochrona konkurencji w ogóle. Wyraża ją ust. O Ochronie Konkurencji i Konsumentów. N/w plan do ustawy:

1. zakres przedmiotowy i podmiotowy ustawy

2. praktyki ograniczające konkurencję

3. koncentracja przedsiębiorców

4. organizacje ochrony konkurencji i konsumentów

5. kary pieniężne

Ad 1. ZAKRES PRZEDMIOTOWY

Art. 1 ust. OKiK ustala warunki ochrony i rozwoju konkurencji

-praktyki ograniczające konkurencję (dział II)

-koncentracja przedsiębiorców (dział III)

ZAKRES PODMIOTOWY

-przedsiębiorców (def - PDG)

-konsumentów (art. 4 pkt. 11 OKiK)

Ustawa ponad to dotyczy podmiotów organizujących lub świadczących usługi o charakterze użyteczności publicznej, które nie są działalnością gospodarczą.

Dotyczy też:

-osób wykonujący wolny zawód (adwokaci, pisarze, notariusze)

-osób fizycznych, które mają akcje lub udziały zapewniające 25 % głosów; choćby nie prowadziły działalność gospodarczą.

Stosunek w/w zachowań musi zaistnieć w RP.

Ad 2.Ustawa formułuje generalnie zakaz takich praktyk:

1. Porozumienia ograniczające konkurencję

2. nadużywanie pozycji dominującej

POROZUMIENIA OGRANICZAJĄCE KONKURENCJĘ (zobacz art. 5 OKiK)

Ustawa zakazuje tylko takich porozumień między przedsiębiorstwami, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku właściwym.

Ustawa podaje przykłady takich zachowań (art. 5 ust.1) Ustawa wprowadza dwa wyjątki od zakazu porozumień ograniczających konkurencję (art. 6 i 7)

-zakazu nie stosuje się od tzw. porozumień bagatelnych oraz sytuacji, gdy Rada Ministrów, ale tylko w drodze postępowania czasowego.

DEFINICJA POROZUMIENIA

Porozumieniach - rozumie się przez to:

1. umowy zawierane między przedsiębiorstwami, między związkami przedsiębiorców oraz miedzy przedsiębiorstwami i ich związkami albo niektóre postanowienia tych umów

2. uzgodnienia dokonywane w jakiejkolwiek formie przez dwóch lub więcej przedsiębiorców lub ich związków

3. uchwały lub inne akty związków przedsiębiorców lub ich organów statutowych

NADUŻYWANIE POZYCJI DOMINUJĄCEJ

Zakazane jest, nie posiadanie pozycji dominującej, ale jej nadużywanie na rynku właściwym. Ustawa formułuje przykłady takiego nadużycia. Zjawiska te (w/w) kontroluje Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który podejmuje decyzje określone w rozdziale III ust. OKiK art. 9 - 11. Może nałożyć kary pieniężne.

DEFINICJA POZYCJI DOMINUJĄCEJ

Pozycji dominującej - rozumie się przez to pozycję przedsiębiorcy, która umożliwia mu zapobieganie skutecznej konkurencji na rynku właściwym przez stworzenie mu możliwości działania w znacznym zakresie niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów; domniemywa się, że przedsiębiorca ma pozycję dominującą, jeżeli jego udział w rynku przekracza 40 %.

Wszystkie w/w praktyki ustawa odnosi do rynku właściwego (relewantnego)

DEFINICJA RYNKU WŁAŚCIWEGO

Rynku właściwym - rozumie się przez to rynek towarów, które ze względu na ich przeznaczenie, cenę oraz właściwości, w tym jakość, są uznawane przez ich nabywców za substytuty oraz są oferowane na obszarze, na którym, ze względu na ich rodzaj i właściwości, istnienie barier dostępu do rynku, preferencję konsumentów, znaczące różnice cen i koszty transportu, panują zbliżone warunki konkurencji.

Chodzi tutaj o towary, usługi porównywalne ze względu na ich przeznaczenie, cenę i właściwości oferowane są na obszarze, na którym panują zbliżone warunki konkurencji

RYNEK WŁAŚCIWY jest to nie rynek w ogóle, tylko rynek określony:

-przedmiotowo, czyli asortymentowo np. rynek bananów, nieruchomości, alkoholi, energii

-geograficznie (terytorialnie) - może obejmować: kraj, województwo, gminę, region w zależności od danej konkretnej sprawy

- czasowo: dotyczy działania w tym samym czasie

Pomocniczą dla tych punktów jest definicja konkurentów i towarów art. 4 pkt. 6 i 10

Na potrzeby ustalenia rynku właściwego stosunku do przedsiębiorstwa, do którego toczy się postępowanie, ustala się taki rynek biorąc pod uwagę obszar terytorialny, czasowy i asortymentowy, w którym poddany on jest współzawodnictwu ze strony konkurentów działających w porównywalnych warunkach np. zakład energetyczny oskarżony o praktyki ograniczające konkurencję, Prezes Urzędu OKiK, aby udowodnić mu taką praktykę musi zakreślić możliwie najwęziej właściwy dla niego rynek relewantny.

KONCENTRACJA PRZEDSIĘBIORCÓW (dział III)

Ustawa w stosunki do zjawisk koncentracji przedsiębiorców przyjęła zasadę, iż od pewnego momentu przedsiębiorcy, którzy mają zamiar koncentracji mają obowiązek zgłoszenia Prezesowi Urzędu OKiK. Chodzi o to, aby planowane przez przedsiębiorstwa transakcje nie doprowadziły do

antykonkurencyjnej zmiany układu sił na danym rynku. Kwestię tą reguluje art. 12 ustawy

Przepis ten przewiduje w pkt. 2 iż działania koncentracyjne mogą przybrać trzy formy :

- połączenia się przedsiębiorstw

- przejęcia jednego przez drugie

- utworzenie jednego wspólnego przedsiębiorstwa

Przesłanką obowiązku zgłoszenia zamiaru takiej koncentracji jest stan, w którym łączny obrót

przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji przekraczał równowartość 50 mln €

Obowiązek zgłoszenia koncentracji nie dotyczy koncentracji nie dotycz koncentracji bagatelnych tj. niewywierających istotnego wpływu na układ sił na danym rynku art. 13

Prezes podejmuje decyzję w sprawach koncentracji ( art. 17, 18, 19)

OCHRONA PRAWNA UCZCIWEGO KONKUROWANIA

Podstawa prawna:

,, Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ”

1.Zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy

-zakres podmiotowy: podmiotem są zarówno przedsiębiorcy jak i konsumenci

-zakres przedmiotowy: przedmiotem jest zwalczanie i zapobieganie konkurencji

Ustawa zwalczania nieuczciwej konkurencji wprowadza własną definicję przedsiębiorcy art. 2

Definicja: przedsiębiorcy jest tu szersza niż w PDG, albowiem obejmuje wszystkie jednostki

organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej i każdą działalność , która pośrednio powoduje ,

że jednostka ta uczestniczy w działalności gospodarczej .

Definicja: czynu nieuczciwej konkurencji opisana jest w formie klauzuli generalnej ( zob.1 rok skrypt). Ustawa operuje pojęciem,,czynu nieuczciwej konkurencji ”.Konkurencja ta nawiązuje do czynu niedozwolonego kodeksie cywilnym.

K.O

Odpowiedzialność Odpowiedzialność

z umów czynów niedozwolonego

KONTRAKT = Umowa

DELIKT = Czyn niedozwolony

Konstrukcja czynu niedozwolonego oznacza, iż każdy, kto swoim postępowaniem wypełni znamiona tego czynu podlega przepisom o odpowiedzialności odszkodowawczej z tego tytułu.

W ustawie czynów niedozwolone nazywane są czynami nieuczciwej konkurencji i dotyczą wszystkich przedsiębiorców tych, którzy choćby ubocznie uczestniczą w działalności gospodarczej, którzy pozostające sobą w stosunku konkurencji (konkurencją o konsumenta )

Definicja czynu art.3 ust.1

Aby można było stosować tę ustawę musi zaistnieć działanie określone jako czyn nieuczciwej konkurencji.

Czyn nieuczciwej konkurencji wymaga zaistnienia trzech przesłanek:

1. Musi chodzić o działanie podjęte w toku działalności gospodarczej (stosunek konkurencji, walka o klienta)

2. Muszą to być działania sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami

3. Działania to musi zagrozić lub naruszyć interes innego uczestnika rynku (przedsiębiorcy, konsumenta)

Ad.II Sprzeczności z prawem powoduje odpowiedzialność tytułu czynu nieuczciwej konkurencji, wtedy i tylko wtedy, gdy dochodzi do naruszenia przepisów, które dają naruszającemu przewagę konkurencyjną nad innymi uczestnikami rynku. Chodzi tu o takie działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które powstają w ramach konkurencji, tj. w związku z uczestnictwem grze rynkowej.

DOBRE OBYCZAJE - należy rozumieć jako zasady współżycia społecznego. Są to normy moralne, zwyczajowe, stosowane w działalności gospodarczej nie w dziedzinach społecznych (inaczej: dobre obyczaje kupieckie). Decydującą rolę przy ich określeniu wywiera orzecznictwo sądowe.

CZYNY NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI -w rozumieniu ustawy jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, które zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy albo konsumenta:

• Wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorcy

• Fałszywe lub oszukańcze oznaczenie geograficznego pochodzenia towaru lub usługi

• Wprowadzające w błąd oznaczenie towaru lub usługi

• Naruszenie tajemnicy przedsiębiorcy

• Nakłanianie do zerwania lub niewykonania umowy

• Naśladownictwo produktów

• Pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie

• Utrudnienie dostępu do rynku

• Przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną

• Nieuczciwa lub zakazana reklama

PRAWO WŁASNOŚCI PRZEMYSŁOWEJ

Pojęcie własności przemysłowej obejmuje prawa niemajątkowe tj.

• Wynalazki

• Wzory użytkowe

• Wzory przemysłowe

• Znaki towarowe

• Oznaczenie geograficzne

• Topografia układów scalonych

Omawiana kwestia znaków towarowych jest fragmentem ustawy .

1. Definicja znaku towarowego (art.120 ust.1,2,3 punkt 1,2)

Znak towarowy służy do odróżniania towarów usług. Natomiast nazwa, firma,przedsiębiorcy służy do indywidualizacji samego przedsiębiorcy. Przedsiębiorca może mieć tylko jedną firmę, nazwę, nazwisko.

Znaków towarowych może mieć dowolną ilość, może być,iż firma i znak towarowy to to samo.

2. Powstanie prawa ochronnego na znak towarowy

Prawo ochronne powstaje z chwilą jego udzielenia ( art.121 PWP),przez urząd patentowy.

Jest to decyzja postępowania administracyjnego.

- może być wspólne prawo ochronne

-pierwszęstwo do uzyskania prawa ochronnego decyduje moment zgłoszenia z uwzględnieniem zasad

międzynarodowych.

Polska jest stroną Konwencji Związkowej Paryskiej z marca 1813 r. ratyfikowaną naszym systemie ustawowym przyjęto,iż uzyskanie ochrony na znak towarowy wymaga zbadania wniosku na podobieństwo przez Urząd Patentowy (urząd ma obowiązek zbadać czy spełnione są obowiązki art.144 PWP)

- porozumienie Madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków towarowych z 14 kwietnia 1891 r.

-ustawa formułuje te warunki w art.129 -135

-podstawą jest art.129,130,które stanowią zasadniczą formułę badawczą

-inne przesłanki negatywne art. 131,132

3. Uprawnienia wynikające z posiadania prawa do znaku towarowego

-znaki zarejestrowane

-znaki niezarejestrowane

-znaki powszechne (art. 120 ustęp 3 pkt.3)

Nie ma definicji ustawowej znaku powszechnego, w doktrynie uważa się ,że są to następujące kryteria:

-znany jest na obszarze RP bez znaczenia, w jaki sposób stał się znany

-jest kojarzony przez potencjalnych, krajowych nabywców z określonym wyrobem

-więcej niż połowa nabywców zna ten znak

- potencjalni nabywcy łączą ten znak często ze szczególnie wysoką jakością wyrobów sygnowany tym

znakiem

4. Zakres prawa ochronnego

Nabywając prawo ochronne można je na zasadzie wyłączności używać:art.153

Definicja używania znaku art.154

-udzielone prawo ochronne podlega wpisowi do rejestru znaków ochronnych art.149

-udzielenie prawa ochronnego stwierdza się przez wydanie świadectwa ochronnego na znak towarowy art.150

-uprawniony może wskazać na to, że znak został zarejestrowany przez ® art.151

-prawo ochronne na znak towarowy można sprzedać ,podlega dziedziczeniu art.162

-można też udzielić licencji innej osobie na używanie tego znaku art.163

5. Unieważnienie-następuje na żądanie:

-każdego, kto ma w tym interes prawny art.165

-wystąpić może również prokurator generalny,Prezes Urzędu Patentowego art.167

Wygaśnięcie -znak wygasa z mocy prawa art.168-169

SPÓŁKI

Biorąc pod uwagę przepisy prawne mamy dwa rodzaje spółek:

- spółki cywilne (art. 860 - 875 k.c.)

- spółki handlowe ( k.s.h.)

Spółki prawa handlowego

1. rodzaje spółek

2. cechy wspólne i różnice

3. charakterystyka poszczególnych spółek osobowych

ad 1 art. 1 § 1 k.s.h.

art. 4 punkt 1, 2

SPÓŁKI OSOBOWE	SPÓŁKI KAPITAŁOWE
- powstają na podstawie umowy - są zrzeszeniem osób, wspólników, którzy osobiście prowadzą działalność dla realizacji wspólnego celu	- powstają na podstawie umowy, aktu założycielskiego, statutu - są połączeniem kapitału, mniejsze znaczenie ma liczba cech wspólników, akcjonariuszy
- stosunek członkostwa jest stosunkiem osobistym, którego nie można przenieść na inną osobę niebędącą wspólnikiem inaczej aniżeli przez zmianę umowy spółki	- stosunek członkostwa jest związany z udziałem, akcją, jest to prawo majątkowe. Prawo to jest zbywalne, jego zbycie oznacza ustanie stosunku członkostwa bez potrzeby zmiany umowy spółki
- nie mają osobowości prawnej, spółki osobowe prowadzą działalność gospodarczą przez swoich wspólników, a za długi (zobowiązania) wspólnicy wraz ze spółką odpowiadają wspólnie ALE! Spółki osobowe zostały wyposażone przez kodeks w pewne cechy takie, które są właściwe osobom prawnym: to spółkę można pozywać i spółka, a nie wspólnicy mogą być pozwani to spółka a nie wspólnicy jest właścicielem majątku w obrocie spółka występuje pod nazwą firmy ustanawia prokurenta zbywa lub nabywa prawa we własnym imieniu (art. 10,28 i inne) cechy te powodują, że spółki osobowe w doktrynie określa się mianem ”ułomnych osób prawnych”	- są to osoby prawne, osobowość prawną otrzymują z chwilą wpisu do KRS - będąca osobą prawną spółka kapitałowa istnieje niezależnie od swoich wspólników, akcjonariuszy - działa przez organy, a za długi (zobowiązania) odpowiada swoim majątkiem, a nie majątkiem wspólników, akcjonariuszy
- prowadzi działalność pod firmą, firma jest to nazwa pod jaką spółka występuje w obrocie gospodarczym, składa się z trzech elementów: rdzenia (korpusu) dwóch dodatków obowiązkowych wskazujących na rodzaj spółki dodatek dowolny Elementem odróżniającym firmę od firmy jest rdzeń (art. 24, 90, 104, 127, 160, 305) - wpis do KRS	- prowadzi działalność pod firmą, firma jest to nazwa pod jaką spółka występuje w obrocie gospodarczym, składa się z trzech elementów: rdzenia (korpusu) dwóch dodatków obowiązkowych wskazujących na rodzaj spółki dodatek dowolny Elementem odróżniającym firmę od firmy jest rdzeń (art. 24, 90, 104, 127, 160
- odpowiedzialność za zobowiązania jest to odpowiedzialność solidarna wspólników ze spółką (art. 22 § 2). Jest to też odpowiedzialność subsydiarna (art. 31). Definicja odpowiedzialności solidarnej (art. 366)	- odpowiedzialność za zobowiązania - za zobowiązania spółki nie ponoszą odpowiedzialności wspólnicy (art. 151), akcjonariusze (art. 301)
STRUKTURA ORGANIZACYJNA (MODEL ZARZĄDZANIA) - zarządzanie bezpośrednie Przy podejmowaniu ważnych decyzji decyduje liczba osób wspólników opowiadających się za tą decyzją lub zasada jednomyślności - każdy wspólnik prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją - zasada ta doznaje pewnych wyjątków w odniesieniu do komandytariuszy i akcjonariuszy REPREZENTOWANIE SPÓŁKI oznacza upoważnienie do podejmowania czynności prawnych wobec osób trzecich np. podpisywanie umów, zaciąganie kredytów, wystawianie weksli PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI jest to upoważnienie do dokonywania czynności faktycznych wewnątrz spółki, np. wydawanie poleceń pracownikom, prowadzenie księgowości, opracowywanie biznesplanu, zwoływanie wspólników na posiedzenie itp. Uwaga! Każdy wspólnik ma takie uprawnienia, ale nieprzekraczające zwykłych czynności spółki. Jeżeli czynność przekracza to potrzebna jest uchwała wszystkich wspólników.	STRUKTURA ORGANIZACYJNA (MODEL ZARZĄDZANIA) - zarządzanie pośrednie poprzez organy Przy podejmowaniu decyzji przesądza liczba oddanych głosów liczonych w stosunku do wielkości kapitału jakie one reprezentują. Decyzje większość kapitałowa. Zarząd prowadzi i reprezentuje spółkę. REPREZENTOWANIE SPÓŁKI oznacza upoważnienie do podejmowania czynności prawnych wobec osób trzecich np. podpisywanie umów, zaciąganie kredytów, wystawianie weksli PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI jest to upoważnienie do dokonywania czynności faktycznych wewnątrz spółki, np. wydawanie poleceń pracownikom, prowadzenie księgowości, opracowywanie biznesplanu, zwoływanie wspólników na posiedzenie itp. Uwaga! Każdy wspólnik ma takie uprawnienia, ale nieprzekraczające zwykłych czynności spółki. Jeżeli czynność przekracza to potrzebna jest uchwała wszystkich wspólników.
STOSUNKI WŁASNOŚCIOWE - podstawowym pojęciem jest majątek spółki - powstaje on z dwóch źródeł (art. 28 KSH) Z mienia wniesionego jako wkład Z mienia nabytego przez spółkę w czasie jej istnienia Zakres uprawnień wspólników jest co do zasady taki sam, o pozycji wspólnika nie decyduje wielkość wniesionego kapitału lecz umowa spółki. Jeżeli wspólnicy nie ustalą tego w umowie spółki przyjmuje się, że zakres uprawnień jest równy, ale może być inaczej. Przedmiotem wkładu mogą być: rzeczy, prawa, a także osobista praca wspólników (art. 48 § 2, 3). W majątku spółki oznaczone są udziały wspólników, kodeks nazywa to udziałem kapitałowym. Są one określone wartościowo nigdy nie liczbowo (cyfrowo)	STOSUNKI WŁASNOŚCIOWE - podstawowym pojęciem jest tutaj kapitał podstawowy i majątek spółki KAPITAŁ ZAKŁADOWY powstaje przy założeniu spółki. Jest sumą wniesionych wkładów przy założeniu spółki, jest wielkością stałą umieszczoną w bilansie spółki, obniżenie lub podwyższenie kapitału zakładowego wymaga uruchomienia podstawowej procedury. Kapitał zakładowy dzieli się na: kapitał i akcje. Zakres uprawnień wspólników, akcjonariuszy zależy od wielkości wniesionego wkładu i otrzymanych w zamian za to ilości udziałów, liczby akcji. Majątek spółki jest wielkością zmienną, w skład wchodzi wszystko co spółka nabyła podczas jej istnienia. Przedmiotem wkładu nie może być praca wspólnika, akcjonariusza.
UMOWA SPÓŁKI -spółka jawna w formie pisemnej pod rygorem nieważności pozostałe akt notarialny.	UMOWA SPÓŁKI - akt notarialny przy spółce z.o.o. umowa spółki lub akt założycielski przy spółce akcyjnej - statut

SPÓŁKI OSOBOWE

Spółka jawna

Pojęcie spółki art. 22 § 1

Art. 22

§ 1 Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.

Firma spółki art. 24, 25, 23

Art. 23

Umowa spółki powinna być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności.

Art. 24

§ 1 Firma spółki jawnej powinna zawierać nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wspólników albo nazwisko lub firmę (nazwę) jednego albo kilku wspólników oraz dodatkowe oznaczenie ”spółka jawna”

§ 2 Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu ”sp. j”.

Art. 25

Umowa spółki jawnej powinna zawierać:

1. Firmę i siedzibę spółki

2. Określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość

3. Nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) wspólników oraz adresy wspólników albo adresy do doręczeń

4. Czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony

Majątek spółki art. 28

Art. 28

Majątek spółki stanowi wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę podczas jej istnienia.

Wkłady wspólników art. 25 punkt 2, art. 48 § 2 i § 3

Art. 25

1. Określenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość

Art. 48

§ 2 Wkład wspólnika może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy lub innych praw, a także na dokonywaniu innych świadczeń na rzecz spółki

§ 3 Prawa, które wspólnik zobowiązuje się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę.

Udziały wspólników ”kapitałowy”: rozumie się przez to ogół praw i obowiązków wspólnika art. 50, 51, 53

Art. 50

Udział kapitałowy wspólnika jest równy wartości wkładu określonego w umowie spółki.

Art. 51

§ 1 Każdy wspólnik ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu.

§ 2 Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach.

§ 3 Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w zyskach.

Art. 53

Wspólnik ma prawo żądać corocznie wypłacenia odsetek w wysokości 5 % od swojego udziału kapitałowego, nawet, gdy spółka ponosi stratę.

Powstanie spółki: spółka jawna powstaje z chwilą zawarcia umowy, a nie z chwilą wpisu do KRS; z jednym wyjątkiem: dotyczy to sytuacji, kiedy spółka jawna powstaje z przekształcenia się ze spółki cywilnej. Wtedy momentem jej powstania jest wpis do KRS (art. 26)

Art.. 26

§ 4 Przepisy § 1 - 3 stosuje się również do spółki, o której mowa w art. 860 KC (spółki cywilnej), jeżeli jej przychody ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług w każdym z

dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej

400.000 EURO (przedsiębiorstwo większych rozmiarów). Z chwilą wpisu do rejestru spółka

ta staje się spółką jawną.

Reprezentacja art. 29 -30

Art. 29

§ 1 Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę

§ 2 Prawo wspólnika do reprezentowania spółki dotyczą wszystkich czynności sądowych i

staje się spółką jawną

§ 3 Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.

Art. 30

§ 1 Umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki albo, że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie z innymi wspólnikiem lub wspólnikami.

§ 2 Pobawienie wspólnika prawa do reprezentowania spółki może nastąpić wyłącznie z ważnych powodów a mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

Odpowiedzialność za zobowiązania art. 22 § 2 i art. 31

Art. 22

§ 2 Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką z uwzględnieniem art. 31

Art. 31

§ 1 Wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja

z majątku spółki okaże się bezskuteczna (subsydiarna odpowiedzialność wspólnika).

§ 2 Przepisy § 1 nie stanowią przeszkody do wniesienia powództwa przeciwko wspólnikowi, zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

§ 3 Subsydiarna odpowiedzialność wspólnika nie dotyczy zobowiązań spółki powstałych przed jej wpisem do rejestru.

Rozwiązanie spółki art. 58 - 66

Art. 58

Rozwiązanie spółki powodują:

1. Przyczyny przewidziane w umowie spółki,

2. Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników,

3. Ogłoszenie upadłości spółki,

4. Śmieć wspólnika lub ogłoszenie jego upadłości,

5. Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika,

6. Prawomocne orzeczenie sądu.

Likwidacja spółki art. 67 -85

Art. 67

§ 1 W przypadkach określonych w art. 58 należy przeprowadzić likwidację spółki, chyba, że wspólnicy uzgodnili inny sposób zakończenia działalności spółki.

W przypadku wypowiedzenia umowy spółki przez wierzyciela wspólnika lub ogłoszenia upadłości wspólnika porozumienie w sprawie zakończenia działalności spółki po zaistnieniu powodu rozwiązania spółki wymaga zgody odpowiedniego wierzyciela lub syndyka.

Zakaz konkurencji art. 56 i 57

Art. 56

§ 1 Wspólnik powinien powstrzymać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki.

§ 2 wspólnik nie może, bez wyraźnej lub domniemanej zgody pozostałych wspólników, zajmować się interesami konkurencyjnymi, w szczególności uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki.

Spółka partnerska

Pojęcie spółki art. 86, 87, 88

Art. 86

§ 1 Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

§ 2 Spółka może być związana z wykonywaniem więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba, że odrębna ustawa stanowi inaczej.

Art. 87

§ 1 Partnerami w spółce mogą być wyłącznie osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, określonych w art. 88 lub w odrębnej ustawie.

§ 2 Wykonywanie wolnego zawodu w spółce może być uzależnione od spełnienia dodatkowych wymagań przewidzianych w odrębnej ustawie.

Art. 88

Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, architekta, aptekarza ,biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, , doradcy podatkowego, księgowego, lekarza, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego.

Firma spółki art. 90

Art. 90

§ 1 Firma spółki partnerskiej powinna zawierać nazwisko co najmniej jednego partnera, dodatkowe oznaczenie ”i partner” bądź ”partnerzy” albo ”spółka partnerska” oraz określenie wolnego zawodu wykonywanego przez spółkę.

§ 2 Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu ”sp. p.”

§ 3 Firma z oznaczeniem ”i partner” bądź ”partnerzy” albo ”spółka partnerska” oraz skrótu ”sp. p.” może używać tylko spółka partnerska.

Umowa spółki partnerskiej art. 91

Art. 91

Umowa spółki partnerskiej powinna zawierać:

1. Określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów w ramach spółki

2. Przedmiot działalności spółki

3. Nazwiska i imiona partnerów, którzy ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki, w przypadku przewidzianym w art. 92 § 2

4. W przypadku gdy spółkę reprezentują tylko niektórzy partnerzy, nazwiska i imiona tych partnerów

5. Firmę i siedzibę spółki

6. Czas trwania spółki

7. Określenie wkładów wniesionych przez partnera i ich wartość

Majątek spółki art. 89 w związku z art. 28

Art. 89

W sprawach nieregulowanych w niniejszym dziale do spółki partnerskiej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba, że ustawa stanowi inaczej

Wkład partnera art. 91 punkt 7

- przedmiot W odpowiedzi wkładu art. 89 w związku z art. 48

Art. 91

7) Określenie wkładów wniesionych przez partnera i ich wartość

Powstanie spółki art. 94

Art. 94

Spółka partnerska powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

Reprezentatywność spółki art. 96, 97

Art. 96

§ 1 Każdy partner ma prawo reprezentować spółkę samodzielnie, chyba że umowa spółki

stanowi inaczej

§ 2 Pozbawienie prawa partnera do reprezentowania spółki może nastąpić tylko z ważnych powodów uchwałą powziętą większością trzech czwartych głosów w obecności co najmniej dwóch trzecich ogólnej liczby partnerów. Umowa spółki może przewidywać surowsze wymogi powzięcia uchwały.

§ 3Pozbawienie partnera prawa reprezentowania spółki na podstawie § 2 staje się skuteczne z chwilą wpisu do rejestru.

Odpowiedzialność za zobowiązania art. 95 - partnerzy nie odpowiadają za zobowiązania partnera tylko w zakresie wykonywanego zawodu. W pozostałej części, poza wykonywaniem wolnego zawodu partnerzy będą odpowiadać za zobowiązania spółki solidarnie wraz ze spółką art. 89 w związku z art. 22 § 2 np.. opłaty za energię, wynajem lokalu.

Art. 95

§ 1 Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki.

§ 2 Umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej.

Rozwiązanie spółki art. 98

Art. 98

§ 1 rozwiązanie spółki powodują:

1) przyczyny przewidziane w umowie

2) jednomyślna uchwała wszystkich wspólników

3) ogłoszenie upadłości spółki

4) utrata przez wszystkich partnerów prawa do wykonywania wolnego zawodu

5) prawomocne orzeczenie sądu

§ 2 W przypadku gdy w spółce pozostaje jeden partner lub tylko jeden partner posiada uprawnieni Ado wykonywania wolnego zawodu związanego z przedmiotem działalności spółki, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku od dnia zaistnienia któregokolwiek z tych zdarzeń.

Likwidacja spółki art. 89 w związku z art. 67 - 85

Spółka komandytowa

Pojęcie spółki art. 102

Art. 102

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Firma art. 104

Art. 104

§ 1 Firma spółki komandytowej powinna zawierać nazwisko jednego lub kilku komplementariuyszy oraz dodatkowe oznaczenie ”spółka komandytowa”.

§ 2 Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu ”sp.k.”

§ 3 Jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna, firma spółki komandytowej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem ”spółka komandytowa”. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusz, który jest osobą fizyczną.

§ 4 Nazwisko komandytariusza nie może być zamieszczone w firmie spółki. W przepadku zamieszczenia nazwiska lub firmy (nazwy) komandytariusza w firmie spółki, komandytariusz odpowiada wobec osób trzecich jak komplementariusz.

Treść umowy spółki art. 105 - elementem istotnym w umowie spółki jest wpisanie sumy komandytowej

Art. 105

Umowa spółki komandytowej powinna zawierać:

1. firmę i siedzibę spółki

2. przedmiot działalności spółki

3. czas trwania spółki

4. oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika i ich wartość

5. oznaczeni kwotowo zakres odpowiedzialności każdego komandytariusza wobe wierzycieli (sumę komandytową)

Forma umowy art. 106

Art. 106

Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta formie aktu notarialnego.

Majątek spółki art. 103 w związku z art. 28

Art. 103

W sprawach nieuregulowanych w niniejszym dziale do spółki komandytowej stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, chyba, że ustawa stanowi inaczej.

Wkłady wspólników art. 103 w związku z art. 48 + art. 107, 108

Art. 107

§ 1 Jeżeli wkładem komandytariusza do spółki jest w całości lub w części świadczenie niepieniężne, umowa spółki określa przedmiot tego świadczenia (aport), jego wartość jak również osobę wspólnika wnoszącego taki świadczenie niepieniężne.

§ 2 Zobowiązania do wykonywania pracy lub świadczenia na rzecz spółki oraz wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki nie mogą stanowić wkładu komandytariusza do spółki, chyba, że wartość innych jego wkładów jest niższa od wysokości sumy komandytowej.

§ 3 Jeżeli komplementariusz jest spółką z.o.o. lub spółką akcyjną, zaś komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkłady komandytariusza nie mogą stanowić jego udziału w tej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcje w tej spółce akcyjnej.

Art. 108

§ 1 Jeżeli umowa nie stanowi inaczej, wkład komandytariusza może być wniesiony w wartości niższej niż suma komandytowa.

§ 2 Postanowienie wspólników zwalniające komandytariusza z obowiązku wniesienia wkładów jest nieważne.

Powstanie spółki art. 109

Art. 109

§ 1 Spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

§ 2 Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie.

Reprezentacja spółki art. 117, 118

Art. 117

Spółkę reprezentują komplementariusze, których z mocy umowy spółki albo prawomocnego

wyroku sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki.

Art. 118

§ 1 Komandytariusz może reprezentować spółkę tylko jako pełnomocnik.

§ 2 Jeżeli komandytariusz dokona czynności prawnej, nie ujawniając swojego pełnomocnictwa, odpowiada za skutki tej czynności wobec osób trzecich bez ograniczenia; dotyczy to także reprezentowania spółki przez komandytariusza, który nie ma umocowania ani przekory jego zakres.

Prowadzenie spółki

- komandytariusz art. 121

Art. 121

§ 1 Komandytariusz nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki, chyb, że umowa spółki stanowi inaczej.

§ 2 W sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki wymagana jest zgoda komandytariusza, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej.

§ 3 Ograniczeń, o których mowa w art. 56 i art. 57, nie stosuje się do komandytariusza nieposiadającego prawa do prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentowania, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej.

- komplementariusz art. 103 w związku z art. 38, 39, 40

Odpowiedzialność za zobowiązania

W stosunku do komplementariuszy - odpowiadają jak wspólnicy jawni: solidarnie i subsydiarnie art. 103 w związku z art. 22 § 2 i art. 31

Komandytariusz art. 111

Art. 111

Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej.

Suma komandytowa to nie to samo, co wkład.

Rozwiązanie spółki art. 103 w związku, z art. 58 - 66

Likwidacja spółki art. 103 w związku, z art. 67 - 88

Komandytariusz ma prawo kontroli zapisane, w art. 120

Art. 120

§ 1 Komandytariusz ma prawo żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia jego rzetelności.

§ 2 Na wniosek komandytariusza sąd rejestrowy może, z ważnych powodów, zażądać w każdym czasie udostępnienia mu sprawozdania finansowego lub złożenia innych wyjaśnień, jak również dopuścić komandytariusza do przejrzenia ksiąg i dokumentów.

§ 3 Umowa spółki nie może wyłączać ani ograniczać uprawnień komandytariusza, o których mowa w § 1 i § 2.

Spółka komandytowo - akcyjna

Pojęcie spółki art. 125

Art. 125

Spółką komandytowo akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą (nazwą), w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Firma spółki art. 127

Art. 127

§ 1 Firma spółki komandytowo - akcyjnej powinna zawierać nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatkowe oznaczenie ”spółka komandytowo - akcyjna).

§ 2 Dopuszczalne jest używanie w obrocie skrótu ”S.K.A.”

§ 3 Jeżeli komplementariusz jest osobą prawną, firma spółki komandytowo - akcyjnej powinna zawierać pełne brzmienie firmy (nazwy) tej osoby prawnej z dodatkowym oznaczeniem ”spółka komandytowo - akcyjna”. Nie wyklucza to zamieszczenia nazwiska komplementariusza, który jest osobą fizyczną.

§ 4 Nazwisko albo firma (nazwa) akcjonariusza nie może być zamieszczane w firmie spółki (nazwie). W przypadku zamieszczenia nazwiska albo firmy (nazwy) akcjonariusza w firmie spółki akcjonariusz odpowiada wobec osób trzecich tak jak komplementariusz.

Treść umowy - statutu art. 130

Art. 130

Statut spółki komandytowo - akcyjnej powinien zawierać:

1. firmę i siedzibę spółki

2. przedmiot działalności spółki

3. czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony

4. oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego komplementariusza oraz ich wartość

5. wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela.

6. liczbę akcji poszczególnych rodzajów i związane z nimi uprawnienia, jeżeli mają być wprowadzone akcję różnych rodzajów

7. nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) komplementariuszy oraz ich siedziby, albo adresy do doręczeń.

8. organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej, jeżeli ustawa lub statut przewiduje ustanowienie rady nadzorczej.

Majątek spółki art. 130 punkt 5

Art. 130

5) wysokość kapitału zakładowego, sposób jego zebrania, wartość nominalną akcji i ich liczbę ze wskazaniem, czy akcje są imienne, czy na okaziciela.

Wkłady jak w spółce jawnej art. 126 w związku z art. 48, 132

Art. 132

§ 1 Komplementariusz może wnieść wkład do spółki komandytowo - akcyjnej na kapitał zakładowy lub na inne fundusze.

§ 2 Wniesienie przez komplementariusza wkładu na kapitał zakładowy nie włącza jego nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Powstanie spółki art. 134

Art. 134

§ 1 Spółka komandytowo - akcyjna powstaje z chwilą wpisu do rejestru.

§ 2 Osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie.

Reprezentacja spółki, art. 137, 138

Art. 137

§ 1 Spółkę reprezentują komplementariusze, którzy z mocy statutu lub prawomocnego orzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki.

§ 2 Późniejsze pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki stanowi zmianę statutu i wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy.

§ 3 Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew jego sprzeciwowi może nastąpić jedynie z ważnym powodów ma mocy prawomocnego orzeczenia sądu.

§ 4 Sprzeciw, o którym mowa w § 3, należy zgłosić do protokołu walnego zgromadzenia lub w formie pisemnej z podpisem notarialnie potwierdzonym nie później niż w ciągu miesiąca od dnia powzięcia uchwały przez walne zgromadzenie.

§ 5 Pobawienie komplementariusza prawa reprezentowania spółki wbrew sprzeciwowi, o którym mowa w § 3 i § 4, zwalnia tego wspólnika od odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki powstałe od chwili dokonania odpowiedniego wpisu do rejestru.

Prowadzenie spraw spółki art. 140 i art. 141

- komplementariusz

Art. 140

§ 1 Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki.

§ 2 Statut spółki może przewidywać, że prowadzenie spółki spraw spółki powierza się jednemu albo kilku komplementariuszem.

§ 3 Zmiana statutu, pozbawiająca prawa prowadzenia spraw spółki lub przyznająca takie prawa komplementariuszowi dotychczas go pozbawionemu, wymaga zgody wszystkich pozostałych komplementariuszy.

Art. 141

Komplementariuszowi nie przysługuje prawo do prowadzenia spraw spółki, przekazanych do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej przez przepisy niniejszego działu lub statut spółki.

- akcjonariusz art. 301 w związku z art. 126 punkt 2

Odpowiedzialność

- komplementariusz - nieograniczona na podstawie art. 126 punkt 2 w związku z art. 22 § 2 i art. 31

- akcjonariusz art. 135

Art. 135

Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.

Rozwiązanie spółki art. 148

Art. 148

§ 1 Rozwiązanie spółki powodują

1. przyczyny przewidziane w statucie

2. uchwała walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. śmierć, ogłoszenie upadłości lub wystąpienie jednego komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej

5. inne przyczyny przewidziane prawem

§ 2 Ogłoszenie upadłości akcjonariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki.

Likwidacja art. 150

Art. 152

§ 1 Jeżeli przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej, do rozwiązania i likwidacji spółki komandytowo - akcyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.

§ 2 Likwidatorami są komplementariusze mający prawo prowadzenia spraw spółki, chyba że statut lub uchwała walnego zgromadzenia, powzięta za zgodą wszystkich komplementariuszy, stanowi inaczej.

SPÓŁKI HANDLOWE - KAPITAŁOWE

1. Powstanie spółki

2. Stosunki własnościowe

a)kapitał zakładowy

- pojęcie

- minimum

- ochrona prawna

- wkłady

- udziały

- znaczenie kapitału zakładowego

b)kapitał zakładkowy a majątek spółki

3. Spółki kapitałowe - struktura organizacyjna:

1. zarząd

2. zgromadzenie wspólników

3. nadzór

Wkłady a udziały

Kapitał zakładowy w spółce akcyjnej dzieli się na udziały bądź akcje. Podstawową różnicą jest to, że:

- akcja jest papierem wartościowym

- udział nigdy nie jest papierem wartościowym

Akcja:

Wyrażona jest w postaci dokumentu o ściśle określonej treści opatrzonej pieczęcią spółki oraz podpisem zarządu art. 328 § 1 i § 2

Art. 328

§ 1 Dokument akcji powinien być sporządzony na piśmie i zawierać następujące dane:

1. firmę, siedzibę i adres spółki

2. oznaczenie sądu rejestrowego i numer, pod którym spółka jest wpisana do rejestru

3. datę zarejestrowania spółki i wystawienia akcji

4. wartość nominalną, serię i numer ,rodzaj danej akcji i uprawnienia szczególne z akcji

5. wysokość dokonanej wpłaty w przypadku akcji imiennej

6. ograniczenia co do rozporządzania akcją

7. postanowienia statutu o związanych z akcją obowiązkach wobec spółki

§ 2 Dokument akcji powinien być opatrzony pieczęcią spółki oraz podpisem zarządu. Podpis może być mechanicznie odtwarzany.

Udziały:

Na udziały nie mogą być wystawione dokumenty art. 174 § 6.

Art. 174

§ 6 Na udziały lub prawa do zysku nie mogą być wystawiane dokumenty na okaziciela, jak również dokumenty imienne lub na okaziciela.

Udziały są zawsze imienne, akcję mogą być imienne bądź na okaziciela. Udziały są podzielne bądź niepodzielne art. 153

Art. 153

Umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć tylko jeden udział, czy więcej udziałów. Jeżeli wspólnik może mieć więcej niż jeden udział, wówczas wszystkie udziały w kapitale zakładowym powinny być równe i niepodzielne.

Akcje są zawsze niepodzielne art. 333

Art. 333

§ 1 Akcje są niepodzielne. Mogą być wydawane w odcinkach zbiorowych.

§ 2 Współuprawnieni z akcji wykonują swoje prawa w spółce przez wspólnego przedstawiciela; za świadczenia związane z akcją odpowiadają solidarnie.

§ 3 Jeżeli współuprawnieni nie wskazali wspólnego przedstawiciela, oświadczenia spółki mogą być dokonywane wobec któregokolwiek z nich.

Znaczenie kapitału zakładowego

Funkcja: (zobacz ksero) kapitał zakładowy ma podstawowe znaczenie dla funkcjonowania spółek kapitałowych. Kapitał ten należy rozpatrywać w dwóch aspektach:

1. jako kapitał wniesiony, pierwotny majątek spółki, sumę wkładów realnie wniesionych do spółki przez wspólników

2. jako wielkość formalną, abstrakcyjny zapis w księgowości wyrażający sumę udziałów, akcji, na który dzieli się kapitał zakładowy. Odzwierciedlają one wartość nominalnie zadeklarowanych udziałów - jest to kapitał zakładowy w ścisłym tego słowa znaczeniu.

Z takiego dwojakiego rozumienia kapitału zakładowego powstała kwestia, ”jaką funkcję pełni ten kapitał?” Najbardziej kontrowersyjne jest stanowisko, że kapitał zakładowy pełni funkcję gwarancyjną dla wierzycieli, podstawę zabezpieczenia praw wierzycieli, rękojmia spłaty, sumą czystego majątku, którą spółka w interesie wierzycieli zobowiązuje się utrzymać w całości a wyrazem tej zasady są przepisy, co do potrzeby oznaczania wysokości kapitału zakładowego i ujawnienia tego w rejestrze i przepisy nakładające obowiązek całkowitej wpłaty na kapitał zakładowy i przepisy chroniące stałość, nienaruszalność tego kapitału.

Stanowisko to należy ocenić krytycznie, gdyż kapitał zakładowy jest tylko abstrakcyjnym zapisem w księgowości, długiem, jaki spółka zaciągnęła na starcie od swoich wspólników, akcjonariuszy. Jest to zapis całkowicie niezależny od tego czy kapitał zakładowy naprawdę został pokryty, nigdzie nie jest trzymany oddzielnie, do dyspozycji wierzycieli, po powstaniu spółki zlewa się z majątkiem spółki, którym spółka może swobodnie dysponować. W tym sensie kapitał zakładowy nigdy nie będzie odzwierciedlał rzeczywistego majątku spółki, który może być równy, mniejszy bądź większy niż kapitał zakładowy.

Powstaje pytanie: to, do czego służy kapitał zakładowy?

Z pewnością jest to konstrukcja służąca wspólnikom, akcjonariuszom.

Po I: chodzi o to, że „ posiadanie” akcji bądź udziału ma podstawowe znaczenie jako tytuł prawny do uczestniczenia w podziale zysku i otrzymaniu dywidendy (art. 191, 193, 347, 348).

Art. 191

§ 1 Wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikający z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonego do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1.

§ 2 Umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku, z uwzględnieniem przepisów art. 192 - 197.

§ 3 Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów.

Art. 192

Kwoty przeznaczone do podziału między wspólników nie mogą przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o kwoty przekazane na kapitały (fundusze) rezerwowe w poprzednich latach i pomniejszonego o poniesioną stratę oraz o kwoty przekazane na fundusze rezerwowe utworzone zgodnie ustawą lub umową spółki, które nie mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy.

Art. 347

§ 1 Akcjonariusze maja prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym, zbadanym przez biegłego rewidenta, który został przeznaczony przez walne zgromadzenie do wypłaty akcjonariuszom.

§ 2 Zysk rozdziela się w stosunku do liczby akcji. Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte, zysk rozdziela się w stosunku do dokonanych wpłat na akcje.

§ 3 Statut może przewidywać inny sposób podziału zysku, z uwzględnieniem art. 348, art. 349, art. 351 § 4 oraz art. 353.

Wpisanie kapitału zakładowego po stronie pasywów, jako długu, zabezpiecza, więc spółkę przed nadmiernie szybkim korzystaniem ze środków tej spółki, bo tylko wtedy spółka osiąga zysk, jeżeli aktywa przewyższają pasywa, a w pasywach zawsze figuruje kapitał zakładowy jako wielkość stała.

Po II: kapitał zakładowy pełni funkcję „ostrzegawczą” przed pogarszającą się sytuacją gospodarczą spółki art. 233 i 397

Art. 233

§ 1 Jeżeli bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowych i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczący dalszego istnienia spółki.

§ 2 Przepisy § 1 stosuje się odpowiednio, gdy bilans został sporządzony zgodnie z przepisami art. 223 - 225

Art. 397

Jeżeli bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowych i rezerwowych oraz jedną trzecią kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczący dalszego istnienia spółki.

Ad b. Kapitał zakładowy a majątek spółki

Pojęcia te nie mogą być utożsamiane!!! Kapitał zakładowy jest wartością stałą, cyfrowo oznaczona, odpowiadającą sumie wkładów wniesionych przez wspólników, natomiast majątek spółki jest wielkością zmienną obejmującą wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe - aktywa spółki.

Kapitał zakładowy może być obniżany lub podwyższany przy pomocy specjalnej procedury, majątek spółki takim rygorom nie podlega.

Ad 3. Spółki kapitałowe - struktura organizacyjna

a) Zarząd

Ponieważ spółka kapitałowa jest osobą prawną, a zatem reprezentuje ją organ zwany zarządem. Zarząd nie tylko reprezentuje spółkę, ale też prowadzi jej sprawy art. 201 § 1 i

art. 368 § 1

Art. 201

§ 1 Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.

Art. 368

§ 1 Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.

Zarząd może być jedno lub wieloosobowy. Osoby te mogą pochodzić z grona wspólników lub akcjonariuszy bądź spoza art. 201 §2 i § 3, art. 368 § 2 i § 3.

Art. 201

§ 2 Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków.

§ 3 Do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza zarządu.

Art. 368

§ 2 Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków.

§ 3 Do zarządu mogą być powołane osoby spośród akcjonariuszy lub spoza zarządu.

Jeżeli zarząd jest wieloosobowy art. 205 i art. 373

Art. 205

§ 1 Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

§ 2 Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.

§ 3 Przepisy § 1 i § 2 nie wyłączają ustanowienia prokury jednoosobowej lub łącznej i nie ograniczają praw prokurentów wynikających z przepisów o prokurze.

Atr. 373

§ 1 Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa jej statut. Jeżeli statut nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

§ 2 Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.

§ 3 Przepisy § 1 i § 2 nie wyłączają ustanowienia prokury jednoosobowej lub łącznej i nie ograniczają praw prokurentów wynikających z przepisów o prokurze.

Członkowie zarządu sprawują swoją funkcję w oparciu o mandat członka zarządu. Mandat uzyskuje się z chwilą wyboru; w spółce z.o.o. wybierają wspólnicy, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej art. 201 § 4;

Art. 201

§ 4 Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba, że umowa spółki stanowi inaczej.

Natomiast w spółce akcyjnej członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba, że statut inaczej stanowi;

Art. 368

§ 4 Członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba, że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach przez walne zgromadzenie

Wygaśnięcie mandatu następuje z chwila upływu kadencji, rezygnacji z funkcji członka zarządu,

odwołania go z funkcji albo śmierci.

Sprzeczność interesów art. 209 i 377

Art. 209

W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i podwładnych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien wstrzymać się od udziału rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole.

Art. 377

W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i podwładnych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien wstrzymać się od udziału rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole.

Zakaz konkurowania art. 211 i 380

Art. 211

§1 Członek zarządu nie może bez zgody spółki może zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu. Zakaz ten obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przepadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10 % udziałów lub akcji w tej spółki albo prawa do powoływania co najmniej jednego członka zarządu.

§ 2 Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zgody udziela organ upoważniony do powoływania zarządu.

Art. 380

§1 Członek zarządu nie może bez zgody spółki może zajmować się interesami konkurencyjnymi ani też uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu. Zakaz ten obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce kapitałowej w przepadku posiadania przez członka zarządu co najmniej 10 % udziałów lub akcji w tej spółki albo prawa do powoływania co najmniej jednego członka zarządu.

§ 2 Jeżeli statut spółki nie stanowi inaczej, zgody udziela organ upoważniony do powoływania zarządu.

b) zgromadzenie

Jest to organ uchwałodawczy spółki. Wspólnik, akcjonariusz ma prawo uczestniczenia w zgromadzeniu, zawsze musi być o tym poinformowany wraz z przedmiotem obrad zgromadzenia. Zgromadzenia mogą być zazwyczaj zwyczajne bądź nadzwyczajne. Nadzwyczajność zgromadzenia nie tkwi w nadzwyczajności tematu obrad. Zwyczajne zgromadzenie zwoływane jest raz do roku, celem rozpatrzenia spraw będących w wyłącznej kompetencji zgromadzenia art. 228 i 393

Art. 228

Uchwały wspólników, poza innymi sprawami wymienionymi w niniejszym dziale lub umowie spółki, wymaga:

1. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonania przez nich obowiązków

2. postanowienie dotyczące roszczeń o naprawie wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu lub nadzoru

3. zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczenie prawa rzeczowego

4. nabycie i zbycie nieruchomości albo udziału w nieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej

5. zwrot dopłat

Art. 393

Uchwały wspólników, poza innymi sprawami wymienionymi w niniejszym dziale lub statucie spółki, wymaga:

1. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium członkom organów spółki z wykonania przez nich obowiązków

2. postanowienie dotyczące roszczeń o naprawie wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu lub nadzoru

3. zbycie lub wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich ograniczenie prawa rzeczowego

4. nabycie i zbycie nieruchomości albo udziału w nieruchomości, jeżeli statut spółki nie stanowi inaczej

5. emisji obligacji zmiennych lub z prawem pierwszeństwa

6. nabycie własnych akcji w przypadku określonym w art. 362 § 1 punkt 2.

Wszystkie inne zgromadzenia są nadzwyczajne.

Uchwały na zgromadzeniu podejmuje się przez głosowanie uwzględniając nie tylko ilość wspólników, akcjonariuszy głosujących, ale także wartość posiadanych przez nich wkładów, akcji. Metody głosowania

- zasada większości bezwzględnej art. 245 i 414 oraz art. 4 punkt 10

Art. 245

Uchwały zapadają bezwzględna większością głosów, jeżeli przepisy niniejszego rozdziału lub umowa spółki nie stanowi inaczej.

Art. 414

Uchwały zapadają bezwzględna większością głosów, jeżeli przepisy niniejszego rozdziału lub umowa spółki nie stanowi inaczej.

Art. 4

10) bezwzględna większość głosów - więcej niż połowa głosów oddanych.

- zasada kwalifikowanej większości ¾ głosów albo wyżej; dotyczy to kwestii głosowania nad sprawami określonymi w art. 246 § 1i 415

Art. 246

§ 1 Uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, rozwiązania spółki luz zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części zapadają większością dwóch trzecich (2/3) głosów. Uchwała dotyczącą istotnej zmiany przedmiotu działalności spółki wymaga większości trzech czwartych (3/4) głosów. Umowa spółki może ustanowić surowsze warunki powzięcia uchwały.

Art. 415

§ 1 Uchwała dotycząca emisji obligacji zmiennych i obligacji z prawem pierwszeństwa objęcia akcji, zmiany statutu, umorzenia akcji, obniżenia kapitału zakładowego, zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części i rozwiązania spółki zapada większością trzech czwartych (3/4) głosów.

- głosowanie wymagające zgody wszystkich wspólników lub akcjonariuszy art. 246 § 3 i 415 § 3

Art. 246

§ 3 Uchwała dotycząca zmiany umowy spółki, zwiększająca świadczenia wspólników lub uszczuplająca prawa udziałowe bądź prawa przyznane osobiście wspólnikom, wymaga zgody wszystkich wspólników, których dotyczą.

Art. 415

Uchwał dotycząca zmiany statutu, zwiększające świadczenia akcjonariuszy lub uszczuplające prawa przyznane osobiście poszczególnym akcjonariuszom zgodnie z art. 354, wymaga zgody wszystkich akcjonariuszy, których dotyczą.

c) nadzór

w odróżnieniu od spółek osobowych gdzie kontrolę nad sprawami spółki sprawują wszyscy wspólnicy w spółkach kapitałowych mogą bądź muszą być powoływane organy spółki. I tak:

- w spółce z.o.o. istnieje jeszcze możliwość, prawo kontroli, które przysługuje każdemu wspólnikowi art. 212, ale mogą być lub muszą komisja rewizyjna lub rada nadzorcza art. 213

Art. 212

§ 1 Prawo kontroli służy każdemu wspólnikowi. W tym celu wspólnik lub wspólnik z upoważniona przez siebie osobą może w każdym czasie przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans dla swojego użytku lub żądać wyjaśnień od zarządu.

§ 2 Zarząd może odmówić wspólnikowi wyjaśnień oraz udostępnienia do wglądu ksiąg i dokumentów spółki, jeżeli istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w sprzecznych celach z interesem spółki i przez to wyrządzi spółce znaczna szkodę.

§ 3 W przypadku , o którym mowa w § 2, wspólnik może żądać rozstrzygnięcia sprawy uchwałą wspólników. Uchwała powinna być powzięta w terminie miesiąca od dnia zgłoszenia.

§ 4 Wspólnik, któremu odmówiono wyjaśnień i wglądu do dokumentów bądź ksiąg spółki, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wyjaśnień lub udostępnienia do wglądu dokumentów bądź ksiąg spółki. Wniosek należy złożyć w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania zawiadomienia o uchwale lub od upływu terminu określonego w § 3, w przypadku niepowzięcia uchwały wspólników w tym terminie.

Art. 213

§ 1 Umowa spółki może ustanowić radę nadzorcza lub komisję rewizyjną albo oba te organy.

§ 2 W spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500.000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu, powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna.

§ 3 W przypadku ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej umowa spółki może wyłączyć albo ograniczyć indywidualną kontrolę wspólników.

- w spółkach akcyjnych kontrolę sprawuje rada nadzorcza, która musi być (brak komisji rewizyjnej) art. 381

Art. 381

W spółce akcyjnej ustanawia się radę nadzorcza.

Zadania rady nadzorczej art. 219i 382 § 3

Art. 219

§ 1 Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.

§ 2Rada nadzorcza nie ma prawa wydania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spółki.

§ 3 Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 231 punkt 1, w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokryci straty, a także składania zgromadzeniu wspólników corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.

§ 4 W celu wykonywania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki.

Umowa spółki może ustanowić surowsze warunki powzięcia uchwały.

§ 5 Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Art. 382

§ 1 Szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań, o których mowa w art. 395 § 2 punkt 1. w zakresie ich zgodności z księgami i dokumentami, jak i ze stanem faktycznym, oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie walnemu zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny.

Zakaz łączenia stanowisk art. 214 i 387

Art. 214

§ 1 Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.

§ 2 Przepis § 1 stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkom zarządu albo likwidatorowi.

§ 3 Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do członków zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej i likwidatorów spółki lub spółdzielni zależnej

Art. 387

§ 1 Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej.

§ 2 Przepis § 1 stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkom zarządu albo likwidatorowi.

§ 3 Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do członków zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej i likwidatorów spółki lub spółdzielni zależnej

Spółki kapitałowe

1. Podstawowe

2. Stanowione ustawowo

1. Kapitał zakładowy

- pojęcie minimum

- ochrona prawna

- wkłady

- udziały

- znaczenie kapitału zakładowego

b) Kapitał zakładowy a majątek spółki

Spółki kapitałowe

Struktura organizacyj

1. ada nadzorcza

Art. 151 i art. 301 - spółka z.o.o.

Definicja art. 151 § 1

Definicja spółki akcyjnej art. 301 §1

Spółki mogą być zawiązane przez jedną osobę gdyż mają osobowość prawną. Powstanie spółki z.o.o. określa art. 163 a spółki akcyjnej art. 306 w związku z artykułem 304 ustęp 4.

Etapy powstawania tych spółek są podobne. Istnieją jednak istotne różnice i tak porównaj art. 160 punkt 1 z art. 306 punkt 1.

O ile w spółkach z oo warunkiem jej powstania jest zawarcie umowy przez wspólników to w przypadku spółki akcyjnej kodeks wprowadza pojęcie zawiązania spółki i rozumie przez to nie zawarcie umowy spółki między akcjonariuszami, a opracowanie statutu przez założycieli. Założyciele to tylko osoby podpisujące statut, nie są akcjonariuszami, chyba że wnoszą udziały do spółki wtedy w zamian za wkłady mogą otrzymać akcje. Założyciele spółki akcyjnej w zamian za świadczone usługi przy powstaniu spółki mogą żądać wynagrodzenia. Jeśli prawo to zostanie zapisane w statucie otrzymają oni w zamian inne świadczenia założycielskie art. 355 !!!!!!!!!!!!!

Uwaga! Świadczeni założycielski to nie akcje. Nie są to papiery wartościowe.

W spółce z o o też istnieje możliwość wynagrodzenia za świadczone usługi, ale musi to być zarezerwowane w umowie spółki.

Uderzająca różnica to wielkość wniesionego wkładu na pokrycie kapitału zakładowego. Obie spółki powinny zebrać kapitał na założenie przed zarejestrowaniem, ale spółka akcyjna może wyjątkowo zebrać kapitał za akcję do ¼ w momencie zarejestrowania a następnie w ciągu roku uzupełnić do pełnej wysokości.

Ostatnia różnica to organy nadzoru w spółkach o ile spółka akcyjna może być rada nadzorcza i tylko rada nadzorcza to w spółkach z o o mogą być organy kontrolne w postaci rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, albo dwa jednocześnie, ale nie muszą. Tam bowiem każdy wspólnik ma prawo indywidualnej kontroli art. 212, 213 oraz 381.

II Kapitał zakładowy - pojęcia

1. Stosunki własności - zobacz M Gomoła ”Wierzytelności jako przedmiot wkładu do spółki kapitałowej” . Artykuł w Prawo spółek (ksero).

Pojęcie kapitału założycielskiego założycielskiego jego funkcje:

- kapitał zakładowy jest podstawową konstrukcją własności dla spółek kapitałowych

- nie ma swojego odpowiednika w spółkach osobowych z wyjątkiem spółki komandytowo - akcyjnej

- wiąże się z pojęciem wniesienia wkładów i posiadaniem udziałów

- jest pojęciem wspólnym dla obu spółek

- stanowi warunek uczestnictwa w spółce

- jest częścią majątku spółki, ale nie może być utożsamiana z majątkiem spółki

- kapitał zakładowy jest z jednej strony wielkością stałą, która musi być opisana w umowie, statucie spółki, ujawnia w URS i zapisana w bilansie spółki po stronie pasywów i z drugiej strony odzwierciedla wartość rzeczywiście wniesionych wkładów przy powstaniu spółki, a ich wartość znajduje się po stronie aktywów

Kapitał zakładowy jest rozumiany jako:

- kategoria prawna oznaczającą formalną podstawę uczestnictwa w spółce wspólników akcjonariuszy

- kategoria ekonomiczna rozumiana jako pierwotny majątek spółki tworzący kapitał założycielski

- kategoria rachunkowa, wielkość formalną, abstrakcyjną stanowiącą wielkość wniesionych wkładów podzielona na udziały, akcje ( ksero -Kapitał zakładowy i jego funkcje)

Wartość kapitału zakładowego art. 154 i 308

Ochrona prawna kapitału zakładowego - kapitał zakładowy jest szczególnie chroniony przez kodeks spółek handlowych. Ochrona ta roztacza się w kierunkach:

- stałość kapitału zakładowego

- ścisłe oznaczenie kapitału zakładowego

- obowiązek wieczystej wpłaty

Przepisy ochronne dotyczące kapitału zakładowego to:

- zakaz wypłacania wynagrodzeń wynagrodzeń za usługi świadczone przy powstaniu spółki ze środków wpłaconych na pokrycie kapitału zakładowego art. 158 § 2, 353

§3

- zakaz zwrotu wpłat na pokrycie udziałów i wniesionych wkładów art. 189, 344

- zakaz pobierania odsetek od wniesionych wkładów oraz od przysługujących udziałów bądź akcji art. 190, 346

- zakaz nabywania przez spółkę własnych udziałów i akcji art. 200, 362

Przepisy nakazują oznaczenie wysokości kapitału zakładowego art. 157 punkt 3, art. 318 punkt 4 art. 188, 341

Przepisy nakazują wspólnikom wniesienie wkładów art. 163 punkt 2, 306 punkt 2 w związku z art. 309 punkt 3 i 4 (opis zagadnienia ksero str. 11)

Wkłady są formą współdziałania wspólników, akcjonariuszy przy zakładaniu spółki

- istnieje obowiązek wniesienia wkładu art. 3, 163, 306

- wkład może być pieniężny lub niepieniężny (aportowy - zobacz ksero str. 13 - 16)

Co może być przedmiotem aportu:

Kodeks nie definiuje tego, pozostawiając sprawę orzecznictwu sądowemu. Sąd najwyższy odnosi się do pojęcia aportu, że przedmiotem aportu może być wszystko co przedstawia jakąkolwiek wartość rynkową i jest zbywalne i nadaje się do umieszczenia w bilansie spółki.

Jest to bardzo szeroka definicja, np. przedmiotem wkładu może być nieruchomość. Można je wnieść

---