0x01 graphic

POLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH

WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY

LABORATORIUM ROBOTYKI

Temat ćwiczenia:

Układy współrzędnych. Macierze obrotów

Wykonali: Pióro Klaudia

Kupski Michał

Siedlarek Damian

Domalik Patryk

Zieliński Marcin

Grupa: KSS 1

Sekcja: 5

  1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia było zapoznanie się z zagadnieniami obrotu układu współrzędnych 0x01 graphic
do układu współrzędnych 0x01 graphic
oraz operacji odwrotnej tj. obrotu z układu współrzędnych 0x01 graphic
do układu współrzędnych 0x01 graphic
.

  1. Przebieg ćwiczenia

W pierwszej części naszego ćwiczenia zdefiniowaliśmy macierze obrotów (lub rotacji) wokół odpowiedniej osi oraz odpowiednie kąty, o jakie się obracamy.

a) Rozpatrzmy układ 0x01 graphic
, który obrócono o kąt γ wokół osi z.

0x01 graphic

Należy zwrócić uwagę, iż dodatni kierunek kąta γ jest określony regułą prawej ręki, to znaczy dodatni obrót o kąt γ wokół osi z daje przesunięcie śruby prawoskrętnej wzdłuż dodatniego kierunku osi z.

Z analizy rysunku wynika, iż cosinusy kierunkowe dla poszczególnych wersorów można zapisać następująco:

0x01 graphic

Tak, więc macierz obrotów wygląda w następujący sposób:

0x01 graphic

0x01 graphic

b) W analogiczny sposób postępujemy z obrotem układ 0x01 graphic
o kąt β wokół osi y.

0x01 graphic

(powyższy rysunek specjalnie został narysowany w ten sposób w celu lepszego zobrazowania reguły prawej ręki)

Z analizy rysunku wynika, iż cosinusy kierunkowe dla poszczególnych wersorów można zapisać następująco:

0x01 graphic

Tak, więc macierz obrotów wygląda w następujący sposób:

0x01 graphic

0x01 graphic

c) Obrót układu 0x01 graphic
o kąt α wokół osi z.

0x01 graphic

Z analizy rysunku wynika, iż cosinusy kierunkowe dla poszczególnych wersorów można zapisać następująco:

0x01 graphic

Tak, więc macierz obrotów wygląda w następujący sposób:

0x01 graphic

0x01 graphic

d) W dalszej części naszego ćwiczenia dokonujemy obrotu układu 0x01 graphic
względem układu 0x01 graphic
zgodnie z przekształceniem 0x01 graphic
. W kolejnej fazie przy pokrywających się układach 0x01 graphic
i 0x01 graphic
dokonujemy obrotu układu 0x01 graphic
względem0x01 graphic
zgodnie z przekształceniem 0x01 graphic
. W każdym przypadku układ, względem, którego odbywa się obrót, nazywa się układem bieżącym.

0x01 graphic

Macierz R1,0a opisuje obrót między układami współrzędnych 0x01 graphic
i 0x01 graphic
, natomiast macierz R2,1a opisuje obrót między układami 0x01 graphic
i 0x01 graphic
.

0x01 graphic

Powyższe równanie jest prawem składania dla obrotów.

0x01 graphic

0x01 graphic

Obliczone współrzędne wektorów z powyższych równań.

0x01 graphic

W celu sprawdzenia otrzymanych wyników obliczamy długości każdego z otrzymanych wektorów. Jednakowa wartość owych wektorów potwierdza poprawność naszych wyliczeń.

0x01 graphic

e) Kolejna część naszego ćwiczenia laboratoryjnego była podobna do poprzedniego naszego ćwiczenia z tylko tym wyjątkiem, że dochodzi nam dodatkowy obrót układu 0x01 graphic
względem 0x01 graphic
zgodnie z przekształceniem 0x01 graphic
.

0x01 graphic

0x01 graphic

f) W ostatniej części naszego ćwiczenia robimy to samo co w podpunktach d) oraz e) z tą różnicą że dokonujemy obrotu wokół ustalonego układu, a nie bieżącego.

  1. Wnioski

Przeprowadzone przez nas obliczenia pozwoliły nam zapoznać się z aparatem matematycznym, jaki jest wykorzystywany w robotyce, oraz poznać podstawowe funkcje oprogramowania, inżynieryjskiego jakim jest MATHCAD.

Na podstawie przeprowadzonych obliczeń, oraz wiedzy teoretycznej, wiemy, że dowolnie zorientowany układ współrzędnych 0x01 graphic
można otrzymać z danego układu 0x01 graphic
przez złożenie trzech obrotów wokół osi układu.