Zarządzanie projektami logistycznymi, Zarządzanie projektami logistycznymi


Zarządzanie projektami logistycznymi dr Sajnóg (10.04 zaliczenie, 16 45-18 15 pon.)

20.02.13'

Rodzaje działań w przedsiębiorstwie

Od wielu lat działalność przedsiębiorstw cechuje rosnąca różnorodność i złożoność realizowanych w nich zadań. W każdym przedsiębiorstwie, również logistycznym, możemy mieć do czynienia z następującymi rodzajami działań:

  1. działania powtarzalne, niezłożone

  2. działania improwizowane

    1. Podstawa realizacji: Opracowane sytuacyjnie (ad hoc) specjalne, niepowtarzalne schematy działania (improwizacje)

    2. Środowisko realizacji: Istniejąca struktura organizacyjna przedsiębiorstwa

    3. Przykłady działań: Zmiana technologii w razie awarii urządzenia, realizacja nietypowego zamówienia, niestandardowa reklamacja

  • działania niepowtarzalne (uzupełnienie działań powtarzalnych), o dużej złożoności

  • przedsięwzięcia (projekty)

    1. Podstawa realizacji: Sformalizowane, opracowane zawczasu na podstawie wnikliwej analizy konkretnego przypadku, niepowtarzalne, złożone działania

    2. Środowisko realizacji: Specjalne, ograniczone czasowo rozwiązania organizacyjne w ramach istniejącej struktury organizacyjnej lub realizowane poza strukturą przedsiębiorstwa

    3. Przykłady działań: Budowa nowego wydziału, modernizacja wydziału, restrukturyzacja, projektowanie działalności marketingowej

    Zarządzanie przedsiębiorstwem a zarządzanie projektami

    Kryteria

    Zarządzanie przedsiębiorstwem

    Zarządzanie projektami

    Zadania

    Powtarzalne

    Niepowtarzalne

    Struktura organizacyjna

    Trwała

    nietrwała

    Złożoność działań

    Mała, średnia

    Duża, bardzo duża

    Czas realizacji

    Krótki

    Długi

    Nakłady, koszty

    Małe, średnie

    Duże, bardzo duże

    Ryzyko

    Średnie

    Wysokie

    Kompetencje

    Średnie

    Wysokie

    Innowacyjność

    Niewielka

    Duże

    standaryzacja

    Wysoka

    niska

    27.02.13'

    Pojęcie projektu:

    1. Ekonomiczne:

      1. W ujęciu ekonomicznym (szerszym) projekt jest formą, która służy realizacji pewnych zadań, wyróżniających się dużą złożonością i ograniczeniami.

      2. W trakcie jego realizacji ma być osiągnięty konkretny cel, ściśle określony rezultat.

      3. Określenie celu jest warunkiem koniecznym istnienia dowolnego projektu, przy czym niezwykle ważny jest sposób, w jaki zostanie on zdefiniowany.

    2. Słownikowe:

      1. Pojęcie projekt pochodzi od łacińskiego słowa proiectus, które oznacza „ wysunięcie ku przodowi”.

      2. Należy je zatem tłumaczyć jako przedstawienie opisu rozwiązania jakiegoś zadania (problemu), które w przyszłości ma zostać wykonane.

      3. Słownik języka polskiego traktuje projekt dość wąsko - jako zamierzony plan działania, pomysł, szkic jakiegoś przedsięwzięcia, czyli konkretny produkt mający jedynie formę statyczną będący wyłącznie jednym z elementów przedsięwzięcia.

    3. IZP:

      1. Instytut Zarządzania Projektami, światowa organizacja zrzeszająca fachowców w dziedzinie zarządzania projektami, definiuje projekt w następujący sposób:

    Projekt to tymczasowe przedsięwzięcie podejmowane w celu wytworzenia unikatowego wyrobu lub usługi.

    Upowszechnienie się nowego sposobu myślenia o projektach jest wynikiem otwierania się gospodarek, przenikania się kultur oraz rozwoju biznesu globalnego.

    Projekt jako przedsięwzięcie:

    1. Mówiąc o projekcie można spotkać z określeniem „wielozadaniowe zlecenie”, jednak z reguły projekt określany jest zgodnie jako przedsięwzięcie, często obszerne i skomplikowane.

    2. Przedsięwzięcie prakseologiczne definiowane jest jako działanie złożone, wielopodmiotowe, przeprowadzanie zgodnie z planem.

    3. Projekt jest samodzielnym przedsięwzięciem, lecz również może przybierać charakter etapu wstępnego, który poprzedza np. działania masowe. Odnosi się to przede wszystkim do projektów mających na celu wprowadzenie nowego produktu na rynek.

    Projekt a inne działania w organizacji:

    1. Projekt jest oddzielony organizacyjnie od innych działań realizowanych w ramach danej organizacji, gdyż:

      1. ma specyficzną strukturę organizacyjną i wymaga podejmowanie określonej aktywności, którą warunkuje wiele zmiennych

      2. wymaga zaangażowania większej liczby podmiotów względnie jednostek organizacyjnych oraz planu, w ramach którego ta aktywność będzie podejmowana

      3. stanowi formę interdyscyplinarną, bowiem zwykle przekracza granice pojedynczych działów i angażuje specjalistów z różnych dziedzin.

    Projekt a program:

    1. Program czasami nazywany jest projektem realizowanym w dziedzinach niekomercyjnych (np. administracja).

    2. Uważa się, że programy są jednak nadrzędne, gdyż:

      1. są bardziej złożone, drogie, obarczone większym ryzykiem

      2. wiążą się ze zmianami w priorytetach, ideach

      3. są trudne do zaplanowania i zdefiniowania

      4. angażują większą liczbę zmieniającego się personelu

      5. stwarzają większe problemy w utrzymania motywacji i zaangażowania kierownictwa

      6. często są uwarunkowane politycznie

    Cechy projektu:

    1. nowość:

      1. Podstawową cecha każdego projektu jest wnoszona przez niego nowość.

      2. Przedsięwzięcie zwane projektem podejmowane jest zawsze po to, aby dostarczać nową wartość, osiągnąć cel, który wcześniej nie został określony.

      3. Nowość, która stanowi istotny wyróżnik każdego projektu, decyduje o unikatowości jego projektu końcowego, o innowacyjności zadań realizowanych w projekcie oraz o jego jednorazowym charakterze.

    2. Tymczasowość:

      1. Tymczasowość projektu oznacza, że jest on podejmowany jednorazowo, posiadając wyznaczony czas trwania z wyróżnionymi punkami rozpoczęcia i zakończenia.

      2. Norma DIN 69901 podkreśla jednorazowość projektu definiując go w następujący sposób:

      3. Projekt jest przedsięwzięciem, które charakteryzuje się głównie jednorazowa specyfiką występujących łącznie, określających go warunków, takich jak : wytyczne celu, ograniczenia czasowe, finansowe, personalne i inne, odgraniczenia od innych przedsięwzięć, specyficzna dla tego przedsięwzięcia organizacja.

    3. wieloetapowość i ograniczenia czasowe:

      1. Projekt ma wyznaczony termin rozpoczęcia i zakończenia oraz realizowany jest w określonych fazach.

      2. Dlatego nazywany jest przedsięwzięciem wieloetapowym, ograniczonym w czasie.

      3. Czas trwania stanowi pierwsze i podstawowe ograniczenia, jakie należy uwzględnić w projekcie.

    4. ograniczenia kosztowe i jakościowe

      1. Kolejne ograniczenia projektu to koszty i jakość

      2. K. Kerzner, potwierdzając unikatowy charakter projektu, definiując go w sposób następujący:

        1. Projekt to przedsięwzięcie zmierzające do realizacji określonego celu, wymagającego zasobów i ujęte w ramy ograniczeń czasowych, kosztowych i jakościowych.

        2. Zadania składające się na projekt muszą być wykonane w określonym terminie, bez przekraczania określonego budżetu oraz zgodnie z dana specyfikacją określającą jakość.

    5. wielość zasobów:

      1. Każdy projekt stanowiący przedsięwzięcie złożone i wielopodmiotowe wymaga nakładu różnych zasobów, zarówno tych które występują w organizacji, jak również tych, które zasilą projekt z zewnątrz, co uwypukla definicja podana przez J.R.Tumera:

        1. Projekt to przedsięwzięcie, w którym zasoby ludzkie, rzeczowe i finansowe organizowane sa w nowatorski sposób w celu wykonania unikatowego zakresu prac, zgodnie z dana specyfiką, z ograniczeniami kosztu i czasu, w celu osiągnięcia korzystnej zmiany określonej przez cele jakościowe i ilościowe.

    6. Autonomia:

      1. Istotną cechą projektów, na którą zwraca uwagę M. Trocki, jest ich autonomia, a przynajmniej częściowa niezależność od działań realizowanych w przedsiębiorstwie.

      2. Projekty mogą mieć charakter samodzielnych przedsięwzięć bądź stanowią pewną wyodrębnioną strukturą w ramach organizacji, która zyskuje autonomię i kieruje się własnymi prawami, a jednocześnie musi ściśle korespondować ze strategią danej organizacji,

      3. Projekty mogą stanowić sposób wdrażania strategii przedsiębiorstwa (projekt jest operacyjną częścią strategii).

    7. niepewność i ryzyko

      1. Realizacja projektu zwykle związana jest z niepewnością i ryzykiem.

      2. Ze względu na fakt, iż projekty stanowią opozycją do działań rutynowych, można stwierdzić, że mają raczej krótkie okresy realizacji, przy czym „okres krótki” jest pojęciem względnym i zależy głównie od branży, w jakiej projekt jest realizowany.

    Cechy charakterystyczne przedsięwzięcia

    1. Nie ma dwóch jednakowych projektów - zawsze będą się różnic jednym lub kilkoma aspektami: handlowymi, administracyjnymi czy też materiałowymi

    2. Wyróżnia się następujące cechy przedsięwzięcia, które powodują, że można go traktować jako projekt:

      1. ma skończony czas trwania

      2. jest zorientowany na realizacje celu

      3. obejmuje skoordynowane ze sobą działania

      4. jest działaniem wyjątkowym i niepowtarzalnym

      5. jego przebieg jest kontrolowany

    6.03.13'

    Cechy projektu - podsumowanie:

    Projekt jako model ICOM

    H. Taylor zaproponował model ICOM (ang. inputs,….), wg którego definicja projektu jest następująca:

    Projekt jest sposobem przekształcania potrzeb wejściowych w konkretne produkty - wyniki, przy czym procesowi temu towarzyszą różnego rodzaju czynniki ograniczające oraz konieczność wykorzystania i uruchomienia konkretnego zestawu mechanizmów, które pozwalają, aby proces transformacji danej potrzeby w wyniku mógł się odbyć.

    Projekt jako model ICOM

    Ograniczenia

    Potrzeba>>>>PROJEKT<<<produkty

    Mechanizmy

    Projekt jako model ICOM

    1. Potrzeby wejściowe - mogą być zaspokojone wyłącznie w wyniku realizacji określonego procesu, który ma na celu wygenerowanie pożądanych wyników

    2. Mechanizmy - to sposoby użycia zasobów, za pomocą których możliwe jest przekształcanie nakładów na wyniki

    3. Wyniki - postać produktu materialnego lub niematerialnego

    4. Zasoby - to czynniki wejściowe kontrolowane i używane przez projekt dla realizacji jego celów - zasoby materialne jak również niematerialne

    5. Ograniczenia główne - to na przykład czas (ściśle określone terminy rozpoczęcia i zakończenia), koszty (wartość zasobów finansowych) i jakość (normy, które pozwalają ocenić zarówno przebieg procesów w ramach danego projektu)

    6. Ograniczenia dodatkowego - mogą stanowić np. przepisy prawa, zasady etyczne, wymagania ochrony środowiska naturalnego

    Przedmiot projektów:

    Jeśli chodzi o przedmiot projektowania to praktycznie nie ma ograniczeń w tym zakresie

    Najczęściej to działania dotyczące:

    1. procesów uruchomienia nowych inwestycji

    2. procesów decyzyjnych

    3. zmian systemów lub podsystemów organizacyjnych

    4. usprawniania procesów zarządczych

    5. usprawniania metod pracy

    6. informatyki i rozwoju oprogramowania

    7. procesów badawczych i szkoleniowych

    8. metod pracy

    9. opracowywania wynalazków, nowych rozwiązań technicznych czy technologicznych

    10. procesów społecznych i ekonomicznych

    11. zachowań rynków sprzedaży produktu, usługi itp.

    12. logistyki przemysłowej, handlowej lub wojskowej

    13. przygotowania i przeprowadzania procesu łączenia przedsiębiorstwa

    Rodzaje projektów:

    1. dziedziny: Klasyfikacja projektów można dokonać ze względu na różne kryteria. Można wymienić np.;

      1. projekty przemysłowe

      2. techniczne

      3. społeczne

      4. sportowe

    2. cel: Ze względu na kryterium celu wyróżnia się:

      1. projekty budowlane - z reguły związane z pracą oddaloną od miejsca siedziby wykonawcy np.: na placu budowy; często wymagają poważnych inwestycji kapitałowych i rygorystycznego zarządzania postępem prac, ponadto ze względu na złożoność i rozmiary mogą wymagać współpracy wielu wykonawców

      2. projekty produkcyjne - polegają na wytworzeniu konkretnego nowego produktu bądź produktu będącego częścią większego systemu; realizowane w otoczeniu bliskim firmie

      3. projekty zarządcze - najczęściej mają miejsce, gdy przedsiębiorstwa przenoszą się bądź rozbudowują , wprowadzają nowy system komputerowy czy też restrukturyzują organizację

      4. projekty badawcze - prowadzone są dla celów naukowych mogą być kosztowne i rozciągnięte w czasie; ich celem jest poszerzanie dotychczas zdobytej wiedzy z określonego zakresu

    3. pochodzenie zlecenia: Ze względu na pochodzenie zlecenia można wskazać na:

      1. projekty wewnętrzne - wynikają z potrzeby przedsiębiorstwa i realizowane są jego własnymi siłami

      2. projekty zewnętrzne - są realizowane przez organizację na zlecenia innej organizacji

      3. Projekt wewnętrzny i zewnętrzny: W przypadku projektów wewnętrznych potrzeby są następstwem przystosowywania się do zmiennych warunków otoczenia i wymagań rynkowych, a więc decydujących o zdolności konkurowania w dynamicznym otoczeniu. Wśród nich można wyróżnić np.: projekty inwestycyjne, rozwojowe i innowacyjne oraz organizacyjne. W przypadku projektów realizowanych na potrzeby klienta zewnętrznego, który ma ściśle formułowane cele i wymagania, projekty mogą przyjmować bardzo różny charakter

    4. stopień nowości: Ze względu na stopień nowości i oryginalności (nie tylko na nowość w ogóle, ale także dla wykonawcy projektu) można wskazać:

      1. projekty o wysokim stopniu nowości np. projekty badawczo-rozwojowe

      2. projekty o niskim stopniu nowości - np. projekty standardowych hal przemysłowych

    5. rozmiar projektów: Przyjmując jako kryterium rozmiar projektu można mówić o:

      1. projektach małych np. modernizacja lokalu

      2. projektach dużych np. budowa hali produkcyjnej

      3. wielkich projektach np. budowa centrum przeładunkowego

    Wielkość projektu określona jest przez liczebność zespołu projektowego, koszt realizacji projektu oraz zakres czynności składowych (pracochłonność projektu liczona w osobolatach)

    Rozmiar projektu - przykład

    Rodzaj projektu

    Liczebność zespołu projektowego

    Pracochłonność projektu (osobolata)

    Koszt projektu (min DEM)

    Małe projekty

    <6

    <0,4

    <0,1

    Średnie

    6-50

    4-50

    01-10

    Duże

    >50

    >50

    >10

    1. orientacja: Ze względu na orientację można wyróżnić:

      1. projekty zorientowane obiektowo - ich celem jest wytworzenie określonego dobra materialnego bądź jego zmiana

      2. projekty zorientowane procesowo - mają za zadanie stworzyć bądź usprawnić jakiś proces w przedsiębiorstwie

    1. portfel strategiczny: W ramach tej klasyfikacji wyróżnia się:

      1. projekty operacyjne - dot. Bieżącej działalności przedsiębiorstwa i obejmują doskonalenia produktów tak, aby zwiększyć przychody z działalności, nie mają większego znaczenia dla długoterminowej działalności przedsiębiorstwa

      2. projekty strategiczne - odnoszą się do działań, mających na celu zbudowanie pozycji strategicznej na rynku, głównie dotyczą długiego okresu

    2. twarde i miękkie: W literaturze przedmiotu można się spotkać również z ciekawym podziałem projektów na twarde i miękkie. W tym przypadku bierze się pod uwagę siedem wymiarów, za pomocą których ocenić można charakter projektu:

      1. klarowność celu: na ile jasno określone są cele projektu

      2. materialność celu: w jakim stopniu cele projektu są policzalne

      3. mierniki powodzenia: jaki charakter mają mierniki stosowane do oceny powodzenia projektu

      4. przepuszczalność projektu: na ile projekt wymyka się spod kontroli

      5. liczba opcji rozwiązań alternatywnych: jakie jest podejście do eksploracji celu

      6. stopień uczestnictwa oraz rola osób uczestniczących: jaką rolę odgrywają członkowie zespołu projektowego w zarządzaniu projektem

      7. oczekiwania interesariuszy: jaki wpływ mają interesariusze na zarządzanie projektem

    13.03.12'

    Istota zarządzania projektami

    Pojęcie zarządzania projektami

    Zgodnie z definicją przyjętą przez Instytut Zarządzania Projektami, zarządzanie projektami polega na zastosowaniu wiedzy, umiejętności, i technik w działaniach realizowanych w projekcie w celu spełnienia wymagań danego projektu

    Zarządzanie projektem ma usprawnić cały proces realizacji projektu tak, aby w efekcie osiągnąć zamierzony cel projektu w sposób sprawny i efektywny.

    B. Lent posługuje się określeniem „prowadzenie projektu”, które jest zadaniem lepiej oddaje orientację na osiągnięcie celu i planowanych rezultatów projektu, aniżeli „zarządzanie projektem”

    Jako zestaw działań, zarządzanie projektami obejmuje w ramach projektu typowe czynności zarządcze, jakimi są: planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi i kierowanie.

    Zarządzanie projektami należy rozumieć, jako zestaw czynności związanych z przygotowaniem i wykonaniem decyzji związanych z realizacją projektów.

    Według normy brytyjskiej BS 6079 z 196 roku zarządzane projektami definiowane jest jako „planowanie, monitorowanie i kontrola wszystkich aspektów związanych z projektem i motywowanie wszystkich, którzy zaangażowani są w pracę mającą na celu osiągnięcie założonych celów projektu w wyznaczonym czasie, bez przekraczanie założonych kosztów oraz zachowując wymaganą jakość”.

    Wymiary zarządzania projektami

    Wyróżnić można cztery wymiary zarządzanie projektami:

    1. zarządzanie projektami w sensie instrumentalnym

  • zarządzanie projektami w sensie funkcjonalnym