Tematyka wykładów

1.Sprawozdanie finansowe jako źródło informacji. Ogólne zasady oraz tryb sporządzania sprawozdania finansowego.

2.Bilans oraz kategorie cen stosowanych do wyceny

• wycena aktywów trwałych oraz obrotowych,

• odpisy aktualizujące wartość aktywów,

• wycena kapitałów własnych,

• zobowiązania i rezerwy na zobowiązania.

3.Rachunek zysków i strat

4.Pozostałe elementy SF

• wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia - zakres ujawniania informacji,

• zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym,

• rachunek przepływów pieniężnych,

• sprawozdanie z działalności - obowiązek i zasady sporządzania.

5.Zasady i tryb badania, zatwierdzania oraz publikowania sprawozdania finansowego.

Sposób zaliczenia przedmiotu:

zaliczenie pisemne:

• ćwiczenia - min 50% punktów

• wykłady - - min 50% punktów

do zaliczenia wykładów przystępują wyłącznie osoby, które zaliczyły ćwiczenia

Literatura:

1. Ustawa z dnia 29 września 1994r. o rachunkowości (tekst jedn.)

Rozdział 4:Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego

Rozdział 5: Sprawozdania finansowe jednostki

Rozdział 7: Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych

2. Olchowicz I., Tłaczała A.: Sprawozdawczość finansowa według krajowych i międzynarodowych standardów. Difin, Warszawa.

3. Olchowicz I., Tłaczała A.: Rachunkowość finansowa w przykładach według ustawy o rachunkowości i MSR. Wydanie II

4.Świderska K., Więcław W.: Sprawozdanie finansowe według polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości. Difin, Warszawa

Wykład 1, 21.04.2015r.

Bilans oraz kategorie cen stosowanych do wyceny

Bilans to zestawienie aktywów (zasobów majątkowych) oraz pasywów (źródeł pochodzenia aktywów) jednostki gospodarczej za dany okres sprawozdawczy na moment bilansowy.

Kategorie cen (Art. 28. ust. 2, 2a, 3, 4, 4a, 5, 6, 8, 8a):

1) Cena nabycia - to cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

2) Koszt wytworzenia - obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu. Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny. Do uzasadnionej, odpowiedniej do okresu wytwarzania produktu, części kosztów pośrednich zalicza się zmienne pośrednie koszty produkcji oraz tę część stałych, pośrednich kosztów produkcji, które odpowiadają poziomowi tych kosztów przy normalnym wykorzystaniu zdolności produkcyjnych.

3) Cena sprzedaży netto - przyjmuje się możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową.

4) Wartość godziwa - przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami.

5) Skorygowana cena nabycia - to cena nabycia (wartość), w jakiej składnik aktywów finansowych lub zobowiązań finansowych został po raz pierwszy wprowadzony do ksiąg rachunkowych, pomniejszona o spłaty wartości nominalnej, odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej, a także pomniejszona o odpisy aktualizujące wartość.

AKTYWA (Art. 3 ust.1 pkt. 12)

• kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości,

• powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń,

• które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

Zgodnie z układem bilansu obejmują:

A.II.1. Środki trwałe

A.II.2.Środki trwałe w budowie

A.III.3.Zaliczki na środki trwałe w budowie

Środki trwałe
Księgi rachunkowe (pierwsze ujęcie)	Środki trwałe wprowadza się do ksiąg rachunkowych wg wartości początkowej, którą stanowi: - w przypadku odpłatnego nabycia - cena nabycia - wytworzenia we własnym zakresie: koszt wytworzenia -nabycia w formie darowizny - wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa określa tę wartość w kwocie niższej -wniesienia w formie aportu za udziały (akcje) - wartość ustalona przez wnoszącego nie wyższa od wartości rynkowej
Wycena na dzień bilansowy	Wg. wartości początkowej skorygowanej o zwiększenia (ulepszenie, aktualizacja wartości) i zmniejszenia (odpisy amortyzacyjne i z tytułu trwałej utraty wartości)

Ulepszenie środków trwałych

Ulepszenie polega na przebudowie, rozbudowie, adaptacji, modernizacji lub rekonstrukcji w wyniku czego następuje wzrost jego wartość użytkowej w stosunku wartości z dnia przyjęcia środka trwałego do używania.

Wzrost ten mierzony jest okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji.

W myśl UoR , jak i ustaw o podatku dochodowym o ulepszeniu mówimy wówczas, gdy spełnione są jednocześnie następujące warunki:

1)środek trwały został poddany rozbudowie, w tym doposażeniu w części składowe lub peryferyjne, przebudowie, rekonstrukcji lub modernizacji; ustawy o podatku dochodowym mówią jeszcze o adaptacji

2)wartość użytkowa obiektu po rozbudowie, przebudowie, modernizacji itp. jest wymiernie znacznie wyższa od posiadanej w momencie oddania go do używania

3)koszty ulepszenia poniesione na dany środek trwały w skali roku są wyższe niż 3500 zł, niższe za rok koszty można uznać za koszty remont.

Przykłady ulepszeń:

docieplenie budynku, przystosowanie lokalu mieszkalnego do działalności gospodarczej, dobudowa szybu windy lub kanałów powietrznych, wykonanie nowego węzła sanitarnego, zainstalowanie rolet antywłamaniowych.

Roboty, a także wymiana całych elementów, które nie powodują wzrostu wartości użytkowej środka trwałego, w porównaniu do posiadanej przez niego w momencie oddania go do używania oraz nie zmieniają jego charakteru i funkcji, lecz służą:

- utrzymaniu stanu pierwotnego - stanowią konserwację

- przywróceniu obiektowi jego poprzedniego stanu technicznego i użytkowego straconego na skutek eksploatacji - stanowią remont (wymiana okien drewnianych na plastikowe, kaloryferów żeliwnych na aluminiowe

Wydatki związane z ulepszeniem zwiększają wartość początkową środków trwałych i są zaliczane do kosztów przez odpisy amortyzacyjne.

Wydatki poniesione w związku z remontem, bez względu na ich wysokość zalicza się w całości do kosztów uzyskania przychodów.

Aktualizacja wyceny

Starsze środki trwałe, głównie nieruchomości, wprowadzone do ksiąg przed 1.01.1995 r były objęte aktualizacją ich wyceny.

W jednostkach objętych UoR, nie może nastąpić indywidualne urealnienie cen środków trwałych, mimo następującego wzrostu cen, aż do czasu zarządzenia aktualizacji.

Tryb i termin aktualizacji wyceny określa w drodze rozporządzenia minister właściwy ds. finansów publicznych, jeżeli wskaźnik wzrostu cen nakładów inwestycyjnych w okresie trzech kwartałów w roku poprzedzającym rok podatkowy w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego przekroczy 10%.

Aktualizacja wyceny polega na podwyższeniu wartości początkowej środka trwałego oraz wartości dotychczasowego umorzenia przy zastosowaniu określonego współczynnika.

Powstałą na skutek aktualizacji wycenę różnicę wartości netto środków trwałych, odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny i nie może ona być przeznaczona do podziału.

Kapitał z aktualizacji wyceny:

• jest korygowany o odpisy tytułu trwałej utraty wartości dokonane od środków trwałych, których wycena została zaktualizowana na podstawie odrębnych przepisów; ewentualna nadwyżka odpisu z tytułu trwałej utraty wartości jest zaliczana do pozostałych kosztów operacyjnych

• jest przeznaczony na powiększenie kapitału zapasowego, w przypadku gdy przeszacowane środki trwałe zostaną zlikwidowane lub zbyte

Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości

Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów

nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych wcześniej korzyści ekonomicznych.

Przesłanki wskazujące na ryzyko utraty wartości:

- utrata przydatności na skutek zmiany technologii produkcji,

- przeznaczenia do likwidacji,

- wycofania z użytkowania lub innych przyczyn

Oznacza to, że w odniesieniu do takiego składnika aktywów nastąpiła utrata wartości i jego wartość musi zostać skorygowana w dół.

Zgodnie z Art 28.7. UoR odpisy aktualizacyjne powinny doprowadzić wartość składnika aktywów do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

KSR nr 4 podaje, iż w celu ustalenia czy nastąpiła utrata wartości należy ustalić tzw. wartość odzyskiwalną, czyli wartość przyszłych korzyści ekonomicznych, które są wyższą z dwóch wartości: użytkowej lub handlowej

• wartość handlowa - cena sprzedaży netto lub wartość godziwa

• wartość użytkowa - kwota szacunkowych (prognozowanych) przepływów pieniężnych netto, których uzyskania jednostka może oczekiwać dzięki użytkowaniu składnika aktywów i jego zbyciu po zakończeniu użytkowania.

Procedura ustalania utraty wartości:

1) ustalenie, czy wystąpiły przesłanki wskazujące na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych

2) ustalenie wartości księgowej składnika aktywów trwałych

3) ustalenie wartości możliwej do odzyskania dzięki sprzedaży lub dalszemu opłacalnemu użytkowaniu środka trwałego

4) jeżeli wartość księgowa jest niższa od ustalonej wartości odzyskiwalnej to figurująca w księgach wartość pozostaje bez zmian. Jeżeli jest istotnie wyższa szacujemy odpis aktualizujący.

Odpisy z tytułu trwałej utraty wartości środka trwałego, dokonuje się - w ciężar „pozostałych kosztów operacyjnych”(Art.32.4)

Sprzedaż środka trwałego	wykazywane są w obszarze pozostałej działalności operacyjnej sprzedaż wykazywana jest „per saldo” jako zysk lub strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych Pozostałe przychody operacyjne I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych lub Pozostałe koszty operacyjne I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych
Darowizna środków na zakup środka trwałego lub też samego środka trwałego	Otrzymanie w drodze darowizny środków na zakup środka trwałego lub też samego środka trwałego ujmowane jest jako „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” (art. 41.1.2). Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych.

Prezentacja rzeczowych aktywów trwałych w SF

1) Wprowadzenie do SF:

należy opisać przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, w tym metody wyceny rzeczowych aktywów trwałych (także amortyzacji), w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru.

2) Bilans: pozycja A.II.

3) Informacja dodatkowa: należy zamieścić szczegółowy zakres zmian wartości grup rodzajowych środków trwałych, zawierający stan tych aktywów na początek roku, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy, a dla aktywów amortyzowanych - podobne przedstawienie stanów i tytułów zmian dotychczasowej amortyzacji lub umorzenia.

4) RZiS:

Pozostałe przychody operacyjne

I. Zysk ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych

lub

Pozostałe koszty operacyjne

I. Strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych

II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

ZAPASY

Zapasy - rzeczowe aktywa obrotowe, składniki aktywów mające postać fizyczną, przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy [art. 3.1.18a].

Należą do nich:

• Materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby jednostki (materiały podstawowe, paliwa, części zamienne, materiały w drodze),

• Wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji,

• Półprodukty oraz towary nabyte celem odsprzedaży w stanie nieprzetworzonym

Zapasy
Księgi rachunkowe	MATERIAŁY i TOWARY wprowadza się do ksiąg rachunkowych wg. cen nabycia Inne możliwości wynikające z UoR(Art.34.1): alternatywnie dopuszcza się wycenę wg. cen zakupu, jeśli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki. Np. w przypadku, gdy koszty zakupu są nieznaczne i utrzymują się na zbliżonym poziomie w kolejnych okresach. Jeżeli zapasy ewidencjonuje się wg. cen rzeczywistych, należy w polityce rachunkowości dokonać wyboru jednej z metod wyceny rozchodu: LIFO, FIFO, ceny przeciętnej lub szczegółowej identyfikacji (art. 34.4 uor) Ustawa dopuszcza możliwość wprowadzenia zapasów do ksiąg wg. cen ewidencyjnych innych niż rzeczywista cena nabycia lub zakupu, pod warunkiem ustalenia odchyleń przypadających na rozchód i pozostały zapas na dzień bilansowy. Jednostki mogą zakupione materiały ujmować od razu w kosztach okresu (metoda uproszczona), w którym dokonały zakupu, muszą jednak wówczas nie później niż na dzień bilansowy doprowadzić koszty do rzeczywistych wartości poprzez ich korektę o wartość wynikającą z inwentaryzacji (art. 17.2.4 uor) Ewidencja produktów i półproduktów może być prowadzona według: Rzeczywistych kosztów wytworzenia, Cen ewidencyjnych na poziomie kosztów planowanych bądź normatywnych, rzadziej cen sprzedaży (pod warunkiem ustalenia i rozliczania odchyleń) Ewidencja produkcji w toku może być prowadzona: Według kosztów dotychczas poniesionych na ich wytworzenie W wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich, bądź nie wyceniana w ogóle, jeśli nie zniekształca to stanu aktywów oraz wyniku finansowego jednostki [uor art.34, ust.2]. Zasady te nie mogą być stosowane do produkcji o przewidywanym czasie wykonania dłuższym niż 3 miesiące, przeznaczonej do sprzedaży lub na rzecz środków trwałych w budowie.
Wycena na dzień bilansowy	Rzeczowe składniki aktywów obrotowych wycenia się według cen nabycia lub kosztów wytworzenia nie wyższych od cen ich sprzedaży netto na dzień bilansowy [art.28.1.6], co może wymagać dokonania odpisów aktualizujących. Za cenę (wartość) sprzedaży netto składnika aktywów [art.28.5] przyjmuje się możliwą do uzyskania na dzień bilansowy cenę jego sprzedaży, bez podatku VAT i podatku akcyzowego, pomniejszoną o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia pomniejszoną o koszty związane z przystosowaniem do sprzedaży, powiększoną o należną dotację przedmiotową. Zasady dokonywania odpisów aktualizujących wartość zapasów muszą być określone przez każdą jednostkę w ramach przyjętej przez nią polityki rachunkowości. Art.34.5. Odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych. W sytuacji, gdy ustała przyczyna, dla której dokonano odpisu aktualizującego wartość aktywów ustawa [art. 35 c] nakazuje przywrócenie wartości zapasu sprzed momentu dokonania odpisów aktualizujących.

Wycena zapasów

Wycena zapasów, dla których istnieją ceny rynkowe, przebiega w dwóch etapach:

1 etap - wycena zapasów materiałów i towarów pochodzących z zakupu po cenach nabycia lub po cenach zakupu, a zapasów produktów wytworzonych przez jednostkę - po koszcie wytworzenia

2 etap - ocena czy tak wycenione zapasy nie kryją w sobie strat, gdyż ceny nabycia (zakupu) czy koszt wytworzenia są wyższe od cen sprzedaży netto możliwych do uzyskania za nie w momencie sprzedaży

Jeżeli w wyniku oceny zostanie stwierdzone, że takie niebezpieczeństwo zachodzi w odniesieniu do określonych składników zapasu końcowego, to do ich wyceny stosuje się niższe od cen nabycia (zakupu) lub kosztów wytworzenia ceny sprzedaży netto.

Należy pamiętać, że:

• cena sprzedaży netto stanowi górną granicę wyceny

• różnica pomiędzy wyższą ceną nabycia (zakupu) lub kosztem wytworzenia a ceną sprzedaży netto podlega odpisaniu na pozostałe koszty operacyjne (Art.34.5)

• ocenie w etapie drugim - zgodnie z zasadą istotności - poddawane są przede wszystkim te grupy zapasów, które mają znaczący udział w sumie aktywów, obrocie i wyniku jednostki

Zastosowanie do wyceny zapasów ceny sprzedaży netto zamiast nabycia (zakupu), kosztu wytworzenia jest szczególnie uzasadnione gdy:

1) składniki zapasów utraciły swoją wartość użytkową na skutek uszkodzenia, pogorszenia jakości, upływu terminu ważności - następuje wówczas bezwzględnie konieczność zastosowania do ich wyceny ceny sprzedaży netto.

W krańcowych przypadkach zapas ma wartość złomową lub nie przedstawia żadnej wartości. Należy go wówczas zutylizować lub zniszczyć.

2) jednostka posiada zapasy materiałów przekraczające jej potrzeby, czyli dla niej nieprzydatne - wycenia się je po cenach możliwych do uzyskania za nie. Z reguły są to ceny niższe od cen liczonych przez dostawców takich dóbr.

3) zmalała wartość handlowa zapasów towarów lub wyrobów np. na skutek zmian upodobań klientów - wymagany odpis aktualizujący, wycena według cen sprzedaży netto.

Metody ustalania odpisów aktualizujących wartość zapasów:

1. Odpis ogólny - dokonywany na podstawie szacunków utraty wartości poszczególnych grup zapasów, z uwzględnieniem przeznaczenia, stopnia zbywalności, okresu rotacji i struktury zapasów

2. Odpisy indywidualne - dokonywane osobno dla każdej pozycji magazynowej, dla której cena sprzedaży netto jest niższa od rzeczywistych cen nabycia/kosztów wytworzenia

Prezentacja rzeczowych aktywów trwałych w SF

1)Wprowadzenie do SF:

Należy opisać przyjęte zasady ewidencji i wyceny zapasów w zakresie, w jakim uor pozostawia jednostce prawo wyboru.

2)Bilans: pozycja B.I.

1. Materiały

2. Półprodukty i produkty w toku

3. Produkty gotowe

4. Towary

5. Zaliczki na dostawy

3) Informacja dodatkowa:

Należy wskazać:

• Zmiany w zasadach wyceny zapasów w stosunku do roku poprzedzającego, jeżeli wywierają one istotny wpływ na sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki, ich przyczyny i wpływ na wysokość wyniku finansowego

• Wysokość odpisów aktualizujących wartość zapasów

Stan na początek roku
Wykorzystanie
Rozwiązanie
Utworzenie
Stan na koniec roku

4)RZiS:

Pozostałe koszty operacyjne

II. Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych

NALEŻNOŚCI

Należności to roszczenia w stosunku do dłużników z tytułu przekazanych dóbr, świadczenia usług, udzielonych pożyczek i innych zdarzeń.

Wśród należności zakwalifikowanych do aktywów krótkoterminowych należy wymienić:

• Należności tzw. klasyczne, handlowe, obejmujące należności z tytułu dostaw i usług niezależnie od terminu ich spłaty.

• Należności z tytułu rozliczeń publicznoprawnych.

• Pozostałe należności.

• Należności skierowane na drogę sądową.

Do należności długoterminowych zalicza się przede wszystkim:

• Należności z tytułu sprzedaży długoterminowych aktywów finansowych,

• Należności powstałe w wyniku zawartych umów o ugodzie lub układzie,

• Należności z tytułu sprzedaży środków trwałych, jeżeli termin zapłaty jest dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego,

• Należności z tytułu umów leasingu

• Należności z tytułu wpłaconej kaucji za wynajem lokali, których rozliczenie będzie miało miejsce po 12 miesiącach od dnia bilansowego.

Należności
Księgi rachunkowe	Na dzień powstania ujmuje się w wartości nominalnej (art.28.11.2), czyli w kwocie wynikającej z dokonanej sprzedaży z uwzględnieniem podatku VAT
Wycena na dzień bilansowy	Należności na dzień bilansowy wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, czyli wraz z naliczonymi odsetkami, jednak z zachowaniem zasady ostrożności, czyli po uwzględnieniu odpisów aktualizujących.

Naliczanie odsetek

Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi (art.481 &1 Kodeksu cywilnego).

Jednostka może przekazać dłużnikowi notę odsetkową, w której określi wartość odsetek naliczonych od przeterminowanej należności. Na jej podstawie kwotę naliczonych odsetek zalicza się do przychodów zapisem:

Wn konto :Rozrachunki z odbiorcami”

Ma :Przychody finansowe”

Wysokość odsetek oraz warunki ich naliczania powinna wynikać z umowy z kontrahentem. Jeśli w umowie nie przyjęto konkretnych ustaleń co do wysokości naliczanych odsetek, ich wysokość przyjmuje się równą odsetkom ustawowym.

Odsetki stają się wymagalne, gdy wierzyciel skorzysta z przysługującego mu prawa obciążenia dłużnika ustawowymi odsetkami za zwłokę w spłacie należności.

Wzór na obliczanie odsetek:

Odsetki za zwłokę =

Gdzie:

N -	Kwota zaległej należności
i -	Oprocentowanie roczne
t -	Liczba dni, dla których obliczane są odsetki

Należności stracone

Należności utracone wobec ich przedawnienia, umorzenia lub nieściągalności nie mogą być uznane za aktywa, gdyż nie przyniosą jednostce w przyszłości żadnych korzyści.

Dlatego należności, które utraciły wartość (co stwierdzono najpóźniej w toku corocznej inwentaryzacji poprzedzającej zamknięcie ksiąg rachunkowych) wymagają odpisania, a więc wyłączenia z aktywów.

Spisanie należności odbywa się poprzez zmniejszenie stanu należności od dłużnika o kwotę uznaną za straconą w ciężar:

• odpisów aktualizujących należności, jeżeli uprzednio dokonano takich odpisów

• lub w pozostałych przypadkach: w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, kosztów finansowych, w zależności od charakteru odpisywanej należności (art. 35 b, ust. 2-4 uor).

Niekiedy zdarza się, że należność uznana za umorzoną, przedawnioną lub nieściągalną oraz spisana zostaje odzyskana w części lub pełnej wysokości. Oznacza to, że spisaną należność należy przywrócić do ewidencji.

Należności nieściągalne - ich uregulowanie nie nastąpi z powodu udokumentowanego braku możliwości wyegzekwowania należności w sposób opłacalny

Stanowią one koszty uzyskania przychodów jeżeli:

a)Uprzednio stanowiły przychody należne

b)Niemożność ich wyegzekwowania została odpowiednio udokumentowana

• postanowienie o nieściągalności wydane przez komornika,

• postanowienie sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszeniu lub o umorzeniu postępowania upadłościowego, ukończeniu postępowania upadłościowego,

• sporządzony przez podatnika protokół stwierdzający że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne byłyby równe lub wyższe od kwoty należności

Przedawnione - ich uregulowanie nie nastąpi z powodu upływu przewidzianego prawem czasu dochodzenia wierzytelności, co zwalnia dłużnika z obowiązku ich zapłaty.

Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia.

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.

Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć.

Roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy przedawniają się z upływem lat dwóch. (art.554 KC)

Bieg przedawnienia przerywają:

• Każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpatrywania spraw lub egzekwowania roszczeń, podjęta przez wierzyciela w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia

• Uznanie roszczenia przez dłużnika lub upoważnione do działania w jego imieniu osoby na podstawie dwustronnej ugody lub jednostronnego oświadczenia, m.in. mającego postać potwierdzenia salda. Potwierdzenie salda w imieniu jednostki przez osobę nieupoważnioną do składania w jej imieniu oświadczeń woli lub niepodpisane nie przerywa biegu przedawnienia.

Przedawnienie traktuje się jako przejaw braku dbałości o środki firmy - przedawnione należności nie stanowią kosztów uzyskania przychodów

Umorzone

Należności mogą być umorzone:

1) w trybie przewidzianym w art. 508 Kodeksu Cywilnego „Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje”

2) w wyniku postanowień zawartego układu w ramach postępowania upadłościowego lub naprawczego

Należności wątpliwe

To należności, których termin zapłaty już minął i/lub występuje duże prawdopodobieństwo ich nieściągalności.

Jednostka ustala ich wartość wynikającą z ksiąg rachunkowych i ustala dla nich odpis aktualizujący ich wartość.

Odpisy aktualizujące należności powinny być wykonane w przypadku [art. 35b ust.1 pkt 1-5] :

1.dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości

2.dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości

3. dłużników kwestionujących należność, zalegających z zapłatą

4. należności podwyższających należność główną (wcześniej aktualizowaną) - w wysokości tych kwot

5. należności przeterminowanych o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności - w wysokości wiarygodnie oszacowanego odpisu

Odpis aktualizujący należności może być ustalany:

• W sposób indywidualny. Podejście polega na przeanalizowaniu każdej należności osobno i ocenie sytuacji dłużnika na potrzeby ustalenia wysokości odpisu (należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub upadłości).

• W sposób grupowy. Sposób stosowany jest w jednostkach, w których ze względu na specyfikę działalności, występują należności, których indywidualne przeanalizowanie jest niemożliwe np. w przypadku sprzedaży dóbr długotrwałego użytku na raty bez żyrantów, sprzedaży wysyłkowej, w zakładach energetycznych, wodociągowych, telekomunikacyjnych.

Sposób ujęcia odpisów:

Odpisy aktualizujące zalicza się odpowiednio do (art.35b.2):

• pozostałych kosztów operacyjnych - gdy należność powstała z tytułu wykonania usługi lub dostarczenia towaru

• kosztów finansowych - gdy należność powstała w wyniku sprzedaży posiadanych udziałów innej spółki z o.o.

Korekty odpisów aktualizujących wartość należności zwiększają odpowiednio pozostałe przychody operacyjne lub przychody finansowe. Odsetki od należności zwiększają przychody finansowe.

Prezentacja należności w SF

1)Wprowadzenie do SF:

Należy opisać przyjęte zasady wyceny należności.

2) Prezentacja w bilansie

A.III. Należności długoterminowe

B.II. Należności krótkoterminowe

1.Neleżności od jednostek powiązanych

2.Należności od pozostałych jednostek

3)Prezentacja w informacji dodatkowej: Informacja dodatkowa powinna zamieścić omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości , w tym metod wyceny należności.

Należy umieścić dane o odpisach aktualizujących należności:

Stan na początek roku:
Zwiększenia
Wykorzystanie (odpisy od należności uznanych za nieściągalne)
Rozwiązanie (uznanie odpisów za zbędne)
Stan na koniec roku

INWESTYCJE

Inwestycje - aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z:

• przyrostu wartości aktywów,

• uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziału w zyskach),

• innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i WNiP, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane w celu osiągnięcia tych korzyści.

Jednostki stosują do wyceny inwestycji:

• W przypadku gdy sprawozdania finansowe nie podlegają badaniu postanowienia uor

• W przypadku gdy sprawozdania finansowe podlegają badaniu:

• postanowienia uor:

• do wyceny inwestycji w nieruchomości i prawa,

• do wyceny akcji i udziałów w jednostkach podporządkowanych

• do wyceny innych inwestycji długoterminowych

• postanowienia rozporządzenia MF w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych [Dz.U. z 2001 r. nr 149, poz.1674 z późn. zmianami]:

• do wyceny aktywów finansowych zaliczonych do instrumentów finansowych

INWESTYCJE W NIERUCHOMOŚCI (w całości należą do aktywów trwałych)

(mogą mieć postać gruntów, budowli, budynków)

Nie zalicza się do inwestycji w nieruchomości:

1. budynków i budowli użytkowanych przez jednostkę (właściciela ) bądź jej pracowników (także na zasadach odpłatności)

2. budynków, w których lokale są wynajmowane, lecz wynajmowi towarzyszą jeszcze inne, znaczne usługi świadczone przez jednostkę, co dotyczy np. hoteli; budynki takie zalicza się do środków trwałych

3. budynków i budowli w toku budowy lub ulepszenia, poprzedzającego oddanie ich do użytkowania jako inwestycji w nieruchomości; do czasu zakończenia tych prac traktuje się je jako środki trwałe w budowie

Rys.1. Metody wyceny nieruchomości inwestycyjnych

Nieruchomości inwestycyjne
	Data wprowadzenia do ksiąg						Data bilansu
Cena nabycia			Koszt wytworzenia			Według ceny rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej			Według zasad stosowanych przy wycenie środków trwałych

1) w cenie rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej corocznie ustalanej na nowo (rozwiązanie może być stosowane tylko wówczas, gdy w danej miejscowości istnieje rynek nieruchomości);

Skutki zmian wywołanych aktualizacją wyceny (wzrostu lub obniżenia wartości nieruchomości wycenianych w cenach rynkowych bądź wartości godziwej) zaliczamy do pozostałych kosztów operacyjnych lub pozostałych przychodów operacyjnych.

Ponadto do pozostałych kosztów operacyjnych zalicza się:

• koszty remontu i utrzymania nieruchomości (podatek od nieruchomości, prąd, woda, wywóz ścieków, wynagrodzenia obsługi, pracowników ochrony)

Natomiast do pozostałych przychodów operacyjnych:

• należny, jak i zapłacony czynsz

2) według takich samych zasad jak środki trwałe (art.28 ust.1 p.1a) a więc w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, powiększonym o wartość ulepszeń a pomniejszonym o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne i o odpisy aktualizujące z tytułu trwałej utraty wartości

Przejawem trwałej utraty wartości może być:

1) znaczny spadek czynszów za najem powierzchni w okolicy, w której jednostka posiada nieruchomość pod najem, na skutek:

• pogorszenia się ogólnej koniunktury gospodarczej,

• pojawienia się konkurencji

2) długotrwałe trudności ze znalezieniem nowego najemcy, stwarzające ryzyko, że w dłuższym okresie jednostka nie uzyska zakładanego poziomu przychodów z najmu.

Wybór metody wyceny inwestycji w nieruchomości jest uzależniony od polityki rachunkowości stosowanej przez jednostkę.

Należy wziąć pod uwagę to, iż przy wycenie wg. wartości godziwej:

• wycena ta powoduje konieczność posiadania danych rynkowych na dzień bilansowy

• wycena z wykorzystaniem usług rzeczoznawcy kosztuje

• wzrosty i spadki wynikające z wyceny do wartości godziwej nie są uznawane podatkowo, natomiast na potrzeby rozliczeń podatkowych można dokonywać odpisów amortyzacyjnych.

DŁUGOTERMINOWE INWESTYCJE FINANSOWE (AKTYWA FINANSOWE)

• udziały i akcje

• inne papiery wartościowe (obligacje)

• udzielone pożyczki

• inne aktywa finansowe (należności z tytułu leasingu finansowego wymagające zapłaty w kolejnym roku i później)

Zgodnie z uor aktywa finansowe zostały podzielone na

• długoterminowe

• krótkoterminowe

Według rozporządzenia o instrumentach finansowych:

• przeznaczone do obrotu

• dostępne do sprzedaży

• utrzymywane do terminu wymagalności

• udzielone pożyczki i należności własne

Udziały i akcje

Wycena w księgach rachunkowych:

1. w cenie nabycia, która uwzględnia również dodatkowe wydatki związane z nabyciem inwestycji (np. prowizje biur maklerskich)

2. w cenie zakupu, jeżeli koszty przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nabycia inwestycji nie są istotne.

Wycena na dzień bilansowy:

W JEDNOSTKACH PODPORZĄDKOWANYCH (wycenia się je zgodnie z uor):

1)w cenach nabycia z korektą z tytułu trwałej utraty wartości. Metoda wskazana przez SKwP ponieważ celem posiadania udziałów i akcji w jednostkach podporządkowanych jest wymuszenie pewnego ich postępowania, zgodnego ze strategią jednostki (opanowanie rynku, neutralizacja konkurencji, zapewnienie dostaw). W takim przypadku udziały i akcje służą więc bieżącej działalności operacyjnej, nie zaś celom inwestycyjnym.

↑ brak księgowań	↓ brak księgowań
Cena nabycia
↓ koszty finansowe	↑ przychody finansowe

2)w cenach rynkowych płynących z aktywnego rynku z odniesieniem różnicy w stosunku do poprzedniej wyceny:

• na kapitał z aktualizacji wyceny i

• na przychody lub koszty finansowe

↑ Kapitał z aktualizacji wyceny	↓ Kapitał z aktualizacji wyceny
Cena nabycia
↓ koszty finansowe	↑ przychody finansowe

3)metodą praw własności (metoda nie zalecana przez SKwP)

W JEDNOSTKACH POZOSTAŁYCH

a)w myśl rozporządzenia o instrumentach finansowych

1)jeżeli uznano je za dostępne do sprzedaży (brak innej możliwości) wycenia się je w cenie rynkowej lub inaczej ustalonej wartości godziwej, z odniesieniem różnicy w stosunku do poprzedniej wyceny na WF lub kapitał z aktualizacji wyceny (w zależności od przyjętego rozwiązania).

2)jeżeli nie można w wiarygodny sposób ustalić ceny rynkowej lub wartości godziwej wycenia się je w cenie nabycia z uwzględnieniem trwałej utraty wartości

b)w myśl uor

1. wg ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tyt. trwałej utraty wartości

2. w cenie rynkowej lub wg wartości godziwej (wartość godziwą jeżeli dla danego składnika istnieje aktywny rynek wyraża cena rynkowa)

Możliwości wynikające z Uor i Rozporządzenia w zasadzie nie różnią się.

W obu przypadkach ustalenie ceny rynkowej lub inaczej ustalonej wartości godziwej:

- udziałów w spółkach z o.o., osobowych, spółdzielniach jest praktycznie niewykonalne, gdyż nie istnieje dla nich rynek

- akcji - w większości przypadków trudne, z uwagi na stosunkowo małą liczbę spółek notowanych na naszej giełdzie

Trwała utrata wartości:

• akcji notowanych na giełdzie ma miejsce wówczas, gdy kurs giełdowy utrzymuje się na niższym poziomie, aniżeli wynosiła cena nabycia tych akcji (przyjęło się uważać za trwałą utratę wartości obniżenie kursu giełdowego o więcej niż 10% trwające nieprzerwanie 12 miesięcy).

• udziałów i nienotowanych na giełdzie akcji jednostka musi ocenić sama.

Pod uwagę bierze się:

- straty poniesione w ostatnich latach przez spółkę, w której jednostka ma akcje lub udziały

- niezdolność do wypracowywania przez tę spółkę zysku,

- obniżenie kapitału zakładowego dla pokrycia strat.

Inne aniżeli udziały i akcje papiery wartościowe (obligacje)

a)w myśl uor

• wartość godziwa

• skorygowana cena nabycia

• w cenach nabycia z uwzględnieniem trwałej utraty wartości

b)w myśl rozporządzenia o instrumentach finansowych

• utrzymywane do terminu wymagalności wycenia się w skorygowanej cenie nabycia

• dostępne do sprzedaży (np. długoterminowe obligacje skarbowe, co do których jednostka nie ma pewności, czy jej sytuacja finansowa pozwoli utrzymać je do momentu wykupu) - wycenia się w wartości godziwej

Udzielone pożyczki (udzielone kontrahentom pożyczki pieniężne i lokaty bankowe)

Udzielone pożyczki

a) zgodnie z uor [art. 28.1.7] wycenia się w bilansie:

• w kwocie wymaganej zapłaty, z zachowaniem zasady ostrożności

• mogą być również wyceniane w skorygowanej cenie nabycia

b)w myśl rozporządzenia o instrumentach finansowych

• skorygowana cena nabycia (za wyjątkiem udzielonych pożyczek przeznaczonych do obrotu)

INNE INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE

Inne inwestycje długoterminowe: metale szlachetne, dzieła sztuki

(o okresie związania w jednostce dłuższym niż przez rok od dnia bilansowego).

Wycenia się je:

• w wartości godziwej (cenie rynkowej)

• cenach nabycia z uwzględnieniem ew. trwałej utraty wartości.

Prezentacja inwestycji w SF

1)Wprowadzenie do SF:

Należy opisać przyjęte zasady ewidencji i wyceny inwestycji w zakresie, w jakim uor pozostawia jednostce prawo wyboru.

2)Bilans:

A.IV Inwestycje długoterminowe

1.Nieruchomości

2.Wartości niematerialne i prawne

3.Długoterminowe aktywa finansowe

4.Inne inwestycje długoterminowe

3)RZiS

Przychody finansowe

1. Dywidendy i udziały w zyskach

2. Odsetki

3. Zysk ze zbycia inwestycji

4. Aktualizacja wartości inwestycji

5. Inne

Koszty finansowe

1. Odsetki

II. Strata ze zbycia inwestycji

3. Aktualizacja wartości inwestycji

4. Inne

4) Dodatkowe informacje i wyjaśnienia: należy ujawnić szczegółowy zakres zmian wartości inwestycji długoterminowych, zawierający stan tych aktywów na początek roku obrotowego, zwiększenia i zmniejszenia z tytułu: aktualizacji wartości, nabycia, przemieszczenia wewnętrznego oraz stan końcowy.

KAPITAŁY

Kapitały (fundusze) własne zgodnie odpowiadają aktywom netto, czyli aktywom pomniejszonym o zobowiązania.

Ujmuje się je w księgach rachunkowych w wartości nominalnej według ich rodzajów i zasad określonych przepisami prawa, statutu lub umowy spółki.

Kapitał własny obejmuje następujące kategorie:

A. Kapitał (fundusz) własny

I. Kapitał zakładowy

II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy

III. Udziały (akcje) własne

IV. Kapitał (fundusz) zapasowy

V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny

VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe

VII. Zysk (strata) lat ubiegłych

VIII. Zysk ( strata) roku obrotowego

IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego

Treść pozycji pasywów bilansu A.I. - A.IV. oraz A.VI. określa Ksh, statut, umowa o utworzeniu jednostki lub przepisy o gospodarce finansowej. Ich treść różni się zależnie od formy prawnej jednostki.

Pozostałe składniki mają identyczną treść.

Zasady gospodarki finansowej spółek z o.o. określa Ksh i umowa spółki.

Kapitał zakładowy spółki z o.o. wykazują w wartości nominalnej, zgodnej z umową spółki. Kapitał ten obecnie nie może być niższy niż 5000 zł. Udziały mogą być pokrywane pieniędzmi lub aportami. Wkłady w spółce z o.o. powinny być wniesione przed zarejestrowaniem spółki.

Podwyższenie kapitału może nastąpić:

1)wniesienie nowych wkładów

2)przeznaczenie na kapitał zakładowy niepodzielonego zysku ew. mającego postać kapitału rezerwowego

3)w drodze zamiany zobowiązań spółki na kapitał zakładowy

Zmiany do dnia rejestracji w KRS są wykazywane jako: „Pozostałe kapitały rezerwowe”

Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) kwota zaległych wkładów pieniężnych i niepieniężnych (dotychczas niewniesionych).

W świetle Ksh w spółce z o.o. nie powinno mieć miejsca, ponieważ zgłoszenie do KRS kapitału zakładowego lub jego podwyższenie wymaga uprzedniego wniesienia pokrywających go wkładów w pełnej wysokości.

Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) są to udziały nabyte w drodze egzekucji na pokrycie roszczeń spółki, których nie można było zaspokoić z innego majątku wspólnika w celu ich umorzenia, a także odsprzedaży.

Sprawdzić w KSH cele nabycia

Wycenia się je (w księgach rachunkowych) w cenie ich nabycia, powiększonej o poniesione przez spółkę koszty postępowania egzekucyjnego.

Mogą istnieć i figurować w tej pozycji przez rok od dnia ich nabycia, jeżeli do tego dnia nie zostały sprzedane, to powinny zostać umorzone. Umorzenie może nastąpić:

• z czystego zysku roku bieżącego (Wn: Rozliczenie WF/Ma: Udziały własne)

• kapitału rezerwowego utworzonego z zysku w latach poprzednich (Wn: Kapitał rezerwowy/Ma: Udziały własne)

• drogą obniżenia kapitału zakładowego

Jeżeli jest to strata, a kapitału zapasowego nie wystarcza, to niepokrytą kapitałem zapasowym stratę odnosi się na straty z lat ubiegłych (Rozliczenie WF).

Kapitał zapasowy to kapitał utworzony m.in. z:

• agia, tj. nadwyżki wartości wniesionych przez wspólników wkładów pieniężnych oraz niepieniężnych nad wartością przejętych za nie udziałów

• nadwyżki osiągniętej przy sprzedaży udziałów własnych

• nadwyżki wartości nominalnej umorzonych drogą obniżenia kapitału zakładowego udziałów nad niższą ceną ich nabycia

• zysku netto

• różnic z aktualizacji wyceny rozchodowanych środków trwałych

Kapitał zapasowy zmniejsza:

• pokrycie straty netto

• porycie straty na sprzedaży lub umorzeniu drogą obniżenia kapitału zakładowego udziałów własnych

• podwyższenie kapitału zakładowego.

Kapitał z aktualizacji wyceny - w pozycji tej jednostki wykazują:

1. ustaloną na 1.01.1995 r. różnicę między wartością netto środków trwałych przed i po aktualizacji. Kapitał ten pomniejszają:

• różnice z aktualizacji wyceny dotyczące rozchodowanych środków trwałych - przenosi się je na kapitał zapasowy

• odpisy z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych objętych aktualizacją wyceny

różnice z wyceny długoterminowych dostępnych do sprzedaży aktywów finansowych w wartości godziwej, różnej od cen nabycia - jeżeli jednostka stosująca rozporządzenie o instrumentach finansowych przyjęła takie rozwiązanie.

różnice z wyceny po cenach rynkowych, wyższych od cen nabycia akcji i innych papierów wartościowych zaliczanych do długoterminowych aktywów finansowych przez jednostki nie stosujące rozporządzenia o instrumentach finansowych.

Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe - tworzone są przede wszystkim z zysku

W spółce z o.o.:

• służy on przejściowemu zatrzymaniu w spółce zysku netto w celu stabilizowania wysokości dywidendy w latach przyszłych mimo gorszych wyników ekonomicznych

• może być wykorzystany na pokrycie zadań specjalnych (np. kosztów prac badawczych)

• tworzony jest w wysokości równowartości nabytych udziałów własnych celem ich umorzenia bez obniżania kapitału zakładowego

• może być wykorzystany na podwyższenie kapitału zakładowego.

Zysk (strata) lat ubiegłych - może wystąpić w sprawozdaniu finansowym w wyniku braku decyzji co do podziału zysku (pokrycia straty).

Zysk (stratę) z lat ubiegłych mogą u osób prawnych zwiększać:

a)w spółkach kapitałowych - strata na sprzedaży lub umorzeniu udziałów (akcji) własnych drogą obniżenia kapitału zakładowego

b)błędy ujawnione w ciągu roku obrotowego dotyczące lat ubiegłych, za które sprawozdania finansowe zostały już zatwierdzone.

Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym

Element rocznego SF w jednostkach, których SF podlega obowiązkowemu badaniu.

Spółki z o.o. niepodlegające obowiązkowi badania SF informacje o stanie kapitałów zapasowego i rezerwowych na początek roku obrotowego, ich zwiększeniach i wykorzystaniu oraz stanie na koniec roku obrotowego ujawniają w „Dodatkowych informacjach i objaśnieniach”.

Wszystkie jednostki w „Dodatkowych informacjach i objaśnieniach ” podają wyjaśnienia na temat struktury własności kapitału podstawowego oraz liczby i wartości nominalnej subskrybowanych akcji i udziałów, w tym uprzywilejowanych.

Zestawienie ma dostarczyć informacji o:

1. zmianach, jakie nastąpiły w ciągu roku obrotowego w poszczególnych składnikach kapitału (funduszu) własnego i ich przyczynach

2. kosztach i przychodach, które - w myśl przepisów ustawy - zostały z pominięciem rachunku zysków i strat odniesione na kapitał (fundusz) własny, np.

• skutki błędów podstawowych

• wyników ze sprzedaży i umorzenia akcji własnych

3. wielkości kapitału (funduszu) jaki pozostanie do dyspozycji jednostki - jeśli zostanie zaakceptowana propozycja podziału zysku lub pokrycia straty.

		ZMIANY W KAPITALE (FUNDUSZU) WŁASNYM	KWOTA
1.		Kapitał (fundusz) podstawowy na początek okresu
	1.1.	Zmiany kapitału (funduszu) podstawowego
		a)zwiększenie z tytułu: -
		b)zmniejszenia z tytułu: -
	1.2.	Kapitał (fundusz) podstawowy na koniec okresu

B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

I. Rezerwy na zobowiązania

1.Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

2.Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne

-długoterminowa

-krótkoterminowa

3.Pozostałe rezerwy

-długoterminowe

-krótkoterminowe

Rezerwy - pojęcie „rezerwa” dotyczy wyłącznie już powstałych, ale na razie nie zgłoszonych do zaspokojenia zobowiązań, w tym także rezerw na koszty działalności, zwane w myśl ustawy biernymi rozliczeniami międzyokresowymi kosztów.

Rezerwy powinny być utworzone jeżeli:

a)w wyniku już zaistniałych zdarzeń

b)spoczywa na jednostce zobowiązanie do wydatkowania w przyszłości środków

lub istnieje znaczne prawdopodobieństwo poniesienia straty

c) i możliwy jest racjonalny szacunek kwoty koniecznej do wywiązania się z tego zobowiązania lub straty wymagającej pokrycia.

W pozycji tej mieszczą się zarówno rezerwy na przyszłe zobowiązania, jak również rezerwy na koszty.

Zasady wyceny bilansowej:

W uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wartości.

Rezerwy na zobowiązania (rezerwy właściwe)

Są to wiarygodnie udokumentowane rezerwy na straty, które spowodują wydatki, na skutek m.in.:

1)konieczności wywiązania się z udzielonej osobom trzecim gwarancji, poręczenia, indosowania weksla

2)zawarcia niekorzystnej umowy sprzedaży bądź zakupu, co spowoduje poniesienie straty

3) toczącego się postępowania sądowego obarczonego dużym ryzykiem przegranej i zapłacenia odszkodowania

Ujęcie na kontach:

Wn	Ma
pozostałe koszty operacyjne, koszty finansowe, straty nadzwyczajne	Rezerwy (83)

Bierne RMK (rezerwy na koszty)

Tworzy się w wysokości prawdopodobnych kosztów, których kwota bądź data powstania zobowiązania z ich tytułu nie są jeszcze znane, inne aniżeli rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne.

Są np. rezerwy na:

a)przewidywane koszty napraw i przeglądów gwarancyjnych oraz rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku

b)przewidywane koszty usuwania skutków przyszłych szkód górniczych, spowodowanych bieżącym wydobyciem

c)przewidywane koszty rekultywacji gruntów służących obecnie wydobyciu kopalin metodą odkrywkową

d)przewidywane straty na jeszcze niezakończonych długotrwałych umowach o usługi, w tym budowlane

Ujęcie na kontach:

Wn	Ma
koszty działalności operacyjnej	Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów (64)

Nie tworzy się rezerwy, jeżeli wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń:

- zależy od wystąpienia - lub nie - jednego lub więcej niepewnych, przyszłych zdarzeń lub

- nie można wiarygodnie oszacować kwoty świadczenia.

Powstają wtedy zobowiązania warunkowe, wykazywane pozabilansowo (w dodatkowej informacji i objaśnieniach).

II. Zobowiązania długoterminowe

1.Wobec jednostek powiązanych

2.Wobec pozostałych jednostek

III. Zobowiązania krótkoterminowe

1.Wobec jednostek powiązanych

2.Wobec pozostałych jednostek

3.Fundusze specjalne

Zobowiązania (zwykłe) stanowią wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.

Zasady wyceny bilansowej

Zobowiązania na dzień bilansowy wycenia się w:

• kwocie wymagającej zapłaty według stanu na dzień bilansowy, a więc łącznie z ustawowymi lub umownymi odsetkami

• zobowiązania finansowe mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej ustalonej wartości godziwej.

W zobowiązaniach nie mogą figurować zobowiązania przedawnione lub umorzone w porozumieniu z kontrahentem.

Rozliczenia międzyokresowe - wykazuje się zweryfikowaną, nominalną wartość stanu na dzień bilansowy już otrzymanych aktywów, które staną się przychodem dopiero w przyszłych okresach.

IV. Rozliczenia międzyokresowe

1.Ujemna wartość firmy

2.Inne rozliczenia międzyokresowe

-długoterminowe

-krótkoterminowe

Długoterminowe rozliczenia przychodów przyszłych okresów mogą m.in. obejmować:

1. rzeczywiście otrzymane dotacje, dopłaty i subwencje przeznaczone na nabycie lub wytworzenie środków trwałych oraz wykonanie prac rozwojowych

2. równowartość otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych, w tym prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz WNiP

3. przewidziane do umorzenia zobowiązania ujęte ugodą lub postępowaniem naprawczym

Krótkoterminowe rozliczenia przychodów przyszłych okresów obejmują m.in:

pobrane z góry wpłaty lub zarachowane należności od kontrahentów za świadczenia, które zostaną wykonane w następnym roku obrotowym, np.:

• opłaty za czynsze, dzierżawy, najem,

• opłaty za kursy i szkolenia,

• abonamenty za wyżywienie w stołówce.

Prezentacja zobowiązań i rezerw w SF

1)wprowadzenie do SF

należy opisać przyjęte zasad (politykę) rachunkowości dotyczące zobowiązań i rezerw

2)Bilans

Część B pasywów bilansu

3)Dodatkowe informacje i objaśnienia: należy przedstawić informacje dotyczące:

• stanu rezerw wg. celu ich utworzenia (SP, zwiększenia, wykorzystanie, rozwiązanie, SK)

• podziału zobowiązań długoterminowych wg pozycji bilansu o pozostałym od dnia biansowego, przewidywanym umową okresie spłaty: do 1 roku, 1-3 lata, 3-5, powyżej 5 lat

• wykaz istotnych BRM

• wykaz grup zobowiązań zabezpieczonych na majątku jednostki

• zobowiązania warunkowe, w tym również udzielone przez jednostkę gwarancje i poręczenia, także wekslowe.

Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat jest zestawieniem, które pozwala na ustalenie wyniku finansowego i pokazanie, co wpływa na jego wielkość.

Wyróżnia się dwie formy rachunku zysków i strat (uor):

• Wariant porównawczy

• Wariant kalkulacyjny.

Rachunek zysków i strat
Wariant porównawczy		Wariant kalkulacyjny
A. Przychody ze sprzedaży i zrównane z nimi I.Przychody netto ze sprzedaży produktów II.Zmiana stanu produktów Zwiększenie (+) Zmniejszenie (-) III.Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby IV.Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów		A. Przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II.Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
B. Koszty działalności operacyjnej I.Koszty w układzie rodzajowym II.Wartość sprzedanych towarów i materiałów		B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów I.Koszt wytworzenia sprzedanych produktów II.Wartość sprzedanych towarów i materiałów
		C. Zysk/Strata brutto na sprzedaży (A-B)
				D. Koszty sprzedaży
				E. Koszty ogólnego zarządu
C. Zysk/Strata na sprzedaży (A-B)		F. Zysk/Strata na sprzedaży (C-D-E)
	Pozostałe przychody operacyjne
	Pozostałe koszty operacyjne
	Zysk/Strata na działalności operacyjnej
	Przychody finansowe
	Koszty finansowe
	Zysk/Strata brutto na działalności gospodarczej
	Wynik zdarzeń nadzwyczajnych
	Zysk/Strata brutto
	Podatek dochodowy
	Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenia straty)
	Zysk/Strata netto (N-O-P)

W uor zdecydowano, że RZiS jest sporządzany w formie jednostronnej (tzw. drabinkowej - odejmowanie od poszczególnych grup przychodów odpowiadających im kosztów), co wynika wprost z załącznika nr 1 do uor.

Warianty RZiS pozostawia się do wyboru jednostki.

Jednostki stosujące podział kosztów w układzie funkcjonalnym powinny ujawnić dodatkowe informacje na temat kosztów według rodzajów.

W przypadku, gdy jednostka przewiduje zaprzestanie określonego zakresu działalności mającego wpływ na przychody i koszty przyszłych okresów sprawozdawczych, przy zachowaniu zasady kontynuacji - odpowiednie przychody i koszty z tym związane należy wykazać odrębnie od przychodów i kosztów działalności kontynuowanej (art.47.3 uor).

Wariant porównawczy rachunku zysków i strat jest zalecany przede wszystkim mniejszym jednostkom produkcyjnym, handlowym i usługowym, gdzie nie ma potrzeby rozliczania kosztów na poszczególne rodzaje działalności i gdzie koszty nie są wiązane z funkcjami jednostki.

Wariant kalkulacyjny jest bardziej właściwy dla większych jednostek wytwórczych, w których koszty klasyfikuje się zgodnie z ich funkcją jako koszty wytworzenia sprzedanych produktów, koszty sprzedaży i koszty ogólnego zarządu.

Rachunek zysków i strat - ustalanie zmian w stanie zapasów produktów

I sposób:

Bilansowa weryfikacja zmiany stanu produktów

Rodzaj zapasu	Zmiana (SK-SP)	Uwagi
Produkty gotowe Aktywa B.I.3	+/-	postępować zgodnie ze znakiem zmiany
Półprodukty i produkty w toku Aktywa B.I.2	+/-
Rozliczenia międzyokresowe
- inne długoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa A.V.2 - krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa B.IV	+/-	postępować zgodnie ze znakiem zmiany
- rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne Pasywa B.I.2 - pozostałe rezerwy, w tym na naprawy gwarancyjne i rękojmię Pasywa B.I.3 (bez rezerw obciążających pozostałe koszty operacyjne, koszty finansowe i straty nadzwyczajne)	+/-	postępować przeciwnie do znaku zmiany
Razem zmiana

II sposób:

Ustalenie różnicy pomiędzy kosztami zgrupowanymi na koncie „Rozliczenie kosztów” na stronie Dt i Ct Rozliczenie kosztów
- koszt wytworzenia wyrobów sprzedanych - koszty zarządu - koszty sprzedaży	- koszty zgrupowane na kontach zespołu „4”

Sporządzając rachunek zysków i strat należy wziąć pod uwagę, że niektóre pozycje wykazywane są przy zastosowaniu metody netto.

Należą do nich:

• Wynik ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych, czyli środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych

• Wynik ze sprzedaży inwestycji

• Wynik różnic kursowych powstałych w roku obrotowym

• Wynik zdarzeń nadzwyczajnych, który stanowi różnicę między zyskami a stratami nadzwyczajnymi.

Pozostała działalność operacyjna w RZiS:

Zysk (strata) ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych (Wynik)	wynik z tytułu rozchodu niefinansowych aktywów trwałych, spowodowany ich zbyciem (sprzedażą, nieodpłatnym przekazaniem) jak i likwidacją
Dotacje	- kwoty dotacji, dopłat, subwencji rzeczywiście otrzymanych np. z budżetu na pokrycie kosztów całokształtu bieżącej działalności - przypadające na dany rok raty odpisu dotacji, dopłat i subwencji, otrzymanych uprzednio na sfinansowanie budowy środków trwałych dokonywanego równolegle do amortyzacji tych obiektów
Aktualizacja wartości aktywów niefinansowych	odpisy aktualizujące wartość aktywów niefinansowych wobec jej utraty, a więc z tytułu: - trwałej utraty wartości środków trwałych, śtwb, wnip, inwest. w nieruchomości - utraty wartości zapasów - utraty wartości należności
Inne przychody operacyjne	przychody, np: - z tytułu umorzenia lub przedawnienia zobowiązań - z tytułu najmu, dzierżawy środków trwałych jeżeli nie stanowi to podstawowej działalności jednostki - równolegle do amortyzacji odpisu wartości nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych - otrzymania nieodpłatnie, w tym jako darowizny aktywów obrotowych - otrzymania kar umownych i odszkodowań
Inne koszty operacyjne	koszty, z tytułu: - nieodpłatnego przekazania, w tym jako darowizn, aktywów obrotowych - wymagających zapłaty lub opłaconych kar, grzywien, odszkodowań

Działalność finansowa w RZiS:

Dywidendy i udziały w zyskach

ujmuje się należne jednostce dywidendy od akcji i udziałów w spółkach kapitałowych i osobowych oraz spółdzielniach, których współwłaścicielem jest jednostka, na podstawie, w wysokości oraz pod datą uchwały zgromadzenia wspólników, dokonującego podziału zysku tych jednostek

Odsetki

w pozycji przychodów: uzyskane i należne w pozycji kosztów: zapłacone lub do zapłacenia odsetki i prowizje od kredytów rozliczane z wynikiem (czyli np. bez dotyczących środków trwałych w budowie), odsetki od przyjętych i udzielonych pożyczek, rachunków i kredytów bankowych, zwłoki w spłacie należności i zobowiązań, wpływające zgodnie z zasadą memoriału na wynik finansowy (zarówno zapłacone jak i wymagające zapłaty).

Zysk (strata) ze zbycia inwestycji (wynik)	Wynik ze sprzedaży akcji i udziałów, jako saldo przychodów z ich zbycia i wartości netto, w której aktywa te figurowały w księgach
Aktualizacja wartości inwestycji	po stronie przychodów: wzrosty ich wartości w razie wyceny po cenach rynkowych lub inaczej ustalonej wartości godziwej, wyższej od wartości, po której aktywa te figurowały dotąd w księgach, po stronie kosztów: ubytki ich wartości i to zarówno w razie ich wyceny po cenach rynkowych lub inaczej ustalonej wartości godziwej, jak i po cenach nabycia, jeżeli są one wyższe od cen rynkowych
Inne	zalicza się tu m.in. saldo różnic kursowych różnica pomiędzy różnicami kursowymi dodatnimi i ujemnymi.

Rachunek przepływów pieniężnych

Istotą RPP jest ukazanie faktycznych wpływów i wydatków środków pieniężnych w danym okresie obrachunkowym w podziale na trzy obszary działalności:

Operacyjną - ujmujemy tu wszelkie zdarzenia gospodarcze dotyczące podstawowej działalności, których efektem był wpływ bądź zmniejszenie stanu środków pieniężnych.

Działalność inwestycyjna - jest to działalność, której przedmiotem jest nabywanie lub zbywanie rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, długoterminowych inwestycji, w tym inwestycji w nieruchomości i prawa, krótkoterminowych aktywów finansowych (z wyjątkiem środków pieniężnych i ich ekwiwalentów) oraz wszystkie związane z tym pieniężne koszty i korzyści, np. otrzymane odsetki od lokat, otrzymane dywidendy.

Działalność finansowa - działalność, której przedmiotem jest pozyskiwanie innych, niż działalność operacyjna źródeł finansowania, w tym także zwiększających kapitał (fundusz) własny, lub ich spłata oraz związane z tym pieniężne koszty, w tym prowizje, odsetki i dywidendy, i korzyści. Wystąpienie przepływów pieniężnych z działalności finansowej powoduje zmiany rozmiarów i relacji kapitału (funduszu) własnego i zadłużenia jednostki (jeżeli jednostka korzysta z obcych źródeł finansowania).

Metody prezentacji przepływów pieniężnych

RPP może być sporządzany:

• W zakresie działalności operacyjnej - metodą bezpośrednią lub pośrednią (zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki)

• W zakresie działalności inwestycyjnej i finansowej - metodą bezpośrednią.

W przypadku, gdy jednostka sporządza rachunek przepływów pieniężnych metodą bezpośrednią, w informacji dodatkowej musi zaprezentować uzgodnienie kwot wykazywanych w tym zestawieniu z przepływami pieniężnymi z działalności operacyjnej wyliczonymi metodą pośrednią. Oznacza to, że bez względu na przyjętą metodę prezentacji RPP w sprawozdaniu finansowym, jednostka zawsze musi sporządzić to zestawienie metodą pośrednią.

Metoda bezpośrednia

Polega na prezentacji rzeczywistych wpływów i wydatków dotyczących działalności operacyjnej.

Sporządzenie RPP metodą bezpośrednią wymaga wyodrębnienia ewidencji analitycznej do kont, na których ewidencjonowane są zmiany gotówki (kasa, rachunek bankowy, inne środki pieniężne) w taki sposób, by osobno ujmować wpływy ze sprzedaży oraz inne wpływy z działalności operacyjnej, jak również wydatki z tytułu dostaw i usług, na wypłacone wynagrodzenia i ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym i inne wydatki operacyjne.

Zakres informacji, jakie należy przedstawić:

A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

I. Wpływy

1.Sprzedaż

2.Inne wpływy z działalności operacyjnej

II. Wydatki

1.Dostawy i usługi

2.Wynagrodzenia netto

3.Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz inne świadczenia

4.Podatki i opłaty o charakterze publicznoprawnym

5.Inne wydatki operacyjne

III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej

Metoda pośrednia

A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej

I. Zysk (strata) netto

II. Korekty razem

1.Amortyzacja

2.Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych

3.Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)

4.Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej

5.Zmiana stanu rezerw

6.Zmiana stanu zapasów

7.Zmiana stanu należności

8.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyj. pożyczek i kredytów

9.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych

10.Inne korekty

III. Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej

Zysk (strata) netto - jest to wynik finansowy netto wykazany w RZiS (zysk netto wykazuje się ze znakiem „+”, stratę netto ze znakiem „-”.

Korekty razem

Mają za zadanie doprowadzić WF netto - do „wyniku kasowego”, tj. do wartości przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej. Korekty polegają głównie na:

• Wyłączeniu pozycji niepieniężnych (np. amortyzacji, zmiany stanu rezerw, wyniku na działalności inwestycyjnej)

• Wyłączeniu pieniężnych przychodów (korzyści) i kosztów wpływających na WF, ale dotyczących działalności inwestycyjnej lub finansowej (np. zapłacone odsetki od kredytów, odsetki otrzymane z tytułu inwestycji, otrzymane dywidendy)

• Uwzględnieniu zmian stanu krótkoterminowych aktywów (zapasów, należności, rozliczeń międzyokresowych) oraz zobowiązań związanych z działalnością operacyjną

1.Amortyzacja

Korekta ze znakiem „+”, obejmuje amortyzację ŚT, WNiP, inwestycji w nieruchomości oraz WNiP - gdyż amortyzacja stanowi koszt niepieniężny, niepowodujący wydatku.

2.Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych

W zakres tej korekty wchodzi:

a)wyłączenie zrealizowanych różnic kursowych niedotyczących działalności operacyjnej i przesunięcie ich do tych działalności, których dotyczą.

Dokonywana jest korekta WF (różnice dodatnie ze znakiem „-„ ujemne ze znakiem „+”, a następnie przepływy pieniężne z tytułu tych różnic są wykonywane odpowiednio w działalności inwestycyjnej lub finansowej ze znakiem zgodnym z charakterem przepływu.

b)wyłączenie niezrealizowanych różnic kursowych niedotyczących działalności operacyjnej, ponieważ nie powodują one zmiany stanu środków pieniężnych

Ze względu na niepieniężny charakter tych różnic nie są one uwzględniane w przepływach z działalności inwestycyjnej lub finansowej.

c)wyłączenie różnic kursowych z tytułu wyceny środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie jednostki (dodatnie ze znakiem „-„, ujemne ze znakiem „+”. Wycena środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie nie spowodowała przepływów pieniężnych, dlatego jako pozycja niepieniężna, jest eliminowana z WF

d)nie ma potrzeby korygowania zrealizowanych i niezrealizowanych różnic kursowych dotyczących działalności operacyjnej, ponieważ:

- zrealizowane wpływają na zmianę stanu środków pieniężnych

- niezrealizowane powodują zmianę stanu należności i zobowiązań, a tym samym podlegają samoczynnej eliminacji w ramach działalności operacyjnej

3.Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)

W tej pozycji następuje korekta WF o odsetki i otrzymane dywidendy dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej. W związku z tym:

• Odsetki i dywidendy otrzymane są wyłączane z WF ze znakiem „-„, a jednocześnie włączane do przepływów z działalności inwestycyjnej

• Odsetki zapłacone są wyłączane z WF ze znakiem „+” a następnie wykazywane jako wydatek w działalności finansowej

• Odsetki i dywidendy naliczone, lecz nieotrzymane ani niewypłacone, stanowią odpowiednio korektę WF, ze względu na ich niepieniężny charakter nie są one uwzględniane w działalności inwestycyjnej lub finansowej oraz nie wykazuje się ich w zmianie stanu należności lub zobowiązań.

4.Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej

Korekty obejmują w szczególności:

a)”-” zysk, „+” stratę na sprzedaży składników działalności inwestycyjnej,

b)”+” stratę na likwidacji składników działalności inwestycyjnej, czyli wartość bieżącą zlikwidowanych składników

c)”+” przekazane darowizny niepieniężnych składników działalności inwestycyjnej

d)ujęte w WF, ujawnione nadwyżki i niedobory inwentaryzacyjne składników działalności inwestycyjnej

e) koszty i przychody związane ze zdarzeniami losowymi, których wystąpienie i skutki są możliwe do przewidzenia i które są związane z ogólnym ryzykiem działalności - a zatem niezaliczone do zysków i strat nadzwyczajnych (plus lub minus)

f) odpisy korygujące wartość składników aktywów trwałych oraz krótkoterminowych aktywów finansowych z tytułu trwałej utraty wartości i ich korekty

g)niepieniężne straty nadzwyczajne (plus) oraz niepieniężne zyski nadzwyczajne (minus) w składnikach działalności inwestycyjnej

h)aktualizację wyceny aktywów finansowych, jeżeli jej skutki odnoszone są na WF (np. aktualizacja wartości aktywów finansowych krótkoterminowych do wartości rynkowej - korekta ze znakiem plus)

5.Zmiana stanu rezerw

wykazywanych w pozycji B.I. pasywów bilansu. Zwiększenie stanu rezerw wykazuje się ze znakiem plus, a ich zmniejszenie ze znakiem minus.

6.Zmiana stanu zapasów

odpowiada zmianie stanu zapasów wykazywanych w pozycji B.I. aktywów bilansu - wzrost ze znakiem minus, a zmniejszenie ze znakiem plus. W tej pozycji nie uwzględnia się np. zmiany stanu zapasów z tytułu wkładu niepieniężnego otrzymanego lub przekazanego pod postacią składników aktywów obrotowych czy zmiany stanu zapasów z tytułu ich przeniesienia do środków trwałych lub przekwalifikowania środków trwałych do zapasów.

7.Zmiana stanu należności

odpowiada zmianie stanu należności wykazanych w pozycji A.III. i B.II. aktywów bilansu. Wzrost wykazuje się ze znakiem minus, a zmniejszenie ze znakiem plus. Nie uwzględnia się zmiany stanu należności dotyczących działalności inwestycyjnej, np. z tytułu sprzedaży środków trwałych lub z operacji i zdarzeń niepieniężnych, jak np. z zamiany należności z tytułu dostaw i usług na udziały.

8.Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem kredytów i pożyczek

ujmuje się zmianę stanu zobowiązań krótkoterminowych (i funduszy specjalnych) - pozycja B.III. pasywów bilansu, z wyłączeniem zmiany stanu zobowiązań z tytułu kredytów, pożyczek, krótkoterminowych dłużnych papierów wartościowych, zobowiązań wekslowych oraz innych zobowiązań finansowych wobec jednostek powiązanych i pozostałych. Wzrost zobowiązań wykazuje się ze znakiem plus, zmniejszenie ze znakiem minus. Nie uwzględnia się zmian stanu zobowiązań dotyczących działalności inwestycyjnej ani z operacji lub zdarzeń niepieniężnych, jak np. zmiany zobowiązań dotyczących działalności operacyjnej na kapitał fundusz) własny czy zmiany stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego odnoszonych bezpośrednio na kapitał (fundusz) własny (np. błąd podstawowy popełniony w poprzednich latach obrotowych, w następstwie którego nie można uznać zatwierdzonych sprawozdań finansowych za okresy poprzednie za poprawne - art. 54 ost.3 uor).

9.Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych

Rozliczenia czynne:

• wzrost stanu, oznaczający zwiększenie zaangażowania środków pieniężnych - wykazuje się ze znakiem minus

• zmniejszenie stanu, wiążące się z dokonaniem rozliczenia z wynikiem finansowym netto - bez poniesienia wydatku, wykazuje się ze znakiem plus

Nie wykazuje się w zmianie w zmianie stanu rozliczeń międzyokresowych, brak np. zmiany rozliczeń czynnych z tytułu odroczonego podatku dochodowego odnoszonego bezpośrednio na kapitał (fundusz) własny.

Rozliczenia międzyokresowe przychodów

wykazuje się wzrost - ze znakiem plus, natomiast zmniejszenie - ze znakiem minus. Nie wykazuje się zmian stanu rozliczeń ujętych drugostronnie na kontach aktywów lub zobowiązań, np. wartości darowizn niepieniężnych otrzymanych w postaci składników aktywów trwałych, a także dotacji - w roku ich otrzymania.

10.Inne korekty

W tej pozycji wykazuje się inne aniżeli uprzednio omówione korekty WF netto z tytułu operacji lub zdarzeń niepieniężnych dotyczących działalności operacyjnej, m.in.:

• niepieniężne straty nadzwyczajne w składnikach działalności inwestycyjnej (plus), jeżeli nie zostały ujęte w korekcie A.II.4

• aktualizację wyceny aktywów finansowych, jeżeli jej skutki są odnoszone na WF (np. aktualizacja wartości aktywów finansowych krótkoterminowych do wartości rynkowej in minus - korekta ze znakiem plus), chyba że jednostka wykazuje ją w pozycji A.II.4

• dotacje w roku ich otrzymania, jeżeli zostały w całości, z pominięciem rozliczeń międzyokresowych przychodów, odniesione na WF bieżącego okresu (minus)

• umorzenie zaciągniętych kredytów, pożyczek i innych zobowiązań finansowych (minus)

Generalnie powyższe korekty dokonywane są na następujących zasadach:

1.zmiany aktywów wykazuje się jako korektę ze znakiem przeciwnym (odejmując zwiększenie stanu, dodając zmniejszenie)

2.korekty pasywów - zgodnie ze znakiem zmiany

3.dokonuje się eliminacji z wyniku zyski lub straty ze sprzedaży aktywów trwałych i inwestycji krótkoterminowych, uwzględnia się rzeczywiste wpływy z tego tytułu i wydatki poniesione na ich zakup.

4.przenosi się do drugiego i trzeciego segmentu RPP transakcje dotyczące działalności inwestycyjnej i finansowej aby pokazać rzeczywiste kwoty przepływów w podziale na powyższe rodzaje działalności.

Sprawozdanie z działalności - sprawozdanie zarządu z działalności

Stanowi uzupełnienie sprawozdania finansowego

Sporządzane jest przez:

• spółki akcyjne

• spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

• spółki komandytowo-akcyjne

• spółdzielnie

• przedsiębiorstwa państwowe

Zarząd jednostki podpisuje, rada nadzorcza ocenia i przekłada swoją opinię organowi zatwierdzającemu

Nie jest publikowane, ale jest składane w KRS

Zgodnie z UoR powinno zawierać informacje na temat m.in.:

• posiadanych przez jednostkę oddziałach

• zdarzeniach istotnie wpływających na działalność jednostki, jakie nastąpiły w roku obrotowym, a także po jego zakończeniu, do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego

• ważniejszych osiągnięciach w dziedzinie badań i rozwoju

• aktualnej i przewidywanej sytuacji finansowej

• wskazanie czynników ryzyka

• opis zagrożeń

Informacja dodatkowa

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego

Dodatkowe informacje i objaśnienia

Wprowadzenie do sprawozdania finansowego zawiera:

1. Dane mające na celu identyfikację jednostki (nazwa i siedziba firmy, podstawowy przedmiot działalności oraz wskazanie właściwego sądu lub innego organu prowadzącego rejestr)

2. Wskazanie czasu trwania działalności jednostki, jeżeli jest ograniczony

3. Wskazanie okresu objętego sprawozdaniem finansowym

4.Wskazanie, że sprawozdanie finansowe zawiera dane łączne, jeżeli w skład jednostki wchodzą wewnętrzne jednostki organizacyjne sporządzające samodzielnie sprawozdania finansowe

5.W przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za okres, w ciągu którego nastąpiło połączenie, poinformowanie, że jest to sprawozdanie finansowe sporządzone po połączeniu spółek oraz wskazanie zastosowanej metody rozliczenia połączenia

6.Wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej przez jednostkę w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagrożenie kontynuowania przez nią działalności

7.Omówienie przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów (także amortyzacji), pomiaru wyniku finansowego oraz sposobu sporządzania sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru

Dodatkowe informacje i objaśnienia: - to przedstawienie szczegółowych, uzupełniających wyjaśnień do poszczególnych składników i pozycji sprawozdania finansowego, a w szczególności:

1. Objaśnienia do bilansu

2. Objaśnienia do rachunku zysków i strat

3. Objaśnienia do rachunku przepływów pieniężnych

4. Objaśnienia do zawartych przez jednostkę umów, istotnych transakcji i niektórych zagadnień osobowych

5. Zdarzenia po dniu bilansowym, rodzaj i skutki zmian polityki rachunkowości

6. Dodatkowe informacje dotyczące połączenia spółek

7. Informacje o istotnych zagrożeniach dla kontynuowania działalności

8. Inne, istotne informacje wpływające na ocenę sytuacji jednostki

Harmonogram prac związanych z zamknięciem ksiąg rachunkowych i sporządzaniem sprawozdania finansowego:

Zamknięcie ksiąg rachunkowych i sporządzenie zestawienia sald i obrotów (nie później niż do 85 dni po dniu bilansowym Upewnienie się o formalnej poprawności i kompletności zapisów ksiąg rach. Sprawdzenie drogą inwentaryzacji realności kwot na kontach, w celu potwierdzenia ich „ilości” Weryfikacja przydatności gospodarczej i ewentualna aktualizacja wyceny

Sporządzenie sprawozdania finansowego (do 3 miesięcy po dniu bilansowym)

Zakres rocznego sprawozdania finansowego jest uzależniony od rangi jednostki w środowisku gospodarczym.

W przypadku spółek kapitałowych, spółek komandytowo-akcyjnych, towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, towarzystw reasekuracji wzajemnej, spółdzielni, przedsiębiorstw państwowych kierownik jednostki sporządza, wraz z rocznym SF, sprawozdanie z działalności.

Podpisywanie rsf: a)osoba, która przejęła odpowiedzialność za rachunkowość jednostki b)jeżeli taką odpowiedzialność przejęło biuro rachunkowe - w jego imieniu podpisuje rsf osoba, posiadająca uprawnienia do usługowego prowadzenia ksiąg (osoba wpisana na listę biegłych rewidentów, doradców podatkowych lub mająca certyfikat księgowy wydany przez MF c)kierownik jednostki, to jest członek zarządu (wszyscy członkowie tego organu)

Badanie sprawozdania finansowego (w sytuacjach przewidzianych ustawą) Art.64.1

Zasady i tryb badania sprawozdania finansowego.

Badaniu i ogłaszaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe — kontynuujących działalność (Art. 64. 1) :

1) banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji;

2) jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych;

2a) jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;

3) spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;

4) pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:

a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,

b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej

2 500 000 euro,

c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro.

Celem badania sprawozdania finansowego jest wyrażenie przez biegłego rewidenta pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest zgodne z zastosowanymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy badanej jednostki.

Opinia powinna w szczególności stwierdzać, czy badane sprawozdanie finansowe:

1) zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych;

2) zostało sporządzone zgodnie z określonymi ustawą zasadami rachunkowości;

3) jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem lub umową;

4) przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny jednostki informacje.

W opinii należy również:

1) poinformować o niedopełnieniu, do dnia wyrażenia opinii, obowiązków złożenia we właściwym rejestrze sądowym oraz do ogłoszenia sprawozdania finansowego za rok lub lata poprzedzające rok obrotowy;

2) wskazać na stwierdzone podczas badania poważne zagrożenia dla kontynuacji działalności przez jednostkę.

Raport powinien przedstawiać w szczególności:

1) ogólną charakterystykę jednostki (dane identyfikujące jednostkę);

2) stwierdzenie uzyskania od jednostki żądanych informacji, wyjaśnień i oświadczeń;

3) ocenę prawidłowości stosowanego systemu rachunkowości;

4) charakterystykę pozycji lub grupy pozycji sprawozdania finansowego, jeżeli zdaniem biegłego rewidenta wymagają one omówienia;

5) stwierdzenie stosowania się przez bank do obowiązujących zasad w zakresie ostrożności, określonych w odrębnych przepisach, oraz stwierdzenie prawidłowości ustalenia współczynnika wypłacalności;

6) stwierdzenie utworzenia przez zakład ubezpieczeń rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w wysokości zapewniającej pełne wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań, wynikających z zawartych umów ubezpieczenia i umów reasekuracji, oraz zabezpieczenie tych rezerw lokatami, zgodnie z przepisami o działalności ubezpieczeniowej i działalności reasekuracyjnej, a także prawidłowości wyliczenia marginesu wypłacalności i posiadania finansowego pokrycia tego marginesu;

6a) stwierdzenie utworzenia przez zakład reasekuracji rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w wysokości zapewniającej pełne wywiązanie się z bieżących i przyszłych zobowiązań, wynikających z zawartych umów reasekuracji, oraz zabezpieczenie tych rezerw lokatami, zgodnie z przepisami o działalności reasekuracyjnej, a także prawidłowości wyliczenia marginesu wypłacalności i posiadania finansowego pokrycia tego marginesu;

7) przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostki, ze wskazaniem na zjawiska, które w porównaniu z poprzednimi okresami sprawozdawczymi w istotny sposób wpływają negatywnie na tę sytuację, a zwłaszcza zagrażają kontynuowaniu działalności przez jednostkę. Jeżeli w toku badania jednostki biegły rewident stwierdzi istotne, mające wpływ na sprawozdanie finansowe, naruszenie prawa, statutu lub umowy spółki, to powinien o tym poinformować w raporcie, a w razie potrzeby również w opinii.

Wyboru podmiotu uprawnionego do badania dokonuje

organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut, umowa lub inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej.

Zarząd jednostki nie może dokonać takiego wyboru.

Kierownik jednostki zawiera z podmiotem uprawnionym do badania sprawozdań finansowych umowę o badanie lub przegląd sprawozdania finansowego w terminie umożliwiającym jego udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych. Koszty wykonania czynności rewizji finansowej ponosi jednostka.

Kierownik badanej jednostki zapewnia udostępnienie biegłemu rewidentowi, przeprowadzającemu badanie sprawozdania finansowego, ksiąg rachunkowych oraz dokumentów stanowiących podstawę dokonanych w nich zapisów oraz wszelkich innych dokumentów, jak również udziela wyczerpujących informacji, wyjaśnień i oświadczeń — niezbędnych do wydania opinii biegłego rewidenta o badanym sprawozdaniu finansowym jednostki.

Art.68. Spółki z o.o., towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółki akcyjne oraz spółdzielnie zobowiązane są do przedłożenia SF i sprawozdania z działalności (jeżeli SF podlega obowiązkowi badania również opinii wraz z raportem biegłego rewidenta) do zatwierdzenia (wspólnikom, akcjonariuszom lub członków) udostępnienie - na 15 dnia przed zgromadzeniem, zatwierdzenie - do 6 miesięcy po dniu bilansowym

Zapisy we wstępnie zamkniętych księgach rachunkowych

Okoliczności powodujące konieczność zmian:

1.Zmiany spowodowane otrzymaniem przez jednostkę informacji o zdarzeniach jakie nastąpiły po dniu bilansowym lub po dacie sporządzenia SF ale przed jego zatwierdzeniem, które mają istotny wpływ na wielkości w nim wykazane:

• powstał obowiązek spłaty za inne jednostki kredytu, wobec jego poręczenia przez jednostkę przed dniem bilansowym (było zobowiązanie warunkowe, powinna być utworzona rezerwa).

• sprzedaż po dniu bilansowym nadmiernych zapasów towarów zalegających magazyny po cenach znacznie niższych od tych, po których figurowały one w księgach i bilansie (konieczne jest obniżenie wyceny bilansowej towarów poprzez utworzenie odpisu aktualizującego).

2.Druga grupa przyczyn:

• na akceptowany przez jednostkę wniosek biegłego rewidenta badającego SF, co pozwala usunąć błędy lub lepiej przedstawić rzeczywisty obraz jednostki

• na wniosek rady nadzorczej lub organu zatwierdzającego w SF, które nie podlegało badaniu wobec zakwestionowania poprawności określonych pozycji SF, a więc i ksiąg.

Trwałe zamknięcie ksiąg rachunkowych (nieodwracalne wyłączenie możliwości dokonywania zapisów księgowych) - powinno nastąpić najpóźniej w ciągu 15 dni od zatwierdzenia SF [Art.12.4]

Udostępnianie SF na zewnątrz jednostki 1)w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia SF każda jednostka objęta wpisem do KRS składa w Rejestrze sądowym: wprowadzenie do SF, bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek przepływów pieniężnych, opinię biegłego rewidenta (jeżeli SF podlegało obowiązkowi badania), odpis uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokrycia straty, sprawozdanie z działalności (w przypadku obowiązku jego sporządzania: spółki z o.o, spółki akcyjne, komandytowo-akcyjne, spółdzielnie, przeds.państw) Zostają one zamieszczone w dziale 3 rejestru przedsiębiorców Wpisy do KRS ogłaszane są w „Monitorze Sądowym i Gospodarczym” Opłaty: - sądowa za wpis 40 zł -za ogłoszenie 250 zł 2)w ciągu 10 dni od zatwierdzenia SF podatnik updop składa do właściwego US pełne zatwierdzone SF (bez sprawozdania z działalności), opinię i raport biegłego rewidenta, zaś podatnicy - spółki kapitałowe - również odpis uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokrycia straty 3)do 30 kwietnia osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą lub wskazany wspólnik spółki osobowej pozostającej pod rządami updof - przekazuje pełne SF, które stanowi załącznik do jego zeznania o wysokości dochodu, składanego w US 4) w ciągu 15 dni od daty zatwierdzenia SF spółdzielnia zobowiązana do publikacji zbadanego przez biegłego rewidenta SF do Krajowej Rady Spółdzielczej Natomiast osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą lub spółka cywilna zobowiązana do publikacji zbadanego SF składa je do Ministerstwa Sprawiedliwości, biuro ds. wydawania Monitora Gospodarczego wymagające publikacji: -wprowadzenie do SF -bilans - rachunek zysków i strat, -zestawienie zmian w kapitale własnym, -rachunek przepływów pieniężnych, -opinię biegłego rewidenta (jeżeli SF podlegało obowiązkowi badania), -odpis uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokrycia straty,

Przechowywanie SF -trwale -w jednostce, siedzibie zarządu lub oddziale bądź w jednostce świadczącej usługi przechowywania dokumentów (konieczne powiadomienie US)

Użyteczność informacji zależy od zapewnienia cech jakościowych, spełnienia kryteriów uznania i wyceny składników tworzących sprawozdanie finansowe.

Najważniejsze cechy jakościowe sprawozdania finansowego

Cecha	Charakterystyka
Wiarygodność	Informacje są wiarygodne, gdy nie zawierają istotnych błędów, są bezstronne i wiernie odzwierciedlają rzeczywistość gospodarczą
Zrozumiałość	Informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym powinny być zrozumiałe dla użytkowników posiadających wiedzę o procesach gospodarczych oraz rachunkowości. Koniecznością jest dokumentowanie przez kierownika jednostki przyjętych rozwiązań, zastosowanej metodologii, podstaw do przyjętych założeń czy szacunków. Brak jasno sformułowanej, udokumentowanej polityki rachunkowości powoduje zaciemnienie obrazu jednostki.
Użyteczność-przydatność	Informacje przydatne, czyli takie, których brak ujawnienia może w znaczący sposób wpływać na decyzje ekonomiczne użytkowników. Np. jednostka prowadząca zróżnicowaną działalność postanowiła zlikwidować segment, który przynosił straty. Dla użytkownika sprawozdania ważna jest informacja o kosztach i przychodach segmentu przeznaczonego do likwidacji. W przypadku dużego udziału omawianego segmentu w działalności całego przedsiębiorstwa, brak informacji mógłby wpłynąć na decyzje użytkowników.
Porównywalność	Przyjęte zasady rachunkowości należy stosować w sposób ciągły [art. 5.1]. Chodzi tu o konsekwentne zapewnienie: - tego samego sposobu kwalifikowania, a więc księgowania na kontach księgi głównej jednakowego rodzaju operacji gospodarczych - stosowania takich samych zasad wyceny z okresu na okres, w tym również amortyzowania - jednakowego grupowania operacji bądź sald w większe zbiory i wykazywania ich z okresu na okres w tej samej pozycji bilansu, rachunku zysków i strat lub rachunku przepływów pieniężnych -identyczności sumy sald, wynikających z zamknięcia ksiąg poprzedzającego roku obrotowego z sumą sald, które otwierają księgi roku sprawozdawczego Jednostka może, ze skutkiem od pierwszego dnia roku obrotowego, zmienić bez względu na datę podjęcia decyzji, dotychczas stosowane rozwiązania na inne, przewidziane ustawą. Zmiana dotychczas stosowanych zasad wymaga wówczas określenia w informacji dodatkowej wpływu tych zmian na sprawozdania finansowe wymagane innymi przepisami prawa. Ponadto w informacji dodatkowej za rok obrotowy, w którym zmiany te nastąpiły należy podać : przyczyny tych zmian, określić liczbowo wpływ tych zmian na wynik finansowy, zapewnić porównywalność danych sprawozdania finansowego dotyczących roku poprzedzającego rok obrotowy, w którym dokonano zmian.

Podstawowe założenia (zasady) sporządzania sprawozdania finansowego:

• Zasada memoriału - oznacza konieczność ujęcia w księgach rachunkowych, a następnie w sprawozdaniu finansowym, ogółu gospodarczych zdarzeń dotyczących danego roku obrotowego. Polega na ujmowaniu transakcji i innych zdarzeń z chwilą ich wystąpienia, niezależnie od momentu otrzymania lub wydania środków pieniężnych.

• Zasada współmierności - oznacza ona, że na wynik finansowy wpływają uzyskane w roku obrotowym przychody ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) oraz towarów, a także z operacji finansowych oraz odpowiednie, konieczne do osiągnięcia tych przychodów, a więc współmierne do nich, koszty zarówno rzeczywiście poniesione (opłacone), jak i przypadające na dany rok, choć nie opłacone. Niespełniające tych warunków przychody lub koszty, dotyczące innego roku obrotowego niż sprawozdawczy wykazywane są jako:

a)rozliczenia międzyokresowe czynne

b)rozliczenia międzyokresowe bierne.

• Zasada ostrożnej wyceny - polega na odpowiednim uwzględnieniu wszelkich znanych jednostce na dzień bilansowy zdarzeń, które wpływają ujemnie na aktualną wartość aktywów i zobowiązań, a w następstwie tego na wynik finansowy.

Nakazuje ona, np:

a)w zakresie aktywów - aktualizację (obniżenie) cen, po których figurują one w księgach, do ich wartości możliwej do odzyskania, jeżeli utraciły one całkowicie lub częściowo wartość, po której figurują na dzień bilansowy w księgach. Wynika to z istoty aktywów, gdyż mają one jedynie taką wartość, jaką według przewidywań w przyszłości przyniosą jednostce.

b)w zakresie zobowiązań - tworzenie rezerw na znane jednostce ryzyko poniesienia w przyszłości wydatków lub straty

• Zasada kontynuacji działania - sprawozdanie finansowe sporządza się przy założeniu, iż jednostka jest w stanie prowadzić swoją działalność i będzie ją kontynuować w dającej się przewidzieć przyszłości w nie zmniejszonym istotnie zakresie. Zamiar taki jednostka ma obowiązek zadeklarować we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego

Sprawozdawczość finansowa Anna Górska

Sprawozdawczość finansowa Anna Górska

2

1

Wynik ze sprzedaży udziałów własnych

(cena sprzedaży-koszty sprzedaży) - cena nabycia

W przypadku umorzenia drogą obniżenia kapitału zakładowego

wartość nominalna - cena nabycia

Kapitał zapasowy

Jednostki o dużym znaczeniu

(ich SF podlegają

obligatoryjnemu badaniu)

Wszystkie jednostki gospodarcze (prowadzące rachunkowość zgodnie z UoR)

Informacja dodatkowa (wprowadzenie do SF, dodatkowe informacje i objaśnienia)

Rachunek zysków i strat

Bilans

Rachunek przepływów pieniężnych

Zestawienie zmian

w kapitale własnym

Bilans

Rachunek zysków i strat

Informacja dodatkowa (wprowadzenie do SF, dodatkowe informacje i objaśnienia)

---