Terminologia tej polityki

-Polityka strukturalna - tradycyjne pojęcie dotyczące interwencji Wspólnoty, używane jest od 1957 roku (Traktat Rzymski) -Polityka regionalna - używane często zamiennie, bowiem podstawowa część interwencji Wspólnoty jest zorientowana regionalnie a kryteria wyboru sfer interwencji są także regionalne -Polityka spójności - wskazuje na podstawowy cel interwencji, jakim jest zmniejszenie zróżnicowań we Wspólnocie, np.. Włochy

ZAPISY TRAKTATU RZYMSKIEGO

Państwa członkowskie pragną wzmocnienia jedności swoich gospodarek i zabezpieczenia ich harmonijnego rozwoju, poprzez redukowanie zróżnicowań istniejących między regionami oraz łagodzenia zacofania mniej uprzywilejowanych regionów

ZAPISY TRAKTATU O UNII EUROPEJSKIEJ

Artykuł 130A: „W celu promowania ogólnego harmonijnego rozwoju Wspólnota powinna rozwinąć akcje prowadzące do wzmocnienia swojej ekonomicznej i społecznej spójności. W szczególności Wspólnota powinna działać na rzecz redukcji zróżnicowań między różnymi regionami i ograniczenia zacofania słabiej uprzywilejowanych regionów” Traktat Delrosa o UE, art. 130 A powtórzony zapis Traktatu Rzymskiego, różni go dwa elementy spójność ekonomiczna i spójność społeczna

ZMIANY WYNIKAJĄCE Z PAKIETU DELORSA - od 1989 roku

-Znaczne zwiększenie wielkości środków przeznaczonych na wspieranie rozwoju regionalnego z budżetu Unii Europejskiej -Zintegrowane programowanie wszystkich Funduszy Strukturalnych

-Wieloletnie programowanie środków przeznaczanych na politykę rozwoju regionalnego -Koncentracja środków na obszarach problemowych, przede wszystkim w regionach biednych, a podstawową kategorią interwencji Cele (Objectives) -Kryteria, zasady i kierunki interwencji określane na poziomie Wspólnoty, to ona określa problemy i wyznaczała region, państwo nie mogło interweniować -Precyzyjne określenie procedur programowania rozwoju społeczno-gospodarczego i regionalnego. Wprowadzenie monitoringu i ewaluacji(ex ante, mid term i ex post -Uzupełnienie instrumentów o Europejski Bank Inwestycyjny oraz Fundusz Spójności -Nowa instytucja Komitet Regionów obok Komitetu Społeczno-Ekonomicznego.

MONITORING RZECZOWY - płynny proces pojawiania się obserwacji, wydawanych pieniędzy, jeżeli płynnie wydajemy pieniądze a nie ma to odzwierciedlenia w rzeczach przekraczamy ten proces.

EWALUACJA - recencja zewnętrzna dużych programów firm abnsultacyjnych , muszą brać pod uwagę to co jest zawarte w raporcie. PODZIAŁ EWALUACJI: moment przeprowadzania - ex ante na moment przeprowadzani; mid ten w połowie - on going - w trakci; ex post po zakończeniu całego procesu.

ZAPISY TRAKTATU REFORMUJĄCEGO

-Art. 3: Cele Unii -„(Unia) wspiera spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną oraz solidarność między państwami członkowskimi” -Art. 158-162: Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna, powtórzenie zapisów z traktatów + terytorialna oraz wskazanie na problem dysproporcji regionów kraj członkowski UE, nie wskazujemy regionu po zrobieniu analizy, na co są przeznaczone pieniądze wychodzi, że daje się najbogatszym regionom więcej. -„W celu wspierania harmonijnego rozwoju całej Unii rozwija ona i prowadzi działania służące wzmocnieniu jej spójności, gospodarczej, społecznej i terytorialnej. W szczególności Unia zmierza do zmniejszenia dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów najmniej uprzywilejowanych...”

PROJEKTY ZAPISÓW TRAKTATU KONSTYTUCYJNEGO

Art.cd.: Co trzy lata Komisja przedstawia Parlamentowi, Radzie, Komitetowi Regionów i Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu sprawozdanie w sprawie postępów w urzeczywistnianiu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz w sprawie sposobu, w jaki różne środki przewidziane w tym artykule przyczyniają się do tego.”

PRZYCZYNY WSPIERANIA ROZWOJU REGIONALNEGO w Unii Europejskiej

-Dążenie do spójności w ujęciu: - gospodarczym - miernikiem produkt krajowy brutto na mieszkańca według parytetu siły nabywczej - społecznym - miernikiem stopa bezrobocia oraz wskaźnik zatrudnienia - terytorialnym (przestrzennym) - miernikiem dostępność terytorialna za pomocą komunikacji szynowej, drogowej i lotniczej oraz

PRZEKROJE W JAKICH MIERZY SIĘ POZIOM SPÓJNOŚCI -Kraje kohezyjne -Regiony typu NUTS 2 -Regiony typu NUTS 3

Co to są NUTS-y -Nomenclature of Units for Territorial Statistics czyli Nomenklatura Jednostek Statystyki Terytorialnej NUTS-y 1 - regiony - gr.województw NUTS-y 2 - województwa- kluczowe dla europejskiej polityki regionalnej w tym Lubelszczyzny NUTS-y 3 - podregiony NUTS-y 4 - powiaty - jest ich za dużo -LAU 1. LAU - lokalna jednostka administracji NUTS-y 5 - miasta i gminy - LAU 2

Znaczenie NUTS-ów w europejskiej polityce regionalnej

1) Obszary problemowe są identyfikowane w tym układzie terytorialnym 2)Dopuszczalność pomocy publicznej oceniana jest w tym układzie 3) wspieranie małych i średnich przeds. ze strony państwa można lokować pomoc publiczną 4)-środowisko internuje pomoc, może być publiczna 5)-wspieranie polityki regionalnej państwa, np. toyote Davis 6)-Dokumenty programowe są przygotowywane w tym układzie terytorialnym

PROGRAMOWANIE POLITYKI REGIONALNEJ UE w horyzoncie wieloletnim

1) Poprzednie dotyczyły lat 1989-1993, 1994-1999, 2000-2006 (5, 6 i 7 lat) 2) Znaczenie takiego rozwiązania dla biednych regionów i państw Wspólnoty - pewność w zakresie wieloletnich strumieni finansowych 3) Zapisy Traktatu Reformującego, iż Unia programuje swoje polityki i budżet w horyzoncie wieloletnim, nie krótszym niż 5 lat

Najważniejsze ROZWIĄZANIA POLITYKI STRUKTURALNEJ obowiązujące w latach 2000-2006

1) Udział wydatków polityki strukturalnej w wydatkach budżetowych UE przekraczający znacząco 30% 2)Określenie średniorocznego pułapu transferów w ramach polityki strukturalnej na rzecz krajów 3) Przyjęcie modelu zintegrowanego programowania funduszy strukturalnych: wtedy EFRR, EFS, EF OiGR-SO, Instrumentu Finansowego Ukierunkowania Rybołówstwa, pozostawiając nieco z boku Fundusz Spójności i działania EBI. Polityka Rybołówstwa jest polityką wspolną. 4) Minimalny poziom montażu finansowego środków europejskich środkami własnymi 5) Montaż własny zasadniczo ograniczony do środków publicznych -Zasięg obszarów problemowych, to

-Uruchomienie programów przedakcesyjnych służących przygotowaniu instrumentów polityki strukturalnej w państwach kandydackich i niezbędnych umiejętności programowania, zarządzania, finansowania, monitorowania i ewaluacji

-Skoncentrowanie podstawowej części interwencji na Celach (Objectives), w tym przede wszystkim na Celu 1, dotyczącym regionów o niskim poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego

-Cel 1 - fundamentalna kategoria polityki strukturalnej Unii Europejskiej - regiony na poziomie NUTS 2 o produkcie krajowym brutto na mieszkańca nie przekraczającym 75% średniej UE (około 70% alokacji)

-Zastosowanie w przypadku finansowania z funduszy strukturalnych rozwiązania n+2, co oznacza iż fundusze na dany rok, muszą zostać uruchomione w danym roku i dwu kolejnych latach

-Zidentyfikowanie dwu podstawowych funkcji - zarządzającej i płatniczej, które muszą być wyraźnie wydzielone

ZASADY DZIAŁANIA FUNDUSZY STRUKTURALNYCH

-Koncentracji -pieniądze unijne mają trafić do obszarów problemowych, biednych

Środki są przeznaczone przede wszystkim dla obszarów znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji, w tym dla regionów najbiedniejszych -Partnerstwa -rozpatrywanie w dwóch wymiarach: pionowo; horyzontalnie -Programowania -Proces organizowania, podejmowania decyzji i finansowania odbywa się w kilku szczegółowo określonych etapach. Dokumenty: wytyczne w sprawie spójności, NSRO -Koordynacji -środki europejski całościowo zintegrowane -Dodatkowości, -gdy pojawią się fundusze z UE nie mogą być wycofywane własne fundusze -Zgodności -prawodawstwo ACQUIS

3 polityki - reflektory poprzeczne:

1) polityka środowiskowa- Sustaintable- trwały i zrównoważony, tzn. że inwestycje nie mogą powodować nieodwracalnych konsekwencji, np. dolina Rospudy 2) Polityka equal opportunities.

3) polityka konkurencji - polskie prawo zamówień publicznych.

Pozostałe zasady

-Dobrego rządzenia - rożne sposoby działania, nie wysoka jakość funkcjonowania społeczeństwa

-Subsydiarności -decyzja podejmowania na jak właściwym poziomie, czyli odpowiednie podejmowanie decyzji przez konkretne osoby (odbudowa starówki w Zamościu - Zamość) -Społeczeństwa obywatelskiego- państwo opresyjne -Ewaluacji- poddawane oceno wszystko co się robi

EUROPEJSKI BANK INWESTYCYJNY jako instrument polityki strukturalnej

-Kierunki interwencji EBI -Obszary interwencji EBI -Zasady udzielania kredytów -Możliwości udzielania miękkich kredytów -Korzyści dla państw członkowskich wynikające z kredytowania projektów przez EBI -Możliwość podejmowania działań także na obszarze państw kandydackich

EFEKTYWNOŚĆ POLITYKI STRUKTURALNEJ UE

1) Model HERMIN jako makroekonomiczny instrument oszacowania oddziaływania funduszy

2) Model budowany jako podstawa analizy ex ante i ex post dla lat 1989-1993, 1994-1999, 2000-2006 oraz 2007-2013 3) Efekty koniunkturalne (krótkookresowe) i strukturalne (długookresowe) 4) Struktura wydatków na infrastrukturę, kapitał ludzki, sektor przedsiębiorstw i inne kierunki 5) Skala wydatków rozwojowych i konsumpcyjnych 6) Wpływ na produkt krajowy brutto i na poziom bezrobocia

PRZEBIEG PRAC NAD POLITYKĄ SPÓJNOŚCI na lata 2007-2013

-10 pytań dotyczących przyszłej polityki spójności postawionych w drugim raporcie kohezyjnym - styczeń 2001 -Pierwsza konferencja ministrów ds. polityki regionalnej 25 państw (członkowskich i kandydackich) - maj 2003 -Trzeci raport kohezyjny zawierający propozycję Komisji Europejskiej polityki spójności na lata 2007-2013 - luty 2004 -Przedstawienie projektu regulacji prawnych - lipiec 2004 -Przedstawienie i przyjęcie Odnowionej Strategii Lizbońskiej - luty-kwiecień 2005

-Przedstawienie projektu Strategicznych Wytycznych Wspólnoty - lipiec 2005 -Osiągnięcie kompromisu państw członkowskich w sprawach budżetowych - grudzień 2005 -Przedstawienie projektu Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia - Polska luty 2006, inne kraje jesień 2005-I półrocze 2006 -Przyjęcie regulacji prawnych - lipiec 2006 -Przyjęcie Strategicznych Wytycznych Wspólnoty dla Spójności - październik 2006 -Akceptacja przez Radę Ministrów NSRO - listopad 2006 -Zatwierdzenie NSRO 2007-2013 przez Komisję Europejską 7 maja 2007 roku -Czerwiec-paźdzernik 2007 podpisywanie porozumień w sprawie poszczególnych programów operacynych

Pytania z drugiego RAPORTU KOHEZYJNEGO

(1) Jaka będzie rola polityki spójności w Unii złożonej z blisko 30 państw? (2) W jaki sposób uczynić polityki Wspólnoty bardziej spójnymi pomiędzy sobą? pieniądze idą rzeczy do obszarów bogatych (3) W jaki sposób należy zmodyfikować politykę spójności w związku z bezprecedensowym co do skali rozszerzeniem? do UE w krótkim czasie weszło 12 biednych państw (4) W jaki sposób koncentrować politykę spójności na działaniach o wysokiej wartości dodanej?każde Euro przyciąga lokalne pieniądze (5) W jaki sposób stymulować trwały i zrównoważony rozwój? (6) W jaki sposób stymulować konwergencję regionów o niskim poziomie rozwoju? (7) Jaki typ interwencji podjąć w odniesieniu do pozostałych regionów? (8) Jakie powinny być algorytmy podziału środków pomiędzy kraje i regiony? jak się dzieli pieniądze to wszyscy staramy się żeby były algorytmy. Algorytm berliński - uwzględnia bogactwo lub biedę państw. Polska jest 3 najbiedniejszym krajem krajami biedznijszymi są Bułgaria i Rumunia. (9) Jakie zasady powinny rządzić wdrażaniem interwencji Wspólnoty? (10) Jaka powinna być odpowiedź na rosnące wymagania związane z gospodarczą, społeczną i terytorialną spójnością? w jaki sposób powinniśmy uruchomić pieniądze

Sposób uwzględnienia Strategii z Lizbony i Goeteborga

1) Oryginalna Strategia z lat 2000 i 2001 2) Odnowiona Strategia Lizbońska 2005 - nowa faza polityki regionalnej - od 2005 wszystkie polityki będą podporządkowane strategii Lizbońskiej: -wspólna polityka rolna; -polityki regionalne; -polityki wspólnotowe wewnętrzne; -polityki zewnętrzne

3) Włączenie tych działań w politykę spójności Wspólnoty zamiast polityk wewnętrznych. Przebieg prac nad polityka spójności: lipiec 2005r - projekt regulaminow prawnych 4) Konsekwencje wynikające z przeorientowania polityki regionalnej UE na konkurencyjność zamiast redystrybucji

Problemy podjęte w trakcie DYSKUSJI NAD AGENDĄ 2007

-Rola europejskiej polityki spójności po roku 2007

-Przyszły zasięg i charakter obszarów problemowych

-Polityka spójności wobec nowych i starych państw członkowskich.

-Sposoby uproszczenia tej polityki. słowo symplificaisim odmienione jest i oznacza uproszczenie.

-Zasadność i celowość zasady n+2

-Zakres polityki spójności. kolejny problem dotyczący obszarów wiejskich, obszary te były finansowane przez 2 polityki Wspólnej polityki regionalnej, polityki regionalnej.

-Struktura alokacji funduszy

-Renacjonalizacja polityki regionalnej UE

-Poszukiwanie sfer wydatków o wysokiej wartości dodanej; 3 strefy polityki regionalnej:

-Rola poziomu krajowego i regionalnego w polityce strukturalnej

-Misja nowej polityki spójności - spójność na poziomie państw czy regionów

-Jaka rola spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej

-Jaki horyzont planowania, pięć czy siedem lat

-Jakie dalsze kierunki rozszerzania UE (Turcja, inne kraje)

-Sposób podjęcia kwestii spójności terytorialnej (przestrzennej)

-Pułap transferów (procentowy oraz w euro na mieszkańca) 4% PKB nie może przekroczyć. Polska 50% - transfer 250euro; Czechy 75% - 360euro. Pułap w Europie na mieszkańca nie przyjęty

-Jakie instrumenty wobec państw kandydackich i sąsiadujących z UE

-Instrumenty:

1. Jeden fundusz kandydacki

2. Sąsiedztwa, partnerstwa

3. 10 krajow śródziemnomorski; 6 Eur Wszch.; 1 Rosja

ELEMENTY NIEZBĘDNE DLA ZBUDOWANIA POLITYKI SPÓJNOŚCI UE w latach 2007-2013 1) Budżet - został przyjęty w grudniu 2005 roku

2) Regulacje prawne - zostały przyjęte w lipcu 2006 roku

3) Strategiczne Wytyczne Wspólnotowe dotyczące polityki spójności wynikające z niego dokumenty - SWW z lipca 2005 roku, akceptacja listopad 2006 roku

-kluczowe znaczenie dla Polski jako największego beneficjenta tej polityki

Rozwiązania systemowe 2007-2013

-Wyprowadzenie polityki rozwoju obszarów wiejskich do Wspólnej Polityki Rolnej i przesunięcie tam EFRROW. Wyprowadzenie polityki i Europejskiego Funduszu Rybackiego do europejskiej polityki rybackiej

-Nowa polityka spójności składa się z:

1)Cel Konwergencja, wspierający wzrost i tworzenie nowych miejsc pracy w regionach najbiedniejszych (o PKB na głowę mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE oraz w regionach tzw. efektu statystycznego). Na cel Konwergencja przeznaczone zostanie ponad 81% całości środków na politykę spójności 2)Cel Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie, wspierający zmiany strukturalne w regionach nie kwalifikujących się do celu Konwergencja oraz zmiany na rynku pracy. Środki przeznaczone na cel Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie wyniosą blisko 16% całości środków polityki spójności 3)Cel Europejska współpraca terytorialna (kontynuacja Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG), wspierający terytorialną konkurencyjność oraz promujący harmonijny i zrównoważony rozwój terytorium UE w ramach trzech komponentów: transgranicznego, transnarodowego oraz międzyregionalnego. Na cel Europejska współpraca terytorialna przeznaczono ok. 2,5% środków polityki spójności. Beneficjentami będą także zewnętrzne regiony graniczne UE

-Likwidacja Inicjatyw Wspólnoty, ich dorobek zostanie uwzględniony w głównym nurcie nowej polityki spójności (INTERREG, URBAN, EQUAL) oraz polityki rozwoju obszarów wiejskich (LEADER) W dalszych pracach zdecydowano o uruchomieniu nowej generacji incjatyw wspólnoty: JEREMIE, JESSICA, JASPERS

Bardzo szerokie zdefiniowanie zakresu obszarów CELU KONWERGENCJA :

-Regiony biedne -Regiony efektu statystycznego -Regiony północne o niskiej gęstości zaludnienia (Szwecji i Finlandii) -Regiony ultraperyferyjne (typu Reunion, Gwadelupa, Madera)

-Regiony wygasającej pomocy przejściowej - przesunięte do Celu konkurencyjność regionalna i zatrudnienie -Zgodnie z proponowanymi zasadami finansowania w ramach poszczególnych celów

* Cała Polska pozostaje obszarem Celu konwergencja (dotychczas obowiązujące kryteria na poziomie NUTS 2) * Polska uczestniczy także w alokacjach Celu europejska współpraca terytorialna oraz instrumentu sąsiedztwa i partnerstwa

Nowy model programowania, w którym brak:

-Narodowego Planu Rozwoju -Podstaw Wsparcia Wspólnoty -Uzupełnienia Programu Operacyjnego

Nowe dokumenty:

-Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dotyczące polityki spójności -Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia -Nowy model programowania uwzględnia możliwości korekty struktury alokacji w trakcie realizacji programów rozwojowych oraz alokowanie rezerwy na działania wdrażane z sukcesem -Zintegrowane programowanie wszystkich trzech funduszy: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności, reguła 4+1

(W starym okresie było 4+1, czyli 4 fundusze. Nowy model 3 EFS, EFSpójności, EJ.)

-Wprowadzenie w pierwszych latach wobec funduszy reguły n+3, a następnie w kolejnych latach n+2 i rozciągnięcie tej reguły także na Fundusz Spójności. Drugą ważną zmianą jest to, że zasada ta nie obowiązywała dla funduszu spójności. -Uproszczenie poprzez wprowadzenie zasady proporcjonalności oraz alokacje na poziomie priorytetów zamiast jak dotychczas na poziomie działań.

(Koszty techniczne związane z monitoringiem i ewaluacją wynosiły 10%, czyli bardzo dużo całości projektu. 2 zmiana ma duże znaczenie, pieniądze z UE nie można traktować jako prezent od św. Mikołaja w tym worku znajduje się 67mld. Aby każdy mld uruchomić, trzeba napisać projekt. Każdy projekt powinien być dobrze uzasadniony. Aby każdy pieniądz przesunąć, należy napisać uzasadnienie i wraz z decyzją i z tym do UE. Ona albo akceptuje albo nie.)

-Nowe Europejskie Ugrupowania Współpracy Transgranicznej do zarządzania środkami UE przeznaczonymi na współpracę transgraniczną w ramach Celu europejska współpraca terytorialna.

-Wprowadzenie jako zasady minimalnego poziomu współfinansowania funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności 15%. (kolejna sprawa dotyczy wspólfinansowania we wszystkich projektach, musi być 15% własnych publicznych w środkach finansowych) -Możliwość wstrzymania finansowania z Funduszu Spójności w przypadku utrzymywania się dużego deficytu budżetowego (ponad 3 % PKB) i braku działań sanacyjnych (Strefa budżetowa - procedury nadmiernego budżetu zdjęto z nas wiosną 2008r. na Węgrach wynosi 9% PKB. Na wszystkie kraje Unii wywierana jest presja, aby nie przekraczał deficyt 3%. Ograniczone są przez wydatki. Jeżeli ktoś nie przestrzega tych zasad, to fundusz spójności, który wynosi 2,3 do 3mld euro, to zostaje on wstrzymany, zabrany.

-Założenie jednofunduszowości programów operacyjnych dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego, które nie mogą być finansowane w ramach tego samego programu operacyjnego. Możliwość krzyżowego finansowania do 5% (ewentualnie do 10%) (po reformie Delrosa, uważało się, że mixfunduszy jest najlepszy, obecnie, że jeden uważany jest za najlepszy. Każdy fundusz finansuje coś innego, ale niektóre fundusze muszą się spotkać, aby niektóre działanie i programy mogły być zrealizowane. Polska bardzo długo broniła jednofuunduszowności. Program operacyjny nie może być finansowany z ES i regionalnego jednocześnie.) -Ten sam program operacyjny może być jednak finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności

3 inicjatywy: -Nowa generacja inicjatyw wspólnoty

(1) JEREMIE, jest wspólnym przedsięwzięciem KE i EBI służy ułatwieniu dostępu do kapitału dla mikro małych i średnich przedsiębiorstw. Odnawialne instrumenty finansowe likwidujące luki w dostępie MSP do finansowania.

(Jeremie - wspieranie przedsiębiorstw nie za pomocą organów tylko za pomocą miękkich kredytów. Jest wspieranie poprzez pożyczki, kapitał początkowy, itd.., jeśli nawet jest to oprocentowane preferencyjnie pracuje to nasz rachunek. Bardzo często nie są finansowane małe i średnie przedsiębiorstwa.)

-Nowa generacja inicjatyw wspólnoty

(2) JESSICA wspólne przedsięwzięcie KE, EBI oraz Banku Rozwoju Rady Europy mającym na celu wspieranie inwestycji służących zapewnieniu zrównoważonego rozwoju na obszarach miejskich. Przewiduje stworzenie specjalnych funduszy, których zadaniem będzie wspieranie przy pomocy instrumentów finansowych projektów realizowanych w ramach zintegrowanych planów rozwoju miejskiego

(Jessica - Ci, którzy przewidują działanie na terenach miejskich, ich odnowie, tworzenia nowych strategii. Miasta te musza szukać środków w UE się rozwijać.)

-Nowa generacja inicjatyw wspólnoty

(3) JASPERS wspólne przedsięwzięcie KE, EBI oraz Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju służące zapewnieniu wsparcia technicznego dla nowych państw członkowskich w przygotowaniu inwestycji infrastrukturalnych w sektorze transportu i środowiska. Dotyczy spraw pomocy publicznej, środowiskowych, projektów modelowych oraz przygotowania wytycznych horyzontalnych

(Jaspers - wyeliminowanie takich działań, które uniemożliwiałyby brak budowania autostrad. W polskim prawie nie jest możliwe abyśmy 500 km autostrad budowali. Inicjatywa ta służy wyeliminowaniu deficytów umiejętności. UE wspiera rozwój komunikacji miejskich.

Kwestie środowiskowe np. Rospudy, inwestycje nie mogą być szkodliwe dla środowiska. Inwestycje te muszą być ............itd.

Projekty modelowe - krytykuje UE stan boisk asfaltowych do 2013r. wymienić nawierzchni na właściwe.

Przygotowanie wytyczne - we własny sposób rozpatrywanie przetargów)

STRATEGICZNE WYTYCZNE WSPÓLNOTOWE 2007-2013

Przygotowywane przez Komisję Europejską i akceptowane przez Parlament Europejski

Podstawa Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia przygotowywanych przez kraje członkowskie

Podtytuł - polityka spójności wspierająca wzrost gospodarczy i zatrudnienie

Ramy:

(1) Koncentracja - środki do obszarów problemowych (2) Konwergencja

(3) Regionalna konkurencyjność i zatrudnienie (siła konkurencyjna regionów) (4) Europejska współpraca terytorialna (kasować negatywne ..................granic wspólnotowych) (5) Dobre rządzenie - administrator publiczny w Polsce - ostatnie miejsce, bardzo poważna sprawa. Polska,Węgry, Czechy mają mieć taką administrację jak Unia. Jakość jest poważną barierą tych krajów. Administracja publiczna Polski, 50 które miejsce, źle działa. Społeczeństwo Polski nie może być wykorzystane a jakieś działania, np. sądy)

Strategiczne wytyczne przeniesione ze zmodyfikowanej w kwietniu 2005 roku Strategii Lizbońskiej

Wytyczna 1. (Nazywana też priorytetem)

Poprawa atrakcyjności państw członkowskich, regionów i miast poprzez poprawę dostępności, zapewnienie odpowiedniej jakości i poziomu usług oraz zachowanie ich potencjału środowiskowego

Uszczegółowione wytyczne 1

1. Rozszerzenie i poprawa infrastruktury

2. Wzmocnienie synergii pomiędzy ochroną środowiska a wzrostem

3. Zajęcie się intensywnym wykorzystywaniem przez Europę odnawialnych źródeł

4. KIOTO - miasto w Japonii, konferencje z Kioto - ograniczenia emisji CO2. Podpisana konwencja, które nakładają na kraj obowiązki. Jeżeli klimat ociepla się o 1% to ocean podnosi się o 1,5m. efekt cieplarniany przyczyni się do powrotu niektórych chorób. w Polsce jest większa częstotliwość zjawisk niektórych chorób.

Wytyczna 2.Rozwój wiedzy i innowacyjności na rzecz wzrostu gospodarczego

Uszczegółowione wytyczne 2.

(1) wzrost i poprawa inwestycji w badania i rozwój

(2) Wspieranie innowacyjności i promowanie przedsiębiorczości

(3) promowanie społeczeństwa informacyjnego dla wszystkich

Coaching - przekierować ludzi w odpowiednim kierunku, aby potrafili korzystać z urządzeń.

(4) poprawa dostępu do finansowania.

Wytyczna 3. Większa liczba lepszych miejsc pracy

Uszczegółowione wytyczne 3.

(1) zaangażowanie większej liczby osób w aktywną działalność zawodową, utrzymanie wysokiego poziomu aktywności zawodowej oraz modernizacja systemów zabezpieczenia

(2) poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw oraz elastyczności rynków (3) zwiększenie inwestycji w kapitał ludzki poprzez lepszą edukację i zdobywanie kwalifikacji

(4) zdolności administracyjne

(5) pomoc w utrzymaniu zdrowej siły roboczej

1)badania profilaktyczne

2)ratownictwo szybkość dowożenia od miejsca wypadku do szpitala.

Definiowanie spójności jako sytuacji, gdy sytuacja regionów znajdujących się w najgorszej sytuacji poprawia się w stosunku do całej Unii Europejskiej (wymiar gospodarczy, społeczny i terytorialny)

PERCEPCJA SPÓJNOŚCI - odnosi się do całej UE a nie do kraju członkowskiego. W UE 2% do PKB a w Polsce 5 % rozwijają się regiony. Odniesieniem jest cała UE a nie poszczególne regiony czy kraje.

Podjęcie spraw terytorialnego wymiaru polityki spójności oraz określenie następujących priorytetów w tym zakresie:

(1) Wkład miast w rozwój gospodarczy i tworzenie miejsc pracy (miasta większe generują innowacje, przyjazne dla rozwoju gospodarczego lokomotywy gospodarcze dla kraju. Tempo rozchodzenia informacji jest znacznie szybsze.

(2) Wspieranie dywersyfikacji działalności gospodarczej na obszarach wiejskich

Rolnictwo stało się 3 rzędną funkcją. Już dziś można dosyć dobrze dojechać do tych adomercji. Powinien tam być przemysł, usługi itd.

(4)Współpraca przygraniczna, ponadnarodowa i międzyregionalna.

. 3 Podstawowe nurty:

1) współpraca przygraniczna, czerpaniu zysków z granicy

2) współpraca ponadnarodowa. 1 Ugrupowanie Państwa Morza Bałtyckiego (Polska) a 2 ugrupowanie to Europa Środkowa, trudna domknąć ten obszar, oznacza to, że UE formy chce finansować.

3) współpraca regionalna na odległość best precitis- najlepsze praktyki

Strategiczne Wytyczne WSPOLNOTY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

Podstawa uruchamiania Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej

Wdrażanie może być scentralizowane lub zdecentralizowane, Polska może wdrażać sposób scentralizowany. komisja Europejska zdefiniowała osie wydatków i określiła kwoty.

Określono minimalne pułapy nakładów na poszczególne osie

Oś 1 - Wsparcie konkurencyjności sektora rolnego i leśnego minimum 10% nakładów

Oś 2 - Poprawa stanu środowiska i krajobrazu - minimum 25% nakładów

Oś 3 - Podniesienie jakości życia na obszarach wiejskich i dywersyfikacja ekonomiczna obszarów wiejskich - minimum 10% nakładów

Oś programu LEADER - budowanie lokalnych zdolności do zatrudnienia i dywersyfikacji - minimum 2,5% nakładów

47,5% - zablokowane a 52,5% dowolnie na 4 osie przez państwo.

W Polsce - oś 1 i 2 _ źle wydatkowane pieniądze.

Akty prawne

1. Rozporządzenie dotyczące UE

2. 3 rozporządzenia dotyczące funduszy region, społecznego, spójności

3. 5 rozporządzenia dotyczące współpracy transgranicznych, sąsiedztwa, partnerstwa

Akty te są zablokowane na 7 lat a weszły pół roku wcześniej przed 2007r. przed planmi.

Rozporządzenie dotyczące przepisów ogólnych - Cele

-Cel konwergencja - regiony kwalifikujące się do wsparcia z Funduszy Strukturalnych są określane na poziomie NUTS 2, kryterium produkt krajowy brutto na mieszkańca według parytetu siły nabywczej nieprzekraczający 75% UE.

-Państwami członkowskimi kwalifikującymi się do wsparcia z Funduszu Spójności są kraje o Dochodzie Narodowym Brutto na mieszkańca nieprzekraczającym 90%. -Cel konkurencyjność regionalna i zatrudnienie - zasadniczo dla regionów nieobjętych Celem konwergencja -Cel europejska współpraca terytorialna - w zakresie współpracy transgranicznej regiony poziomu NUTS 3 położone wzdłuż wewnętrznych i niektórych zewnętrznych granic Wspólnoty oraz wzdłuż granic morskich do 150 km odległości między sobą (nie możemy finansować)

Cel współpraca terytorialna - prawo mają jedno terytorium z 3 dużych krajów, żeby określić, kto ma do tego prawo

Ramy finansowe

-308 mld euro w cenach z 2004 roku, indeksowane, co roku o 2%

-Cel konwergencja - 251 163 mln, euro czyli 81,54%

-177 083 mln euro czyli 70,51% fundusze strukturalne dla obszarów biednych

-58 15 771 mln euro czyli 6,27% wsparcie przejściowe i specjalnego przeznaczenia

-16mld konwergencja, efekt statystyczny niż klasyczne obszary biedne

-Cel konkurencyjność regionalna i zatrudnienie - 49 127 mln euro co stanowi 15,95%

-Cel europejska współpraca terytorialna - 7 750 mln euro czyli 2,52%

- - 5 576 mln euro 73,86% współpraca transgraniczna,

- - 1581 mln euro 20,95% współpraca transnarodowa

- - 392 mln euro 5,19% współpraca międzyregionalna

MONITOROWANIE

-Każde państwo umieszcza w rocznym sprawozdaniu z realizacji krajowego programu reform sekcję poświęconą wkładowi programów operacyjnych w realizację tego programu

-W 2009 i 2012 (skąd te lata 2009 to rok przed raportem kohezyjnym ma posłużyć jako wsad do raportu) każde państwo członkowskie składa sprawozdanie na temat programów współfinansowanych przez fundusze zawierające:

A) realizację celów polityki spójności określonych w Traktacie B) realizację zadań funduszy określonych w rozporządzeniu C) realizację priorytetów wyszczególnionych w Strategicznych Wytycznych Wspólnoty i oreślanych w NSRO D) osiąganie celu polegającego na promowaniu konkurencyjności i tworzeniu miejsc pracy oraz osiąganiu celów zawartych w Zintegrowanych Wytycznych Treść sprawozdania uwzględnia:

- sytuację społeczno-gospodarczą i tendencje jej rozwoju - osiągnięcia, wyzwania i perspektywy w związku z realizacją strategii - przykłady dobrych praktyk

PROGRAMOWANIE

Programy operacyjne zawierają:

A) Analizę sytuacji kwalifikowalnego obszaru lub sektora pod kątem mocnych i słabych stron oraz wybraną strategię B) uzasadnienie wybranych priorytetów (osi priorytetowych)

C) informacje o osiach priorytetowych i ich celach określonych ilościowo, nie tylko w intencji coś zrobimy D) do celów informacyjnych indykatywny podział środków według kategorii.( w krajach biednych 76%wydawać na kraje biedne) E) Plan finansowy zawierający dwie tabele, jedną określającą podział na każdy rok kwoty całkowitych środków finansowych, drugą dla całego okresu programowania, dla każdego programu operacyjnego i dla każdej osi priorytetowej kwotę wkładu Wspólnoty i wkłady krajowe

tablice finansowe - 8 tablic, każdego roku czyli 7 i 8 dla sumowania mamy priorytety

Każde 85% musi być równoważne 15% w własnych środkach F) informacje o komplementarności ze środkami finansowanymi z EFRROW i EFR

G) Przepisy wykonawcze dla programu operacyjnego:

- opis sytemu monitorowania i ewaluacji

- informacje o instytucji właściwej do otrzymywania płatności z KE oraz o instytucji odpowiedzialnej za dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów

- procedury uruchamiania i przepływy finansowe

- elementy promocji programu operacyjnego i upowszechniania informacji na jego temat

- opis uzgodnionych procedur w celu wymiany danych informatycznych

- indykatywny wykaz dużych projektów (25 mln euro środowisko i 50 mln euro inneprojekty)

Skuteczność (ewaluacja i rezerwy) -

-Ewaluacje mają na celu poprawę jakości, skuteczności i spójności pomocy funduszy oraz strategii i realizacji programów operacyjnych, w tym trwałego rozwoju

-Państwa członkowskie przeprowadzają ewaluację ex ante każdego programu operacyjnego oddzielnie (współpraca terytorialna można kilka)

EWALUACJA EX ANTE mają na celu optymalizację alokacji zasobów budżetowych w ramach PO i poprawę jakości programowania. Służą identyfi-kacji i ocenie dysproporcji, luk i potencjału rozwojowego, zakładanych celów, przewidywa-nych rezultatów, ujętych ilościowo wartości docelowych, spójności strategii proponowanej dla regionu, wspólnotowej wartości dodanej, zakresu, w jakim uwzględniono priorytety Wspólnoty, wniosków z poprzedniego procesu programowania oraz jakości procedur wdrażania, monitorowania, ewaluacji i zarządzania finansowego

-REZERWY

Dostawczy system polegał, że Rząd sprawował władzę, przyjmował, domykał i nic nie można było zmienić

- krajowa rezerwa wykonania wynosi 3% i nie później niż do końca 2011 KE dokonuje alokacji rezerwy na podstawie wniosku państwa członkowskiego. Opcjonalna.

Krajowa rezerwa wykonania wynosi 3% w stosunku do funduszy strukturalnych, jest to 2% w stosunku do strumienia, który otrzymujemy. Jest opcjonalna, kraj decyduje o tworzeniu takiej rezerwy w 2011 można dokonać zmiany, korekty gdyż niektóre środki będzie można przenieść na działania inne.

- krajowa rezerwa interwencyjna wynosi 1% na pokrycie nieprzewidzianych kryzysów lokalnych (powódź, wybuchy wulkanów) lub sektorowych. Państwo członkowskie może dokonać alokacji rezerwy na program lub w obrębie programów operacyjnych. Opcjonalna

Charakter opcjonalny - krajowa rezerwa interwencyjna 1% na pokrycie nieprzewidzianych sytuacji, np. wybuch w 2002 na Ukrainie, który mógł wywołać szkody. Nie płacimy tej rezerwy, więc Unia nam nie da pieniędzy na taką sytuację.

WKŁAD FINANSOWY FUNDUSZY

85 euro z UE

15euro śordki publiczne z danego kraju

Wkład funduszy na poziomie programów operacyjnych oblicza się w odniesieniu do:

A) całkowitej kwoty wydatków kwalifikowalnych, w tym wydatków publicznych i prywatnych, albo B) publicznych wydatków kwalifikowalnych

Pułap wkładu Wspólnoty dla wszystkich programów i funduszy w Polsce - 85%

ZARZĄDZANIE MONITOROWANIE I KONTROLA

Instytucje:

-Zarządzająca wyznaczona do zarządzania programem operacyjnym

-Certyfikująca wyznaczona do poświadczenia deklaracji wydatków i wniosków o płatność przed ich przesłaniem Komisji

-Audytująca odpowiedzialna za weryfikację skutecznego działania systemu zarządzania i kontroli

2 funkcje: zarządzająca i płatnicza - finansowa

W nowym okresie dokonano podziału na funkcje:

- certyfikującą - czy w sposób poprawny jest to robione

- audytującą - odpowiednie za certyfikację działania podobne

- zarządzająca

Zarządzanie, monitorowanie i kontrola - funkcje instytucji zarządzającej

FUNKCJE INSTYTUCJI ZARZĄDZAJĄCEJ w programie określamy priorytety instytucji to odpowiedzialne za te priorytety, wszystko musi być zgodne, nie może być kosztów nie kwalifikowanych A. Zapewnienie, że operacje są wybierane do finansowania zgodnie z kryteriami programu operacyjnego i spełniają zasady wspólnotowe B. Weryfikację, że współfinansowane towary i usługi są dostarczone oraz że wydatki zostały rzeczywiście poniesione ( w Polsce największa afera zdarzyła się na PKB_ C. Zapewnienie istnienia informatycznego systemu rejestracji i przechowywania zapisów księgowych dla każdej operacji oraz zapewnienia, iż niezbędne dane są gromadzone (każda dokumentacja musi być przechowywana przez 5 lat a potem już nic do archiwum) D. Zapewnienie utrzymywania odrębnego systemu księgowego albo odpowiedniego kodu księgowego dla wszystkich transakcji (problem pojawił się w Grecji, każdy transfer ma odpowiedni kod) OLAT - skrzyżowanie ABW z CBS ale skuteczniejsze E. Zapewnienie, że ewaluacje programów operacyjnych są przeprowadzane F. Ustanowienie procedur dla zapewnienia, że wszystkie dokumenty dotyczące wydatków i audytów są przechowywane G. Zapewnienia otrzymywania przez instytucję certyfikującą niezbędnych informacji H. Kierowanie pracą komitetu monitorującego I. Opracowywanie i przedkładanie Komisji rocznych i końcowych sprawozdań z realizacji J. Zapewnienie przestrzegania wymogów w zakresie informacji i promocji K. Dostarczanie Komisji informacji umożliwiających jej dokonanie oceny dużych projektów

Zarządzanie, monitorowanie i kontrola - funkcje INSTYTUCJI CERTYFIKUJĄCEJ

A. Opracowanie i przedłożenie Komisji poświadczonych deklaracji wydatków i wniosków o płatności

B. Poświadczenia, że deklaracja wydatków jest dokładna a zadeklarowane wydatki są zgodne z zasadami wspólnotowymi C. Zapewnienia do celów poświadczenia, że otrzymała od instytucji zarządzającej odpowiednie informacje na temat procedur i weryfikacji prowadzonych w związku z wydatkami D. Uwzględnienie do celów poświadczenia wyników wszystkich audytów E. Utrzymywanie w formie elektronicznej zapisów księgowych F. Prowadzenie ewidencji kwot podlegających procedurze odzyskiwania Funkcje instytucji certyfikującej - jak szybko pracuje to środki szybko wracają, jak wolno pracuje to wolno wracają. Poświadczenie, że deklaracja wydatków jest dokładna a zadeklarowane wydatki są zgodne nasadami wspólnotowymi. Ma zapewnić sprawny przepływ informacji. Wynikiem audytu jest jakaś decyzja, którą trzeba wprowadzić przy następnej kontroli, sprawdza się czy to zostało wprowadzone. Dokumenty powinny sporządzone elektronicznie i przechowywane elektronicznie we właściwy sposób

Zarządzanie, monitorowanie i kontrola - funkcje INSTYTUCJI AUDYTUJĄCEJ

A. Prowadzenie audytów w celu weryfikacji skutecznego funkcjonowania systemu zarządzania i kontroli B. Zapewnienie prowadzenia audytów ope-racji na podstawie stosownej próby w celu weryfikacji zadeklarowanych wydatków C. Przedstawianie Komisji w terminie 9 miesięcy od zatwierdzenia programu operacyjnego strategii audytu D. Do 31.12 Każdego roku przedłożenie Komsji rocznego sprawozdania audytowego, wydawanie opinii na podstawie kontroli i audytów czy system zarządzania i kontroli funkcjonuje skutecznie, przedstawianie w stosownych przypadkach deklaracji częściowego zamknięcia zawierającej ocenę zgodności z prawem i prawidłowości danych wydatków E. Przedstawienie do 31.03.2017 Roku deklaracji zamknięcia

Instytucja audtytująca:

- każda instytucja powinna mieć Judyt wewnętrzny

- nie kontrolować 100% ale 5% przypadków albo 30%. Próba jest diagnostyczna. Musi być kom.......... Klientów, beneficjentów, regionu, itd.

Jeżeli program operacyjny jest zatwierdzony to przedstawiamy propozycję audytu zewnętrznego i wewnętrznego.

Ważna data do 31.03.2017 Deklaracja zamknięcia programu operacyjnego.

Zarządzanie, monitorowanie i kontrola - KOMITET MONITORUJĄCY

-Państwo członkowskie ustanawia dla każdego programu operacyjnego Komitet Monitorujący. Możliwe jest ustanowienie jednego Komitetu Monitorującego dla kilku programów operacyjnych (na każdy program przypada 1 komitet monitorujący)

Zadania (funkcje):

A. Analizuje i zatwierdza kryteria wyboru finansowanych operacji i zatwierdza wszelkie zmiany tych kryteriów B. Dokonuje okresowego przeglądu postępów osiągnięcia celów programu operacyjnego (dokonuje okresowych przeglądów programu operacyjnego, postanawia, czy zamierzenia są realizowane) C. Analizuje wyniki wdrażania, w tym osiągnięcie celów dla każdej osi priorytetowej oraz ewaluacji D. Analizuje i zatwierdza roczne i końcowe sprawozdania z realizacji E. Jest informowany o treści rocznego sprawozdania audytowego F. Może występować do instytucji zarządzającej z wnioskiem o przeprowadzenie wszelkiego rodzaju przeglądów lub analizy programu operacyjnego G. Analizuje i zatwierdza wszelkie wnioski o zmianę decyzji Komisji w sprawie wkładu Funduszy

Komitet monitorujący - ciało przedstawicielskie, parlamenty, które uspołeczniają sprawy. Są instytucje, że marszałek ma powołać ile osób reprezentuje organy pozarządowe, 2 osoby reprezentuje instytucje, reprezentuje sprawy środowiska, itd. Zarządzanie, monitorowanie i kontrola - sprawozdania z realizacji W regulacji szczegółowo określono zakres informacyjny sprawozdań rocznych i końcowych oraz sposobu analizy rocznej programów prowadzonych przez Komisję i państwo członkowskie

Rozporządzenie dotyczące EFRR

EFRR współfinansuje

A) inwestycje produkcyjne przyczyniające się do tworzenia trwałych miejsc pracy, poprzez bezpośrednie wspieranie inwestycji, w tym zwłaszcza MSP

B) inwestycje w infrastrukturę

C) rozwój potencjału endogenicznego poprzez działania wspierające rozwój regionalny i lokalny

D) pomoc techniczną - płacę urzędników, ekspertyzy, szkoloenia

EFRR - Cel tematyczny konwergencja

1) Badania i rozwój technologiczny, innowacyjność i przedsiębiorczość 2) Społeczeństwo informacyjne, w tym rozwój infrastruktury łączności elektronicznej 3) inicjatywy lokalne (sowtware) w zakresie rozwoju oraz wsparcie dla struktur świadczących usługi lokalne w tworzeniu nowych miejsc pracy (poza EFS) 4) Środowisko 5) zapobieganie zagrożeniom 6) turystyka 7) inwestowanie w kulturę 8) Inwestycje transportowe, 9) Inwestycje energetyczne 10) Inwestycje w edukację

11) inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia i infrastrukturę społeczną,

EFRR - Europejska współpraca terytorialna - Współpraca w makroregionach w ramach morza Bałtyckiego. Bałtyk zewnętrznym morzem UE. Współpraca bałtycka jest mocno rozwinięta Unia. Innowacje, rozwijanie powiązań sieciowych, środowisko. Bałtyk jest morzem zamkniętym, cokolwiek produkujemy to trafia do Bałtyku. Państwa muszą ze sobą współpracować. Najlepsze praktyki best pracitivis dostęp do informacji w innym kraju

1) Rozwój transgranicznej działalności o wymiarze gospodarczym, społecznym i śro-dowiskowym poprzez wspólne strategie zrównoważonego rozwoju terytorialnego

A) wspieranie przedsiębiorczości, turystyki, kultury oraz handlu trans granicznego B) wspieranie wspólnej ochrony zasobów naturalnych i kulturowych i wspólnego zarządzania nimi oraz zapobieganie zagrożeniom naturalnym i technologicznym C) Wspieranie powiązań pomiędzy obszarami miejskimi i wiejskimi D) Zmniejszanie izolacji poprzez poprawę dostępu do usług i sieci transportowych, informacyjnych i komunikacyjnych, a także transgranicznych systemów i urządzeń dostaw wody i energii oraz zagospodarowania odpadów E) rozwój współpracy, zdolności oraz wspólnego wykorzystywania infrastruktury ochrony zdrowia, kultury, turystyki i edukacji

2) Ustanowieniu i rozwoju współpracy transnarodowej, w tym między regionami nadmorskimi, poprzez finansowanie sieci i działań sprzyjających zintegrowanemu rozwojowi terytorialnemu A) Innowacje: tworzenie i rozwój sieci naukowych i technologicznych, zwiększa-nie badań i rozwoju technologicznego i zdolności innowacyjnych na poziomie regionalnym B) Środowisko: gospodarka wodna, wydajność energetyczna, zapobieganie zagrożeniom i ochrona środowiska w wymiarze transnarodowym C) Dostępność: działania mające na celu poprawę dostępu do usług transportowych i telekomunikacyjnych oraz ich jakości D) Zrównoważony rozwój obszarów miejskich: wzmocnienie rozwoju policentrycznego na poziomie transnarodowym, krajowym i regionalnym

3) wzmocnienie skuteczności polityki regionalnej poprzez wspieranie:

A) współpracy międzyregionalnej skupiającej się na innowacyjności i gospodarce opartej na wiedzy oraz na działaniach prewencyjnych w odniesieniu do środowiska i zapobiegania zagrożeniom B) wymiany doświadczeń w zakresie najlepszych praktyk C) działań obejmujących badania, gromadzenie danych jak również obserwację i analizę tendencji rozwojowych Wspólnoty

EFRR - wydatki na mieszkalnictwo - wydatki na budownictwo mieszkaniowe przy spełnieniu 3 warunków jednocześnie.

Są kwalifikowalne w następujących okolicznościach

A) wydatki są programowane w ramach operacji dotyczącej zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich lub osi priorytetowej dla obszarów dotkniętych lub zagrożonych degradacją społeczną fizyczną i wykluczeniem społecznym B) środki przyznane na mieszkalnictwo wynoszą nie więcej niż 3% alokacji EFRR na dane programy operacyjne albo 2% całkowitej alokacji EFRR C) wydatki są ograniczone do budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego lub budynków stanowiących własność publiczną lub własność podmiotów o celach niezarobkowych wykorzystywanych dla gospodarstw o niskich dochodach

EFRR - zrównoważony rozwój obszarów miejskich EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY - priorytety

A Zwiększanie zdolności adaptacyjnych pracowników, przedsiębiorstw i przedsiębiorców w celu lepszego przewidywania zmian gospodarczych i zarządzania nimi poprzez promowanie B. Zwiększanie dostępu do zatrudnienia oraz trwała integracja na rynku pracy osób poszukujących pracy i nieaktywnych zawodowo, zapobieganie bezrobociu, zachęcanie do aktywności w starszym wieku i dłuższej aktywności zawodowej oraz zwiększanie uczestnictwa w rynku pracy C. Zwiększanie integracji D. Wzmacnianie kapitału ludzkiego poprzez wspieranie - opracowywania i wprowadzania reform systemów edukacji i szkoleń oraz szkoleń dla rynku pracy oraz podnoszenia kwalifikacji personelu szkoleniowego

- tworzenia sieci obejmujących instytucje szkolnictwa wyższego, centra badawczo-technologiczne oraz przedsiębiorstwa E. Wspieranie partnerstwa, paktów i inicjatyw poprzez tworzenie sieci obejmujących partnerów społecznych i organizacje pozarządowe na poziomie transnarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym w celu mobilizacji na rzecz reform w obszarze zatrudnienia i integracji na rynku pracy F. Zwiększenie i poprawa inwestycji w kapitał ludzki poprzez wspieranie: - realizacji reform systemów edukacji i szkoleń - większego uczestnictwa w edukacji i szkoleniach przez całe życie - rozwoju potencjału ludzkiego w dziedzinie badań i innowacji, przede wszystkim poprzez studia podyplomowe i szkolenia pracowników naukowych G. Wzmacnianie zdolności instytucjonalnej i skuteczności administracji publicznej oraz służb publicznych na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym oraz partnerów społecznych i organizacji pozarządowych w celu przeprowadzenia reform, lepszych uregulowań prawnych i dobrego zarządzania w dziedzinie gospodarki, zatrudnienia, edukacji, spraw społecznych, środowiska i sądownictwa poprzez wspieranie: - mechanizmów pozwalających na lepsze opracowanie, monitorowanie oraz ocenę dobrej polityki i programów, - budowania zdolności w zakresie realizacji polityk i programów w poszczególnych dziedzinach

FUNDUSZ SPÓJNOŚCI - kierunki finansowania

A) transeuropejskie sieci transportowe B) środowisko

Fundusz Spójności - warunki dostępności

A) Jeśli Rada podjęła decyzję o istnieniu nadmiernego deficytu w państwie członkowskim B) stwierdziła, że państwo członkowskie nie podjęło skutecznego działania w odpowiedzi na zalecenie Rady C) Może podjąć decyzję o wstrzymaniu całości lub części zobowiązań wobec danego państwa członkowskiego, ze skutkiem od 1 stycznia następującego roku Uchylenie zasady 50%-50%.

Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (EUWT)

Celem EUWT jest ułatwianie i upowszechnianie współpracy terytorialnej między jej członkami w celu wzmocnienia spójności ekonomicznej i społecznej EUWT ma osobowość prawną

W każdym z państw członkowskich EUWT posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych

Skład EUWT

EUWT składa się z członków następujących kategorii: państwa członkowskie, władze regionalne, władze regionalne, władze lokalne, podmioty prawa publicznego, a także stowarzyszenia.

EUWT składa się z członków położonych na terytorium przynajmniej dwu państw członkowskich

Utworzenie EUWT Decyzja jest podejmowana z inicjatywy przyszłych członków

Każdy z przyszłych członków powiadamia państwo członkowskie o zamiarze uczestnictwa w EUWT przesyłając kopię konwencji i statutu Państwo członkowskie podejmuje decyzję o zgodzie w ciągu 3 miesięcy

Zadania EUWT

• Statut podlega rejestracji zgodnie z prawem krajowym w państwie w którym znajduje się siedziba statutowa danego EUWT

• Zadania EUWT są ograniczone przede wszystkim do realizacji programów lub projektów współpracy terytorialnej współfinansowanych przez Wspólnotę dania powierzone EUWT nie mogą dotyczyć spraw zastrzeżonych dla państwa

Konwencja EUWT

Format konwencji: nazwa, siedziba statutowa zgodnie z prawem na podstawie którego został utworzony, zasięg terytorialny, szczególny cel i zadania, czas funkcjonowania, lista członków, prawo właściwe do celów interpretacji i stosowania konwencji, odpowiednie uzgodnienia dotyczące wzajemnego uznawania w tym w zakresie kontroli finansowej

Statut EUWT

Format statutu: wszystkie postanowienia konwencji oraz postanowienia dotyczące sposobu działania organów EUWT i ich kompetencji, procedury decyzyjne EUWT, język lub języki robocze, uzgodnienia doty-czące funkcjonowania EUWT (zarządzania personelem, procedur rekrutacji i charakter umów), uzgodnienia dotyczące wkładów finansowych członków oraz odpowiedzial-ności finansowej członków, organy odpowiedzialne za wyznaczenie audytorów zewnętrznych, procedury zmian statutu

Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (ISiP) UE - Misja

• Sfinansowanie wspólnych programów przybliżających do siebie regiony Państw Członkowskich i krajów partnerskich posiadających wspólną granicę

• Dzięki temu możliwe rozwijanie obszaru dobrobytu i bliskiej współpracy

• Promowanie zintegrowanego rozwoju regionalnego pomiędzy regionami przygranicznymi

Uczestnicy ISiP po stronie państw partnerskich Uczestnicy ISiP po stronie państw partnerskich

• 16 krajów oraz Rosja,

• - 10 strefy Morza Śródziemnego

• - 7 państw Europy Wschodniej, w tym Białoruś, Rosja, Ukraina

Element współpracy transgranicznej w ISiP

• Finansowanie wspólnych programów przy radykalnym uproszczeniu procedur i wzroście efektywności

• Zastosowanie podejścia opartego na zasadach Funduszy Strukturalnych (wieloletnie programowanie, partnerstwo i współfinansowanie)

Cele jakie mogą być realizo-wane za pomocą ISiP

• Promowanie dialogu politycznego i reform

• Promowanie zbliżenia przepisów ustawowych i wykonawczych

• Wzmacnianie instytucji i organów

• Promowanie zrównoważonego rozwoju

• Promowanie ochrony środowiska

• Wspieranie polityk zwalczania ubóstwa

• Wspieranie polityk społecznych

• Wspieranie społeczeństwa obywatelskiego

• Promowanie i ochrona praw człowieka

• Wspieranie polityk promujących zdrowie, edukację i kształcenie

• Wspieranie rozwoju gospodarki rynkowej

• Promowanie współpracy w sektorach energii, telekomunikacji i transportu

• Udzielanie wsparcia dla zwiększenia bezpieczeństwa żywności

• Zapewnienie skutecznego i bezpiecznego sprawowania kontroli nad granicami

• Promowanie współpracy w zakresie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych

• Promowanie współpracy w zakresie szkolnictwa wyższego i mobilności studentów

• Promowanie zrozumienia międzykulturo-wego, kontaktów międzyludzkich, współpracy organizacji i wymian młodzieży

• Wspieranie współpracy transgranicznej

• Promowanie współpracy i integracji regionalnej

• Udzielanie wsparcia w sytuacjach pokryzysowych

Zasady pomocy

• Będzie uzupełniała działania krajowe

• Zostanie ustanowiona w ramach partnerstwa pomiędzy Komisją a beneficjentami z udziałem władz centralnych, regionalnych i lokalnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego oraz partnerów gospodarczych i społecznych

Typy programów

• Programy krajowe

• Programy wielokrajowe

• Programy tematyczne

• Programy współpracy transgranicznej

PROGRAMY WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ - zasięg

Regiony typu NUTS 3 w przypadku granic lądowych Unii Europejskiej

Programy współpracy transgranicznej -programowanie

Współpraca transgraniczna prowadzona jest w ramach programów wieloletnich (2007-2013) obejmującej współpracę w ramach jednej granicy i obejmujących działania wieloletnie służące wypracowaniu spójnego zestawu priorytetów (wspólne programy). Wspólne programy należy tworzyć na podstawie konkretnego dokumentu strategicznego

W ciągu roku od zatwierdzenia dokumentu strategicznego, kraje partycypujące przedłożą wspólnie Komisji wnioski dotyczące wspólnych programów. Komisja przyjmuje wspólny program po dokonaniu jego zgodności z niniejszym rozporządzeniem i przepisami wykonawczymi

Po przyjęciu programów Komisja zawrze porozumienie finansowe z krajami partycypującymi

Kraje partycypujące wspólnie wybiorą działania zgodne z priorytetami i zadaniami programu wspólnego

Programy współpracy transgranicznej - zarządzanie

Z zasady wdrażane przez wspólny organ zarządzający umiejscowiony w państwie członkowskim

Wspólny organ zarządzający jest odpowiedzialny za zarządzanie i realizację

Programy współpracy transgranicznej - zakres przepisów wykonawczych

• Kryteria i procedury przydziału funduszy

• Wskaźnik współfinansowania

• Przygotowanie projektów wspólnych

• Selekcja wspólnych projektów

• Techniczne i finansowe zarządzanie

• Kontrola i audyt finansowy

• Monitorowanie i ewaluacja

• Promocja i reklama

Środki na lata 2007-2013

Alokacje w ramach tego instrumentu

14.332 mln euro (w cenach z 2004 roku)

Alokacje w ramach funduszy strukturalnych dla współpracujących państw członkowskich

Współfinansowanie państw ISiP

ZINTEGROWANY PAKIET WYTYCZNYCH
- Wytyczne w zakresie Polityki Gospodarczej

Makroekonomiczne

Zabezpieczyć stabilność gospodarczą Strzec zrównoważenia gospodarczego

Promować efektywną alokację zasobów Promować większą koherencję pomiędzy politykami makroekonomicznymi a strukturalnymi Zapewnić, żeby uregulowania odnośnie płac przyczyniały się do makroekonomicznej stabilizacji i wzrostu Przyczyniać się do dynamicznej i dobrze funkcjonującej Europejskiej Unii Walutowej

Mikroekonomiczne

Rozszerzać i pogłębiać rynek wewnętrzny Zapewnić otwarte, konkurencyjne rynki Tworzyć bardziej atrakcyjne środowisko dla biznesu Promować bardziej proprzedsiębiorczą kulturę i tworzyć środowisko wspierające MŚP Rozszerzać i poprawiać infrastrukturę europejską oraz ukończyć uzgodnione priorytetowe projekty trans graniczne Zwiększyć i poprawić inwestycje w B+R

Umożliwiać innowacyjność i wdrażanie ICT Zachęcać do zrównoważonego użycia zasobów naturalnych oraz wzmacniać synergie między ochroną środowiska naturalnego a wzrostem Wnosić wkład do silnej bazy przemysłowej

Zintegrowany Pakiet Wytycznych
- Wytyczne dla Polityki Zatrudnienia

-Wdrożyć polityki zatrudnienia skierowane na osiągnięcie pełnego zatrudnienia, poprawianie jakości i wydajności pracy oraz wzmacnianie spójności społecznej i terytorialnej

Promować podejście do pracy oparte na cyklu życiowym

- Zapewnić inkluzywne rynki pracy dla poszukujących zatrudnienia i osób upośledzonych społecznie

- Poprawić dopasowywanie do potrzeb rynku pracy

- Promować elastyczność połączoną z bezpieczeństwem zatrudnienia oraz zmniejszać segmentację rynku pracy

- Zapewnić przyjazne zatrudnianiu uregulowania odnośnie płac i innych kosztów pracy

- Rozszerzać i poprawiać inwestycje w kapitał ludzki

- Przystosowywać systemy edukacji i szkolenia do nowych wymagań odnośnie kompetencji

Dokumenty wymagane przez UE

-Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia a następnie wynikające z tego dokumentu programy operacyjne

-Narodowa Strategia Rozwoju Obszarów Wiejskich i PO Rozwój Obszarów Wiejskich

-Narodowa Strategia Rybołówstwa Zrównoważony Rozwój Sektorów Rybołówstwa i Nadbrzeżnych Obszarów Rybackich i odpowiedni PO

-Krajowy Program Reform

.Co to są Fundusze strukturalne i Fundusz Spójności?
FUNDUSZE STRUKTURALNE są instrumentami Polityki Strukturalnej Unii Europejskiej. Ich zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek krajów UE. W ten sposób wpływa się na zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej Unii. Fundusze kierowane są do tych sektorów gospodarki i regionów, które bez pomocy finansowej nie są w stanie dorównać do średniego poziomu ekonomicznego w UE. W skład Unii wchodzą regiony dobrze rozwinięte, takie jak południowa Anglia, okolice Paryża, czy Holandia oraz te, których poziom rozwoju znacznie odbiega od "średniej europejskiej". Są nimi Grecja, Irlandia, Portugalia, Północna Skandynawia i Południowe Włochy oraz nowe kraje członkowskie UE. Polityka Strukturalna i Fundusze mają pomóc władzom centralnym i regionalnym słabiej rozwiniętych regionów w rozwiązaniu ich najważniejszych problemów gospodarczych. W latach 2000-2006 istniały cztery Fundusze strukturalne, realizujące cele polityki spójności UE: 

1)EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY 

(EFS) - jeden z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej. W Polsce współfinansuje projekty społeczne. Został utworzony w 1957 na mocy traktatów rzymskich i wszedł w życie w 1960.

W Polsce współfinansuje część sektorowych programów operacyjnych związanych z zatrudnieniem i sprawami socjalnymi tj. Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich (w całości) oraz Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (II Priorytet). EFS finansuje również projekty z zakresu inicjatywy wspólnotowej EQUAL.

W ramach funduszy strukturalnych Unii Europejskiej przeznaczonych dla Polski na lata 2007-2013 z Europejskiego Funduszu Społecznego będzie finansowany Program Operacyjny Kapitał Ludzki.

Na początku 2007 w największych miastach Polski powołano Regionalne Ośrodki EFS, które mają ułatwić wdrażanie Europejskiego Funduszu Społecznego

2)EUROPEJSKI FUNDUSZ ORIENTACJI I GWARANCJI ROLNEJ  

EAGGF składa się z dwóch sekcji: Sekcji Gwarancji, która finansuje wspólną politykę rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dotacje bezpośrednie dla rolników) oraz Sekcji Orientacji, która wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej. W ramach Sekcji Orientacji EAGGF realizuje się następujące zadania:

rozwój i modernizacja terenów wiejskich

wspieranie inicjatyw służacych zmianom struktury zawodowej na wsi (w tym kształcenia zawodowego rolników i ich przekwalifikowania do innych zawodów)

wspomaganie działań mających na celu zwiększenie konkurencyjności produktów rolnych

restrukturyzacja oraz dostosowanie potencjału produkcyjnego gospodarstw do wymogów rynku

pomoc przy osiedlaniu się młodych rolników

wspieranie rozwoju ruchu turytycznego i rzemiosła

rozwój i eksploatacja terenów leśnych

inwestycje w ochronę środowiska

wyrównywanie szans gospodarstw położonych na terenach górzystych i terenach dotkniętych kataklizmami

3)EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO

Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego określa art. 160 Traktatu ustanawiający Wspólnotę Europejską: „Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ma na celu przyczynianie się do korygowania podstawowych dysproporcji regionalnych we Wspólnocie poprzez udział w rozwoju i dostosowaniu strukturalnym regionów opóźnionych w rozwoju oraz w przekształcaniu upadających regionów przemysłowych”.

Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego koncentruje się na następujących dziedzinach:

-inicjatyw na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak też działalności średnich i małych przedsiębiorstw

-rentownych inwestycji produkcyjnych umożliwiających tworzenie lub utrzymywanie trwałego zatrudnienia, infrastruktury, rozwoju turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury,

-ochrony i poprawy stanu środowiska,

-rozwoju społeczeństwa informacyjnego.

4)Sektorowy Program Operacyjny Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb 2004-2006

CEL GŁÓWNY 
Racjonalna gospodarka żywymi zasobami wód i poprawa efektywności sektora rybackiego oraz podniesienie konkurencyjności polskiego rybactwa i przetwórstwa rybnego. Produkty rybołówstwa oraz chowu i hodowli ryb, produkty przetwórstwa powinny odpowiadać zapotrzebowaniu rynku krajowego pod względem ceny i jakości oraz powinny być konkurencyjne na rynkach zagranicznych.
PRIORYTETY
Priorytet 1. Dostosowanie nakładu połowowego do zasobów

Priorytet 2. Odnowa i modernizacja floty rybackiej

Priorytet 3. Ochrona i rozwój zasobów wodnych, chów i hodowla, rybacka infrastruktura portowa, przetwórstwo i rynek rybny, rybołówstwo śródlądowe

Priorytet 4. Inne działania

Priorytet 5. Pomoc techniczna

FUNDUSZ SPÓJNOŚCI

Cele
Fundusz Spójności jest instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej, lecz nie zalicza się do funduszy strukturalnych. Pomoc z Funduszu Spójności ma zasięg krajowy, a nie regionalny jak w przypadku funduszy strukturalnych. Celem nadrzędnym funduszu jest wzmacnianie spójności społecznej i gospodarczej Unii poprzez finansowanie dużych projektów tworzących spójną całość w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury transportowej. Pomoc Unii Europejskiej dla sektora środowiska i sektora transportu odzwierciedla filozofię trwałego i zrównoważonego rozwoju. Polega ona na zwiększaniu produktywności i konkurencyjności gospodarki głównie poprzez rozwój infrastruktury transportowej, lecz zarazem nie kosztem środowiska i jego zasobów, a przez to - kosztem przyszłych pokoleń.
Fundusz Spójności współfinansuje przede wszystkim projekty służące rozwojowi infrastruktury publicznej. Pomiędzy projektami z zakresu ochrony środowiska i infrastruktury transportowej musi być zachowana równowaga podziału funduszy, która została ustanowiona na poziomie 50% dla każdego sektora.
Warunki pomocy
Środki Funduszu Spójności są kierowane do państw członkowskich, w których produkt narodowy brutto (PNB) na jednego mieszkańca jest niższy niż 90% średniej w państwach Unii Europejskiej, oraz w których opracowany został program zmierzający do spełnienia kryteriów konwergencji ustalonych w art. 104 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. W przypadku, gdy kraj członkowski nie dotrzyma programu konwergencji dla unii gospodarczej i walutowej, przyznane fundusze mogą zostać wstrzymane.
Projekty finansowane z Funduszu Spójności powinny być zgodne z postanowieniami traktatów, przyjętymi zgodnie z nimi instrumentami oraz politykami wspólnotowymi łącznie z polityką ochrony środowiska, transportową, w dziedzinie sieci transeuropejskich, polityką konkurencji oraz polityką zamówień publicznych.

POLSKIE PODSTAWY GOSPODARKI REGIONALNEJ

Budżet 2007-2013

Konsekwencje sposobu liczenia pułapu 4% PKB nie tylko wobec nowej polityki spójności, ale z polityką rozwoju obszarów wiejskich i polityką rybacką, - co oznacza faktyczne ograniczenie pułapu środków przeznaczanych na nową politykę spójności do wartości 3,4-3,5% PKB kraju beneficjenta

W grudniu 2005 ustalono alokacje na rzecz Polski w latach 2007-2013, które wyniosą w ramach nowej polityki spójności 59533 mln euro (w cenach 2004 roku). 67284 mln euro w cenach bueżących. W tym

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 31088,1 mln euro (34 069 mln euro w cenach bieżących)

Europejski Fundusz Społeczny 8929,9 mln euro (9 707 mln euro w cenach bieżących)

Fundusz Spójności 19513 mln euro (22 176 mln euro w cenach bieżących)

Rezerwa wykonania 1331 mln euro EFRR i EFS w cenach bieżących

Struktura alokacji dla Polski w ramach nowej polityki spójności:

52% Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

15% Europejski Fundusz Społeczny

33% Fundusz Spójności

Uzupełniające alokacje dla Polski (w cenach 2004r.)

Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich 11839 mln euro (z czego 6,2 mld euro dawna sekcja orientacji -Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej). 13 230 mln euro w cenach bieżących

Europejski Fundusz Rybacki 660,7 mln euro (734 mln euro w cenach bieżących)

Rezerwy

Rezerwa na pokrycie nadzwyczajnych strat i nieprzewidzialnych wydatków - 1% alokacji funduszy strukturalnych (opcjonalna - Polska nie tworzyła)

Rezerwa wykonania - 3% alokacji funduszy strukturalnych, czyli 2% całej alokacji

Skala finansowania w Polsce w latach 2007-2013 75,7 mld euro, w tym dotycząca dotychczasowej polityki spójności 66,4 mld euro w porównaniu z okresem 2004-2006 mld euro 12,8 mld euro (w cenach 2004 roku)

Transfery w latach 2004-2006 stanowią 2,1-2,2% naszego średniorocznego PKB

Transfery w latach 2007-2013 będą stanowiły około 3,8-3,9% naszego średniorocznego PKB

W Polsce budżet jest socjalny. Pod wpływem analizy ekonomicznej sprawdzamy województwa, które mogą współfinansować działania z UE. Najbiedniejszy region Polski nie może i nie potrafi dołączyć tych środków.

Refinansowanie zamiast refundowania. Najpierw trzeba wydać a potem są refundowane. Dotyka to najbiedniejszych regionów. Komisja Europejska uruchomiła zaliczkę tzn. po to, aby proces finansowania był płynny.

ryzyko kursowe - dotyczy Słowacji, która po wejściu w strefę euro będzie miała korzystniejsze warunki, itd.

ŚREDNIOOKRESOWE DOKUMENTY ROZWOJOWE w Polsce

Na tym tle problem koordynacji działań rozwojowych w Polsce w kolejnym okresie programowania - poprzedni Rząd widział NPR na lata 2007-2013 jako dokument umożliwiający koordynację działań rozwojowych w Polsce, trzy dokumenty fazowe przyjęto w styczniu, czerwcu oraz wrześniu 2005 roku

Dzięki tym pracom możliwe było szybkie przygotowanie Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia

RM funkcjonująca w latach 2005-2007 rolę taką przypisywała Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015 (horyzont czasowy n+2), której założenia przyjęto w styczniu 2006, projekt w czerwcu 2006, a dokument strategii w listopadzie 2006

Podstawy prawne - Ustawa o Narodowym Planie Rozwoju z 2004 roku, Rząd we wrześniu 2006 roku skierował do Sejmu projekt ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, została podpisana przez Prezydenta w grudniu, weszła w życie 25 grudnia 2006 roku, została ponownie uchwalona przez Sejm w lipcu 2007 roku

STRUKTURA FINANSOWANIA DZIAŁAŃ ROZWOJOWYCH w latach 2007-2013

Ok. 60% środki unijne

Ok. 10% środki polskie będące obligatoryjnym współfinansowaniem

Ok. 15% środki prywatne będące obligatoryjnym współfinansowaniem gdy sektor ten jest beneficjentem

Ok. 15% środki polskie finansujące własne programy i przedsięwzięcia rozwojowe

Około 75% finansowania działań rozwojowych w latach 2007-2013 będzie przechodziło przez Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia

Jaki wniosek, - jeśli jakiś podmiot zamierza finansować swoje przedsięwzięcia rozwojowe ze środków publicznych musi znaleźć drogę do funduszy europejskich

Czy to się uda - wymiar unijny

-Projekty regulacji prawnych zawierają założenie jednofunduszowości programów operacyjnych. Oznacza to niemożność finansowania z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach jednego programu operacyjnego w tym także regionalnego. Software i hardware daleko od siebie

-Założenie przesunięcia Europejskiego Funduszu Rozwoju Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich do Wspólnej Polityki Rolnej. Będzie wdrażany w sposób scentralizowany. Efektem mogą być dwie polityki: ogólna i dotycząca obszarów zurbanizowanych oraz obszarów wiejskich

-Model polityki regionalnej dostosowany do sytuacji starych państw członkowskich. Strategia Lizbońska jako jedyna podstawa nowej polityki regionalnej UE. Nieuchronny znaczący wzrost zróżnicowań międzyregionalnych i wewnątrz regionów. Wytyczne w SWW przeniesione z odnowionej Strategii Lizbońskiej adresują sprawy sektorowo a nie regionalnie

-Potrzeba eliminowania nieprawidłowości, jakie wystąpiły w trakcie wdrażania funduszy 2004-2006

-Przeregulowanie, wybieranie projektów na podstawie przesłanek politycznych, prefero-wanie wydatków konsumpcyjnych, dylemat bezpieczeństwo versus szybkość wdrażania, wypieranie inwestycji sektora prywatnego środkami UE, finansowanie niezrestruktury-zowanych sektorów gospodarki

Czy to się uda - wymiar polski

Znaczenie cykli politycznych na poziomie krajowym i regionalnym (nieciągłość prac, nowe instytucje)

Konieczność wdrażania zmian instytucjonalnych i wyeliminowania nie funkcjonalności systemu terytorialnego

- służba cywilna w samorządach

- rozwiązania antykorupcyjne

- relacje wojewoda-samorząd wojewódzki

- upolitycznienie poziomu lokalnego

- słabości powiatów

- brak wykorzystania poziomu metropolitarnego

Niezbędne zmiany w sferze finansów publicznych

- wieloletnie programowanie działań rozwojowych

- przesunięcie środków rozwojowych z centrum na poziom samorządów województw

- uwolnienie większej niż dotąd części środków budżetowych na działania rozwojowe

- prefinansowanie z polskich środków publicznych funduszy europejskich zamiast refundowania poniesionych wydatków

- ryzyko kursowe (euro)

FINANSOWANIE NSRO 2007-2013 (1)

Finansowanie (w cenach bieżących)

67 284 mln euro środki UE

11,9 mld euro krajowe środki publiczne

6,4 mld euro zaangazowanie podmiotów prywatnych

W sumie około 85,6 mld euro w cenach bieżących

Finansowanie NSRO 2007-2013 - środki UE (2)

Cel konwergencja

* Na poziomie regionalnym wdrażane 33,8% (16 RPO 24,9% i regionalny segment EFS -8,9%)

* Na poziomie centralnym wdrażane 64,2% - sektorowe programy operacyjne w tym sektorowy segment EFS 60,0%, PO Polski Wschodniej - 3,4%, Pomocy Technicznej - 0,8%

* Rezerwy 2,0% rezerwa wykonania

16 RPO Regionalnych Programów Operacyjnych

Zdecydowano się na programy Kapitał Ludzki, jest to w miastach większych Lublin, Wrocław, Kraków

Program makroregionalnej 3,4 % nakładów dla wschodnich regionów

NARODOWE STRATEGICZNE RAMY ODNIESIENIA 2007-2013

Elementy wynikające z projektów regulacji UE

A. Analiza nierówności, słabości i potencjału rozwojowego z uwzględnieniem tendencji w gospodarce europejskiej i światowej (analiza Swot) B. Strategię wybraną na podstawie tej analizy, w tym priorytety tematyczne i terytorialne. W odpowiednich przypadkach priorytety te powinny obejmować działania związane z obszarami miejskimi, dywersyfikacją obszarów wiejskich i zależnych od rybołówstwa (strategie terytorialne) C. Wykaz programów operacyjnych (wykaz programów sektorowych, operacyjnych, transgranicznych, które będą wykazane) D. Opis, w jaki sposób środki finansowe powinny wspierać priorytety UE dotyczące promowania przedsiębiorczości i tworzenia miejsc pracy, włączając w to cele Zintegrowanych Wytycznych w sprawie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia

E. Indykatywną roczną alokację środków z każdego funduszu na poszczególne programy (operacyjne) F. Przewidywane działania dla zwiększenia wydajności administracji Państwa członkowskiego G. Roczną alokację środków przewidywaną w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Rybackiego

H. Informacje niezbędne dla weryfikacji ex ante zgodności z zasadą dodatkowości

Struktura:

1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej, (jakie są zróżnicowania) 2. Analiza SWOT sytuacja na progu realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 3 Kierunki i efekty polityki spójności w Polsce w latach 2004-2006 4. Ocena ex ante, w tym prognoza oddziaływania na środowisko oraz ocena skutków makroekonomicznych (ewaluacja ex ante) 5. Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego kraju 6. Działania na rzecz wzmocnienia zdolności administracyjnych w ramach NSRO na lata 2007-2013 (wdrażanie nowoczesnych procedur w administracji) 7. Koordynacja polityki spójności z działaniami realizowanymi w ramach Strategii Lizbońskiej oraz Krajowym Programem Reform 8. Koordynacja działań realizowanych w ramach polityki spójności (w ramach polityki wspólnej rolnej) z działaniami realizowanymi w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej 9. Instrumenty realizacji celów NSRO, (w jaki sposób osiągniemy zakładane cele)

10. System realizacji (odpowiedzialny za poszczególne programy cele, kto komu podlega, kto, za co odpowiada) 11. Ramy finansowe

Aneks 1 Szczegółowa diagnoza społeczno-gospodarcza kraju (tzw. 7 tablic, za każdy rok i 8 podsumowujące. Globalizacja światowa. Musimy patrzeć na naszą gospodarkę w globalnym ujęciu, itd.) Aneks 2 konsultacje społeczne NSRO (konsultacje społeczne, 16 konferencji, każda konferencja, każde pytanie, każda konsultacja była dokumentowana) Aneks 3 tabela wydatków w ramach poszczególnych kategorii earmarking'u (60% z funduszy na strategię Lizbońską. Wszystkie wydatki dzielimy i stawiamy L tam, gdzie są związane ze strategią Lizbońską) Aneks 4 Inicjatywy Wspólnoty (3 nowe inicjatywy: jeremie, jessica, jaspers. poprzez alokowanie środków, sensowne zarządzanie itd.)

16 Regionalnych Programów Operacyjnych

Finansowanych w oparciu o Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

16555 mln euro UE,

24,9% środków UE na cel konwergencja

Dotychczasowe kryteria podziału środków UE między województwa (80% ludność, 10% niskie PKB, 10% wysokie bezrobocie)

Regionalne programy operacyjne są związane z podnoszeniem konkurencyjności poszczególnych regionów oraz promowaniem zrównoważonego rozwoju

Linie demarkacyjne - jest łatwo do wyznaczenia, jeżeli wspieramy małe i średnie przedsiębiorstwa będą z sektoru. Ma być widać, gdzie to idzie czy do sektoru czy do innego regionu.

INWESTYCJE DOTYCZĄCE:

(1) badań i rozwoju technologicznego, innowacji i przedsiębiorczości, (2) społeczeństwa informacyjnego, (3) inwestycji lokalnych w zakresie rozwoju oraz wsparcia struktur świadczących usługi lokalne w tworzeniu miejsc pracy (4) środowisko i infrastruktura ochrony środowiska, (5) zapobieganie ryzyku naturalnemu i technologicznemu, (6) turystyka, (7) Inwestycje w kulturę oraz zwiększanie roli kultury w procesach gospodarczych i społecznych, (8) rozwój regionalnej i lokalnej sieci infrastruktury transportowej, (9) inwestycje energetyczne, w tym poprawa bezpieczeństwa dostaw energii, (10) inwestycje w edukację, (11) inwestycje w zdrowie i inną infrastrukturę społeczną

PROGRAM OPERACYJNY ROZWÓJ POLSKI WSCHODNIEJ

Wsparcie pięciu najbiedniejszych województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego, warmińsko-mazurskiego

Funkcje metropolitanu: rozwój edukcji, pracy w wyższym sektorze. Powstanie portów lotniczych w danym regionie

Izolacja przestrzenna, która prowadzi do przełamania izolacji. Powiązanie w ramach stolicy województwa z innymi. 2 mld euro środków europejskich i granic 3,5 % UE. Jest to program makroregionalny. Elementem był zestaw wszystkiego na piśmie.

Następujące obszary priorytetowe:

Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej oraz rozwój przedsiębiorczości oraz wsparcie rozwoju potencjalnych metropolii oraz miast na prawach powiatu

Rozwój międzywojewódzkich sieci drogowych

2 273 mln euro UE,

3.4% Całości środków UE na cel konwergencja

Grupa programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej:

Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej Programy współpracy przygranicznej

Programy współpracy transnarodowej Programy współpracy międzyregionalnej Transfer Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa 731 mln euro UE

SEKTOROWE PROGRAMY OPERACYJNE w Polsce ustawione na wzór Irlandii:

1)PO Infrastruktura i środowisko - bardzo dużo sektorów: zdrowie, edukacja 42 % środków dla Polski. największy program.

2)Celem jest rozbudowa i modernizacja nowoczesnej infrastruktury technicznej, w tym transportowej, środowiskowej, energetycznej, kultury i zdrowia, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów

27 913 mln euro UE,

41,9% środków UE na cel konwergencja

3) innowacyjna gospodarka „Liczbowa”

PO KAPITAŁ LUDZKI

Umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, a także podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa poprzez wyposażenie w kompetencje zwiększające konkurencyjność na rynku pracy. Celem PO jest również wzmocnienie zdolności polskiej administracji

62% wdrażane na poziomie regionalnym

38% na poziomie centralnym

9 707 mln euro UE,

14,6% środków UE na cel konwergencja

PO INNIWACYJNA GOSPODARKA

Wsparcie rozwoju przedsiębiorczości, w szczególności projektów o wysokim stopniu innowacyjności, gospodarka elektroniczna i społeczeństwo informacyjne, wsparcie inwestycyjne dla przedsiębiorców i jednostek naukowych, wsparcie tworzenia i rozwoju powiązań kooperacyjnych typu klastrowego, powiązania gospodarki polskiej z rynkiem międzynarodowym

Przede wszystkim w sektorze msp i otoczeniu biznesowym

8 254 mln euro UE,

12,4% środków UE na cel konwergencja

Poza NSRO

-PO Rozwój Obszarów Wiejskich

-Wdrażany w sposób scentralizowany

-Środki przeznaczone przede wszystkim na wydatki w ramach osi 2

13 230 mln euro UE,

-Poza NSRO

-PO Zrównoważony rozwój sektorów rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich

734 mln euro UE,

PO Pomoc techniczna - 3 piętra muszą być zgodne przy priorytetach, muszą być segmenty, jest ot nie cały procent środków.

Zapewnienie sprawnego i efektywnego przebiegu realizacji NSRO oraz osiągnięcie pełnej absorpcji funduszy strukturalnych możliwych do pozyskania w latach 2007-2013

516,7 mln euro UE

0,8% środków funduszy UE na cel konwergencja

SYSTEM REALIZACJI NSRO 2007-2013

Instytucja zarządzająca NSRO - Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego

Instytucje Zarządzająca regionalnymi programami operacyjnymi - samorządy województw

Instytucja zarządzająca wszystkimi centralnymi programami operacyjnymi - Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego

Instytucje Pośredniczące - Odpowiedni Ministrowie i (lub) samorządy województw

Instytucja zarządzająca NSRO - Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego

Instytucje Zarządzająca regionalnymi programami operacyjnymi - samorządy województw

Instytucja zarządzająca wszystkimi centralnymi programami operacyjnymi - Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego

Instytucje Pośredniczące - Odpowiedni Ministrowie i (lub) samorządy województw

Instytucja certyfikująca Minister Rozwoju Regionalnego

Model funkcjonowania funkcji certyfikującej

Delegowanie część zadań instytucji certyfikującej do

* Ministrów pełniących funkcje instytucji pośredniczących

* Wojewodów w odniesieniu do regionalnych programów operacyjnych

Instytucja audytująca dla wszystkich programów operacyjnych - Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej w strukturze ministerstwa właściwego do spraw finansów publicznych

CECHY POLITYKI REGIONALNEJ w Polsce w roku 2008

(1) Ma obydwa kluczowe wymiary intraregionalny i interregionalny (2) Następuje przesunięcie w kompetencjach na korzyść układu polityki interregionalnej, rządu wobec regionów (3) Jest podporządkowana całkowicie europejskiej polityce spójności bowiem procedury i podstawowa część środków tej polityki pochodzi z Unii Europejskiej (4) Jest w coraz mniejszym stopniu tradycyjną polityką wyrównawczą a w coraz większym nastawioną na budowanie siły konkurencyjnej regionów

(5) Jest w ostatnich latach nieskuteczna w zakresie redukowania zróżnicowań zarówno na poziomie regionalnym jak też podregionalnym 6) jest polityką dualną - ogólną i rozwoju obszarów miejskich i rozwoju obszarów wiejskich - konsekwencja rozwiązań UE 7) umożliwia transfer nowoczesnego europejskiego know how w zakresie programowania, finansowania, monitoringu, ewaluacji, wyboru projektów 8) Jest segmentem polityki rozwojowej kraju, kierującej się przede wszystkim przesłankami krajowymi, brak jest specjalnego dokumentu rządowego w tym zakresie

POLSKIE PODSTAWY GOSPODARKI REGIONALNEJ

Dlaczego ta regulacja prawna jest tak trudna i złożona

Wymiar europejski i polski (okresy i regulacje dotyczące programowania polityki spójności UE decydujące)

Wymiar rządowy i samorządowy (polityka interregionalna i intraregionalna)

Niezbędne współdziałanie trzech ministerstw dzielących kompetencje w tym zakresie: Rozwoju Regionalnego, Finansów oraz Administracji i Spraw Wewnętrznych

Trzy wymiary wymagają zmian: rzeczowy, finansowy i ustrojowy polityki regionalnej

Niezbędne jest równoległe przygotowanie nowelizacji szeregu innych ustaw dotyczących spraw terytorialnych takich jak

O dochodach JST

O podziale kompetencji między samorząda-mi a terenową administracją rządową

Niezbędne jest równoległe przygotowanie nowelizacji szeregu innych ustaw:

O rządowej administracji terenowej

O samorządzie województwa

O finansach publicznych

Regulacja dotycząca urzędników zatrudnionych samorządzie terytorialnym

Bardzo polityczny charakter tej regulacji, bowiem decyduje ona o kształcie i ustroju państwa oraz o mechanizmach sprawowania władzy w terenie

Naturalny konflikt samorząd województwa - wojewoda

Czego chcemy od tych regulacji prawnych?

Wykorzystania potencjału regionalnego Polski do stymulowania rozwoju społeczno-ekonomicznego naszego kraju

Kreowania możliwości programowania i finansowania rozwoju regionalnego w wieloletnim horyzoncie czasowym

Dobrego powiązania polityki interregionalnej i intraregionalnej i zarysowania pola każdej z nich

Decentralizacji systemu finansów publicznych

Kreowania nowej bogatszej niż dotąd palety instrumentów dla polityki regionalnej

Zbudowania efektywnego systemu partnerstwa dla rozwoju regionalnego

Wykorzystania możliwości, jakie stwarza dla Polski europejska polityka regionalna

Dalszego umacniania społeczeństwa obywatelskiego w Polsce

Dalszego rozwijania współdziałania poszczególnych szczebli samorządów

Możliwości podejmowania problemów polityki regionalnej w specyficznych skalach terytorialnych (makroregionalna, metropolitarna, subregionalna)

Profesjonalizacji i ograniczenia upolitycznienia polityki regionalnej prowadzonej w województwach i na poziomie kraju

Jakie szczegółowe pytania wymagają rozstrzygnięcia?

1. Czy zagadnienia planowania przestrzennego w obszarze ich powiązania z kreowaniem polityki regionalnej mają być zawarte w rozważanej ustawie?

2. Czy tematyka rozwoju obszarów wiejskich ma być przedmiotem polityki regionalnej czy też ma pozostać w obszarze regulacji proponowanych przez Ministra Rolnictwa?

3. Czy tematyka wykorzystania środków unijnych powinna być zawsze regulowana specjalnymi ustawami dostosowanymi do regulacji UE obowiązujących w danym okresie planistycznym czy też pewne uniwersalne zasady powinny zostać wpisane w nową ustawę?

4. Jakie instrumenty polityki regionalnej mają być opisane w nowej ustawie (kontrakt wojewódzki, partnerstwo publiczno prywatne, inne)

5. Jakie instytucje wspierające rozwój regionalny powinny być uwzględnione w założeniach do nowej regulacji (regionalne fundusze inwestycyjne, agencje rozwoju regionalnego?

6. Czy ustawa ma regulować zasady polityki regionalnej państwa w stosunku do regionów, polityki władz regionów do własnych województw, współdziałania regionów, polityki subregionalnej, planowania w układach metropolitalnych

7. W jaki sposób ustawa powinna stymulować partnerstwo (publiczno-prywatne i publiczno-społeczne) w kształtowaniu polityki regionalnej

8. Jakie formy uspołecznienia polityki regionalnej są właściwe i jakie ciała doradczo-konsultacyjne byłyby właściwe

Niewątpliwie lista ta nie jest kompletna!

USTAWA O ZASADACH PROWADZENIA POLITYKI ROZWOJU

Zastępuje ustawę o Narodowym Planie Rozwoju

Dotyczy polityki rozwojowej na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym

Jest zakresem tożsama z polityką spójności Unii Europejskiej w latach 2007-2013 (nie stosuje się do programów finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejskiego Funduszu Rybackiego)

POLITYKA ROZWOJU JEST PROWADZONA

W skali kraju - przez Radę Ministrów

W skali regionu - przez samorząd województwa

W skali lokalnej - przez samorząd powiatowy i gminny

Kluczowe dokumenty

Strategia rozwoju kraju Strategie sektorowe Strategie rozwoju województw

Strategie rozwoju lokalnego, w tym strategie rozwoju powiatów oraz strategie rozwoju gmin

STRATEGIA ROZWOJU KRAJU

Dokument określający podstawowe uwarunkowania, cele i kierunki rozwoju kraju w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym

Obejmuje okres co najmniej 7 lat

Uwzględnia koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju i regulacje prawne dotyczące ochrony środowiska

Uwzględnia kierunki rozwoju zawarte w dokumentach strategicznych oraz politykach UE

Zawiera

1. Diagnozę sytuacji społeczno-gospodarczej z uwzględnieniem środowiska oraz zróżnicowań przestrzennych

2. Prognozę trendów rozwojowych w okresie objętym strategią

3. Określenie celów strategicznych polityki rozwoju

4. Określenie kierunków interwencji różnych podmiotów

5. Określenie kierunków wspierania rozwoju regionów środkami pochodzącymi z budżetu państwa i (lub) ze źródeł zagranicznych

6. Wskaźniki realizacji

7. Określenie systemu realizacji oraz ram finansowych

ZMIANY W USTAWIE O SAMORZADZIE WOJEWODZTWA

W strategii rozwoju województwa wydziela się okres nie wykraczający poza okres objęty aktualnie obowiązującą strategię rozwoju kraju

Strategia rozwoju województwa ma zawierać:

1) diagnozę sytuacji społeczno-gospodarczej województwa 2) określenie celów strategicznych polityki rozwoju województwa 3) określenie kierunków działań podejmo-wanych przez samorząd województwa dla osiągnięcia celów strategicznych polityki rozwoju województwa 4) listę projektów infrastrukturalnych o szczególnym znaczeniu 5) prognozę wysokości środków publicznych służących realizacji tych projektów

PROGRAMY OPERACYJNE

Programy operacyjne ustanawia się w celu realizacji

1) strategii rozwoju kraju i strategii sektorowych - w formie krajowych programów operacyjnych i regionalnych programów operacyjnych 2) strategii rozwoju województwa w formie regionalnych programów operacyjnych

Program operacyjny określa:

1) Diagnozę sytuacji społeczno-gospodarczej sektora lub województwa w tym wstępną ewaluację wyników programu 2) cel główny i cele szczegółowe mierzone za pomocą ilościowych wskaźników

3) proponowane priorytety 4) kierunki wydatkowania środków publicznych przeznaczonych na realizację programu 5) sposób monitorowania i oceny stopnia osiągania celów 6) Plan finansowy, w tym źródła finansowania realizacji programu, kwotę środków i jej podział na priorytety, informację o wielkości współfinansowania na poziomie programu i priorytetów 7) System realizacji

REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE

1. Projekt regionalnego programu operacyjnego, przewidującego dofinansowanie z budżetu państwa lub ze źródeł zagranicznych przygotowuje zarząd województwa, we współpracy z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego 2. Zarząd województwa przyjmuje regionalny program operacyjny w drodze uchwały 3. RM na wniosek ministra ds. rozwoju regionalnego określa w drodze uchwały zakres i warunki dofinansowania regionalnego programu operacyjnego środkami z budżetu lub z zagranicy 4. Minister właściwy ds. rozwoju regionalnego zawiera z zarządem województwa porozumienie o dofinansowa-niu RPO z budżetu lub zagranicy, zwane dalej „kontraktem wojewódzkim” 5. Kontrakt wojewódzki powinien określać:

- kwotę dofinansowania RPO środkami z budżetu lub zagranicy w podziale na priorytety

- warunki przekazywania środków

- sposób wykonywania przez ministra ds. rozwoju regionalnego nadzoru nad prawidłowością wykorzystania środków

- zakres i tryb sprawozdawczości z realizacji kontraktu

- sposób wykonywania przez ministra ds. rozwoju regionalnego kontroli i monitoringu

Zadania ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego określone w kontrakcie wojewódzkim mogą zostać przekazane właściwemu miejscowo wojewodzie

PLANY WYKONAWCZE

Skoordynowane tematycznie programy operacyjne mogą być ujęte w planach wykonawczych

Plan wykonawczy obejmuje okres odpowiadający okresowi dostępności środków zagranicznych przeznaczonych na finansowanie jego realizacji

Określają: 1) Krajowe programy operacyjne realizo-wane w ramach planu wykonawczego

2) Kierunki wsparcia regionalnych programów operacyjnych 3) żródła finansowania planu

4) indykatywną kwotę i podział środków na finansowanie krajowych i regionalnych programów operacyjnych 5) system realizacji oraz sposób koordynacji realizacji programów operacyjnych

Plan wykonawczy jest przyjmowany przez RM w drodze uchwały

Minister finansów na wniosek ministra ds. rozwoju regionalnego szacuje kwotę środków budżetu państwa dostępnych na realizację planu wykonawczego w kolejnych latach

Planem wykonawczym jest NSRO

Plan wykonawczy jest przyjmowany przez RM w drodze uchwały

Minister finansów na wniosek ministra ds. rozwoju regionalnego szacuje kwotę środków budżetu państwa dostępnych na realizację planu wykonawczego w kolejnych latach

Planem wykonawczym jest NSRO

REALIZACJA PROGRAMÓW OPERACYJNYCH

Za realizację odpowiada instytucja zarzą-dzająca, którą w przypadku regionalnego programu operacyjnego jest zarząd województwa

Do zadań instytucji zarządzającej należy:

1) Wypełnienie obowiązków wynikających z rozporządzenia Rady 1083/2006 (przepisy ogólne ustanawiające EFRR, EFS i FS) 2) Przygotowanie szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego - wytyczne ministra ds. rozwoju regionalnego 3) przygotowanie i przekazanie Komitetowi Monitorującemu do zatwierdzenia propo-zycji wyboru kryteriów wyboru projektów

4) wybór w oparciu o te kryteria projektów, które będą dofinansowane w ramach programu operacyjnego 5) zawieranie z beneficjentami umów o dofinansowanie projektu 6) określenie kryteriów kwalifikowalności wydatków 7) określenie poziomu dofinansowania projektu 8) określenie systemu realizacji programu operacyjnego 9) określenie typów projektów, przy których niezbędne jest zaciągnięcie opinii ekspertów 10) zarządzanie środkami finansowymi przeznaczonymi na realizację programu operacyjnego 11) dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów 12) monitorowanie postępów w realizacji, ewaluację programu oraz osiągania jego celów 13) opracowanie w razie potrzeby propo-zycji zmian w programie operacyjnych 14) prowadzenie kontroli realizacji PO

15) odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych 16) zapewnienie właściwej informacji i promocji

Część techniczna realizacji zadań w zakresie niektórych działań może zostać powierzona instytucji pośredniczącej

DOFINANSOWANIE W RAMACH PO projekty

1) Indywidualne - określone w programie operacyjnym zgłaszane przez beneficjentów imiennie wskazanych w programie operacyjnym 2) systemowe - polegające na dofinansowaniu realizacji przez organy administracji publicznej i inne jednostki sektora finansów publicznych 3) wyłonione w trybie konkursu 4) o wartości netto powyżej 25 mln euro, nie będące projektami z punktów 1-3 projekty te wymagają zatwierdzenia na wniosek instytucji zarządzającej odpowiednio przez RM albo przez właściwy sejmik województwa

Instytucja zarządzająca, pośrednicząca lub wdrażająca ogłasza konkurs na stronie internetowej. Ogłoszenie uwzględnia

1) rodzaj projektów podlegających dofinansowaniu 2) rodzaj podmiotów, które mogą ubiegać się o dofinansowanie 3) kwotę środków przeznaczonych na dofinansowanie projektów 4) poziom dofinansowania projektów, dla których obowiązuje procentowy pułap wsparcia 5) maksymalną kwotę dofinansowania projektu, o ile kwota taka została ustalona 6) kryteria wyboru projektu 7) termin rozstrzygnięcia konkursu 8) wzór wniosku o dofinansowanie projektu 9) termin, miejsce i sposób składania wniosków o dofinansowanie projektu 10) wzór umowy o dofinansowanie projektu

Protesty wnioskodawców projektów

1. Wnioskodawca którego projekt nie został wyłoniony do dofinansowani w terminie 14 dni może złożyć pisemny protest 2. Protest jest rozpatrywany w przypadku regionalnych programów operacyjnych przez zarząd województwa, a w przypadku krajowych programów operacyjnych przez instytucję wdrażającą, pośredniczącą albo zarządzającą 3. W przypadku negatywnego rozpatrzenia protestu wnioskodawca w terminie 7 dni może skierować wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy

4. W przypadku krajowych PO do instytucji zarządzającej, a w przypadku regionalnych PO do ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego 5. Protest oraz wniosek o ponowne rozpatrzenie rozpatrywane są w terminie 1 miesiąca

FUNKCJE MINISTRA DS. ROZWOJU REGIONALNEGO w sferze środków UE

1) wykonuje zadania państwa członkows-kiego określone w rozporządzeniu Rady 1083/2006 ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS i FS 2) opracowuje i przedstawia RM po zasięgnięciu opinii właściwego ministra lub zarządu województwa, propozycję podziału środków pochodzących z UE między programy operacyjne 3) zapewnia zgodność programów operacyjnych z przepisami UE 4) prowadzi we współpracy z właściwymi ministrami i zarządami województw negocjacje z KE 5) współpracuje w zakresie przygotowania RPO, monitoruje i kontroluje przebieg ich realizacji oraz zwraca się do zarządów województw z wnioskami dotyczącymi usprawnienia realizacji

6) występuje do KE z wnioskiem o dokonanie przesunięć środków pomiędzy programami lub priorytetami 7) certyfikuje KE prawidłowość poniesienia wydatków w ramach PO 8) wyraża zgodę na dofinansowanie projektu w ramach RPO, którego beneficjentem jest instytucja zarządzająca lub instytucja pośrednicząca 9) opracowuje i przedstawia RM do zatwier-dzenia projekty planów wykonawczych przewidujących finansowanie środkami pochodzącymi z budżetu UE 10) prowadzi negocjacje z KE mające na celu uzgodnienie treści planów wykonawczych 11) opracowuje i przedstawia RM do zatwierdzenia raporty o postępach realizacji planów wykonawczych kierowane do KE

WYTYCZNE DOTYCZĄCE PROGRAMÓW OPERACYJNYCH

Minister ds. rozwoju regionalnego może wydać takie wytyczne w zakresie: 1) szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego 2) trybu dokonywania wyboru projektów 3) kwalifikacji osób uczestniczących w wyborze projektów 4) trybu dokonywania płatności i rozliczeń 5) trybu monitorowania postępów realizacji PO 6) Trybu i zakresu sprawozdawczości z realizacji PO 7) sposobu oceny programów operacyjnych 8) warunków technicznych gromadzenia i przekazywania danych w formie elektronicznej 9) kontroli realizacji PO 10) sposobu postępowania w razie wykrycia nieprawidłowości, 11) Innych spraw związanych z PO

KOMITETY MONITORUJĄCE

1. Realizacja programów operacyjnych podlega monitorowaniu przez Komitet Monitorujący

2. Właściwy minister pełniący funkcję instytucji zarządzającej powołuje w drodze zarządzenia Komitet Monitorujący zgodnie z rozporządzeniem Rady 1083/2006 ustanawiającym przepisy ogólne EFRR, EFS i FS 3. W przypadku RPO zarząd województwa powołuje w drodze uchwały Komitet Monitorujący określając jego skład, zadania oraz tryb działania 4. Minister ds. rozwoju regionalnego oraz właściwy wojewoda uczestniczą w pracach Komitetu Monitorującego powołanego dla RPO

5. W pracach Komitetu Monitorującego uczestniczą także przedstawiciele Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego

Konsultacja społeczna tych dokumentów

Dokumenty opracowywane w trybie określonym tą ustawą podlegają konsultacjom z jednostkami samorządu terytorialnego oraz partnerami społecznymi i gospodarczymi oraz z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego

Podmioty te mogą w ciągu 21 dni od ogłoszenia wygłosić opinię do projektu

W terminie 30 dni po zakończeniu konsultacji podmiot je organizujący przygotowuje sprawozdanie z przebiegu i wyników konsultacji

• TEZY STRATEGII ROZWOJU SPOŁECZNO-GOSPODARCZEGO
  POLSKI WSCHODNIEJ DO 2020 r.

• PRZESŁANKI PODJĘCIA PRAC NAD STRATEGIĄ POLSKI WSCHODNIEJ

• Rozwój Polski Wschodniej jest priorytetem w programie Rządu

• Jest to największy w Unii Europejskiej obszar niskiej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej

• Obszar ten będzie beneficjentem europejskiej polityki spójności w trakcie kolejnych okresów programowania polityk Wspólnoty, 2007-2013, 2014-2018 i 2019-2023

• Unia Europejska zdecydowała o przeznaczeniu specjalnej alokacji na rzecz Polski Wschodniej w latach 2007-2013

• Negatywny przebieg procesów społeczno-ekonomicznych w Polsce Wschodniej

ZNACZENIE PRAC NAD STRATEGIA

• Najwybitniejsi przedstawiciele badań ekonomiczno-społecznych i regionalnych Europy i Polski podjęli prace nad ekspertyzami problemowymi

• Formuła Zespołu Międzyresortowego uwzględniająca różnego rodzaju partnerów: administracja rządowa, wojewódzka administracja samorządowa, przedstawiciele środowiska profesjonalno-akademickiego, inne środowiska (pozarządowe, biznesowe)

• Unikalne i pionierskie przedsięwzięcie - w Polsce po 1989 roku nie została przygotowana jakakolwiek strategia dotycząca kilku województw o charakterze makroregionalnym

• Przełożenie wyników prac na dokumenty średniookresowe przedstawiane na potrzeby Unii Europejskiej

MOCNE STRONY

• Rozwinięte niektóre branże gospodarki osiągające sukces nie tylko na rynku krajowym, ale również w skali międzynarodowej

• Relatywnie wysoki poziom wykształcenia społeczeństwa i znaczny postęp w tej sferze w ostatnich latach

• Edukacja i znajomość języków obcych

• Potencjał rozwojowy ośrodków akademickich w niektórych dziedzinach

• Dobre wyposażenie informatyczne szkół podstawowych

• Doświadczenie regionalnych instytucji otoczenia biznesu.

• Relatywnie wysoka skłonność do inwestowania wśród samorządów.

• Walory przyrodnicze i kulturowe

• Dobre wyposażenie informatyczne szkół podstawowych

• Doświadczenie regionalnych instytucji otoczenia biznesu.

• Relatywnie wysoka skłonność do inwestowania wśród samorządów.

• Walory przyrodnicze i kulturowe

SŁABE STRONY (1)

• Postępujące starzenie się społeczeństwa

• Brak wiary licznej grupy mieszkańców w możliwość spełnienia swoich oczekiwań życiowych na terenie województw Polski Wschodniej (migracje)

• Niski poziom zamożności mieszkańców i dochodów samorządów

• Niski poziom warunków życia w ocenie mieszkańców województw

• Niska przedsiębiorczość mieszkańców

• Niska produktywność wszystkich sektorów gospodarki

• Niska innowacyjność gospodarki z rodzącym się otoczeniem biznesu w zakresie transferu technologii

• Niska aktywność i/lub skuteczność uczelni w konkurowaniu o rozwojowe środki na naukę

• Bariery rozwoju innowacji

• Zapóźnienie infrastrukturalne, szczególnie w zakresie infrastruktury transportowej, ale również noclegowej dla turystów

SZANSE (1)

• Zwiększenie zainteresowania regionem inwestorów z nowoczesnych branż przyjaznych środowisku, wykorzystujących potencjał ludzki i instytucjonalny

• Wzrost zainteresowania regionem ze strony turystów krajowych i zagranicznych

• Włączanie się Polski Wschodniej w wartościowe sieci współpracy naukowej, kulturalnej i oświatowej

• Napływ środków zewnętrznych na cele rozwojowe

• Wzrost zainteresowania regionem mieszkańców innych województw i krajów, jako atrakcyjnym miejscem zamieszkania

• Doświadczenie w kontaktach międzynarodowych wynikające z bliskości położenia (Europa Wschodnia) a także z licznych wyjazdów zarobkowych mieszkańców Polski Wschodniej (Belgia, Niemcy, USA)

ZAGROŻENIA (1)

• Silna presja konkurencyjna pozostałych województw Polski oraz regionów zagranicznych

• Centralizacja działań związanych w realizacją projektów regionalnych

• Rosnący popyt zewnętrzny na siłę roboczą z Polski Wschodniej

• Utrzymujący się chłodny klimat w międzynarodowych relacjach z sąsiadami Polski Wschodniej (Rosja, Białoruś)

• Słabość lobbingu na rzecz wspierania zmian w Polsce Wschodniej przy aktywnej postawie ośrodków centralnych

• Utrzymujący się w kraju i zagranicą obraz Polski Wschodniej jako „regionu peryferyjnego w peryferyjnym kraju”

Filozofia strategii

• Nie jest zorientowana na przeciwdziałanie rozwojowi społeczno-gospodarczemu Polski Wschodniej, co zakłóciłoby możliwość oglądania pierwotnych struktur nie zakłóconych cywilizacyjnie

• Nie jest zorientowana na przeciwdziałanie otwarciu terytorialnemu tych obszarów, co może prowadzić do znanego efektu wymywania

• Nie zakłada iż zasadniczo niższe poziomy, udziały i standardy kształcenia w Polsce Wschodniej są korzystne, gdyż wówczas młodzież nie wyjedzie

• Nie zakłada iż korzystne dla rozwoju Polski Wschodniej byłyby znacznie mniejszej niż gdzie indziej w Polsce alokacje środków funduszy europejskich na mieszkańca, co pozwoliłoby uniknąć efektu NRD (patologii wynikających z obfitości środków)

• Nie zakłada uczynienia z Polski Wschodniej skansenu

CEL STRATEGICZNY

• Celem strategicznym polityki państwa w latach 2007-2020 jest wzrost poziomu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej całej Polski Wschodniej i wszystkich jej województw w rozszerzonej Unii Europejskiej

ŚRODKI NA REALIZACJĘ STRATEGII

• Przede wszystkim dostępne z Unii Europejskiej w ramach europejskiej polityki spójności. Przy założeniu zbliżonej alokacji na mieszkańca Polski Wschodniej i pozostałej części kraju daje to około 21,55% czyli około 26 mld euro (w cenach z 2004 roku), około 4,5 polskie wspólfinansowanie publiczne, około 5 mld współfinansowanie ze środków prywatnych

KLUCZOWE KIERUNKI ODDZIALYWANIA

(1) Oddziaływanie na poprawę jakości kapitału ludzkiego (2) Budowanie społeczeństwa informacyjnego opartego na wiedzy (3) Wspieranie gospodarki (MSP, innowacyjne segmenty, klastry) (4) Rozwijanie infrastruktury transportowej w relacji z układem zewnętrznym i wewnątrz Polski Wschodniej (5) Wykorzystanie położenia przy zewnętrznej granicy UE

(6) Wsparcie funkcji metropolitalnych miast wojewódzkich Polski Wschodniej (7) Konserwacja wysokiej jakości środowiska przyrodniczego Polski Wschodniej będącego cennym zasobem rozwojowym

MONITOROWANIE STRATEGII

*Mierniki dotyczące spójności gospodarczej (PKB na mieszkańca według parytetu siły nabywczej), społecznej (wskaźnik zatrudnienia) oraz terytorialnej (wskaźnik dostępności) zestawiane dla każdego z województw na tle całej Unii Europejskiej

WARUNKI OSIĄGNIĘCIA SUKCESU PRZEZ STRATEGIĘ

• Zorientowanie dostępnych środków na działania rozwojowe, a nie na konsumpcję

• Bazowanie na endogenicznym potencjale rozwojowym

• Zorientowanie strategii na budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy

• Zorientowanie strategii na konkurencyjność regionów

• Uruchomienie szerokiej palety instrumentów, bowiem nie ma jednego prostego zunifikowanego rozwiązania

• Uwzględnienie specyfiki poszczególnych województw

• Zwiększenie możliwości współfinansowania działań rozwojowych przez samorządy Polski Wschodniej

• wymaga działań realizowanych przez trzy poziomy władzy publicznej odpowiedzialnej za realizację polityki rozwoju - poziom centralny, regionalny i lokalny.

• zbyt duże zróżnicowania regionalne ograniczają możliwości rozwoju całego kraju.

• sukcesy w rozwoju Polski Wschodniej nie są tylko realizacją aspiracji i potrzeb regionalnych społeczności, lecz leżą w interesie całego kraju

Warunki osiągnięcia sukcesu przez Strategię - POZIOM RZĄDOWY

• strategia stanowić będzie trwały (niezależny od zmian politycznych) dokument stanowiący ramy rozwojowe na lata 2007-2020

• Strategia powinna być realizowana za pomocą wieloletnich programów rządowych oraz za pomocą programów operacyjnych współfinansowanych przez Unię Europejską.

• Szczególne znaczenie ma ustanowienie specjalnego programu operacyjnego „Rozwój Polski Wschodniej”, który będzie funkcjonował w obecnej perspektywie budżetowej 2007-2013.

• istotne jest, aby po roku 2013 w kolejnych perspektywach budżetowych Unii Europejskiej były kontynuowane działania poprzez ustanawianie kolejnych programów operacyjnych

• Istotnym elementem wdrażania strategii jest też jasne określenie odpowiedzialności i kompetencji w strukturach rządowych za realizację strategii

• ustanowienie pełnomocnika rządu w Ministerstwie właściwym ds. rozwoju regionalnego, który:

• 1) odpowiadałby za realizację programu operacyjnego „Rozwój Polski Wschodniej”,

• 2) koordynował działania w innych programach rządowych na rzecz realizacji strategii

• 3) współpracowałby z samorządami województw i lokalnymi Polski Wschodniej w zakresie osiągania celów strategii

Warunki osiągnięcia sukcesu przez Strategię - POZIOM REGIONALNY

• Rolą samorządów województw Polski Wschodniej jest prowadzenie własnej polityki rozwoju regionalnego przy wykorzystaniu środków własnych i RPO, tak aby działania rządu i samorządu dawały efekt synergiczny

• dobra i efektywna współpraca samorządów województw Polski Wschodniej z wojewodami, aby uniknąć niepotrzebnych konfliktów ograniczających efektywność wsparcia unijnego i rządowego.

• Od współpracy na poziomie regionalnym między samorządami oraz z wojewodą zależy absorpcja środków wsparcia na realizację strategii.

• współpraca wszystkich szczebli samorządu terytorialnego na rzecz prowadzenia działań prorozwojowych, ze szczególnym uwzględnieniem pozyskiwania bezpośrednich inwestycji zewnętrznych oraz wspierania MŚP

Warunki osiągnięcia sukcesu przez Strategię - POZIOM LOKALNY

• Samorządy lokalne są ważnym uczestnikiem realizacji strategii, gdyż ze środków własnych oraz aktywnością działań lokalnych wspierają rozwój społeczno-ekonomiczny swoich terenów.

• przygotowują ważne projekty rozwojowe

• Do obszarów aktywności lokalnej należą m.in. wzrost jakości infrastruktury technicznej, tworzenie społeczeństwa obywatelskiego otwartego na postęp technologiczny, tworzenie nowoczesnych klastrów opartych o współpracę biznes - władze lokalne - instytucje otoczenia biznesu.

• Szczególną rolę i odpowiedzialność muszą na siebie przejąć samorządy gminne stolic województw Polski Wschodniej

• Szybkie przygotowanie się do przejęcia funkcji metropolitalnych oraz wzorowa współpraca z władzami rządowymi i samorządem województwa z jednej strony, a także samorządami gmin w obszarze oddziaływania metropolitalnego z drugiej strony, w istotny sposób może przyśpieszyć rozwój całego regionu.

Gospodarka regionalna Dokumenty strategiczne Lubelszczyzny

PROGRAM OPERACYJNY ROZWÓJ POLSKI WSCHODNIEJ (PO RPW), zwany dalej Programem, jest

jednym z instrumentów polityki regionalnej, do których należą: regionalne programy

operacyjne, przygotowywane przez samorządy województw oraz krajowe programy

operacyjne: Innowacyjna Gospodarka, Infrastruktura i Środowisko, Kapitał Ludzki, Pomoc

Techniczna oraz programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Powyższe instrumenty

służą realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia (NSRO), zatwierdzonych

decyzją Komisji Europejskiej z dnia 7 maja 2007 r.

Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia są odpowiedzią Polski na Strategiczne Wytyczne

Wspólnoty dla spójności (SWW)1, określające ramy dla interwencji funduszy w latach 2007-

2013. PO RPW jest również instrumentem realizacji odnowionej Strategii Lizbońskiej.

Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013

• Cel główny Przyspieszenie tempa rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej w zgod2zie z zasadą zrównoważonego rozwoju

• Zasięg terytorialny województwa: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie

• Srodki 2675 mln euro, 2273 mln euro UE, 401 mln euro polskie

• Beneficjenci: uczelnie, jst, związki i stowarzyszenia jst, jednostki naukowe, przedsiębiorcy, osoby prawne albo jednostki organizacyjne które nie prowadzą innej działalności poza inwestycjami w MSP we wczesnej fazie rozwoju, organizacje pozarządowe, instytucje ważne dla regionu z punktu widzenia rozwoju (WUS, BPP), instytucje otoczenia biznesu, organy administracji rządowej, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

PO RPW - priorytety

1)NOWOCZESNA GOSPODARKA Stymulowanie rozwoju konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy

Działania:

• Infrastruktura uczelni

• Wsparcie powstawania i dokapitalizowania instrumentów inżynierii finansowej

• Wspieranie innowacji

• Promocja i współpraca

• Oczekiwane efekty

- podniesienie jakości kształcenia na poziomie wyższym

- poprawa warunków do prowadzenia działalności gospodarczej

- zbudowanie stałej platformy kooperacji pomiędzy regionami Polski Wschodniej

- podjęcie wspólnych działań promocyjnych w współpracy międzyregionalnej.

2)INFRASTRUKTURA SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO Zwiększenie dostępu do Internetu szerokopasmowego w Polsce Wschodniej

Działanie

• Sieć szerokopasmowego internetu Polski Wschodniej

• Oczekiwane efekty:

-Poprawa konkurencyjności rynku szerokopasmowego Internetu

-Zwiększenie poziomu wiedzy i kompetencji oraz świadomości zakresu wykorzystania internetu i korzyści z niego płynących, eliminacja wykluczenia cyfrowego

3) WOJEWÓDZKIE OSRODKI WZROSTU Rozwój wybranych funkcji metropolitalnych miast wojewódzkich.

• Działania

• Systemy miejskiego transportu zbiorowego

• Infrastruktura turystyki kongresowej i targowej

Przewidywane efekty:

• Zwiększenie mobilności mieszkańców

• Stworzenie warunków do dynamicznego rozwoju turystyki kongresowej i targowej

4) INFRASTRUKTURA TRANSPORTOWA Poprawa dostępności i jakości powiązań komunikacyjnych województw Polski Wschodniej.

• Działanie infrastruktura drogowa

• Przewidywane efekty: poprawa dostępu do krajowego i międzynarodowego układu transportowego

5)Zrównoważony rozwój potencjału turystycznego opartego o warunki naturalne Zwiększenie roli zrównoważonej turystyki w gospodarczym rozwoju makroregionu

• Działania

• Promowanie zrównoważonego rozwoju turystyki

• Trasy rowerowe

Oczekiwane efekty:

Opracowanie wspólnej oferty turystycznej dla PW obejmującej promocję zrównoważonych form turystyki w tym takich form, które zmniejszają potrzebę korzystania z

Indywidualnej motoryzacji.

Wzrost zainteresowania turystyką rowerową uprawianą na terenie Polski Wschodniej.

6) POMOC TECHNICZNA Optymalizacja procesu realizacji Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej.

• Działanie

• Wsparcie procesu wdrażania oraz promocja programu

Przewidywane efekty:

- optymalizacja systemu zarządzania i wdrażania PO

-Podniesienie potencjału administracyjnego instytucji zaangażowanych w realizację

Programu,

-Upowszechnienie wiedzy na temat wsparcia z UE a także uspołecznienie dokumentów na kolejny okres programowania

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY (RPO) woj. Lubelskiego 2007-2013

1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej województwa lubelskiego

2. Strategia realizacji RPO

3. Osie priorytetowe RPO

4. Plan finansowy

5. System realizacji RPO

6. Ewaluacja ex ante wraz z oceną spodziewanego efektu makroekonomicznego

7. Ocena przewidywanego wpływu na środowisko

Beneficjenci: jst, ich związki i stowarzyszenia, jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną, instytucje otoczenia biznesu, szkoły wyższe, przedsiębiorcy, partnerzy społeczni i gospodarczy, kościoły i związki wyznaniowe, jednostki naukowe, organizacje pozarządowe, inne jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną

1156 mln euro z UE

277 mln euro środków prywatnych

204 mln euro środków polskich publicznych

Razem 1637 mln euro

Dziewięć osi priorytetowych

Instytucja zarządzająca Zarząd województwa lubelskiego

Instytucja certyfikująca Urząd Wojewódzki

Instytucja audytująca Urząd Kontroli Skarbowej w Lublinie

Oś 1 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I INNOWACJE

• Cel wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw w regionie. Osiągany poprzez:

• Zwiększenie zdolności inwestycyjnej w początkowym okresie funkcjonowania mikroprzedsiębiorstwa

• Wzrost innowacyjności MSP

• Zwiększenie produkcji i wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych

• Dostosowanie przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska

• Rozwój przedsiębiorstw realizujących projekty z zakresu turystyki i rekreacji

• Wsparcie procesu opracowania i transferu technologii do przedsiębiorstw

• Ułatwienie dostępu przedsiębiorstwom do specjalistycznej pomocy doradczej

Oś 2 INFRASTRUKTURA EKONOMICZNA

• Cel stworzenie przyjaznego otoczenia dla prowadzenia działalności gospodarczej

• Poprzez:

• Ułatwianie dostępu przedsiębiorstwom do zewnętrznych źródeł finansowania

• Zwiększenie wykorzystania potencjału regionalnych uczelni i jednostek naukowych poprzez wsparcie dla rozwoju infrastruktury badawczo-rozwojowej

• Wsparcie jakości funkcjonowania oraz infrastruktury instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy

• Promocję gospodarczą przedsiębiorstw województwa

Oś 3 atrakcyjność obszarów miejskich i tereny inwestycyjne

• Cel wzrost atrakcyjności inwestycyjnej regionu poprzez wsparcie dla obszarów rewitalizowanych i terenów inwestycyjnych

• Finansowanie:

• Projekty inwestycyjne dotyczące kompleksowego zagospodarowania terenów inwestycyjnych

• Projekty polegające na wyposażeniu terenów inwestycyjnych w podstawową infrastrukturę techniczną

• Finansowanie projektów mających na celu przywrócenie zdegradowanym obszarom miejskim różnych funkcji

• Wsparcie dla kompleksowych projektów w zakresie budownictwa mieszkaniowego w miastach

Oś 4 SPOŁECZEŃSTWO INFORMACYJNE

• Cel wzrost konkurencyjności regionu poprzez rozwój lokalnej i regionalnej infrastruktury oraz usług społeczeństwa informacyjnego

• Finansowanie:

• Projekty z zakresu infrastruktury teleinformatycznej w tym lokalnych sieci szerokopasmowych

• Finansowanie systemu usług na poziomie regionalnym i lokalnym

Oś 5 TRANSPORT

• Cel poprawa wewnętrznej i zewnętrznej dostępności komunikacyjnej

• Finansowanie: usprawnienie powiązań komunikacyjnych o znaczeniu regionalnym

• Poprawa jakości powiązań komunikacyjnych o znaczeniu lokalnym

• Poprawa jakości funkcjonowania systemów transportu publicznego

• Zwiększenie udziału transportu kolejowego w przewozach

• Poprawa lotniczej dostępności komunikacyjnej regionu

Oś 6 ŚRODOWISKO I CZYSTA ENERGIA

• Cel poprawa stanu, zachowanie bioróżnorodności oraz zapobieganie degradacji środowiska

• Kierunki finansowania:

• Dotacje na oczyszczanie ścieków oraz zaopatrzenie w wodę

• Wsparcie gospodarki odpadami

• Dotacje na zapobieganie powodziom, skutkom suszy i okresowym podtopieniom

• Wsparcie monitorowania środowiska

• Finansowanie ochrony bioróżnorodności ochrony środowiska oraz kształtowania postaw ekologicznych

• Wyposażenie obiektów i zakup sprzętu w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego

• Wsparcie dla przedsięwzięć w zakresie zastępowania tradycyjnych źródeł ciepła alternatywnymi OZE

Oś 7 KULTURA TURYSTYKA i współpraca międzyregionalna

• Cel zwiększenie udziału sektorów kultury i turystyki w gospodarce województwa i wzmocnienie powiązań międzynarodowych regionu.

• Finansowanie: projekty poprawiające dostępność do obiektów i dóbr kultury oraz miejsc atrakcyjnych turystycznie

• Dotacje na przystosowanie zabytków do potrzeb turystyki i kultury oraz rozwijanie i wspieranie infrastruktury kultury

• Wsparcie finansowe projektów polegających na łączeniu funkcji turystycznych z rekreacyjnymi, edukacyjnymi, ekologicznymi i kulturalnymi

• Tworzenie i rozwijanie kompleksowego systemu informacji i promocji turystycznej i kulturalnej

• Wsparcie tworzenia efektywnych powiązań międzyregionalnych w układzie bilateralnym i sieciowym

Oś 8 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA

• Cel poprawa kształcenia oraz dostępu do wiedzy, usług medycznych i pomocy społecznej

• Dotacje na inwestycje z zakresu infrastruktury edukacyjnej wszystkich szczebli nauczania

• Dotacje na inwestycje z zakresu infrastruktury sportowej - jakość i dostępność obiektów

• Dotacje na inwestycje z zakresu infrastruktury ochrony zdrowia

• Dotacje na inwestycje z zakresu pomocy społecznej

Oś 9 POMOC TECHNICZNA

• Cel Zapewnienie efektywnego oraz zgodnego z prawem i politykami wspólnotowymi wdrażania RPO poprzez wsparcie instytucji uczestniczących w zarządzaniu i wdrażaniu

• Finansowanie: zatrudnienia personelu, podnoszenie kwalifikacji, proces naboru, selekcji, oceny i wyboru projektów, wsparcie kontroli, monitoringu, ewaluacji, systemu informatycznego, sprzęt komputerowy z oprogramowaniem, biurowy, szkolenia dla beneficjentów, obsługa Komitetu Monitorującego, przygotowanie kolejnego programu

35

---