Agrotechnika Jabłoni

1. Formowanie wrzeciona i super wrzeciona

- korona wrzecionowata

weszła w użycie w latach 30- tych ubiegłego wieku. Korona ta wymaga trochę więcej cięcia niż poprzednia, jest to korona przewodnikowa, ma typowy kształt stożka, dół szerszy niż góra, korona dla podkładek karłowych i półkarłowych, można stosować w systemie pasowym. Do formowania tego typu koron nadaje się materiał bardzo dobrej jakości; jednoroczne okulanty z rozgałęzieniami, dwuletnie z jednoroczną koroną. Praktycznie nie stosuje się cięcia po posadzeniu, z wyjątkiem cięcia korekcyjnego (usuwanie na gładko pędów bocznych na wysokości 0,5 m od ziemi i usunięcie pędów konkurencyjnych). Odmiany o dużej sile wzrostu- przewodnik jest bardzo silny, należy go przyciąć, a pędów bocznych nie. Przy okulantach nierozgałęzionych przycinamy. Drzewa te rozpoczynają owocowanie w 2- 3 roku.

* jabłonie na podkładkach karłowych (M9, P.2, P.22) i półkarłowych (M.26, M.7, P.14)

* grusze na pigwie

* śliwy, czereśnie, brzoskwinie

- korona superwrzecionowa- stosuje się do niej drzewka 2- letnie z 1-roczną koroną. Powyższe korony różnią się objętością, zasada ich formowania jest podobna, ale u superwrzecionowej nie dopuszczamy do rozwoju pierwszego okółka gałęzi, tylko w koronie wrzecionowej stosujemy cięcie prześwietlające i na czop

2. Cięcie odmładzające, długośc rotacji pedów i cięcie letnie

Rodzaje cięć:

1. cięcie zimowe

- prześwietlające

- odnawiające

- odmładzające

2. cięcie letnie

- cięcie prześwietlające

- rozrzedzanie koron

- zmniejszenie objętości

- obniżenie wysokości

- spłaszczenie koron (większe międzyrzędzia dla maszyn, aby miały dobry przejazd)

Gałęzie wrastające i krzyżujące się wycina się

Cięcie zimowe ma bardzo duży wpływ na wielkość owocu, zaś letnie na rumieniec i wybarwienie

Cięcie odmładzające, stosuje się głównie przy wiśniach, brzoskwiniach. Wiele odmian wiśni się ogałaca.

Rubin, Cortland- cięcie odmładzające.

Przy zmianie typu korony stosuje się cięcie odmładzające.

Cięcie letnie (VII-IX), cele:

- poprawienie jakości owoców

* więcej światła jest dostarczane

- osłabienie wzrostu (nie pobudza go, pobudza cięcie zimowe)

- zmniejsza zapotrzebowanie pracy na cięcie zimowe

- ogranicza występowanie gorzkiej plamistości podskórnej na jabłoni (powodowanej przez zaburzenia w pobieraniu Ca)

- wykonywanie zabiegów nie związanych bezpośrednio z owocowaniem (np. cięcie na krótkopędy, uszczykiwanie)

Przyrosty z cięcia letniego będą mieć 50- 60cm, zaś w lipcu 20 cm

3. Cięcie jabłoni owocujących ; odm, podkładka, typ cięcia

• ciecie letnie u wczesnych odmian jest konieczne np. u Genewy gdyz usuwa się jednoroczne pedy zasalniajace owoce

• dla odmain silnie rosnacych o sztywnych pedach np. Gloster, Red Delicious, Alwa zalecane jest skracanie albo uszczykiwanie pedow 20-30 cm w lecie zamaist calkowitego ich usuwania

• dla odmian słąbo rosnacych o wiotkich pedach np. Idared, Golden Delicious, Szampion, Ligol i Katia zalecane jest usuwanie nadmiaru pedow

• odmiany owocujace na koncach pedów np. Cortland, Rubin, Paulared należy dosc intensywnie przeswietlac nawet ze skracaniem starszych galezi

• w przypadku odmian owocujacych na kncach pedow nastepuje ogolacanie się w srodku i musimy cofnac się do tylu ze wzrostem drzewa, skraca się polowe konarowi tych odmian nie tniemy na czop, najlepsza dla tych odmian była by korona prawie naturalna

4.Formowanie korony osiowej, porównanie z wrzecionem

Korona osiowa to drugi typ korony stosowany w nowoczesnym sadzie

Jedynym elementem salym jest przewodnik pozostale elementy korony sa wycinane przez ciecie na czop w rotacij 3 letniej, ten typ korony polecany jest do intensyuwnej uprawy jabloni polkarlowych M26, M7, P14, MM106. możliwe jest sadzenie w gestosci 2000 drzew na hektardzieki zastosowaniu ciecia wylącznie odnawiajacego. W przypadku tej korony nie ma prawa być pedow starszych niż trzy lata. Formowanie korony osiowej jest prostrze niż wrzecionowej

5. Charakterystyka preparatów do wczesnego i póżnego przerzedzania zawiązek

Chemiczne przerzedzanie zawiazków jabłoni i grusz

1. wczesny termin przerzedzania, zalety i wady

• przerzedzanie po kwitnieniu (opadnieciu płatków), u odmian wczesnych gdy koniec opadania płatkow, a u odmian poznych 2-3 dni po poadnięciu około 80% płatków

• srodki chemiczne oparte na syntetycznych auksynach (NAA) i etefonie: Pomonit (NAA+mocznik) w stezeniu 0,03%, lub pomonit w stezeniu 0,04% z Agrostymem w stezeniu 0,025%.

2. późny termin przerzedzania gdy srednica zawiazków z kwiatów królewskich jest około 10-12 mm. Uzywa się tu preparatów chemicznych opartych na syntetycznych cytokininach : Paturyl w stezeniu 0,05-0,10% lub Bioprzerzedzacz w stezeniu 0,075%.

Ilosc wody uzywana do poryskiwan 1000-1500 litrów na hektar.

6.Przerzedzanie ręczne- cel, sposób, termin

Reczne przerzedzanie zawiazkow jabloni

• korekta przerzedzania chemiznego

• usuniecie owocow z defektami

• rozrzedzenie gron (odmiany drobnoowocowe 1 jabłko/grono, odmiany wielkoowocowe 3 jabłka/grono)

• zachowanie odległosci miedzy owocami ( odm. Drobnoowocowe 10cm, odm wielkoowocowe 15 cm, odm wczesne 20 cm

• przerzedzanie dla okreslonej liczby owoców(plon z hektara, plon z drzewa)

• ilosc wody do opryskiwania 1000-1500l/ha

7. Cele stosowania preparatów wspomagających na jabłoniach

środki poprawiające jakosc owoców a nie bedace bioregulatorami

1 Asahi SL biostymulator stosowany jako antidotum po szkodach przez przymrozki, gradobicie, czy srodki fititoksyczne. Dawka 0,5 l/ha i minimum 1000l wody na ha

2 Fruton najbardziej efektywnie pobierany przez owoce, składnik czynny to wapn w postaci uwodnionego chlorku wapnia. Dawka 3-10 l/ha

3 Goemar BM 56 nawoz do dolistnego dokarmiania roslin sadowniczych w okresie rozwoju kwiatow, kwitnienia i poczatkowym wzroscie zawiazkow. Dawka 3l/ha

4 Pollinus atraktant dla pszczół oraz innych owaodów zapylajace kwaity mało atrakcyjne np. u gruszy czy trzesni, dawka 1l/ha

8. Problem ordzawienia ow

Oradzwienie (tkanka korkowa na skrce) może wynikac z roznych przyczyn:

• klimatyczne np. nagłe obnizenie tempertaury

• uprawowe np. nadmierne nawozenie azotowe

• dobor odmian i podkladek

• srodki chemiczne

• choroby i szkodniki

• poziom endogennych giberelin

przyzyny ordzawien:

• silny strumien cieczy z opryskiwaza

• duze krople formowanie przez ciecz

• niektóre wirusy

• mączniak jabłoni

• grzyby z rodziny Alternaria

• szpeciele- pordzewiacz jabłoniowy

• przedziorki

odmiany jabloni których owoce ulegaja ordzawienionponiewaz maja bardzo malo wosku na skorce: Golden Delicious, Koksa pomaranczowa, Fiesta, Booskop, Honeygold, Arlet

odmiany których owoce sporadycznie się ordzawiaja Elisa, Gala, Szampion, Rubinette, Melrose, Jonagold.

Odmiany których owoce ulegaja ordzawieniom przez maczniaka: Elisa, Cortland, Lodel, Jonatan

Sposoby zapobiegania ordzawiniom :

• dobór odmian

• odpowiednie nawadnianie

• umiejetne nawozenie azotowe

• przerzedzanie zawiazkow

• ochrona fitosanitarna

• srodki chemiczne zapobiegajace ordzawiniom

9. Technika stosowana do przyśpieszenia zbioru, poprawiania wybarwienia oraz przeciwdziałania opadaniu przed zbiorem

zapobieganie opadaniu owoców przed zbiorem

odmiany jabłoni o skłonnosciach do zrzucania owocow przed zbiorem: Early Geneva, Paulared, Katia, Szampion, Fiesta, Ligol, McIntosh

Zapobieganie:opryskiwanie drzew na 10 dni przed zbiorem prepartaem Pomonit super 050 w stezeniu 0-04%

Przyspieszanie terminu zbioru i poprawa wybarwienia owoców

Opryskiwanie za pomoca

• mieszaniny Agrostymu w steż 0,12% z Pomonitem 0,04% na 7-10 dni przed planowanym zbiorem

• środkami typu Etrel 0,12% albo Flordimex 1,5 l/ha na 10-12 dni przed planowanym zbiorem owoców odmian wczesnych dla poprawy wybarwienia

10. Metody regulowania wzrostu drzew; mech i chem

Mechaniczne metody:

1 ciecie korzeni i nacinanie pni, celem tych zabiegow jest ograniczenie wzrostu wegetatywnego drzewa, na ciecie korzeni lepiej reaguja drzewa na podkladkach karłowych gdyz maja słabszy system korzeniowy. Termin i technika ciecia- na jabloniach na podkladkach karłowych i połkarłowych zabieg wykonuje się wiosna na głebokosc 30 cm w odległosci około 50 cm od pnia drzewa.

Ciecie korzeni stosuje się tylko wtedy gdy jest to konieczne, i tnie się tylko starsze drzewa które osiagneły już pełne rozmiary przypisane danej odmianie i podkladce.

Ciecie korzeni nie jest zabiegiem polepszajacym jakosc owocow natomiast może przyczynic się do wzrostu liczyb owocow..

Na ogół ciecie wykonuje się po obu stronach drzewa, wtedy wówczas będzie bardziej uwidoczniony efekt tego ciecia.

Nacinanie pni drzew polega na ograniczeniu dopływu zw. Mineralnych i wody do drzewa i może być wykonywane na drzewach które dobrze rosna. Nacinanie wykonuje się albo pilarka albo specjalnym nozem. Naciecie wykonuje się po obu stronach pnia

obydwa opisane zabiegi sa dosc drastyczne.

Chemiczne regulowanie wzrostu drzew jabłoni.

1. stymulacja rozgałezien bocznych młodych jabloni i czeresni w sadzie

2. hamowanie wzrostu owowcujacych drzew jabloni\

Chemiczne regulowanie wzrostu dzrew jabłoni, głównym celem sadu jest osiagniecie wysokiego plonu tzn duza ilosc drzew na hektarze i musza być utrzymane w takich rozmiarach jak zakładano , wiec aby zapobiec temu wyrastaniu poza rozmiary stosuje się retardanty.

Retardanty np. Agrostym, Ethrel, Flordimex, Regalis, Apogee, Cultar.

Gatunki nie wymagajace chemicnej stymulacjii

• jabłonie wymagają ale nie wszytskie odmiany

• wisnie nie wymagaja

• brzoskwinie nie wymagaja

• sliwy wiekszosc nie wymaga

• czeresnie wymagaja

• morele czasmi ale raczej niewymagaja

• grusze niektóre odmiany wymagaja

11. Charakterystyka Regalisu

Regalis 10 WG charakterystyka:

• substancja czynna proheksadion wapnia

• zawartosc substancji czynnej 100g/kg

• formulacja- granule do sporządzania zawiesiny wodnej

• zastosowanie- ograniczenie wzrostu pedow

• sposób dzialania- preparat syntetyczny hamuje synteze giberelin, stymuluje synteze flawonoidu a

• dawka 0,75-2 kg/ha

• karencja 55 dni

• inne własciwosci: stymuluje odpornosc na choroby grzybowe, bakteryjne. Poprawia zawiazywanie paków kwiatowych, opoznia proscesy starzenia, poprawia wybarwienie i wielkosc owocow

działanie uboczne Regalisu: może wywoływac przejściowe odpornosci na parcha, maczniaka i zaraze ogniowa trwajaca4-5 tygodni.

Nie powinnos ie przekraczac dawki 2,5 kg/ha

Stosowanie Regalisu 10 WG:

• stosowac w fazie wykształcenia 4-5 lisci, gdy każdy ped osiagnie dlugosc 4-7 cm

• kolejne opryskiwania (w miare potrzeb) po około 4 tygodniach zachowuja okres karencji.

Obliczanie dokładnej dawki Regalisu

• wzrost słaby zalecane 0,75-1,0 kg/ha

• wzrost średni zalecane 1-1,5 kg/ha

• wzrost silny zalecane 1,5-2 kg/ha

dawka uniwersalna to około 1,5 kg/ha

obliczanie dawki Regalisu dostosowanej do warunków danego sadu

parametr	współczynnik 0,7	współczynnik 0,8	współczynnik 1,0	współczynnik 1,3
odmiana		Golden Delicious i podobne	Lobo, Celeste, Gloster, Gala i podobne	Jonagold, Rubin, Elstar i podobne
podkładka		P 22 i podobne	M 9 i podobne	MM 106 i podobne
wiek	1--2	2--5	5--10	>10
owocowanie		wysokie	normalne	niskie
dostepnosc wody	niska	średnia	dobra
nawozenie	niskie	słabe	wysokie

I teraz gdy mamy odmiane Golden Delicious to w zaleznosci jakie ma ten nasz sad parametry takie wypisujemy współczynniki:

• Golden Delicious -0,8

• Na podkładce MM 106- 1,3

• Wiek 5-10 lat- 1,0

• Owocowanie niskie- 1,3

• Woda niska- 0,7

• Nawozenie wysokie- 1,0

Dawka uniwersalna to 1,5

I wszystko się teraz mnozy czyli 1,5x0,8x1,3x1,0x1,3x0,7x1,0=1,42

I 1,42 jest to dawka nizsza niż uniwersalna i trzeba taka zastosowac w przypadku takiego sadu.

Regalis zawiera zwiazek wapnia jako składnik czynny , i to zwiazane jest z tym ze rozpuszczenie tego srodka w wodzie o wysokim pH powoduje ze preparat przestaje działac.

Preparat jest wchłaniany przez liscie w rostworze zdysocjowanym, im pH roztworu wyzsze tym jego wchłanianie gorsze i odwrotnie. Jako zakwaszacz w Polsce polecanay siarczan amonu i poecana dawka to około 2 kg na 100 litrow wody.

Osiagnieto dobre wyniki zakwaszajac wode kwaskiem cytrynoweym w ilosci 1 kg na 1000 litrow wody

Do Regalisu nie powinnosie stosowac wody o tem ponizej 10 stopni C

Ilosc wody na hektar tokoło 300-400litrów

Temperatura stosowania srodka 17-22 stopnie C

Sprzyjające opryskiwanie w okresie gdy mała transpiracja lisci czyli przy duzej wilgotnosci.

Agrotechnika gruszy

1. Wymagania glebowe i klimatyczne grusz, odm do uprawy towarowej

Szczegółowe wymagania grusz:

• stanowiska ciepłe, lepsze niż pod jabłonie (pora kwitnienia, niska wytrzymałosc pąków kwiatowych na mroz, drzewo mniej odporne na mroz niż jabłonie)

• grusze wymagaja gleb żyźniejszych niż jabłonie (gliniaste, glinisato-piaszczyste, pyłowe, zasobne w wode, klasy II, III do IV (ale na IV konieczne nawadnianie)

• kwiaty grusza na ogół wydzielaja mniej nektaru, sa mniej atrakcyjne dla owadów zapylajacych, sa brzydsze, nektar grusz ma mniej cukru niż np. nektar jabłoni

• grusze sa słabiej zapylane i dlatego jest mniej owoców

• grusza dosc szybko się kozreni, ale nie toleruje w glebie duzej zawartosci weglanu wapnia

podstawowoe odmiany do sadów towarowych to:

• konferencja na pigwie S lub siewce gruszy

• Lukasówka an pigwie S

• Komisówka na pigwie S

Uzupełnianie sadów starszymi odmianami typu Faworytka, Bonkreta Williamsa, oraz nowymi odmianami np. Dicolor i Concorde

2. Sznury pionowe (formowanie)

Najnowoczesniejsza metoda formowania grusz to metoda sznurów pionowych,

Jest to uprawa bardzo intensywna przy której można sadzic 4000 dzrew na hektar, ale musza być spelnione warunki:

• musi być odmiana słabo rosnaca

• odmaina co tworzy mało rozgałezien

• co szybko wchodzi w okres owocowania

• nie na podkładkach karłowych

wymagania przy których mozan stosowac ta metode:

• wyjatkowo dobre stanowisko

• drzew na podkładkach z Pigwy S

• odmainy sprawdzone w Polsce do tego formowania to: Faworytka, konferencja, Lukasówka, Concorde i Dicolor

• konieczne podpory o wysokosci 3,5 metra z dwoma drutami biegnacymi poziomo, pierwszy na wysokosci 1,5 m, drugona szcycie słupa, drut o srednicy 3mm, słupy co 10 m

aby moc formowac te korony potrzebny jest specjalny materiał szkółkarski tzn dwuletnie drzewa bez cietego przewodnika i bez wyraznych rozgałezien bocznych. Mozan także uzyc nierozgałeziony jednoroczny okulant ale formowanie drzewek jest wtedy bardzo utrudnione.

Odmainy musza mieć tendencje do sąłbego rozgałeziania się ponieważ im wiecej rozgałezien tym gorzej.

Gestosc i rozstawa dla sznurów

Miedzy rzedami 3 m

W rzedzie 60-90 cm

Gestosc 3700-5560 drzew na ha

Formowanie sznurów pionowych gdy mamy dwuletnie dzrewka z niecietym przewodnikiem, to po posadzeniu usunac wszyttko do 50 cm na gladko, skrócic na kilka oczek sile pedy, oraz delikatnie przywiazac drzewo do drutów. Corocznie w kolejnych latach usuwa się wyrastajace silnie pedy, uszczykuje się w lecie oraz stosuje się ciecie na czop.

Letnie uszcykiwanie- uszcykuje się wyrastajace silne pedy w czerwcu nad 3-5 oczkiem, po ukazaniu się wtornych przyrostow uszczykuje się nad 1-2 lisciem.

3. Szpalery gruszowe wraz z przyginaniem pędów

1. korona szpalerowa dla drzew odmian konferencja na siewkach

• przyginanie pędów u grusz to bardzo wazny zabieg ponieważ grusza nie toleruje wydawania bardzo silnych pedów, można je wycinac ale opoznia to wejscie drzew w okre owocowania dlatego trzeba przyginac

• podpory wskazane sa tylko pod drzewa na karłowych podkładkach

• korona szpalerowa polecana do silnie rosnacych podkladek gdyz umozliwia sadzenie w wiekszej gestosci bo o ile dzrewa w rzedzie usza mieć odległosc 3-4 metrów o tyle przy tej koronie można znaczenie zmniejszyc odległosci mniedzy rzedami.

Szpaler i jesgo formowanie

Formuje się tak jak u jabłoni

---