 | Pobierz cały dokument orodkowy.ukad.nerwowy.materialy.sum.iv.rok.doc Rozmiar 520 KB |
OŚRODKOWY UKŁAD NERWOWY
(J.W.)
Rozwój CSN :
Rozwój układu nerwowego rozpoczyna się w 3 tyg. życia zarodkowego. Zarodek ma wtedy kształt tarczy i jest utworzony z trzech warstw komórek - warstwę zwróconą do pęcherzyka żółtkowego nazywamy endodermą ( a jednocześnie tę stronę tarczy określamy jako brzuszną), warstwę zwróconą do owodni nazywamy ektodermą ( a tę stronę tarczy określamy jako grzbietową). Pomiędzy tymi dwiema warstwami znajduje się mezoderma.
Komórki ektodermy początkowo tworzą gładką warstwę. Następnie silnie namnażają się w linii środkowej tworząc płytkę nerwową. Płytka nerwowa jest zgrubiałym obszarem embrionalnej ektodermy, kształtu gruszkowatego, rozpościerająca się pomiędzy węzłem pierwotnym a błoną policzkowo-gardłową. Brzegi płytki rosną szybciej niż jej centralna część. Fakt ten powoduje powstawanie pośrodku płytki rowka - sulcus neuralis, który pogłębia się w rynienkę nerwową (ok. 3 tygodnia życia zarodkowego). Brzegi rowka wzrastając zaczynają się stykać ze sobą (noszą wtedy miano fałdów nerwowych lub rdzeniowych), zrastają się, przez co rynienka nerwowa zamyka się w cewkę nerwową (tuba neuralis), co ma miejsce ok. 4 tygodnia życia zarodkowego. Zrastanie rozpoczyna się na granicy przyszłego mózgowia i rdzenia kręgowego. Postępuje zarówno
w kierunku głowowym i ogonowym. W wyniku tego procesu cewka nerwowa jest otwarta jedynie na obu końcach - powstają otwory : neuroporus anterior (s. cranialis) et neuroporus posterior (s. caudalis). Otwór nerwowy przedni zamyka się w 25 dniu (4 tydzień) i przekształca się w blaszkę krańcową (lamina terminalis). Otwór tylny zamyka się w 27 dniu (4 tydzień).
Cewka nerwowa oddziela się od pozostałej ektodermy i układa się dogrzbietowo od struny grzbietowej (chorda dorsalis). Już na etapie rynienki nerwowej część komórek oddziela się tworząc tzw. listewki zwojowe lub grzebienie nerwowe (cristae neurales). W odcinku głowowym z tych grzebieni rozwijają się zwoje czuciowe nn. czaszkowych (n. V - ggl. trigeminale s. ggl. semilunare; n. VII - ggl. geniculi; n. IX - ggl. extracraniale et ggl. intracraniale s. ggl. petrosum; n. X - ggl. jugulare et ggl. nodosum), zwoje parasympatyczne (przydane gałęziom nerwu trójdzielnego - ggl. ciliare, ggl. oticum, ggl. pterygopalatinum, ggl. submandibulare, ewentualnie ggl. sublinguale). W pozostałych odcinkach pierwotnej cewy nerwowej grzebienie nerwowe ulegają podziałowi na segmenty, co daje początek metamerycznie ułożonym zwojom międzykręgowym (zw. rdzeniowym).
 | Pobierz cały dokument orodkowy.ukad.nerwowy.materialy.sum.iv.rok.doc rozmiar 520 KB |