T.3. Psychoanaliza - walka kultury i natury

Charakterystyki Paradygmatu psychoanalitycznego:

1. Istnienie nieświadomości.

2. Biologiczny charakter podstawowych sił motywujących - popędów.

3. Dzieciństwo nas buduje!

4. DETERMINIZM PSYCHICZNY

+ Freud:

5. Podstawowym popędem - popęd o charakterze SEKSUALNYM!

KULTURA,

wychowanie

(to co wyuczone)

K O N F L I K T W OSOBOWOŚCI

NATURA

(to co wrodzone)

popędy

Aspekty teorii psychoanalitycznej Z. Freuda

1. DYNAMICZNY

ROLA I DZIAŁANIE POPĘDÓW (libido)

2. EKONOMICZNY

PRZEPŁYW ENERGII W ORGANIŹMIE (kateksje)

3. TOPOGRAFICZNY

PODZIAŁ ŚWIADOMOŚCI (góra lodowa)

4. ROZWOJOWY

PIĘĆ STADIÓW ROZWOJU (oralne, genitalne,...)

5. STRUKTURALNY

TRÓJDZIELNA STRUKTURA OSOBOWOŚĆI (Id, Ego, Superego)

Aspekt dynamiczny - popędy

1. główny popęd - „libido”

2. dwa główne popędy: - Eros - popęd życia

- Thanatos - popęd śmierci

Każdy popęd ma swój:

• cel - rozładowanie napięcia = przyjemność,

• obiekt (zewn., wewn.),

• źródło - biologia („Id”).

Aspekt ekonomiczny - ROZDZIAŁ ENERGII

„MODEL HYDRAULICZNY”

1. KATEKSJA,

2. PRZEMIESZCZENIE,

3. SUBLIMACJA.

Z. Freud - stadia rozwoju psychoseksualnego

STADIUM ROZWOJU	STREFA EROGENNA	PROTOTYPOWA AKTYWNOŚĆ	KONFLIKTY / CELE	OSOBOWOŚĆ, CECHY
Oralne (0-2)	usta	ssanie, gryzienie, połykanie	Pragnienia libidalne - sadystyczne C: Relacja ufnej zależności	Oralno-inkorporująca Agresywna Oralno-sadystyczna
Analne (2-3)	odbyt	wydalanie, trening toalety	Kontrola - brak kontroli C: niezależność	Analno-retencyjna Ekspulsywna Produktywna
Falliczne (3-5)	narządy płciowe	autoerotyzm - masturbacja	Lęk kastracyjny (Kompleks Edypa) / zazdrość o penis, kompleks kastracyjny (kompleks Elektry) C: identyfikacja seksualna, powstanie superego	Falliczna Falliczno-narcystyczna
Latencji (6-12)	---------------	aktywność na świat zewnętrzny: zabawa, eksploracja, nauka, kompetencje społeczne	C: skuteczne funkcjonowanie w realnym świecie	odzwierciedlają się niepowodzenia z poprzednich faz
Genitalne (12-18)	wszystkie strefy	nawiązywanie relacji heteroseksualnych	C: satysfakcjonująca relacja seksualna, prokreacja	---------------

Z. Freud - struktura osobowości w ujęciu psychoanalitycznym

STRUKTURA OSOBOWOŚCI	ZASADA FUNKCJONOWANIA	SPOSÓB DZIAŁANIA
SUPEREGO	Zasada moralności Rób to co wypada, to co należy!	JA IDEALNE, GŁOS SUMIENIA
Ego	Zasada rzeczywistości popęd a wymagania środowiska	Proces wtórny
id	Zasada przyjemności - poszukiwanie bezpośredniej gratyfikacji popędu	Proces pierwotny

ASPEKT TOPOGRAFICZNY PSYCHOANALIZY FREUDA

PODZIAŁ ŚWIADOMOŚCI (METAFORA GÓRY LODOWEJ)

ŚWIADOMOŚĆ

PODŚWIADOMOŚĆ CENZURA C E N Z U R A

N I E Ś W I A D O M O Ś Ć

C. G. JUNG - FAZY INDYWIDUACJI W TEORII ANALITYCZNEJ

I Faza (0 - 40 lat )

JAŹŃ EGO

Przystosowanie (u każdego)

• budowa Ego

• wytwarzanie Maski

• tworzy się Cień

• rodzi się postawa (Extra -Intro)

• porządkują się funkcje psychiczne (M, U, I, P)

II Faza (40 - 100 lat)

Indywiduacja (u wybranych, nigdy się nie kończy)

• początkowa dezintegracja

• próżnia egzystencjalna

• konfrontacja z Cieniem (= Pokora)

• integracja Cienia

EGO JAŹŃ

I faza indywiduacji

JAŹŃ EGO

II faza indywiduacji

EGO JAŹŃ

C. G. JUNG - wybrane funkcje osobowości

1. Funkcje psychiczne:

1. 
   M y ś l e n i e

racjonalne

2. U c z u c i a

3. 
   I n t u i c j a

irracjonalne

4. Percepcja

Porządkowanie : 1. - dominująca

2. - wspierająca

dwie pozostałe - w podświadomości

2. Kierunki przepływu energii psychicznej:

do wewnątrz - Introwersja

na zewnątrz - Extrawersja

(komplementarne typy postaw)

Inne pojęcia najbardziej charakterystyczne dla psychologii analitycznej Junga:

1. nieświadomość zbiorowa (kolektywna),

2. synchroniczność

3. archetyp

ARCHETYPY I SYMBOLE

(alchemia Jaźni)

Tarot

T.4. PSYCHOLOGIA HUMANISTYCZNA - CZŁOWIEK KOWALEM WŁASNEGO LOSU

Charakterystyki Paradygmatu HUMANISTYCZNEGO:

1. Natura człowieka jest z przyrodzenia pozytywna (zdrowa) i dąży do samorealizacji (dobra, wzrastania...).

2. Społeczeństwo frustruje potrzebę samorealizacji.

3. Świadome doświadczanie „tu i teraz” - Fenomenologia.

4. Subiektywizm poznania.

5. Organicyzm - Holizm

6. Wyższość metod klinicznych nad eksperymentalnymi.

+ A. Maslow:

7. Badajmy ludzi samorealizujących się (zamiast chorych) - case-study, analiza biografii.

8. Badajmy człowieka (podmiot) a nie jego zachowania (przedmiot).

PIRAMIDA POTRZEB: A. MASLOW

POTRZEBY

WZROSTU

„B”

„META”

POTRZEBY

BRAKU

„D”

(podstawowe)

! ZAPRZECZA TEJ TEORII VIKTOR FRANKL, EGZYSTENCJONALISTA, PRZEŻYŁ OBÓZ KONCENTRACYJNY

WNIOSEK - W SYTUACJACH EKSTREMALNYCH PIRAMIDA NIE DZIAŁA

A. MASLOW

CECHY LUDZI SAMOREALIZUJĄCYCH SIĘ:

• Realizm

• Akceptacja siebie i otoczenia

• Spontaniczność

• Skoncentrowanie na problemie nie Self

• Dystans i potrzeba odosobnienia

• Niezależność, autonomiczność

• Oceniają ludzi niekonwencjonalnie

• Identyfikują się z ludzkością nie z narodem, rasą

• Bliskie związki nieliczne, lecz głębokie

• Wartości i postawy demokratyczne

• Nie mylą środków z celami

• Filozoficzny i niezłośliwy humor

• Wielki zasób zdolności twórczych

• Niezależni od danej kultury

• Nie zmagają się ze środowiskiem, lecz wznoszą ponad nie

• Doznają głębokich odczuć mistycznych, duchowych niekoniecznie związanych z religią

CECHY DOZNANIA SZCZYTOWEGO („PEAK EXPERIENCE”):

1. Jedność

2. Trans - czas i przestrzeń

3. Głęboka radość

4. Poczucie świętości

5. Obiektywizm i realność (nie trzeba dowodu)

6. Paradoksalność (a + b + c + d = e)

7. Niewyrażalność

8. Przemijalność

9. Trwała pozytywna zmiana postaw i zachowania

T.5. PSYCHOLOGIA TRANSPERSONALNA - „DZIECI KWIATY I NEW AGE”

NAZWISKA LUDZI ZWIĄZANYCH Z RUCHEM:

2. Sutich - psycholog

F. Pearls - Gestalt

I. Rolf - masaż

J. Baez - muzyk

R. Metzner - psycholog

K. Wilber - biolog

1. Watts - pisarz

T. Leary - psychiatra

M. Murphy - psycholog

S. Grof - psycholog

J. Lilly - psycholog

INSPIRACJE CZERPALI OD:

C. G. Jung

1. Maslow - PSYCHOLOG

W. Reich - PSYCHIATRA

A. Adler - PSYCHOLOG

R. May - PSYCHOLOG

G. Murphy - PSYCHOLOG

A. Huxley - FILOZOF, PISARZ

K. Kesey - PISARZ

C. Castaneda - ANTROPOLOG

P. Tillich - FILOZOF, TEOLOG

D. Bohm - FIZYK

K. Pribram - FIZYK

W. James - PSYCHOLOG

L. Orr - PSYCHOLOG

L. Le Shan - PSYCHOLOG

Nauczycieli ze wschodu, jak: Sri Aurobindo, Ramanakrishna, Vivekananda

Definicja psychologii transpersonalnej (Sutich, 1967):

„Psychologia transhumanistyczna jest nazwą nadaną sile („czwartej”) powstającej na polu psychologii, przez grupę psychologów i fachowców z innych dziedzin, którzy zainteresowani są tymi najwyższymi ludzkimi zdolnościami i możliwościami oraz ich realizacją, jakie nie znalazły stałego miejsca ani „pierwszej sile” (teoria klasyczna), ani w „drugiej sile” (teoria behaviorystyczna) ani w „trzeciej sile” (teoria humanistyczna). Powstająca „czwarta siła” szczególnie zainteresowana jest studiowaniem, zrozumieniem i odpowiedzialną realizacją takich stanów jak: bycie, stawanie się, samorealizacja, wyrażanie i spełnianie metapotrzeb, wartości ostateczne, przekraczanie „Ja”, świadomość jednocząca, doświadczenia szczytowe, ekstaza, doświadczenia mistyczne, groza, zdumienie, ostateczne znaczenie, przekształcanie jaźni, duch, przekształcenie powszechne, jedność, świadomość kosmiczna, najwyższa świadomość sensoryczna, kosmiczna gra, indywidualne i powszechne współdziałanie, optymalne i maksymalne interpersonalne spotkanie, realizacja i wyrażanie transpersonalnego i transcendentalnego potencjału, oraz pokrewne im koncepcje, doświadczenia i aktywności.”

WOREK HASEŁ ZWIĄZANYCH Z TRANSPERSONALIZMEM:

Instytut Esalen, psychodelia, LSD, halucynogeny, Rebirthing, TAI CHI, Ruch Transcendentalnej Medytacji (TM), NEW AGE, Creative Vizualization, Gestalt, Gnoza, Zen, szamanizm, Metoda Feldenkreisa, Taoizm, Ruch Ludzkiego Potencjału, deprywacja sensoryczna, Hare Kriszna, „kwas” , DMT,

Grateful Dead, Janis Joplin, A. Ginsberg, C. Simonton, pozytywne myślenie (afirmacje), Hatha Joga …………

DOBRA

WIARY

PIĘKNA

JEDNOŚCI

PORZĄDKU

SPRAWIEDLIWOŚCI

W Y P A R C I E

SZACUNKU I SAMOAKCEPTACJI: do siebie, do innych, uznania,

kompetencji

PRZYNALEŻNOŚCI i MIŁOŚCI: rodzina,

przyjaźń

BEZPIECZEŃSTWA: schronienie, akceptacja, obrona, zaufanie

FIZJOLOGICZNE

S

---