1
Psychologia
humanistyczna
Magdalena Błażek
2
Główne założenia
psychologii humanistycznej
•
Człowiek nie jest sumą swoich części.
•
Człowiek jest istotą społeczną.
•
Człowiek jest świadomy.
•
Człowiek poszukuje autentyczności.
•
Człowiek posiada wybór.
•
Człowiek działa celowo.
•
Człowiek jest z natury dobry.
•
Człowiek jest hamowany w rozwoju przez
kulturę.
•
Człowiek jest organizmem- całością,
podejście organicystyczne.
3
Psychologia
humanistyczna
• Troszczy się o jednostkę
• Koncentruje się na sensie
• Szuka wartości humanistycznych
• Uznaje relatywizm wiedzy
• Jest fenomenologiczna
• Nie neguje wkładu innych
kierunków, ale stara się je
uzupełniać
4
• Istota autentyczności: istnienie
człowieka pozostaje w harmonii z
istnieniem świata.
• Świat przeżyć jednostki jest osadzony
w szerszym kontekście.
• Autentyczność osiąga się przez
czynny udział we wszystkich
aspektach życia. Otwarcie się na
strumień świadomości.
5
• Istota autentyczności- „ istnienie
człowieka pozostaje w harmonii z
istnieniem świata” (Bugental)
• Otwarcie na świat zewnętrzny
(inni ludzie)
• Otwarcie na samego siebie
(emocje, potrzeby, myśli,
doświadczenia)
• Akceptacja świata i siebie
6
Skończoność
• Ontologiczny pewnik:
skończoność,
• subiektywne doświadczenie:
względność,
• ostateczny niepokój
egzystencjalny: groźba śmierci,
• ciągły niepokój egzystencjalny:
poczucie losu.
7
Możliwość działania
• Ontologiczny pewnik: możliwość
działania,
• subiektywne doświadczenie:
odpowiedzialność,
• ostateczny niepokój
egzystencjalny: obawa przed
potępieniem,
• ciągły niepokój egzystencjalny:
poczucie winy.
8
Wybór
• Ontologiczny pewnik: wybór,
• subiektywne doświadczenie:
autonomia ograniczona,
• ostateczny niepokój
egzystencjalny: groźba utraty
poczucia sensu,
• ciągły niepokój egzystencjalny:
poczucie pustki.
9
Alienacja
• Ontologiczny pewnik: odrębność
przy jednoczesnych związkach,
• subiektywne doświadczenie:
odosobnienie,
• ostateczny niepokój
egzystencjalny: groźba
absolutnego osamotnienia,
• ciągły niepokój egzystencjalny:
poczucie samotności.
10
Koncepcja Maslowa
• Pojęcie natury ludzkiej
• Pojęcie samourzeczywistnienia-
fundamentalna tendencja organizmu
do zrealizowania potencjalnych
możliwości. Wyraża się w
przechodzeniu od prostoty do
złożoności, zależności do niezależności,
sztywności do swobody ekspresji.
• Motywacja deficytu a motywacja
wzrostu.
• Zaspokojenie podstawowych potrzeb
jako warunek samoaktualizacji.
11
• Operacjonalizacja motywu do
samoaktualizacji: 15-itemowa skala
Jonesa i Cradalla (1986):
• Zdolność do działania w sposób
niezależny.
• Samoakceptacja i pozytywna
samoocena.
• Akceptacja własnego życia
emocjonalnego.
• Zaufanie w relacjach interpersonalnych.
12
Obronność Ja
• istotne aspekty własnego
doświadczenia nie są
symbolizowane w Ja
• Proces rozwoju osobistego ulega
zahamowaniu.
• Wymaga on tej symbolizacji i
integracji nowych doświadczeń w
samowiedzy