powiada mu Juk t. podobojczykowcj. Gdy więc lewy nerw wsteczny owija się dokoła aorty, prawy czyni to samo dookoła t. podobojczykowcj.
Przesunięcie zaś lewego n. błędnego ku przodowi, a prawego ku tyłowi przełyku i żołądka tłumaczy się skręceniem (zwrotem) tych narządów w życiu płodowym.
Również można sobie wyobrazić i wytłumaczyć ten niezwykle rozległy zakres unerwienia trzewi przez nerw mózgowy stosunkami płodowymi i zawiązaniem się narządów wysoko na szyi, kiedy płuca tworzyły jeszcze odcinek przewodu pokarmowego, a serce leżało tuż pod głową.
Na całym wyżej wymienionym przebiegu nn. błędne zaopatrują za pomocą licznych gałązek część podniebienia, gardło, krtań i przewód oddechowy, dalej serce, przełyk, żołądek i, jak zobaczymy, jeszcze i inne narządy wewnętrzne.
Celem lepszego opanowania tego niezwykle rozkrzewionego nerwu rozpatrzymy oddzielnie:
A. Odcinek głowowy, dochodzący do zwoju dolnego;
B. Odcinek szyjny od zwoju dolnego do n. krtaniowego wstecznego;
C. Odcinek piersiowy od ostatniego nerwu do rozworu w przeponie;
D. Odcinek brzuszny.
Oczywiście jest to podział dowolny, zakreślony tylko zewnętrznymi stosunkami morfologicznymi.
A. Odcinek głowowy
Odcinek głowowy, od wyjścia z rdzenia aż do zwoju dolnego (ganglion inferius) włącznie, posiada tylko drobne i nieliczne gałązki:
1. Gałązkę oponową (r. meningeus)
Gałązka ta przez otwór żyły szyjnej powraca do jamy czaszkowej i unerwia oponę twardą w okolicy zatoki poprzecznej i potylicznej.
2. Gałązkę uszną (r. auricularis)
Gałązka uszna odchodzi bezpośrednio od zwoju górnego (ganglion superius), zespala się z n. językowo-gardłowym, przenika do przeznaczonego dla niej kanalika sutkowego, z którego wychodzi o kilka milimetrów ku tyłowi poniżej otworu rylcowo-sutkowego (ryc. 37 i 46). Tutaj następuje ponowne zespolenie, tym razem z n. twarzowym, wraz z którym gałązka uszna zazwyczaj przebiega na pewnej przestrzeni. Gdy się następnie oddzieli, kieruje się do tylnej ściany przewodu słuchowego zewnętrznego oraz do chrząstkowej części małżowiny usznej, gdzie się ponownie zespala z n. usznym wielkim (n. auri-cularis magnus).
3. Zespolenie z gałązką n. dodatkowego (r. internus n. accessorii, patrz
dalej).
63