Moment wlania roztworu cukru do kwasu jest momentem początkowym reakcji inwersji, t = 0. Pozostałe 10 ml roztworu cukru o stężeniu C rozcieńczyć do stężenia C/2 i wlać do trzeciej rurki polarymetrycznej.
UWAGA! Rurki polarymetryczne przed napełnieniem należy przepłukać wodą destylowaną i niewielką ilością badanego roztworu. W rurkach polarymetrycznych umieszczanych w polarymetrze nie może być pęcherzyków powietrza, dlatego należy napełniać rurki tak, by badany roztwór utworzył menisk wypukły.
Rurki zamknąć płaskimi szkiełkami, zakręcić i na krótko umieścić w termostacie, celem wyrównania temperatur. Dla dwóch rurek, w których zachodzi inwersja, dokonujemy pomiaru kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji po czasie 10-15 min. od chwili zmieszania roztworu cukru z kwasem. Kąt skręcenia roztworu znajdującego się w trzeciej rurce należy zmierzyć jednorazowo po upływie 5-10 min. od momentu rozcieńczenia. Wszystkie pomiary należy wykonywać możliwie szybko i dokładnie zapisywać rzeczywisty czas pomiaru.
Natychmiast po dokonaniu pomiaru kąta skręcenia rurkę polarymetryczną należy ponownie umieścić w termostacie i po 10 min. wykonać następny pomiar. Równocześnie powtórzyć analogiczną serię pomiarów dla roztworu w drugiej rurce. Należy wykonać po 12 pomiarów dla obu próbek.
Odczytane wartości pomiarowe wstawić do równania na stałą szybkości reakcji inwersji sacharozy. W obliczeniach należy stosować właściwy znak kąta skręcenia płaszczyzny polaryzacji: dodatni w prawo, ujemny w lewo. Metodą najmniejszych kwadratów (dla y = ax) wyznaczyć wartość stałej szybkości k badanej reakcji oraz przeprowadzić analizę błędów pomiarowych. Sporządzić wykres zależności
log«^=f(t)
dla obu próbek, na jednym arkuszu papieru milimetrowego.
1. Co to jest światło liniowo spolaryzowane i jak się je otrzymuje?
2. Jakie substancje są optycznie czynne i czym jest to uwarunkowane?
3. Na czym polega zjawisko inwersji sacharozy?
4. Przedstaw zasadę działania polarymetru kołowego.
5. Podaj równanie reakcji I rzędu i objaśnij wielkości w nim występujące.
6. Podaj równanie na wartość skręcalności optycznej dla cieczy i dla roztworów i objaśnij wielkości w nim występujące.
-8-