img012

-174 Mapa punktów

myślenie (habit mnisi)". Ale jedno jest lu istotne - ciało jest mityczne.

Moglibyśmy powiedzieć, że jest się cieleśnie ulokowanym i dyslokowanym jednocześnie. Ciało staje się kluczem do duszy, a nawet do ducha kultury - jak stanowi kulturowy dyskurs. Wiedziała o tym mieszczańska dusza, gdy stanowiła o czystości zewnętrznej korespondującej z czystością moralną, o czym pisał Benjamin Franklin^{1 2}. Wiedziała o tym romantyczna mentalność, która rozgorączkowane, omdlewające, blade, wątłe ciała ubierała w mit przeżywającej indywidualności³. Trop ów wskazuje na wiele odniesień, bo to trakt znaczony wampirami, trędowatymi, szaleńcami, wiedźmami, opętanymi etc. To narracja o wizji kultury, która uczy marności i przemijania ciała przez sztukę sepulkralną w figurach transi, w których, jak w tej figurze z grobowca księcia Rene de Chalon (autorstwa Ligiera Richiera), demonstruje się ostentacyjnie moment przejścia i strzępy dawnej cielesnej i społecznej świetności⁴. To pragnienie też św. Ignacego, który chciał, aby zwierzęta pożarły jego ciało, to pragnienie pustelników, by ciało porzucić psom i wilkom na pożarcie⁵. Ale to też opowieść o tym, że ciało święte po śmierci nie ulega rozkładowi, a pachnie i pięknieje⁶. To wreszcie kulturowa troska o zachowanie ciała po śmierci i przetrwanie wizerunku w precyzyjnym i rozpaczliwym geście mu-mifikacji. Ale to także i potrzebne tu nam, aby rozważyć antropologię Kapuścińskiego, myślenie o duchu cywilizacji Za-

chodu, która osiąga swój zmierzch, a która / sami białych ciał w przyjaznym klimacie umu niającym ku spekulacjom, wolności i obowiąz Tak różna, jak pokazuje ten porządek myśli, kalnego, gdzie to. co „nie-biale”, nie powołuje latywnego i jednostkowej i zbiorowej wolne zmu. Te powiązania obecne chociażby w m skim^H czy Spenglerowskim^{7 8} pokazują wysilę podjąć, by utożsamić ciało i cielesność kultu Pokazują też, jak niebezpieczny to grunt pou

Ciało jednak staje się zawodnym pomoster w naszych codziennych ciągach przyczynowo i fałsz historiozofii. Pokazuje mit, w który ub W codziennym doświadczaniu często ten mi ale też w tymże doświadczeniu tego mitu ni zbyć. Nie można wyzbyć się ciała w doświa inne, w doświadczaniu świata, który jawi siej nie różnych cielesności. Drogi do rozumienia c wiodą przez ciało - co szczególnie mocno akc« dla którego myślenie o płci kulturowej (genc pulsem do płciowego i mitycznego rozczytyw; świata⁹. Ale ważne jest samo zwrócenie uws fizyczną, jej naturalne predestynacje i powiąż mi, obrazami, które są kulturowym porząc wreszcie ciało, które w sferze idei zostaje ust£ dzie ewolucji, która wyróżnia i zakorzenia nas

1

Por. U. E c o: Filozofia lędźwi. W: I cl e m: Semiologia życia codziennego. Przekł. P. Sal w a. J. U g n i e w s k a, wstęp J. Ugnie w sk a. Warszawa 1999, s. 251-256.

2

* Zob. na temat powiązania cielesnej czystości z moralnością kupca w: B. Franklin: Way to Weallh. Bedford 1986.

3

"* Por. z rolą cielesności w typologii romantycznych osobowości w: M. Jan i on: Gorączka romantyczna. Kraków 2000.

4

   P. Ar i es: Człowiek i śmierć. Przekł. E. Bąkowska. Warszawa 1992. s. 116-120.

5

   Ibidem, s. 44.

6

   Ibidem, s. 81-87.

7

   Zob. na temat relacji: klimat - topografia miejsca cja wolności - myśl - regiony świata - rejonizacja myśl g e 1: Wykłady z /I/ozo/Ii dziejów. T. 1 -2. Przekł. A. Land ski. Warszawa 1958.

8

   Zob. na temat dziejów ducha, obwieszczenia schyli a także na temat tworzonych separacji geograficznych I O. S pen gier: Zmierzch Zachodu. Zarys morfologii h, Przekł. i przedmowa J. Marzęcki. Warszawa 2001.

9

Zob. A. Ada m:Gendcr/Body/Machinę. In:Philosop Proudfoot. Oxford 2003, s. 40-61; C.M. Counihan ofFood and Body. Gendcr, Atfeuning. and Power. New Yo