Przegląd filozoficzno literacki8

Reprezen tac j e-dwugłowce

funkcji wytwarzania konwencjonalnych rezultatów nazywanych czynności, ukierunkowania dalszych działań (funkcja dyrektywalna) i jednoczesnego koordynowania odpowiednich oczekiwań (funkcja opisowa). Funkcja właściwa zdań oznajmujących w każdym z tych przypadków jest więc dokładnie taka sama, jak funkcja nazwanej lub opisanej czynności; w rzeczy samej, posunięcie w odpowiednich okolicznościach JEST wyrażeniem nazywającego je zdania; tak jak podniesienie ręki w odpowiednich okolicznościach JEST głosowaniem. Kwestią konwencji pozostaje, czy można głosować przez podniesienie ręki, tak jak kwestią konwencji (bardzo rozsądnej) jest to, że można wykonywać prawie każdy konwencjonalny ruch przez wcielenie w ten sposób jego nazwy w tryb oznajmujący. O wcieleniu tego rodzaju mówi się jako o „formule performatywnej”. Są one reprezentacjami-dwugłowcami. Wytwarzają konwencjonalne rezultaty i koordynują stosowne dla nich oczekiwania. Zazwyczaj dzieje się to za sprawą wytwarzania odpowiednich wewnętrznych reprezentacji-dwu-głowców wśród uczestników.

Jest jeszcze jeden istotny szczegół. Tylko ta osoba może wykonać konwencjonalne posunięcie przybierające formułę performatywu, nazywającej tę czynność, która jest odpowiednia w odpowiednich okolicznościach do wykonywania takiego posunięcia. Na przykład nie mogę odroczyć posiedzenia, mówiąc „Posiedzenie zostaje odroczone”, o ile nie jestem przewodniczącą, nie jesteśmy na spotkaniu odpowiedniego rodzaju i nie nadszedł odpowiedni ku temu moment. Kolejną funkcją formuły performatywnej - kolejnym skutkiem jej właściwego funkcjonowania - jest wytwarzanie prawdziwych przekonań o tym, że wspomniany konwencjonalny ruch jest wykonywany faktycznie. Pod tym względem performatyw jest po prostu (także) zwykłym zdaniem opisowym. Jest on prawdziwy, jeśli faktycznie został wypowiedziany przez właściwą osobę we właściwych okolicznościach, czyli, jeśli ruch, o którym performatyw orzeka, że został wykonany, został faktycznie wykonany. Nie ma znaczenia, czy rzeczywiście doprowadza to do spełnienia jego konwencjonalnie uznanego rezultatu.

Załóżmy na przykład, że na swojej drodze stawiam znak o treści: „Ta droga jest wycofana z ruchu”. Gdybym powieliła ten egzemplarz w trybie oznajmującym na modłę jedynie zdań opisowych, o których wcześniej słyszałam, zamiast naśladować kulturowe wzory użycia performatywów, wówczas nie byłoby to zdanie w trybie RD. Byłoby to zdanie jedynie opisowe, a przy założeniu, że miasto w rzeczywistości nie zamknęło mojej drogi, stałoby się ono zwyczajnie fałszywe. Gdybym jednak powieliła to zdanie-egzemplarz na modłę zdania w trybie RD (o którym wcześniej słyszałam), na przykład uznając, że mam prawo do zamykania mojej drogi w opisany przez nie sposób, wówczas zdanie to byłoby użyte w trybie RD.