Skan49

270

27/

Zakazana archeologia - ukryta historia człowieka ■

a kręgosłup posiadał punkty przyczepu bardzo silnych mięśni barków i pleców.

Kości okolicy nadgarstka i dłoni, podobnie jak długie, zakrzywione kości paj. ców. świadczyły o mocnym uchwycie ręki. Biodra i nogi „Luty" były przystosowane do wspinania się na drzewa, a jej stopa posiadała zakrzywione palce, przydatne do chwytania gałęzi.

Można sobie tylko wyobrazić konsekwencje takiego obrazu czy też modelu „Lucy". która prowadzi nadrzewny tryb życia.'/. pewnością jej wizerunek jako istoty znajdującej się na ewolucyjnej drodze do powstania człowieka uległby w tym momencie zachwianiu. Nawet uznając, ze „Lucy" mogłaby rozwinąć się w ludzką istotę, nadal musimy przvznać, iz cechy anatomiczne tego austra-iopiteka przedstawiano niezgodnie z prawdą w celach propagandowych.

Należy także podkreślić, że Richard Leakey. Christine Tardieu i wiciu innych uczonych dowodziło, i/, skamieniały materiał A. afarensis obejmuje w rzeczywistości dwa łub nawet trzy gatunki.

W obrębie naukowej społeczności me ma więc jak dotąd jednomyślnego V poglądu, jakie naprawdę były australopiteki, w tym A a farm mis, zarówno pod względem morfologii, jak i icłi ewolucyjnego związku z Homo sapiens sapiens. Niektórzy naukowcy widzą w nich przodków ludzkiego gatunku, natomiast inni, na przykład C. E. Oxnard. odrzucają taką opinię

Ślady stóp z Laetoli

Stanowisko Laetoli usytuowane jest w północnej Tanzanii, około 50 km na południe od Wąwozu Olduwai. Laetoli Jest masajskim słowem, które znaczy „czerwona lilia" W 1979 roku członkowie ekspedycji kierowanej przez Mary Leakey zauważyli tu na powierzchni ziemi skamieniałe odciski stóp zwierząt. Były wśród nich ślady hominidów Zostały one odciśnięte w warstwach popiołu wulkanicznego, wydatowanych metodą potasowo-argonowf na 3.6-3,8 młn lat.

Magazyn National Geographic przedstawił artykuł Mary Leakey zatytuowa- 1 ny „Ślady stóp w Popiołach Czasu" W swej analizie odcisków Leakey przytoczyła opinię łiOuise Robbins z Unłversity of North Carolina, specjalisty fi w dziedzinie badań śladów stóp. która oświadczyła .tak bard/o przypominały j one ślady współczesnego człowieka, że aż tnidno uwierzyć, iz znaleziono J® jjfl w tak starych tufach wulkanicznych"

Czytelnicy, którzy towarzyszyli nam dotąd w naszej intelektualnej jKxtrózy I będą mieli niewielkie trudności z rozpoznaniem odcisków stóp z Laetoli ja«» ■ potencjalnego dowodu obecności ludzi w Afryce ponad 3,6 min Bu temu. Byliśmy jednak nieco zdziwieni odkryciem tak uderzającej anomalii w zesw wie współczesnych relacji dotyczących standardowych badań paleoantropOW’ gicznych Najbardziej zdumiał nas fakt, ze naukowcy o światowej rcputaęp* najwięksi specjaliści w swym zawodzie, patrzyli na te ślady, opisywali ichi 1 mai ludzkie cechy i ani przez chwilę nic pomyśleli, że istoty, które je pozos*** 3 wiły, mogły być takie jak my.

Ciągle coś nowego z Afryki

Procesy myślowe uczonych biegły ustalonymi zwyczajowo kanałami Mary Leakey napisała: „Przynąjmmę} 3,6 min lat temu. w czasach plioccńsldch. bezpośredni przodek człowieka poruszał się na dwóch nogacłi w wyprostowanej postawie ciała, stawiając swobodnie duże kroki |...) kształt jego stopy był dokładnie taki sam jak naszej".

Kim był ten przodek? Akceptując pogląd Leakey. należałoby uznać, że ślady stóp w laetoli zostawił poprzednik Homo habilis, który nie był australopi-teJaern. Przyjmując punkt widzenia Johansona i White'a, byłby to Anslralo-pithecus afarensis. W obu przypadkach głowa istoty, która zostawiła ślady, obok innych prymitywnych cech budowy ciała, przypominałaby głowę małp człekokształtnych.

Dlaczego jednak me możemy wziąć pod uwagę hominida posiadającego stopy i dało zbliżone do budowy współczesnego gatunku człowieka? Nic nie wyklucza takiej możliwości. Przedstawiliśmy w tej książce dużą liczbę skamieniałości, które świadczą o istnieniu Homo sapiens sapiens we wczesnym plejstocenie i późnym pliocenie. Część z tych znalezisk pochodzi nawet z Afryki.

Może Jednak tylko wyolbrzymiamy niemal ludzkie cechy śladów stóp z Laetoli? Zobaczmy co powiedzieli na ten temat różni badacze.

Louise M. Robbins. która w 1979 roku przedstawiła Mary Leakey pierwszą ocenę odcisków, opublikowała później bardziej szczegółowy raport W Laetoli znaleziono kilka grup śladów i oznaczono je literami. Badąjąc odciski grupy G. reprezentujące trzech osobników, opisanych przez Mary Leakey jako prawdopodobna grupa rodzinna, Robbins zaobserwowała, że „posiadają one wiele cech charakterystycznych dla struktury ludzkiej stopy" Zauważyła zwłaszcza, iż duży palec ustawiony był w linii prostej, co cechuje stopę człowieka, nie zaś w bok. jak w przypadku małp człekokształtnych Małpy człekokształtne mogą w znacznym stopniu poruszać dużym palcem stopy podobnie jak ludzie kciukiem Robbins stwierdziła ostatecznie, że „cztery strefy funkcjonalne stóp hominidów - pięta, luk. poduszka dużego palca i same palce - odcisnęły się w popiolc w sposób typowy dla ludzkiej stopy" ..Hominidy szły po powierzchni popiołu jak dwunożny człowiek" - dodała Robbins

M. H. Day zbadał ślady z Laetoli używając metod fotogrametrycznych. Fotogrametria jest nauką, w której przy pomocy fotografii otrzymuje się dokładne dane dotyczące rozmiarów badanych obiektów. Analiza Daya wykazała, że °dcisła cechqje „bliskie podobieństwo z anatomią stóp współczesnego człowieka Poruszającego się zwykle boso, co jak można wykazać, często zdarza się w przypadku ludzi". Day zakończył swój raport w charakterystycznym tonie: „Nie ma ^raz żadnych poważnych wątpliwości odnośnie wyprostowanej postawy ciała i dwunożnego sposobu poruszania się austrałopiteków'".

Jaki posiadał jednak dowód, że to australopiteki zostawiły w Laetoli ślady stóp? Nie można przecież wykluczyć, iż jakaś nieznana istota, być może bardzo podobna do współczesnego Homo sapiens, była ich sprawcą.