skrypt wzory i prawa z objasnieniami19

□

Siła Coriolisa

■ Siła Coriolisa (siła bezwładności Conohsa) pojawia się jeśli ciało porusza się względem wirującego układu odniesienia Jest ona skierowana

prostopadle do wektora prędkości ciała v i wektora prędkości kątowej ro obracającego się układu Znika, gdy ciało w układzie wirującym spoczywa tzn gdy v^> = 0 oraz. gdy ciało porusza się równolegle do osi obrotu układu tzn gdy v || m

■ IVzy opisie zjawisk związanych z ruchem ciał względem powierzchni Ziemi, w wielu przypadkach należy uwzględniać wpływ siły Coriolisa

Na swobodnie spadające ciało (patrz rysunek po lewej stronie) działa siła Coriolisa powodując odchylenie toru ciała od pionu w kierunku wschodnim Siła ta jest maksymalna na równiku a nie występuje wcale na biegunach Ciało wyrzucone na północ (patrz rysunek po prawej stronic) będzie odchylane na wschód na półkuli północnej oraz na zachód na półkuli jioludniowej. Przy wyrzuceniu ciała w kierunku południowym odchylenia będą przeciwne.

■    Ruch ciała możemy opisywać albo względem układu inercjalnego albo względem układu memercjalncgo. Mamy tu do czynienia z dwoma różnymi opisami tego samego zjawiska, przy czym oba są równic prawidłowe Do opisu ruchu w meincrcjalnych układach odniesienia można posługiwać się drugą zasadą dynamiki Newtona - o ile poza silami, których źródłami są inne ciała - wprowadzi się siły bezwładności

■    Druga zasada dynamiki dla układu nicinercjalncgo zapisana w punkcie 12 obowiązuje w przypadku stałej prędkości kątowej ćo wirowania układu meincrcjalnego W przeciwnym razie do prawej strony równania należy dodać jeszcze jeden składnik proporcjonalny do zmiany prędkości kątowej.

11.3 Siła Coriolisa

U

wektor prędkości ciała poruszającego się względem wirującego układu odniesienia

wektor prędkości kątowej wirującego układu odniesienia

F_c = 2m ~v x (ó

wartość siły Coriolisa

wirujący

meinercjalny układ odniesienia

siła bezwładności Conołisa działająca na poruszające się ciało o masie m w wirującym układzie odniesienia

2wvco sin a

kąt między wektorami

-*■ -> v 1 o

12. Druga zasada dynamiki Newtona w układzie nieinercjalnym

przyspieszenie ciała    wypadkowa wszystkich sił działających na ciało

w układzie nieinercjalnym f f zc strony innych ciał

■jalnyni^ ^

siła bezwładności w mchu postępowym

' —^ —*    —T —T

ma -    + F_c + F_aj

n

odśrodkowa

bezwładności

siła bezwładności Conołisa