6 fizjoterapia w chirurga
żywienia, mają ćwiczenia fizyczne przeciwdziałające negatywnym procesom wynikającym z unieruchomienia.
Mimo istotnego zmniejszenia zakresu operacji i wprowadzania maloinwazyjnych metod leczenia chirurgicznego, ryzyko pooperacyjnych powikłań stanowi nadal jeden z najpoważniejszych problemów. Zabiegi chirurgiczne w obrębie nadbrzusza mogą prowadzić do zmniejszenia (nawet o 30-45%) parametrów charakteryzujących czynność układu oddecłwwego. Zaburzenia sprawności wentylacyjnej nie są co prawda tów noznacz-e z niewydolnością oddechową, lecz mogą się do niej w bardzo poważny sposób przyczyniać.
W przebiegu operacji usuwane są narządy lub ich części, co także wpływa na upośledzenie czynności organizmu człowieka. Ixczcn:c raka płuca wymaga resekcji płuca lub jego części, co zmniejsza pojemność życiową płuc od 7 do nawet 55%, zależnie od rozległości operacji.
Tabela 1.11. Wpływ przerywanej kompres|l pneumatycznej (IPC) na zmniejszanie czę-stoóo pooperacyjnej zatazepicy żytaoj
Autor |
Specjalność |
Grupa kontrolna <*> |
IPC (%) |
Bachrorm .'/• |
Ortopedia ' |
>:•; , ‘54- |
15 |
1<toKenna Terpię SWłman |
Ortopedia łteuroćnłiurgŁi- :'V: ’ Neurochirurgia |
7S :o 23 |
10 ■3 • 6 |
Urologia c- |
7 |
Organizm człowieka chorego wykazuje reakcje adaptacyjne na systemaryczne ćwiczenia fizyczne podobnie jak człowieka zdrowego. Przez wiele łat uważano, że aktywność fizyczna w chorobie jest przeci.. wskazana, jednak obecne doświadczenia wskazują na korzystny wpływ ćwiczeń fizycznych, które przygotowują chorcgc do leczenia, zmniejszają ryzyko powikłań pooperacyjnych oraz ułatwiają przywrócenie sprawności psychofizycznej. Dzięki systematycznym ćwiczeniom optymalizuje się wydatek energetyczny podczas wysiłku submaksymalncgo i zwiększa się zdolność wysiłkowa organizmu chorego człowieka. Staje się on lepiej przygotowany do ciężkiego wysiłku fizycznego jakim jest operacja. Zn miejsza się też ryzyko naczyniowych i oddechowych powikłań, które są jednym z najpoważniejszych problemów w opiece
Tabela 1.12. Porównania skulec-oośd przerywanej kompr©3p pneumatycznej (tPC) i ho-paryoy drotoioczgsiecztowej (HD) w zapobieganiu pooperacyjnej zakrzeyacy żyłnej (PZŻ,
Autor |
Spoc|alność |
hO . (%>(PZh | |
Berew |
i ogdfiw |
ii |
• 27 |
Cco |
Ltrokxjia |
7 |
24 |
Maear |
Chirurgia jamy bzuszr*"! |
7 |
. . 9 |
pooperacyjnej. W lym przypadku fizjoterapia jest często jedynym sposobem skutecznego postękiwania. Zastosowanie ćwiczeń fizycznych lub niektórych rodzajów masażu nawet o 90% zmniejsza częstość pooperacyjnej zakrzepicy 2ylncj i redukuje zaburzenia czynności układu oddechowego po zabiegu chirurgicznym.
Tabela 1.13. Wpływ fizjoterapii na pooperacyjną czynność układu odd-chowogo
Parametr |
Operacjo w nadbrzuszu |
Operacja w |
podbrzuszu | |
Fizjoterapia <**> |
Brak fizjoterapii <*i) |
Fizjoterapia |
Brak fizJotorapU ril) | |
FVC-' - ' . |
19 |
35 ‘ |
• :• 0‘.; |
9.W '•••!'? |
F£V, |
13 |
33 |
4 |
6 |
; F>dF.>. |
12' ; |
■ 4t ’ |
' - |
I 12 ' ' • ••’ |
Tabela 1.14. Wczesna fizjoterapia po loczeriu chirurgicznym
Zapobiegania powikłaniem I zaburzeniom czynnościowym po oporacjl
Układ |
Powikłania |
Fizjoterapia |
'Oddechowy : • ' Źykiy |
Zaburzenia wentytacjr.1 • fflodódma Zapatorio fiu: Zakrzep Zator |
Fizjctór.ipia M<& paśk&ef1';.’-ćwiczenia rlthowa; \V. • •■'Ć ^ SzybWe uruchamiania Zewnętrzny ucisk stały łub peszy irany Wysckio i/ożorto kataryny ćwiczenia ruchom Szybkie uruchamiania |
iftjchu.' ' |
OŚrańlczarJe tuhomcśa' w«tam |
Utbżono prAK/»pn)ViircaM« v ćwczoma ruchowe Szybkie uruchamiana A : Szybkie Adraiano da wykonywana czyroości' ‘ codziennych |
Tatola 1.15. Fl2)otorapla po operacjach chirurgicznych w okresie poszpitalnym
Cwfczoria ruchowo dostosowaiw da stepria toterarcj wysikcwej craz detkMu sprawności fizycznej
Ćwiczenia ruchcMU Prrycja rożciąpająco
Tarana manualna ;
PoanawtrycaiarelaksacjairJtfni-'.. -A-.;. •
NedOAtad lub poraZuiki rrięŁiś
i Czynności uMatiu . oddechowego
Reedukacja liery.cwo-.TDSinio.sa
FTiF
Fujotwapa Marki ptoSiowej' •
uwiązania iucho/.o dostosowano dd rodzaju zafcerzoń
i zdcIroSd wys.lkcr.vyth •,