0000028

44 Neurofizjologia kliniczna

Tabela 1. Hierarchia układów integrujących nerwowy kontrolę ruchu

Poziom	Struktura	Funkcja
I. Najwyższy korowy	układ limbiczny	idea i plan ruchu	'
II. Średni mózgowy	kora mózgowa przedruchowa	strategia ruchu
	pień mózgu*	taktyka ruchu
III. Najniższy	kora mózgowa ruchowa, droga piramidowa,	wykonanie ruchu
	motoneurony rdzeniowe		f

* Rdzeń przedłużony, most oraz śródmózgowie

chów rdzeniowych, realizując zaplanowane zadanie ruchowe. Od momentu powstania w układzie limbicznym idei ruchu do wystąpienia czynności bioelektrycznej w mięśniu szkieletowym dowolnie aktywizowanym upływa czas ok. 700-900 ms. Fakt ten jednak nie dociera do naszej świadomości.

5.4. Narząd równowagi

Najważniejszą częśc narządu równowagi stanowi układ przedsionkowy, który jest ściśle związany z zachowaniem ruchowym człowieka. Pobudzenia biegnące od tego układu do o.u.n. są integrowane z pobudzeniami pochodzącymi od narządu wzrokowego, odcinka szyjnego kręgosłupa i układu mięśniowo-szkieletowe-go. W następstwie docierania tych informacji do sieci neuronowych (kory móżdżku, jąder ruchowych nerwów czaszkowych mięśni gałek ocznych, moto-neuronów rdzenia kręgowego, neuronów kory mózgowej czuciowej) dochodzi do zachowań ruchowych, tzw. reakcji postawnych, ukierunkowanych na utrzymanie rzutu o.s.c. w granicach pola płaszczyzny podparcia. Dla zapewnienia równowagi ciała istotne znaczenie ma sprawnie funkcjonujące sprzężenie zwrotne między rozległym obszarem receptorów dotyku i ucisku, proprioceptorów układu mięśniowo-stawowego kończyn, tułowia i odcinka szyjnego kręgosłupa oraz zmysłem wzroku a jądrami przedsionkowymi i móżdżkiem.

5.5. Mechanizm lokomocji i rdzeniowy generator w^rzorca kroczenia

Funkcja kroczenia człowieka stanowi przedmiot zainteresowania zarówno biomechaników, jak i neurofizjologów. Podwaliny koncepcji mechaniki chodu, uznawanej do dzisiaj, stworzyli bracia Weberowie (1836). Obserwowali oni i oceniali wzrokowo ruchy tułowia, naprzemienne zmiany faz podporu i wymachu kończyny dolnej oraz długości i czasu trwania jednego kroku. Ich następcami byli: E. Marey (1882), który pierwszy użył fotografii do analizy chodu, R. Serb (1920), który zapoczątkował metodę badania (palpacyjnie) napinania się mięśni u kroczącego na ruchomym chodniku (chodnik Serba), oraz I. Inman, który wkrótce zastąpił palpację mięśni badaniem polielektromiograficznym (PEMG). Zapoczątkował on tym samym rozwój neurofizjologicznych badań nerwowego sterowania ruchem kroczenia w kinezjologii człowieka (ryc. 14). Układ nerwowy

Ryc. 14. Zmodyfikowane ideogramy metody pneumochromatografii chodu (E.J. Marey, 1882) oraz rejestracji napięć mięśni jednej kończyny dolnej i grzbietu (R. Sherb, 1920), w kolejnych odstępach procentowych cyklu jednego kroku, ilustrowanej zintegrowanym zapisem PEMG, wykonywanym metodą V.T, Inmana (wg [24])