larsen0172

172 I Podstawy farmakologiczne i fizjologiczne

Tabela 8.3 Podział i funkcja włókien nerwowych ^{1 2}
Typ włókna Lokalizacja Średnica anatomiczna (pm)	Szybkość przewodzenia (m/s)	Funkcja	Wrażliwość na blokadę

Włókna A

(mielinowe)

Aa	dośrodkowe, odśrod-	13-20	70-120	motoryka,	+
	kowe do wrzecionek			propriocepcja
	mięśniowych, mięśnie szkieletowe
Afł	ścięgna	6-12	30-70	propriocepcja,	+ +
		9	25-70	SAI, SAII, receptor RA, czucie w mieszku włosowym, wibracja
Ay	odśrodkowe do wrzecionek mięśniowych	5	15-30	napięcie mięśni	+ +
A8	korzenie czuciowe i włókna dośrodkowe nerwów obwodowych	1-3	12-30	ból, temperatura	+ + +
Włókna B	przedzwojowe	3	3-15	motoryka naczyń,	+ + + +
(mielinowe)	współczulne			trzewi, włosów, gruczołów potowych
Włókna C	pozazwojowe	0,3-1,3	0,7-1,3	motoryka naczyń,	+ + + +
(bezmie-	współczulne			trzewi, włosów,
linowe)				gruczołów potowych
Korzenie	korzeń czuciowy	0,4-1.2	0,1-2	ból, temperatura,	+ + + +
tylne	i włókna dośrodkowe nerwów obwodowych			czucie dotyku

t W organizmie istnieją dwa oddzielne systemy przewodzenia bólu:

- system szybko przewodzący przez włókna A8,

- system przewodzący powoli przez włókna C.

w znieczuleniu zewnątrzoponowym przy porodzie silami natury), to wstrzykuje się anestetyk w niskim stężeniu. Jeżeli natomiast potrzebna jest także blokada motoryczna, to trzeba zwiększyć stężenie anestetyku.

W praktyce ważne jest, że blokada włókien nerwowych pojawia się zawsze dopiero przy pewnym określonym stężeniu anestetyku, określanym jako minimalne stężenie hamujące (C_m).

4.3.2 Minimalne stężenie hamujące (C_m)

Przewodzenia w nerwie nie można przerwać jakąkolwiek dowolną dawką anestetyku, każdy nerw' z określoną średnicą wymaga odpowiedniego minimalnego stężenia określanego jako C_m. Jest ono zdefiniowane jako najniższe stężenie danego środka znieczulającego miejscowo, które blokuje nerw w ciągu określonego czasu (najczęściej 10 min). C_m oznacza się in vitro, nie może ono więc być bez ograniczeń przenoszone do praktyki klinicznej.

Różne włókna nerwowe nie są przez s'rodek znieczulający miejscowo blokowane jednocześnie, lecz w określonej kolejności, którą można u pacjenta łatwo skontrolować.

- Najpierw następuje blokada włókien współ-czulnych, skóra staje się ciepła (rozszerzenie naczyń).

- Potem następuje zniesienie czucia temperatury

bólu.

- W końcu blokada uczucia dotyku, ucisku i motoryki.

Ta zróżnicowana wrażliwość poszczególnych grup włókien wykorzystywana jest w praktyce klinicznej. Jeżeli ma być przede wszystkim wyłączone czucie, motoryka zaś powinna być utrzymana (np.