stany psychiczne. Zdarza się to w przypadkach wyłącznego lub prawic wyłącznego żywienia się kukurydzą, przewlekłego alkoholizmu, w bez-soku żołądkowym po operacjach przewodu pokarmowego, w stanach charłaczych. W niedoborze witaminy BI2 rozwija się choroba powrózkowi; zachodzi to w' tych stanach, w których brak swoistego czynnika w błonie śluzowej żołądka (intrinsic gastric factor) nic pozwala na wchłanianie się tej witaminy w jelicie cienkim. YV etiologii zapalenia wiclonerwowego niedobór witamin odgręwa dużą rolę, jak np. na tle alkoholizmu przewlekłego, w przebiegu raka, ciąży itd. Brak witaminy K u noworodków jest przyczyną krwotoków mózgowych, występujących w 3—4 dniu życia.
W cukrzycy poza zapaleniem wieloncrwowym spostrzega się objawy ze strony mózgu i rdzenia (encephalomyelopathia diabetica): napad) drgawkowe lub porażenia naśladujące guz mózgu lub udar naczyniowy, zanik drobnych mięśni rąk, zaburzenia wzrokowe, napady narkoleptyczne, stany zamroczenia i zniedołężnienia; w EEG — rozlane zaburzenia w postaci zwolnienia rytmu podstawowego. Zresztą zaburzenia w układzie nerwowym w chorobach przemiany materii należą do często spostrzeganych. Do nich zaliczamy fenyloketonurię, alkaptonurię, chorobę syropu klonowego, głuptactwo arginino-bursztynianowe, chorobę Hartnupów, histydynemię, galaktosemię, glikogenozy i inne schorzenia powstałe na tle bloków' metabolicznych. W chorobie wrzodowej występują polineuro-patic i miopatie poresekcyjne, w nagminnym zapaleniu wątroby — zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, polineuropatic, zespoły nerwicowe, w marskości wątrob\ — śpiączka wątrobowa, encefalopatia wrotna po zespoleniu żyły wrotnej i głównej dolnej.
W chorobie reumatycznej oraz w rozmaitych postaciach kolagenoz powikłania lub współrzędne objawy ze strony układu nerwowego należą do zwykłych zjawisk (periarłeriitis nodosa, neuromyo.silis, enrephalomye-lo pat kią rheumatica itd.). W uogólnionym zapaleniu guzkowatym oko-lonaczyniowym (choroba Kussmaula-Maicra) występuje zapalenie wie-loncrwowe czuciowro-ruchowe, zwłaszcza kończyn dolnych z zaburzeniami odżywczymi, nieraz porażenie nerwów, przy czym w układzie nerwowym ośrodkowym w naczyniach występują zmiany znamienne dla tej choroby. Szereg chorób zakaźnych grzybiczych i pasożytniczych obfituje w objawy neurologiczne, jak bruceloza, toruloza, toksoplazmoza, zimnica, włośnica, rickettsjozy, chorobę wirusowe itd. W mononukleozie zakaźnej (mono-rmclcom injertiosa) stwierdza się niekiedy zapalenie oponowo-mózgowe luli rdzeniowe, czasami zapalenie wicloncrwowc. W ciąży, zwdaszcza przebiegającej nieprawidłowo, zdarzają się powikłania neurologiczne: krwotok podpajęczynówkowy lub mózgowy, zator tętnic mózgowych, zakrzep żvł mózgowych, zapalenie mózgu, napady drgawkowe, wzmożone ciśnienie śród czaszkowe, zespól wielokorzonkowoncrwowy; niektóre choroby mogą w ciąże się wyzwolić, jak np. stwardnienie rozsiane.