10092

Koszty logistyki przedsiębiorstw

zarządzające procesami logistycznymi w sposób systemowy oraz stosujące 1 zakres analizy ich efektywności osiągnęły w latach 1980-86 dwukrotnie^ wzrost efektywności w porównaniu z innymi stosującymi uproszczony oceny i zarządzanymi w sposób tradycyjny.

Klasyczne struktury logistyczne wspierane są w coraz większym stopniu pu,, \ struktury nowocześniejsze, m.in. magazyny typu Just-in-Time i dostawcze w cen. trach logistycznych, kanban itp. Koszty wdrażanych struktur logistycznych okres, lone są przez: technologię logistyki, ilościową i jakościową wydajność logistyczną stopień gotowości, ilość i jakość zrealizowanych usług logistycznych, techniki ! logistyczne zastosowane dla osiągnięcia zaplanowanej wydajności logistycznej.

Funkcjonujące w przedsiębiorstwach style rachunkowości z reguły tylko w ograniczony sposób wspierają decyzje dotyczące logistyki. Istniejący system rachunku kosztów należy więc zmodyfikować tak, aby mógł on wspierać podej-mowane decyzje w ramach szeroko pojętej logistyki. Z reguły różne struktury ; logistyczne idą w parze z różnego typu usługami logistycznymi, powstaje więc potrzeba budowy systemu rachunku kosztów logistyki. Miałby on za zadanie, oprócz zbierania informacji dla rachunku kosztów logistyki, także gromadzenie informacji o usługach logistycznych, które są niezbędne w ramach systemu kon- , troli logistycznej i sterowania funkcjami logistycznymi.

Okazuje się, że podejmowana decyzja logistyczna dotyczy z reguły obok sfery czysto logistycznej także innych sfer działalności przedsiębiorstwa, te oddziaływa- j nia należy również uwzględnić w ramach zorientowanej decyzyjnie rachunkowości kosztów logistyki. Poza tym jest rzeczą ważną, aby właściwie uchwycić wzajemne j wewnątrzzakładowe relacje pomiędzy tymi różnymi sferami. Rachunek kosztow I logistyki nie może zasadniczo z tego względu oznaczać, że koszty logistycznych 1 usług można uwzględniać tylko w ramach tego rodzaju rachunku, lecz raczej należy uchwycić wszystkie koszty, na które mają wpływ podejmowane decyzje I logistyczne. Do tego należy również zebranie kosztów produkcyjnych, o ile podejmowane decyzje logistyczne przyczyniły się do zmiany kosztów w sferze produkcyjnej. Kosztowa ocena nowo wdrażanych struktur logistycznych wymaga ze względu na wpływ, jaki posiadają podejmowane decyzje logistyczne na inne strefy przedsiębiorstwa, z reguły także włączenia odpowiednich kosztów ze sfer, których to dotyczy. Kosztowe efekty oddziaływania określonej decyzji dotyczącej struktur logistycznych na inne sfery działalności przedsiębiorstwa obejmują: zbyt, gospodarkę materiałową, zarządzanie (łącznie z rachunkowością), gospodarkę informacyjną, finansową i energetyczną, badania i rozwój, wykorzystanie kadr i produkcję. Odpowiednio do zakresu podjętej dla nowej struktury logistycznej decyzji należy również uwzględnić kosztowe konsekwencje tego rodzaju decyzji dla innych sfer przedsiębiorstwa. Należy także uwzględnić koszty gotowości

produkcyjnej, które można dalej podzielić na koszty statyczne (udział kosztów gotowości i koszty stałe) i dynamiczne (udział kosztów eksploatacyjnych w kosztach gotowości i koszty skokowo stałe). Całość kosztów należy potraktować jako dynamiczne koszty gotowości produkcyjnej.

Podstawowy czynnik realizacji celu, jakim jest minimalizacja kosztów, to wdrożenie odpowiedniego systemu, potrzebnego do produkowania określonych dóbr w odpowiedniej ilości, jakości i czasie. Kompleks zadań związanych ze sterowaniem obejmuje realizację stałych czynności podejmowanych w procesie technologicznym przedsiębiorstwa w ramach określonego odcinka produkcyjnego. Zadaniem dodatkowym jest uchwycenie danych wynikających ze zlecenia, obejmujących informacje w łańcuchu od dostawcy do odbiorcy, dotyczące przemieszczanych dóbr i związanych z tym kosztów, jak również czasowego przebiegu procesów i związanych z tym wydajności. Dane te podlegają komputerowemu odzwierciedleniu i przetworzeniu. System kontroli logistycznej (controlling) oznacza zasadę, która zakłada, że koszty przepływu zostaną uchwycone możliwie kompleksowo i dokładnie, przy czym należy je przyporządkować zespołowi usług logistycznych i transportowych w formie określonego sposobu postępowania. Jak należy postąpić w dążeniu osiągania optymalnych parametrów przedsiębiorstwa, w tym także redukcji kosztów, w ujęciu logistycznym przedstawia rysunek 58.

Rys. 58. Przykład dążenia do optymalnych parametrów przedsiębiorstwa w ujęciu logistycznym Źródło: Tendencje w kształtowaniu systemów przepływu materiałów, oprać. M. Kaczmarek, „Problemy Magazynowania i Transportu" 1992, nr 4, s. 18.

163