3) Jest to niepełne równanie drugiego rzędu; nic występuje w nim wyraźnie argument .r. Podstawmy y' —p; wtedy y" —p-~\ dane równanie przechodzi w równanie pierwszego rzędu
dp P _ 21
dy y p
dp 2 3
yp !--? = ?
tIn n
albo
będące równaniem Bernoulliego, jeśli p traktować jako funkcję y. Zastępując funkcję p, wg wzoru p = p otrzymamy
dv du 'i>+*•*" |
uv |
= 2L |
y |
uv | |
dv , / du dy ^ 1 \ dy |
_u\ |
| = 2l |
y i |
I uv |
albo
Mamy stąd dwa równania dla u i v
du u _ q j
dy y dy uv
Z pierwszego równania znajdujemy u jako najprostszą jego całkę szczególną - '
lnu - lny; u = y
= 0;
u y
Podstawiając u do drugiego równania, znajdujemy v jako jego całkę ogólną
dv y1 ,
y-r- = —; vdv = dy; dy yv
= y+C,; v = ±/2(y+Cl)
Znając u\v znajdujemy/? = uv — ±y y2(y+Ci)'.
Zastępując teraz p przez •— otrzymamy równanie o zmiennych rozdzielonych
dy
= ij/ 2 (y-f Ci)
Nim przystąpimy do całkowania tego równania, jest celowe wyznaczyć przed tym wartość stałej Cj, korzystając z danych wartości y = — 2> y = 0. Mamy _ _
0 = ±Tj/2(-T+4 c, = t
Podstawiając wyznaczaną wartość Cj do rozpatrywanego równania, rozdzielając w nim zmienne i całkując, znajdujemy
-=7 = ±^-; ±*+c2 = f —
I 2y+l J yj/
y)/2y+l
= /
Aby obliczyć całkę 7, podstawiamy \ 2y+l — z; wtedy 2y+l = z2, dy = zdz oraz
1 = 2
ln
z— I z+l
= ln
Zatem
Wykorzystując wreszcie dane wartości: x = 0, y = 1/2 wyznaczamy wartość stałej Cz = In| —1| = 0 i otrzymujemy szukaną całkę szczególną o postaci
l+]/2y-j-l
Rozwiązując to zadanie pokazaliśmy, m.in., że przy Wyznaczaniu całek szczególnych równań różniczkowych wyższych rzędów (wskazanych typów) nie ma konieczności wyznaczać najpierw całkę ogólną, a dopiero potem wyznaczać wartości wszystkich stałych. Można, a czasem nawet jest lepiej, wyznaczać wartości każdej stałej bezpośrednio po tym, jak tylko stała ta pojawi się w trakcie rozwiązywania.
Rozwiązać równania:
1098. /" =
1099. y" = xsin.v
1100.ar(y"+l)+y' = 0 1101. y" = /l-(y')2
1102. y”+ay = b 1103*. yy" - (y')2 = y4
W zadaniach 1104—1106 znaleźć całkę szczególną danego równania spełniającą podane obok warunki początkowe:
1104. y" = 3*2; y(0) = 2, y'(0) = 1
1105. {y"x—y')y = jc3; y(l) = 1, y'(l) = 0 H06*. 2y(y')3+y" = 0; y(0) = 0, y'(0) = -3
491