6. NAPĘD ELEKTRYCZNY 488
Rys. 6.27. Hamowanie silnikiem szeregowym (schematy i charakterystyki): a) układ samowzbudny; b) układ obcowzbudny
/ charakterystyka naturalna, 2 — charakterystyka hamowania, PI — przekształtnik zasilania wzbudzenia
Dla zadanych współrzędnych punktu Mex, prędkość Qx wyznacza się z charakterystyk katalogowych iax oraz Qnx, oblicza się Qg(igx) i znajduje wartość rezystancji
Samowzbudzenie może nie nastąpić wówczas, gdy całkowita rezystancja w obwodzie silnika jest większa od krytycznej zależnej od prędkości Qx
= R>
(6.63)
W układzie obcowzbudnym uzwojenie biegunów głównych jest zasilane z obcego niskonapięciowego źródła lub z sieci poprzez tyrystorowy przerywacz (rys. 6.27b).
Rys. 6.28. Hamowanie przeciwwłączeniem silnika szeregowego
/ — przy zmianie kierunku wirowania, 2 — przy przełączeniu twomika i nie zmienionym kierunku wirowania, 3 charakterystyka naturalna
Hamowanie przeciwwłączeniem (rys. 6.28) charakteryzuje się tym, że prąd w obwodzie twornika płynie pod wpływem napięcia Ua oraz napięcia wewnętrznego ea. Rezystancję dodatkową wylicza się na podstawie zadanych współrzędnych Mex, Qx wg w'zoru
(6.64)
Hamowanie odzyskowe w szeregowym połączeniu uzwojenia twornika i wzbudzenia nie jest brane pod uwagę ze względu na niestabilność strukturalną takiego układu. Zmiana strumienia jest zwykle realizowana przez bocznikowanie uzwojenia wzbudzenia. Charakterystyka pokazana na rys. 6.29 jest opisana równaniami
♦
(6.65)
Osłabienie pola pozwala na lepsze wykorzystanie silnika przy zmniejszonych obciążeniach.
Rys. 6.29. Osłabienie pola w silniku szeregowym: a) schemat połączeń; b) charakterystyki: 1 — naturalna, 2 — z osłabionym strumieniem
la
Szczególną zaletą silnika szeregowego jest zdolność rozwinięcia momentu obrotowego i wywołania przyspieszenia układu przy znacznie obniżonych napięciach. Jest to niezwykle ważne w napędach trakcyjnych przy dużych spadkach napięcia w sieci.
Rys. 6.30. Silnik szeregowo-bocznikowy: a) schemat połączeń; b) charakterystyka statyczna (2 = f{ia)
Silniki szeregowo-bocznikowe mają dwa uzwojenia: szeregowe z liczbą zwojów Ns i bocznikowe z liczbą Nb. Stosunek przepływów 0sN:0b = iafiNs:ibNb bywa różny i decyduje o kształcie charakterystyki statycznej. Na rysunku 6.30 charakterystyka