2tom239

6. NAPĘD ELEKTRYCZNY 480

Rys. 6.17. Hamowanie silnikiem bocznikowym: a) charakterystyki: / — hamowanie dynamiczne, 2 — hamowanie przeciwwłączeniem, 3 — naturalna

oraz schematy połączeń: b) do hamowania dynamicznego; c) przeciwwłączeniem

rysunku 6.17 charakterystyka 1 odpowiada hamowaniu dynamicznemu, zaś charakterystyka 2 — hamowaniu przeciwwłączeniem. W obydwu przypadkach moment obrotowy silnika jest skierowany przeciw kierunkowi prędkości i doprowadza układ do stanu spoczynku. Jest to więc hamowanie kinetyczne.

Charakterystykę 1 opisuje równanie

^    —‘„(R-a + R-d)    Qo.\M(R+R_d)

Q =---=--—₂- (6.43)

* eN    ^ugN

Odpowiada ono schematowi z rys. 6.17b, a więc odłączeniu twornika od sieci i zwarciu rezystorem R_d. Jest to hamowanie dynamiczne. Przy prędkości bliskiej prędkości zerowej, moment obrotowy zanika i przy Q = 0,    = 0.

Charakterystykę 2 uzyskuje silnik wówczas, gdy przy prędkości Q_a zmieniono połączenie twornika z siecią zasilającą (rys. 6.17c). Równanie charakterystyki przybiera postać

Q = —Q_n

_e(R_a + Rj)

(6.44)

Przy prędkości Q = 0 moment jest wyrażony wzorem

Może on spowodować zmianę kierunku obrotów.

Równania (6.43) oraz (6.44) umożliwiają wyliczenie rezystancji R_d dla założonych współrzędnych punktu    (2„ przez który ma przechodzić oczekiwana charakterystyka.

W przypadku hamowania dynamicznego energia kinetyczna układu hamowanego W_k zostaje na rezystancjach obwodu R_a + R_d przemieniona w ciepło

(6.45)

\i1(R_a + R_d)dt=W_k

W przypadku hamowania przeciwwłączeniem straty te są większe o energię pobraną

\il(R_a + R_d)dt-

W_k+U_aN\i_adt

(6.46)

Intensywność hamowania przeciwwłączeniem jest znacznie większa. Na rysunku 6.18b pokazano przebieg prędkości

Q = Q_u(\ —e~'^IT-) + Q_ae~'^IT‘

przy czym

T_m

= J

fi

Na rysunku 6.18a przedstawiono charakterystyki przy momencie mechanicznym biernym \i_b = A sgni2 w przypadku hamowania dynamicznego 1 i przeciwwłączeniem 2.

Hamowanie potencjalne może przebiegać wg charakterystyk pokazanych na rys. 6.19. Przy prędkości S2 > |Ó_0N| występuje hamowanie generatorowe dla dwu kierunków wirowania, z których jeden 0_A odpowiada np. opuszczaniu ciężaru w suwnicy przy

Rys. 6.18. Hamowanie silnikiem bocznikowym przy biernym momencie obciążającym: a) charakterystyki statyczne: 1 — hamowanie dynamiczne. 2 — hamowanie przeciwwłączeniem, 3 naturalna; b) prędkości kątowe w funkcji czasu 11, r₂ — czasy hamowania

Rys. 6.19. Hamowanie potencjalne silnikiem bocznikowym — prędkość przy podnoszeniu na charakterystyce naturalnej; w punkcie A hamowanie: dynamiczne 1, przeciwwłączeniem 2 oraz generatorowe N: w punkcie B — hamowanie generatorowe przy nic zmienionym kierunku wirowania

31 Poradnik inżyniera elektryka tom 2