63

Analiza wykorzystania majątku trwałego 65

Ogólną ocenę stopnia zużycia majątku trwałego najłatwiej można uzyskać przez porównanie kwoty umorzenia środków trwałych z ich wartością początkową, czyli:

(3.13)

Wu = --100%, STb

gdzie: W u - wskaźnik umorzenia (zużycia) środków trwałych,

U - dotychczasowe umorzenie śr. trwałych,

STb - wartość początkowa brutto środków trwałych.

Wskaźnik umorzenia rzeczowego majątku trwałego informuje o stopniu zużycia środków trwałych, pośrednio o wieku, a więc i poziomie nowoczesności majątku trwałego. Im mniejszą wartość prezentuje, tym przeciętnie krótszy był okres użytkowania majątku trwałego, można więc przyjąć, że jest nowocześniejszy. Wysoki poziom wskaźnika świadczy o znacznym stopniu zużycia majątku i koniecznych w najbliższej przyszłości inwestycjach.

W analizie szczegółowej zmian stanu majątku trwałego duże znaczenie ma też orientacja w strukturze wieku posiadanych środków trwałych. Badanie wieku zasobów majątkowych dostarcza informacji o ich poziomie teclmiczno--użytkowym i może też służyć do oceny stopnia zużycia majątku. Miarą stopnia zużycia majątku, zwłaszcza w odniesieniu do poszczególnych rodzajów maszyn : urządzeń, może być bowdem również relacja średniego okresu eksploatacji urządzeń do okresu normatywnego, czyli:

Ne

(3.14)

gdzie: Wzst - wskaźnik stopnia zużycia,

Oe - przeciętny okres eksploatacji,

Ne - normatywny okres eksploatacji.

Średni okres eksploatacji środków' trwałych można ogólnie określić ze wskaźnika umorzenia i przeciętnej stopy amortyzacji przy założeniu, że amortyzacja, jako finansowy wyraz zużycia środków trwałych i składnik kosztów, liczona jest proporcjonalnie do upływu czasu (liniowa metoda odpisów' dotyczy w iększości rzeczowego majątku trwałego).

Wyraża to formuła: