81

Analiza wykorzystania majątku trwałego 83

tywnym okresie wynoszącym 15 lat daje stopień dotychczasowego zużycia tej grupy na poziomie ok. 80%. Duża różnica między tak obliczonym wskaźnikiem umorzenia a poprzednio obliczonym stopniem zużycia sugeruje, że przedsiębiorstwo dokupuje nowe obrabiarki nie likwidując całkowicie umorzonych, a jedynie je remontuje i modernizuje. Należałoby zbadać, czy zabiegi te są opłacalne. czy nie korzystniej, z punktu widzenia rachunku ekonomicznego, byłoby wymienić przestarzałe maszyny na nowe.

Tab. 3.9. Struktura wiekowa obrabiarek (%)

Wyszczególnienie	Rok ubiegł}'	Rok bieżący
Obrabiarki ogółem	100.00	100.00
w tym w wieku: do 5 lat	6.25	7.32
6-10 lat	28.75	29,27
11—15 lat	40,00	39,00
16-20 lat	17,50	17,07
powyżej 20 lat	7,50	7,34
Średni okres eksploatacji (lata)	12,20	12,10

Kolejnym elementem analizy jest ocena poziomu technicznego środków trwałych. W niniejszym przykładzie zostanie ona dokonana za pomocą współczynników: wyposażenia ogólnego, technicznego uzbrojenia pracy, wyposażenia energetycznego i zużycia energii. Poziom i dynamikę tych współczynników zestawiono w tab. 3.10.

Tab. 3.10

Współczynniki	Rok ubiegły	Rok bieżący	Wskaźnik dynamiki %
Wyposażenia ogólnego (tys. zl)	236.4	• 246,0	104,1
Technicznego uzbrojenia pracy (tys. zl)	242,3	257,9	106,4
Energetycznego uzbrojenia w KM/rob.	13,1	13,2	100,8
Zużycia energii w MWh/rob.	15,84	15,75	99,4

Współczynnik wyposażenia ogólnego obliczono jako relację wartości majątku produkcyjnego do ogólnej liczby zatrudnionych grupy przemysłowej, zaś współczynnik technicznego uzbrojenia pracy - jako stosunek wartości brutto środków trwałych bezpośrednio produkcyjnych do przeciętnego zatrudnienia robotników na najliczniejszej zmianie. Z kolei zatrudnienie to (L_rl) obliczono przekształcając wzór na wskaźnik zmianowości, czyli: