Bilinkiewicz9

128 Psychiatria

Schemat badania psychiat rvczm*RO

Zachowanie się i napęd psychom chowy: ruchliwość, bezruch, steram typie, koitipulsjc. zachowanie posłuszne. spokojne, taktowne, zborne, oponie, aroganckie, dziwaczne. błazeńskic. bez poczucia dystansu, zahamowanie, otamo-Witnic, pohuii/enic. podniecenie psychoruchowe, aktywność celowa.

Wyra/ twarzy: pogodny, ponury, zbolały, zgnębiony, mimika żywa Juh uboga, sztywna, twarz maskowata, grymasy, manieryzmy. tiki itd.

Nastrój: obojętny, żywy. wesoły, tępy. przygnębiony, leniwy, chwiejny, euforyczny, moriatyczny. maniakalny. Należy określić łączność uczuciową z otoczeniem (syntonia lub jej brak) i właściwości afektu: napięty, sztywny, tępy. niedostosowany, drażliwość. wybuchowość. stany lękowe.

Świadomość i przytomność: senność, poł śpiączka (sen głęboki), śpiączka Sensorium przyćmione, zamącone, zmiany jakościowe świadomości. Zwężenie poła świadomości.

Uwaga: rozproszona, nadmiernie pr/erzutna. lepka, trudności skupienia uwagi, łatwe nużenie się uwagi.

Pa mięć: zdolność zapamiętywania, przypominania, ogólny zanik pamięci, luli pamięciowe, wyspy pamięciowe, złudzenia i omamy pamięciowe, konfabulacje iii Niepamięć wsteczna, iródc/csna i nustępowa.

Orientacja: w czasie, w miejscu, otoczeniu i sytuacji własnej (allopsychsiY' na) i co do własnej osoby (autopsychiczna). dezorientacja urojeniowa.

Czynności myślowe: zaburzenia ilościowe — tok myśleniu zwolniony przyspieszony lub prawidłowy, słowotok. gonitwa myśli: zaburzenia jakościowe— rozkojar/cnic. rozerwanie związków myślowych (inkoherencja).

Mowa: gadatliwość, małomówność. mutyzm. wady wymowy (jąkanie), bez* głos. głuchoniemota, afazja. mutyzm selektywny, pcrseweracje. słowotwoty (neologizmy), stereotypie, dziwactwa.

Inteligencja (funkcje poznawcze): wybitna, przeciętna, mierna, nób obniżona, otępienie, upośledzenie umysłowe i jego poziom, iloraz intdigK) (uzyskany na podstawie badania metodami psychologii klinicznej), otępień* rzekome, słownik chorego, bezkrytycyzm.

Zaburzenia spostrzegania: złudzenia, omamy, omamy rzekome (psar-dohalucy nacje), zjawiska napadowe (halucynoidy — napady padaczkowe etę ciowe czyli psychosensoryczne). mikropsja i makrnpsja. nadwrażliwość zmysłowa (światło wstręt, nadwrażliwość na dźwięki, przeczul i ca dotykowa, psycłułgia).

Patologiczne twory myślowe: urojenia, natręctwa myślowe, myślenie magiczne, urojeniowa interpretacja trafnych spostrzeżeń, spójność i stopień systematyzacji urojeń, idee nad wartościowe, mitomania (skłonność do psemk* logizowania).

Poczucie choroby psychicznej, czyli wgląd w objawy chorobowe niedostateczne, brak poczucia choroby lub przesadne poczucie, nnstuwknk hipochondryczne, stopień krytycyzmu wobec zjawisk chorobowych dawsycfe i obecnych, korekcja i dy symulacja, agrawacja. symulacja i nastawienie szczeniowe.

Uczuciowość wyższa: jej obniżenie, zanik lub cechy rozszczepem ocena poszczególnych uczuć wyższych, stopień uspołecznienia chorego, zdm jego zainteresowań, egocentryzm, egotyzm i egoizm, skłonności przestępcze ¹ w*

aspołeczne, mmi hamulców uczuciowo-rozumowych. skrupułatyzm. zanik napięcia dącrl i uinhicji. psychodegradacja.

Życie popędowe: obniżenie lub zanik, jadłowstręu bulimia (obżarstwo) paro-reksja (zamiłowanie do szczególnych potraw), właściwości popędu płciowego, samogwałt, dewiacje płciowe i zaburzenia orientacji seksualnej. skłonności samobójcze, skłonność do samookaleczeń, popędy niszczycielskie, napastnicze, skłonność «lo działań impulsywnych, skłonność do zanieczyszczania *$ę i do niepr/yjmowania pokarmów, inne chorobliwe popędy.

Osobowość: cechy osobowości przedchoiobowcj (osobowość prawidłowa, nieprawidłowa. neurotyczna), stosowane mechanizmy obronne osobowości, objawy I zachowania nerwicowe, struktura osobowości: rozszczepienie (wyliczyć objawy). rozpad, rozdwojenie jcdnoc/asowc i naprzemienne, /ubożenie osobowości.

Schemat len powinno się mieć w pamięci, zai samo badanie stanu psychicznego nie musi koniecznie uwzględniać kolejności poszczególnych punktów. Będzie on raczej służył później do sporządzenia protokołu z badaniu psychiatrycznego, określającego aktualny stan psychiczny. W tym syntetycznym podsumowaniu wszystkich uzyskanych inlbtmacji o stanie psychicznym chorego bierzemy pod uwagę nic tylko aktualny wynik badania psychiatrycznego, ale również dane wywiadu przed miot owego i podmiotowego, obserwacje personelu pielęgniarskiego (w przypadku pacjenta hospitalizowanego). a takie — co ma szczególne znaczenie u pacjentów z objawami nerwicowymi, z zaburzeniami osobowości, z objawami otępienia i cechami upośledzenia umysłowego — wyniki badan psychologiczny eh.

Badanie psychiatryczne jest przeważnie badaniem jukusciow ym. co oznacza, ze /micr/u ono do wykrycia objawów i zespołów p*vrhnyntohigicznych. Dla celów naukowych, np. w badaniach epidemiologicznych, dla celów psychofarmakologii klinicznej (gdy niezbędna jest precyzyjna ocena poszczególnych funkcji psychicznych u chorych przed, w czasie leczenia i po nim), w badaniach transkulturowych itp.. psychiatrzy posługują się zarówno standaryzowanymi wywiadami, jak i metodami ilościowymi (kwanlyfikacyjnymi) oceny stanu psychicznego. Celowi temu służą skale ocen. kwestionariusze i testy lak skonstruowane, zc pozwalają na szybkie wprowadzenie danych do pamięci komputera, co później, przy zastosowaniu odpowiednich programów, ułatwia wszelkie obliczenia statystyczne. Skalami można się też posługiwać w codziennej praktyce, gdyż suma uzyskanych punktów daje wymierny obraz głębokości zespołu chorobowego (np. depresji, otępienia itp.).

Badanie stanu cielesnego

Psychiatrom zarzuca się niekiedy, że ich zainteresowanie stanem psychicznym chorego powoduje lekceważenie stanu somatycznego Niektórzy lekarze innych specjalności pozwalają sobie nawet na uszczypliwe uwagi pdwa/ątrr kompetencje lekarskie psychiatrów. Trudno się / tym zgodzić W naszym podręczniku staramy się wykazywać związki między stanem somatycznym a objawami psyclmpatologic/ny mi. które mogą być wielorakie. Wymienię tutaj kilka możliwości, Wiele chorób somutyc/nych (zakaźnych, ogólnych) prowadzi do zaburzeń