i używa się w przypadku prądów zmiennych, aby pokazać zmiany wytworzone przez włączenie dodatkowego oporu, . indukcyjności itd. W rzeczywistości stosując symbol i porównujemy efekt takich zmian w obwodzie z efektem pewnych zmian (reprezentowanych przez takie znaki, jak a+bi) dokonanych wewnątrz generatora wytwarzającego prąd.
DALSZE BADANIE OPERATORA i
Nie odpowiedzieliśmy jeszcze na jedno pytanie postawione w tym rozdziale, a mianowicie, jak określić ex, gdy x jest liczbą zespoloną. ex drukowane grubymi czcionkami jest nową etykietką i moglibyśmy (gdybyśmy chcieli) związać tę etykietkę z dowolną operacją. Ale byłoby to bardzo mylące: musielibyśmy wciąż pamiętać, że wybrana przez nas operacja nie ma nic wspólnego ze zwykłą funkcją ex i wciąż narażeni bylibyśmy na niebezpieczeństwo popełniania błędów na skutek zapomnienia o różnicy pomiędzy tymi podobnie oznaczonymi wielkościami. Ze względów praktycznych jest więc oczywiście najlepiej nie używać w ogóle etykietki ex, jeżeli nie możemy znaleźć operacji mającej własności bardzo podobne do własności funkcji ex.
Znaleźliśmy już operacje, których prawo do etykietek x, x2, x3 itd. zostało uznane; wiemy zaś, że ex można wyrazić przez szereg zawierający x, x2, itd. Naturalną więc rzeczą byłoby utworzyć odpowiedni szereg symboli drukowanych grubą czcionką i określić ex w następujący sposób:
-x5 A. •.
e*= i+x+IxS
Ta definicja jest istotnie całkowicie zadowalająca. Daje nam ona znaczenie operatora e*, o którym można stwierdzić, że ma wszystkie własności zwykłej funkcji ex.
Ważne jest, aby zrozumieć, co ta definicja zawiera. Gdybyśmy np. chcieli znaleźć e8+3ł za pomocą tego szeregu, to musielibyśmy zastąpić x przez 2+3i:
e2+3i = i + (2 + 3i) + |-(2+3i)2+|(2 + 3i)3 + .. .
Musielibyśmy więc obliczyć (2+3i)2, (2 + 3i)3 itd., i wyniki podstawić do powyższego wzoru. Okazuje się, że (2+3i)2 wynosi — 5+12i, (2+3i)3
Możemy teraz zgrupować wyrazy zawierające i oraz wyrazy wolne od i; otrzymamy:
Krok ten jest uzasadniony, gdyż i można traktować tak jak x w zwykłej algebrze, co stwierdziliśmy wcześniej.
Jednakże wynik ten będzie bezużyteczny, do-
309