Cytologia i Histologia
— diploten — w tym czasie chromosomy homologiczne w biwalentach oddzielają się od siebie. Jedynymi punktami kontaktu pozostają chiazmy i jeśli w biwalencie miało miejsce jedno c.o., to jest jedna chiazma. Biwalenty, w których nie było c.o. dzielą się oczywiście na dwa niezrekombinowane chromosomy, każdy składający się z dwóch chro-matyd. Należy tu jeszcze dodać, że czasem crossing-over kończy się dopiero w diplote-nie. Może się więc zdarzyć, że w teście egzaminacyjnym trzeba będzie wybrać taką właśnie odpowiedź;
— diakineza — chromosomy w biwalentach skracają się i grubieją. Chiazmy przesuwają się wzdłuż biwalentów ku ich krańcom. Jeśli w biwalencie były dwie chiazmy, to wygląda on teraz jak spłaszczona litera „O” (por. Ryc. 32 E). Diakineza kończy się tzw. stadium kontrakcji, w którym zanika jąderko i otoczka jądrowa. Biwalenty zostają zepchnięte w obszar środkowy komórki;
Ryc. 33.
Schemat pojedynczego crossing-over w obrębie 3-ej pary chromosomów (A — dwa chromosomy homologiczne, każdy zbudowany z dwóch chromatyd, B — stadium synapsis, C — chromosomy po cros-sing-over). Oczywiście może to być takż.e schemat jakiegokolwiek c.o.
b) METAFAZA I — rozwijające się od leptotenu włókna wrzeciona podziałowego przyłączają się do centromerów i układają całe biwalenty w płaszczyźnie równikowej. Stopniowy skurcz włókien wrzeciona podziałowego prowadzi do rozrywania wszystkich chiazm. Pęknięcie ostatniej z nich jest oznaką końca tej fazy. Jest to najkrótsze stadium pierwszego podziału;
c) ANAFAZA I — skracające się włókna wrzeciona kariokinetycznego odciągają chromosomy homologiczne do przeciwległych biegunów komórki. Tak więc, z każdego biwalen-tu jeden chromosom ,.idzie’’ do jednego bieguna, a drugi do drugiego. W momencie kiedy grupy chromosomów (u człowieka każda po 23. a u pomidora każda po 12) osiągną maksymalne oddalenie anafaza kończy się;
d) TELOFAZA I — w'okół grup chromosomów odtwarzana jest otoczka jądrowa, pojawia się także jąderko. Chromosomy częściowo ulegają despiralizacji. Teraz następuje cytoki-neza (por. ROZDZ: 3.1). Należy dodać, że w niektórych mejozach telofaza I nie występuje i wówczas po anafazie I bezpośrednio następuje profaza II.
58