chemiii6

3. Jednofunkcyjne pochodne węglowodorów

3.7.3. Tłuszcze

I łuszczę są estrami glicerolu i łańcuchowych kwasów karboksylowych

Tłuszcze, związki bardzo rozpowszechnione w przyrodzie, są ostra glicerolu i kwasów tłuszczowych. Kwasami tłuszczowymi nazywano kie tłyś tylko tc kwasy, które były wydzielane z tłuszczów. Obecnie określ się tak cala grupę związków mających nicrozgałęziony łańcuch węgłów durowy i jedna grupę karboksylową w cząsteczce. Najczęściej w cząsteczkach tłuszczów spotyka się reszty kw asowe, które liczą od 12 do 18 atomów w ęgla w cząsteczce.

Nazwa kwasu	Wzór kwasu
palmitynowy	c,..h₂,cooh
stearynowy	c₁₇h*cooh
oleinowy	C.,H,.COOH
mirystynowy	C_hH₂-COOH
linolowy	C.,H_J.COOH
masłowy	C.H.COOH

lab 3.6. Kwasy najczęściej twor/ąrp naturalne tłuszcze

Kwas oleinowy ma w cząsteczce jedne wiązanie podwójne, a kwas linolowy ma dwa wiązania podwójne,

/. analizy tabeli 3.6 wynika, ze w skład tłuszczów oprócz kwasów nasyconych - wchodzą także kwasy nienasycone.

Zc względu na stan skupienia tłuszcze dzielimy na stale i ciekłe (oleje) (ryc. 3.27). Tłuszcze stałe zawierają w swoich cząsteczkach nasycone reszty kwasowe o dłuższych łańcuchach. I łuszczę ciekłe natomiast mają

■

w swoich cząsteczkach reszty kwasowe o łańcuchach składających sic z niewielu atomów węgla lub nienasyconych reszt kwasowych.

Kyc. 3.77. Huszcze State i cekle. na przykład olej. masło lub smalec, znajdują się w naszym codziennym pożywieniu

Tłuszcze zwierzęce to najczęściej ciała stale, choć są wyjątki, na przykład tran, będący tłuszczem ciekłym. Huszcze roślinne zazwyczaj sa cieczami. Do wyjątków należy na przykład tłuszcz kokosowy. który jest ciałem stałym.

Tłuszcz wydzielany z produktu naturalnego nie jest nigdy substancja jednorodną. lecz mieszaniną różnych estrów' glicerolu. Do takich estrów zaliczamy między innymi Iristcarynian glicerolu, zawierający trzy takie same reszty kwasowe:

168