DSCF5616

1. Ziemniak 327

gania zdrowotnościowe (kwalifikacja połowa i ocena weryfikacyjna)

W)

v-m^a

i\vi°ⁿ⁰

w rozdziale 1.10.

<$. niaki przeznaczone na paszę powinny być plenne, mieć dużą zawartość su-* powyżej 16% skrobi i podwyższoną zawartość białka. Ziemniak pastewnej ^ _ta| być obiektem zainteresowania hodowców odmian i ma coraz bardziej py P^j_e historyczne. Oznacza to jednocześnie koniec ery tzw. ziemniaka ogólno-r wego- W przyszłości na paszę będą przeznaczone nadwyżki bulw, których _się sprzedać. Produkcja ziemniaków na paszę jest prowadzona jedynie w iii^{6 u} h gospodarstwach, gdzie jest nadmiar rąk do pracy i nakłady środków pro-_z zakupu są małe (stosowanie własnych sadzeniaków i własnego obornika ^^odstawowego nawozu). Aktualnie nie istnieje kierunek paszowego użytkowa-ijieinniaka.

1.5. Charakterystyka biologiczna

Ziemniak, Solarium tuberosum L., należy do rodziny psiankowatych - Solana-_cea6) rodzaju psianka - Solanum, w skład którego wchodzi ponad 2000 gatunków. Największe znaczenie wśród form uprawnych ziemniaka ma tetraploidalny gatunek Solanum tuberosum L. o liczbie chromosomów In = 48, obejmujący dwa podgatun-jy. _ssp. tuberosum i ssp. andigenum. Odmiany europejskie należą do gatunku Sola-0in tuberosum ssp. tuberosum.

Ziemniak jest rośliną jednoroczną, która rozmnaża się generatywnie i wegeta-lywnie. Rozmnażanie generatywne jest wykorzystywane w hodowli nowych odmian. Odmiany ziemniaka uprawnego rozmnażają się wegetatywnie, tj. przez bul-wy. Niekorzystną właściwością rozmnażania wegetatywnego jest przenoszenie za pośrednictwem bulw wielu chorób, głównie wirusowych, a także grzybowych i bakteryjnych na potomstwo. Prowadzi to do degeneracji (wyradzania się) danej partii sadzeniaków. Z tego względu nasiennictwo ziemniaka jest trudniejsze niż roślin rozmnażanych generatywnie i wymaga stosowania wielu skomplikowanych zabiegów.

Roślina ziemniaka (rys. 1.2) składa się z części podziemnej (korzenie, stolony i bulwy) oraz części nadziemnej (łodygi, liście i kwiatostany).

Ziemniak rozmnażany wegetatywnie tworzy dobrze rozwiniętą wiązkę korzeni przybyszowych. Główna masa korzeni znajduje się w glebie na głębokości 30-40 cm, a pojedyncze korzenie sięgają do 2 m. U podstawy i w węzłach w części podziemnej pędu poza korzeniami wyrastają pędy podziemne - stolony, grubości 1-3 mm. W początkowym okresie rosną one na długość, przed tworzeniem pąków kwiatowych ich wzrost zostaje zahamowany, a na ich końcach powstają zawiązki młodych bulw. Najbardziej pożądane są stolony krótkie, gdyż zapewniają skupione rozmieszczenie bulw, co ułatwia ich zbiór. Bulwy ziemniaka są zmodyfikowanymi podziemnymi łodygami, o czym świadczy ich budowa morfologiczna i anatomiczna.