DSCF6665

Cwcw C, S/wno I Kc.uc/it do oznaczania owadów

iscapus), następny nosi miano nóżki (pedlcełlus), zaś od trzeciego zaczyna się ostatnia część czuika, zwana bfczykiem (flagellum), zakończona wierzchołkiem (apex), W kształcie czulków zaznacza się często dymorfizm płciowy, zazwyczaj samce maja większe i bardziej zróżnicowane czułki niż samice.

Ryc. 7. Zróżnicowanie budowy czulków owadów; a) szczecinko wały, b) nitkowały, c) paciorkowaty, d) pilkowaty, e) buławkowaty, fi grzebykowaly, g) dwustronnie grzebykowaty, h) grzebieniasty, i) pierzasty, |) załamany, ki maczugowafy,

I) maczugowato-szczeciniasty, m) blaszkowaly, n) główkowaty, o) buławkowało-szczcciniasly

Przydatkami głowy są również przydatki otaczające otwór gębowy, któryznajduje się na przedniej lub dolnej powierzchni puszki głowowej. Tworzę one razem aparat gębowy. W skład aparatu gębowego wchodzę: nieparzysta warga górna (labrum), w postaci płytki, para jednoczłonowych żuwaczek (mandlbulae), para członowanych szczęk (maxlllae) opatrzonych wieloczłonowymi głaszczkami szczękowymi (palpl maxillares) oraz dwiema parami źuwek—zewnętrzną (galea) i wewnętrzną (lacima) oraz nieparzysta, wieloczłonowa warga dolna (lablum) opatrzona parę głaszczkdw wargowych (palpl lablales) (ryc. 8).

Podstawowy I najczęściej spotykany, gryzący aparat gębowy, tzw. ortopteroidalny, występujący u większości współczesnych owadów, został przekształcony w procesie ewolucji i przystosowany do pobierania rozmaitych typów

Ryc. 8. Elementy gryzącego aparatu gębowego: A) warga górna (hbnim),

B) żuwaczka (mnmlibula), O szczęka (maxilla) - al gtaazczek szczękowy tp*lp», maullaris), b) żuwka zewnętrzna (galea), c) żuwka wewnętrzna (laciaia).

D) warga dolna (labium) a) glaszczek wargowy (pafpus lubialis), bl języczek (glossa), cl przyjęzyczek (paraglossa)

typu gryząco-fiżącegofnp. u pszczoły), różnie wykształconego aparatu kłujacoeeącego (pluskwiaki, komary), ssącego (większość motyli), świdrującego czy przecinającego (rozmaite muchówki) lub liżącego, zwanego też muskoidalnym (np. u muchy domowe;) (ryc. 9).

Skrzydła mogą występować w liczbie jednej lub dwu par. Skrzydła wzmocnione są żytkami, zaś podstawowy model użytkowania skrzydeł przedstawia ryc 10. Użytkowanie jest bardzo zróżnicowane u rozmaitych owadów, stąd Jest bardzo przydatni cechą używaną w taksonomii tej grupy zwierząt. Przedni brzeg skrzydteyest utworzony przez żyłkę żebrową (costa). oznaczaną C. kolejne żyłki to podżebrowa (aubcosta) (Sc), szprychowa (radius) (R), środkowa (media) (M), łokciowa (cubilus) (Cu), zalokciowa (posteubitus) (PCu) i pachowa (anales) (A). Źybu te mogą się rozgałęziać oraz łączyć z sobą za pomocą żyłek poprzecznych. Skrzydła mąją również bardzo zróżnicowaną postać u rozmaitych owadów; mogą być błoniaste, o gęstym użytkowaniu,